Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Post en Telegraphie.
Koloniën.
Land- en Tuinbouw.
voerde staatsbegrooting heeft voorgelegd. Zeer
ontsticht" vooral is de heer v. H. over de be
grooting van marine, en z. i. waagt deze
minister zich aan een zware nederlaag, zoo
hij bij zijn eischen volhardt. Naar zijn mee
ning is het de plirht der Kamer te doen wat
in den boezem van het Kabinet had moeten
geschieden, n.ï. besnoeien.
Enkele maanden geleden werd aan den
minister van waterstaat enz. medegedeeld,
dat de in dien tijd gebruikt zijnde postzegels
van vijf cents de eigenschap bezaten van, na
afgestempeld te zijn, op zeer eenvoudige
wijze, door middel van groene zeep en water,
weer bruikbaar gemaakt te kunnen worden.
De inzender van die mededeeling ontving
eenige weken daarna een schrijven van den
directeur der posterijen, met verschillende
vragen om nadere inlichtingen, welke ter
stond door hem werden beantwoord. Het ge
volg is geweest, dat kort daarop geen van
die postzeegels meer in omloop waren.
De autoriteiten in dezen hebben dus met
prijzenswaardige spoed gebruik gemaakt van
een nuttigen wenk, hun door een particulier
gegeven. Genoemde particulier heeft den uit
slag zijner mededeelingen toevallig zelf mogen
ontdekken van eene dankbetuiging vanwege
de autoriteiten heeft hy nog niets vernomen.
Dit schijnt dus minder spoedig te gaan.
(JV. v, d. D.)
Te Rotterdam is thans, in afwachting dat
het kieswetontwerp tot wet zal worden ver
heven, alvast een burger-kiesvereeniging
opgericht, op de grondslagen van de radicale
Amsterdamsche kiesvereeniging.
Een groot aantal personen, die zich met
Van Helsdingen als woordvoerder tegen de
handhaving van het privaat bezit verklaarde,
hadden, voor het tot stemming kwam, de
zaal verlaten.
26 personen sloten zich bij de nieuwe
kiesvereeniging aan.
Naar wij vernemen, hebben zich voor deel-
"nerning aan de cursussen voor ontsmetters,
welke door den geneeskundigen inspecteur
te 's-Gravenhage zullen gehouden worden,
140 personen aangemeld uit een zestigtal
gemeenten.. Er zullen vermoedelijk vier cur
sussen in den loop dezer maand plaats hebben,
waarvan de eerste in den «Christelijker»
Volksbond" op 11 en 12 dezer zal worden
geopend. (N. 22. Cf.)
De Standaard ontving uit Indië eene
prachtuitgaaf van eeue hulde in dicht aan
mr. Keuchenius, van wien getuigd wordt,
dat er geen staatsman onder onze oud-gasten
is, die in zoo nobelen zin Indië op het hart
gedragen, Indië gediend en voor het welbe
grepen belang van onze schoone bezittingen
geijverd heeft.
Het Nederlandsche huldeblijk voor prof.
Moleschot, eene schoone schilderij van Jozef
Israels, zal in de volgende week naar Rome
•worden verzonden. Gedurende deze week is
het voor belangstellenden nog te bezichtigen
by de firma Buffa in de Kalverstraat te Am
sterdam, waar tevens de teekening is geëx
poseerd, welke door Alma Tadema aan het
geschenk is toegevoegd.
Jonathan, de schrijver van «Waarheid en
Droomen", de heer J. P. Hasebroek, zal den
6n dezer zijn tachtigsten verjaardag vieren.
Het hoofdbestuur van den s Volksbond",
vereemging tegen drankmisbruik, wenscht
een onderzoek in te stellen naar den toe
stand van arbeiderswoningen en heeft daar
toe de hulp van de afdeelingen van den bond
ingeroepen. Deze zijn uitgenoodigd in haar
gemeenten zulk een onderzoek in te stellen
en een ingezonden vragenlijst in te vullen.
Volgens opgave van «Bureau Veritas" zijn
in Sept. van dit jaar verongelukt 44 zeil
schepen, waaronder 5 als vermist, als7
Amerikaansche, 22 Eugelsehe, 6 Fransche,
4 Italiaansche, 3 Noorsche en 2 Zweedsche.
In dezelfde maand verongelukten 6 stoom
schepen, als2 Amerik., 4 Engelscb, 1
Fransch, 1 Japansch en 1 Noorsch.
Volgens den regenmeter der rykslandbouw-
school te Wageningen bedraagt de gevallen
regen over de maand October j.l. 82 mM, tegen
46 mM over dezelfde maaud van 1891.
Wij vernemen dat de eerste afreis der
Nederlandsch-Amerikaausche land- en emi
gratie-maatschappij (gevestigd te Utrecht,
Domsteeg 8) naar de San Louis Vallei, staat
Colorado (Noord-Amerika) Zaterdag 12 dezer
zal plaats hebben. De emigranten, uit ver
schillende provinciën onzes lands afkomstig,
zullen per stoomschip Dubbeldamvan de
N. A. S. M., van Amsterdam vertrekken.
Gisteravond te ongeveer haiftien werd te
Rotterdam een losse arbeider der H. IJ. S.,
genaamd Hollan, door een rangeerenden trein
aangegrepen, waardoor hem het rechterbeen
werd afgesneden. Hij is naar het ziekenhuis
vervoerd.
Twee personen, D. en v. H., die eenigen
tijd geleden zich aan het koloniaal werfdepot
hadden verbonden, hun handgeld in ontvangst
namen en van het hun verleend verlof ge
bruik maakten tot het ondernemen vaneen
uitstapje naar Noord-Amerika, twee reisge
zellinnen medenemende, hebben naar hunne
vroegere woonplaats, Haarlemmermeer, be
richt gezonden van hunne behouden aankomst.
De marechaussees en huzaren, die eenigen
tyd te Apeldoorn hebben vertoefd ter bewa
ring van de rust, zijn naar hunne standplaats
teruggekeerd. Vóór 15 November mogen
echter nog geen openbare uitvoeringen of
feestelijkheden gegeven worden.
Te Wilnis geraakten Dinsdag drie kinderen,
die met een sportkar reden, bij ongeluk daar
mede te water. Eenige vrouwen stonden er
schreiend en handenwringend bij, doch deden
niets om de kleinen te redden. De schilder
J. v. Harberden daarentegen sprong terstond
te water en had het geluk allen behouden
aan wal te brengen.
Te Nijmegen is Dinsdag de «Ktseipsche
inrichting", onder directie van den arts F.
B. Banning, geopend. Naar men verneemt,
hebben zich reeds velen aangemeld om aldaar
genezing te zoeken.
Het buitengoed «Mariëndal" onder Ginne-
ken, is aangekocht door dr. Soer uit Tilburg,
die in Ginneken een badinrichting volgens
het systeem Kneipp zal oprichten.
Te Maastricht werd Dinsdagavond de wis
selwachter Le Clair, van de spoorwegmaat
schappij Grand Central Beige, door eene
locomotief overreden. Zijn lijk is naar het
gesticht Calvariënberg overgebracht.
Brielle. De gemeenteraad is voornemens
met het oog op den financieelen achteruit
gang en de mindere draagkracht der ge
meente, bij de regeering pogingen aan te
wenden om de gemeentelijke hoogere bur
gerschool te doen veranderen in eene rijks-
hoogere burgerschool, zoo mogelijk met 5-jari-
gen cursus.
De heer L. P. Gaiilard, te Vlaardingen,
zal, daartoe aangezocht, dezen winter de eerste
viool spelen op de concerten, te geven door
de afdeeling Rotterdam van de «Maatschappij
tot bevordering van Toonkunst",
De rechtbank te Essen behandelde verleden week
de zaak eerier dievenbemie geheel uit jongens en
meisjes samengesteld, die in den afgeloopen zomer
in holen van het Schellsche bosch gewoond heeft
en geregelde nachtelijke strooptochten hiold in de
omliggende dorpen, van waar zij gewoonlijk met
rijken buit huiswaarts keerden. Een gedeelte der
zitting moest zelfs met gesloten deuren plaats heb
ben. De aanvoerder der bende kreeg 8 jaar tucht
huisstraf en 10 jaar eerverlies; 7 leden zijner
bende van 1 maand tot 8 jaar gevangenis- of
tuchthuisstraf2 meisjes, die het huishouden der
bende regelden, 6 weken hechtenis en opzending
naar een werkhuis.
"De hertog van Momy, een amatenr-photo-
graaf, heeft aan het Fransche departement van
oorlog een uitvinding medegedeeld, waardoor het
mogelijk is alle soorten papier, van welke dikte
ook, voor het aanbrengen van pbotographieen te
gebruiken. Per minuut kunnen 80 afdrukken ge
maakt worden. Het middel zou vooral zijn nut
hebben om op persoonlijke toegangskaarten en
dergel. portretten aan te brengen. Generaal Saus
sier neemt proeven om deze uitvinding te gebrui
ken, teneinde de verlofpassen der soldaten van
bnn portret te voorzien.
In Saksen is een geneesheer, tegenstander van
bet inenten, aangeklaagd omdat bij de ouders van
schoolgaande kinderen aanried, zich wel is waar
niet tegen het inenten te verzetten, maar de kinde
ren terstond na de operatie de stof weer uit te zui
gen. Aldus was toch aan de wet voldaan, beweerde
hijde rechter oordeelde er evenwel anders over en
verklaarde hem schuldig aan ontduiking der wet.
Hij werd echter nog vrijgesproken opgrond, dat hij
het strafwaardige zijner raadgeving niet had
ingezien.
Het proces wegens het ongeluk op de Zwitser-
sche stoomboot Montblanc zal opnieuw behandeld
worden. Het Openbaar Ministerie komt in hooger
beroep tegen het vonnis der rechtbank te Lau
sanne, waarbij de directeur der maatschappij en
de twee machinisten van alle schuld werden
vrijgesproken.
Te Milaan is een tachtigjarige Israëliet, Mozes
Loria, overleden, die zijn geheele vermogen van
ongeveer 25 miilioen lira's aan de stad vermaakt
heeft, ten behoeve van eene instelling tot werk
verschaffing. Komt die niet in den loop van
't volgende jaar tot 6land, dan vervalt de nala
tenschap aan Turijn.
liet stoomschip Boumania, dat op de Portugeesche
kust, bij Peniche, is vergaan, was door een hevigen
storm uit den koers geraakt en stiet op een kiip,
in een dichten mist. De hevige schok deed het vaar
tuig door midden splijten en het zonk binnen zeer
korten tijd. De booten werden overboord gespoeld
vóór zij gebruikt konden wordende meesten van
die aan boord waren verdronken in hunne kajuiten.
Anderen werden door de geweldige golven meege
sleept.
Er waren 46 passagiers aan boord en de beman
ning bestond uit 46 Europeanen en 50 kleurlingen
(Lascars). Van die 142 menschen werden slechts
negen gered. De geredden, die uren lang met de
golven worstelden, zijn gekneusd door de rotsen,
waarop zij geworpen werden, maar zij zijn geen van
allen ernstig gewond. Een hunner, de britschindische
kapitein Hamilton, had nog eenigen tijd zijn vrouw
boven water gehouden; maar zij werd hem einde
lijk door de golven ontrukthij verloor toen het be
wustzijn en in dien toestand werd hij aan land ge
spoeld.
De schipbreukelingen kunnen niet juist zeggen
hoe zich de ramp heeft toegedrageneen paar
minuten na den schok lagen zij al in de ziedende
golven.
Het vuurwerk, Vrijdag te Chicago afgestoken
bij gelegenheid van de inwijding van de tentoon-
stellings-terreinen, is wel het grootste, dat ooit is
vertoond; 5000 granaten werden uit 4000 vuur
monden gelost; 25.000 pijlen van allerlei soort,
van 42 tot 72 centimeter lengte en sommige 4 52
kilo wegende, doorkliefden 't luchtruim40 licht-
ballons werden opgelaten kortom in het geheel
werd 50 ton kruit en ander materiaal gebruikt;
300 man waren daarbij te werk gesteld het slot
stuk was een bombardement met 10.000 vuurpijlen
en donderbussen. Een 400 voet hooge nabootsing
van de Niagara-watervallen, in kleuren, en een
Amerikaansche vlag van 400 voetlengteen 20 voet
breedte, die 2000 voet hoog werd uitgeslingerd,
waren de voornaamste stokken. Men schat 't aan
wezige publiek op een miilioen menschen;
het vuurwerk heeft f 72.000 gekost.
Volgens een bericht uit Amerika, dat nog
nadere bevestiging vereischt, zou Edison losge
laten worden door de maatschappij die hem sinds
jaren ondersteunt bij zijne onderzoekingen en het
exploiteeren van zijne uitvindingen. Het laborato
rium van Menloo Park en de werkplaatsen te
Schenectady zouden gesloten en de medewerkers
van den beroemden uitvinder en 300 arbeiders
zouden hun ontslag krijgen.
De gelegenheid tot verzending der correspon
dentie naar New-York (via Rotterdam) bestaat
door middel van het stoomschip Werkendam, De
laatste buslichting aan het postkantoor te Rotter
dam is bepaald op 5 dezer, des voormiddags
ten 40.30 ure spoortijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeid te worden.
Naar de Znidafrikaansche republiek kannen,
op denzelfden voet als Kaap de Goede Hoop en
Natal, postwissels over Engeland verzonden
worden.
Batavia, 27 September.
Aan het verslag der voornaamste gebeurte
nissen in het gouvernement Atjeh en onder-
hoorigheden, loopende van 30 Augustas tot en
met 43 Sept. j.l., wordt het volgende ontleend
Grool-Aljeh. Onze versterkingen Boekit-Ka-
rang, Siroon, Lambaroe en Lamreng werden
herhaaldelijk beschotenhetgeen met geweer-
en geschutvuur werd beantwoord. Ook de op
de bruggen over de Kroeng Tandjoeng en
Lehong Boengaroen opgestelde gepantserde
wagens hadden eenige malen van het vijandelijk
vuur uit het struikgewas bij Kaloet en Lam-
sajoen te lijden, echter zonder dat ons daardoor
verliezen werden berokkend.
Te Lambaroe werden op den 7n September
een Europeesch onderofficier en een Indische
vrouwdie respectievelijk op het stations
emplacement en op den passer zich bevonden
verwond, terwijl de middagtrein dienzelfden dag
hevig beschoten werd.
In den vooravond van den 2n September had
eene tusschen de posten Lampermé en Siroen
in hinderlaag liggende brigade marechaussee
eene ontmoeting met eene bende Atjehers
waarbij men. na van weeiszijden een salvo af
gegeven te hebben, handgemeen raakte, met het
gevolg dat de vijand op de vlucht sloeg met
achterlating van éen doode en verscheidene
wapens, terwijl aan onze zijde vier man licht
gewond werden.
In den avond van den 4n d.a.v. had op diezelfde
plek weder een treffen plaats, bij welke gelegenheid
de vijand na een salvo aftrok, met achterlating van
éen doode en met medeneming van verscheidene
gewonden.
Kort daarop werd dezelfde brigade marechaussee
opnieuw door een bende van ongeveer 30 Atjehers
aangetast, welke tot vier malen toe door salvo's
werd teruggeslagen, totdat twee detachementen,
van genoemde posten ter ondersteuning uitgezon
den, er in slaagden haar voorgoed te verdrijven. Bij
deze gelegenheid vielen eenige wapens, zoomede
ammunitie in onze handen, terwijl ons verlies éen
doode en éen gewonde bedroeg.
Volgens ingekomen berichten zouden in devijan-
deiijke versterking Dam, tijdens het afsluiten vat»
het verslag, nog 8 a 4 0 gewonde Atjehers verpleegd
worden, die bij deze laatste twee gevechten tegen
woordig waren.
Den volgenden avond gaf een tusschen Lambaroe
en Lamreng in hinderlaag liggende brigade mare
chaussee eenige saivo's af op eene vijandelijke
bende, die bezig was de spoorbaan te beschadigen
en ons vuur onmiddellijk beantwoordde, doch ein
digde met terug te trekken> volgens ingekomen be
richten met verscheidene gewonden en een verlies
17 dooden, waaronder de Panglima's Tjoet en Isa,
zoomede Tengkoe Ilin zich zouden bevinden en
waarvan er 5 in onze banden bleven wij bekwa
men éen doode en 5 gewonden.
Den 4n September werden 2 Chineezen, de eene
te Bringin, de andere tusschen Lampermé en Lam
baroe, vermoord door een in de "V Moekims
Montassik tehuis behoorenden volgeling van
Toekoe Brahim.
Toekoe Nja Bintang van Lambattang en een
broeder van den imam van Silang werden den 42n
September op hun terugweg naar Tjadé tusschen
Pakau Kroeng Tjoet en Toengkoeb door een 40-tal
kwaadwilligen overvallen en van het leven be
roofd hun 6 volgelingen wisten zich doorde vlucht
te redden.
Over het algemeen ontwikkelden de kwaadwil
ligen veel bedrijvigheid in het opwerpen van kleine
versterkingen, het aanleggen van loopgraven,
enz. kennelijk met het doel om ons buiten de
linie te lokken.
In de laatste dagen is het mond- en klauwzeer
uitgebroken in de gemeenten Berkenwoude, Gie-
sedam, Giesen, Nieuwkerk, 's-Gravenzande,
Groot-Ammers, Maasland, Vlaardinger-Ambacht
(Z.-U.)Heemstede (N.-H.); Harmeien, Soest,
Lunteren (Utrecht); Horn, Spaubeek(Limburg).
Militairen bewaken aldaar de stallen en de weiden,
Te Loosdrecht zijn dit jaar voor het eerst op
groote schaal als nieuw voedergewas voor de
koeien koolrapen verbouwd, en wei met buiten
gewoon gunstigen uitslag. Een veehouder aldaar
oogstte 1400 hectoliter van de hectare.
Da Veldpost heeft de volgende prijsvraag uitge
schreven
4o. Wat is de voordeeügste manier om aan
