Hü was Zaterdag op de gewone wijze in
de huiskamer gekomen en had zich aan de
tafel gezet, waar de moeder met drie der
kinderen rustig zaten te werken. Op eens
stond hij op en zeide: »schrikt niet; men-
schen". Meteen loste hij twee schoten op
de dochter en vervolgens éen schot op de
moeder, waarna hij in den tuin met een
revolverschot door het hoofd zich zeiven van
het leven beroofde.
Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Koloniën.
bond op te richten van vooruitstrevende
kiesvereenigingen, teneinde onder de burger
en arbeidersklassen samenwerking te verkrij
gen bij de invoering van de nieuwe kieswet.
Men zal trachten een burgerkiesvereeniging
te stichten en om dat doel te hereiken in de
a.s. wintermaanden openbare vergaderingen
houden, waarin sprekers zullen optreden om
over de nieuwe kiesregeling te spreken. De
beweging schijnt uit te gaan van de Rotter-
damsche afdeeling van het Alg. Nederl. Werk
liedenverbond, dat, hoewel niet juist socia
listisch, toch democratische beginselen is
toegedaan. Maasbode
Naar aanleiding van het toenemen van het
smokkelen d>or loodskotters, die schepen uit
Duitschland, België, Nederland en elders
daartoe aanklampen, heeft het Britsche
douanebestuur een waarschuwing uitgevaar
digd, dat de loodsen en hun handlangers, op
smokkelen betrapt, een boete beloopen van
100 pd. st., terwijl de loodsen hun patenten
tijdelijk en zelfs geheel kunnen verliezen.
Het 2-jarig zoontje van P. Hilligers te oud-
Delltshaven, dat, door met lucifers te spelen,
in brand geraakte, is tengevolge van de be
komen brandwonden overleden.
Te Maassluis is aangifte gedaan van een
geval van pokken.
Naar wij vernemen, bestaat het voornemen
de ingezetenen van Haarlem eerlang in de ge
legenheid te stellen hunne woningen te ver
lichten met eleetrisch licht, volgens een nieuw
systeem, en wel zonder machines of accumula
toren. {H. Ot.)
Omtrent de redding van Tilburgs te Hil
versum wordt aan het JJbïad nog het vol-
,'gende geschreven:
Toen Zaterdagmorgen de eerste instorting
van den put, waaraan hij arbeidde, plaats
had, zag hij zich .plotseling in donkeren nacht
gehuld, doch verloor zijne tegenwoordigheid
.van geest niet. Hij had het bovenlijf vrij en
kon hoofd en armen vrij bewegen. Zijn eerste
werk was te rukken aan het touw, dat hij
als veiligheidsmaatregel bij het werken steeds
met een gordel om het lichaam had. Dat is
de reddingslijn, die helpen moet zoodra er
gevaar ontstaat, en die nu werkeloos bleef.
Instinctmatig greep hij daarnaar het eerst.
Hjj luisterde en hoorde een verward geroep
en een heen en weer draven. Hij hoorde
eene vrouwestem roepen slaat Boeschoten
(stalhouder op De Trompenberg) eene* vigi
lante'inspannen om den baas te halen". Toen
dacht hij»ik kom er uit", en krabde met
de handen om eene opening te maKen, wat
natuurlijk vruchteloos bleef. Hij riep aanhou
dend, doch bekwam geen antwoord, ofschoon
hij duidelijk onderscheiden kon, dat er boven
hem gewerkt werd. Hij heeft zich heeseh
geschreeuwd, tot "eindelijk zijne stem werd
vernomen (dit is geweest Zondagmorgen half-
drïe). Dat deed de hoop op behoud herleven,
totdat eene tweede instorting zijnen toestand
veel verergerdè. Daardoor schoven de duigen
der ingedrukte kuipen links en rechts langs
zijn hoofd, éen er van langs neus en mond,
zoodat hij het erg benauwd kreeg. Ook kon
hij daarop zijn eenen arm niet meer bewegen,
■waarvan hij te voren de hand vrij in en uit
den zak had kunnen brengen.
De gedachte kwam toen bij hem opik
ben verloren, ik geef mij over aan de Voor
zienigheid. Toen hij echter later hoorde
roepenshoor je me 'niet, Toon (dit is
geweest Zondagmiddag) vatte hij weer moed.
Sedert heeft hij af en toe geantwoord op de
vragen die Van Reenen tot hem richtte en
zooveel mogelijk voldaan aan den last van
een zijner redders»Jij moet daar niet zoo
te keer gaan, dan kunnen wij niet werken.
3 e moet nu maar stil luisteren, dan znllen
we je gauw helpen".
Zijne vreugde echter toen hij het daglicht
wederzag, was onbeschrijfelijk.
De ingenomenheid met Comelis van Reenen,
den redder van den in den put bij Hilversum
bedolven Tilburgs is zeer groot. Van alle
kanten komen giften voor Van Reenen in;
zelfs kende de gemeenteraad hem een toelage
van f50 toe. Was C. van Reenen de eigenlijke
redder, zoo wordt gelukkig niet door allen
voorbijgezien, dat hij in zijne pogingen kracht
dadig is gesteund door zijnen broeder Gjjs
en door Asveldt.
De toestand van Tilburgs is steeds uitste
kend. Men zou niet zeggen, dat hij 56 uren
als het ware levend begraven is geweest.
VD.)
Van de Urktr schuit U K152, welke in het
begin der vorige week ter visseherij was uit
gevaren, is sedert niets vernomen. Er wordt
door velen gevreesd, dat zij in den storm-
achtigen nacht van Donderdag op Vrijdag op
de Noordzee moet vergaan zijn.
De stoomboot Veehandel IV, kapitein S.
Rientsma, beladen met 62 koeien, is Maandag
nacht met groot gevaar de haven te Lemmer
binnengekomen. Daar is zij gézbnken, de men-
schen zijn gered, doch niet meer dan 20
koeien zijn er levend afgekomen.
De Veehandel III, met 80 koeien, is Dins
dag door een nachtboot de haven binnen
gesleept met verlies van eene koe. Deze heeft
het er, het weer in aanmerking genomen,
beter afgebracht.
Omtrent de levende lading van de Vee
handel IV deelt men nader mee, dat de boot
Zondagnamiddag van Purmerend is vertrok
ken, beladen met 500 balen meel en 62 prach
tige, voor Duitschland bestemde kalfkoeien.
Van de 24 runderen, welke in het ruim
stonden, zijn slechts 3 gered, de 21 overige
zijn verdronken, en van de 38, die op het
dek waren geplaatst, zija 20 overboord ge
slagen, waarvan 4, ondanks het koude water
en den zwaren golfslag, het strand wisten te
bereiken.
Noch de boot, noch de lading was verzekerd.
's-Gmenliage. Wegens de gezondheids
omstandigheden van het oogenblik zal geen
gevolg gegeven worden aan het voornemen
van onderscheidene leden der Provinciale
Staten van Zuid-Holland, om aan den com
missaris der Koningin tijdens de aanstaande
Novernber-ziiting een maaltijd aan te bieden,
gelijk zulks tot nog toe gedurende geruimen
tijd om het andere jaar heeft plaats gehad.
De uitvoering van dit voornemen is tot het
volgend jaar uitgesteld, ook in overeenstem
ming met het gevoelen van den commissaris.
Leeuwarden. Bij het onderzoek naar
den aldaar gepleegden moordaanslag is ge
bleken, dat het misdrijt ou de daarop ge
volgde zelfmoord van den jongen tuinmans
knecht van den bloemist M. aldaar met de
grootste koelbloedigheid zijn bedreven. Op
de tafel in de huiskamer is een schrijven
van den jonkman gevonden, waarin hij van
dag tot dag eenige aanteekeningen had ge
houden; hij beschrijft daarin den aankoop
van de revolver, zijn voornemen om het
meisje en (daarna zichzelf te dooden, zijn
gemoedstoestand, enz. Den 7n October, den
dag vóór het misdrijf, schrijft hij nog, dat
hij dien dag geen gelegenheid heeft gehad,
doch den volgenden dag de daad zal ten
uitvoer brengen.
De toestand van het jonge meisje is,
ofschoon de beide kogels nog niet zijn ge
vonden, naar omstandigheden bevredigend.
COLUMBUS.
In alle beschaafde landen wordt een der gewich
tigste gebeurtenissen in de geschiedenis van het
menschdom herdachtde ontdekking van Amerika
door Columbus.
Toen de groote zeevaarder op 12 October 1492
op een der Westindische eilanden tot de Bra-
bamagroep beboorende aan land stapte en het
voor de koningen" Isabella en Ferdinand
in bezit nam, meeende hij slechts een nieuwen weg
naar Azié te hebben gevonden.
Hij had in werkelijkheid een snieuwe wereld"
ontdekt.
Eerst 21 jaar later zag Balbao voor 't eerst,
van een hoogte op de landengte van Panama, de
Stille Zuidzee en werd het duidelijk, dat een ge
heel werelddeel tusschen Europa en Azië gele
gen is.
Aan Coiumbus blijft echter de onsterfelijke eer
met taaie volharding den stoot te hebben gegeven
tot de kennis van die reeds in de oudheid onder den
naam van tAtlantis" vermoede landstreken, en
wanneer die nieuwe wereld ook door een zonder
linge speling van het lot niet naar hem is genoemd,
hij blijft toch de ontdekker van Amerika.
De ontzaglijke invloed, dien deze ontdekking
heeft gehad op de lotgevallen van schier alle Euro-
peesche volkeren, is overbekend. Amerika is
grootendeels uit Europa bevolkt geworden, en is
bijna drie eeuwen lang een wingewest geweest van
de Europeesche zeestaten, die elkander het bezit
dier heerlijke landen betwistten en meestal meer
hun eigen belang dan dat der veroverde kolomen
behartigden.
Sedert het einde echter van de vorige eeuw,
toen de Engelsche kolonisten zich vrijvochten, is
Amerika allengs voor het grootste gedeelte geheel
onafhankelijk geworden. Zijn verschillende stater
bestaan thans voor zich zelve, en voor zoover er
nog koloniën zijn, hebben ook deze in de i 9e eenw
een hooge mate van zelfbestuur erlangd.
Amerika is nog niet tot zijn vollen wasdom ge
ltomen, menige staat heeft er nog te worstelen met
de moeilijke jaren van de eerste ontwikkeling.
Maar ongetwijfeld is Amerika geroepen nog een
groote rol te spelen in de wereldgeschiedenis, en
zal de soude wereld" zich groote inspanning heb
ben te getroosten om niet door de nieuwe te wor
den overvleugeld, wanneer deze geheel zal zijn
bevolkt en overal tot rust zal zijn gekomen.
Wie kan vooispellen. hoe bij het vijlde eeuw
getijde der ontdekking de verhouding tusschen
beide deelen der aarde zijn zal
Ook voor Nederland is de ontdekking van Ame
rika van groote beteekenis geweest. Zijn zeevaar
ders en kooplieden hebben niet weinig bijgedragen
om het rieuwe werelddeel open te sluiten. Vin
het noorden tot het zuiden van Groenland tot
kaap Hoorn, van Nieuw-Amsterdam en Rreuketen
(thans New-York en Brooklyn) tot de Oranje-Kaap
in Brazilië getuigen tal van namen van de
aanwezigheid der onzen.
Al is onze koloniale macht in Amerika geslonken
tot Suriname en enkele Westindische eilanden,
het Hollandsch element is er niet in dezelfde mate
verminderd. Het leeft ook nog elders voortniet
enkel bij de afstammelingen, die in de laatste jaren
vooral getoond hebben die afkomst nog zoozeer
op prijs te stellen, maar ook in den regeeringsvorm
van den maehtigsten staat van Amerika, waar
het federatieve stelsel herinnert aan de oude
republiek der Vereenigde Nederlanden. Hbl
Het tweede concert te Berlijn van het a-capclla-
koor van Daniël de Lange is drukker bezocht dan
het eerste. Aan de nongewone voortreffelijkheid"
van het koor wordt in meer dan éen biad ook
«ene rechtmatige hulde gebracht.
Te Parijs is ovei leden de heer Xavier Marmier,
lid van de Académie, schrijver van allerei boeken
o. a. van reisbeschrijvingen. Ook ons land heeft
hij beschreven.
De Rhein- und Ruhrzeilnng meldt uit Duisburg
hetvolger.de geval. Den 25n September was aldaar
een schipper aan cholera overleden, wiens uitwerp
selen men in de haven had geworpen.T wee dagen na
genoemden datum heeft prof. Frankel, te Marburg,
eene hoeveelheid water uit die haven bacteriolo
gisch onderzocht en geconstateerd dat hij choiera-
bacterien er in had gevonden. Nadat er toen eene
grondige ontsmetting der haven was verricht, is
hem den 4n dezer andermaal eene hoeveelheid tot
onderzoek toegezonden. Daarop is ten antwoord
ontvangen dat er geen cholera-bacterien in ge
vonden zijn.
Uit proeven, door de doctoren Bubner en
Werneck te Berlijn genomen omtrent de moge
lijkheid van het overdragen van cholera door siga
ren, is gebleken, dat de aanraking gedurende
slechts weinige minuten met een tabaksblad vol
doende is om den cholera-bacillus te dooden, en
dat ook tabaksrook voor hera spoedig noodlottig
wordt.
Batavia, 0 September.
Aan het verslag der voornaamste gebeurte
nissen in het gouvernement Atjeh en onderboo-
righeden, loopende van 16 tot en met 29 Augus
tus j.I., wordt bet volgende ontleend
Groot-Atjeh. Van onze posten werden alleen
Lambaroe, Lamreng, Siroen en Lamjong alsmede
de blokhuizen Sabang en Kroeng Lingkar, nu en
dan een weinig beschoten, welk vuur door eenige
salvo's en granaatkartetsen van onze zijde door
gaans spoedig tot zwijgen werd gebracht.
De uit de posten Lambaroe en Lamreng uit
gezonden patrouilles tot bescherming van het tus
schen die plaatsen gelegen gedeelte der trambaan
werden daarentegen uit het struikgewas bij Ka-
loet en Lamsajoen herhaaldelijk en vrij hevig
bestookt.
Op 25 Augustus j.I. werd van eene dergelijke
patrouille éen Europeesch fuselier gewond, ter
wijl het eerst toen eene tweede patrouille was
uitgerukt mocht gelukken, den vijand, die nabij
de spoorbrug over den Lekong Boengaroen zich
bevond, te veijagen, waarbij nog een inlandsch
fuselier schotwond ontving.
Ook de morgen- en middagtreinen op gemeld
baanvak stonden bloot aan het vuur van don vijand,
die een enkele maal, en wel op 24 Augustus,
daarbij van lilla's zich bediende, terwijl op den
gepsntserden wagen bij het in stelling komen op
de brug over de Lekong Boengaroen verscheidene
malen op pl. m 400 meter zuidwestelijk van de
versterking Lambaroe gelegen loopgraven werd
gevuurd.
Evenzoo werden de vvegweikers nabij Kota
Pohama, de schijfschietende troepen der posten
Roempit Tjot In en Siroen, de dwangarbeiders
die ter hoogte van deze laatste verstel king aan
den linkeroever van de Atjeli-rivier bezig waren
met het snijden van glagah, en een enkele maal
ook de op- en afkomende wachten van het blok
huis Pagani beschoten, zonder dat ons daardoor
evenwel vei liezen werden toegebracht.
Op 22 Augustus, des middags om 42 uur,
werd van uit Lambaroe eene poging waargeno
men om de brug over den Lekong Boengaroen
in brand te steken.
Aan eenige dwangarbeiders, die aanstonds onder
dekking van een detachement uitgezonden waien,
gelukte het, ondanks het vuur van den vijand, de
brandende alang-alang onder de brug te blusschen,
voordat deze laatste vuur had gevat,
In de laatste dagen van den verslagtijd wer
den de posten, ttambaan en patrouille zoogoed
als niet meer beschoten.
Bij eene in den nacht van 22 op 23 Augustus
door de marechaussee m het voorterrein langs
don Kroeng Tandjoeng gemaakte verkenning
werden tien ingravingen met eene lage borst
wering en eene verstei king aangetroffen, die alle
dwars op de bedding van genoemd riviertje
waren aangelegd.
De versterkir j werd vernield en het houtwerk
prijsgegeven aan de vlammen, op het gezicht
waarvan de bevolking uit den ointiek met veel
misbaar kwam opdagen en eenige schoten loste.
Twee te Lamdjamoe thuisbehoorende personen
die van de passer te Lampisang terugkeerden'
werden door eenige kwaadwilligen, waarschijnlijk
behoorande tot de bende van Toengkoe Amin,
aangevallen, waarbij éen hunner vermoord, de
andere licht verwond werd.
B j Lampeneroet werd op den 21 n Augustus
een Chineesehe koelie door twee Atjehers over
vallen en vermoord.
Drie karbouwen, die gestolen waren door lieden
van builen de linie, werden achterhaald.
In de IV Moekims (Anak Pajah) komen nog
gevallen van cholera voor.
Onderhoorigheden. Noordkust.
Op den 26n Augustus werd onze post te Segii
in den vroegen morgen van alle zijden veront
rust door vijandelijke Atjehers, naar schatting
ten getale van minstens 300 man, van wie de
meesten met donderbussen gewapend waren.
Zij werden echter door de bezetting zoodanig
met geschut- en geweervuur ontvangen, dat zij
reeds te 9 uur des voormiddags allen waren
afgetrokken met een verlies van 6 dooden en
verscheidene gewonden.
Oostkust. Als opvolger van den onlangs
ovei leden radja van Edibesar, van wiens ver
scheiden mededeeling werd gedaan in de Javaschc
Courant van 23 Augustus j.I., no 68, werd door
de betrokken patoeba's zijn oudste zoon, Toeng
koe Hassan, aangewezen, met bepaling, dat deze
gedurende zijne minderjarigheid onder voogdij
zal staan van zijnen oom, Toengkoe Panglima
Prang Nja Bantak, die met de patoeha's en den
sjahbandar het bestuur zal voeren.
Het weder bleef koel en regenachtig. De ge
zondheidstoestand was over het algemeen
ongunstiger. Het gemiddelde ziekteeijfer tkdroeg
per dag 22 tegen 20 en dat van de beri-beri
9 tegen 7 gedurende den vorigen verslagtijd.
Het sterftecijfer was hooger.