Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Post en Telegraphie.
Land- en Tuinbouw.
0 11 derw ijs.
Armenzorg.
Eleeli tzn, k e u.
V i s s c h e r ij.
Het 100-jarig bestaan van het departement
Leeuwarden der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen" zal den 14n dezer aldaar op
feestelijke wijze worden herdacht.
Te Leeuwarden is een vereenigiag opge
richt, genaamd 3)Groen van Prinsterer",
welke zich ten doel stelt in ruimen kring
de anti-revolutionnaire beginselen te bevor
deren.
Door de afdeeling Jubbega van den ïNeder-
landschen Protestantenbond" is een onderzoek
ingesteld naar de aldaar bestaande werkeloos
heid. Eene daartoe benoemde commissie bracht
'met dat doel een persoonlijk bezoek aan 34
hoofden van huisgezinnen. De uitkomst was,
dat reeds thans 30 van de 34 zonder eenige
verdienste zijn.
De afdeeling Wagenborgen van den aNeder-
landschen Protestantenbond" heeft besloten
tot de oprichting van eene leesbibliotheek.
Aan 12 arbeiders in het Friesche dorp
Holwerd zijn door het departement der
^Maatschappij tot Nut van 't Algemeen" aldaar
112 ares bouwland i» gebruik gegeven, om
die ten eigen bate te bebouwen.
Te Groningen is gearresteerd de brieven
gaarder K.te Eelde, die verdacht wordt
zich aan oneerlijke handelingen in zijn be
trekking te hebben schuldig gemaakt.
Maandagmorgen is op den overweg nabij
het station Goor het lijk gevonden van zekeren
Hendrikus Broekkamp, die vermoedelijk den
vorigen avond door een der laatste treinen
is overreden.
De heer I. D. Fransen van de Putte, lid
der Eerste Kamer, heeft in de laatste jaren
te Zeist uitgestrekte heide- en boschgronden
tusschen de legerplaats en de kom dier ge
meente aangekocht, welke nu sedert eenigen
tijd omgewerkt en bebouwd worden.
Door die werken worden gedurende den
aanstaanden winter ongeveer 70 huisvaders
aan werk geholpen. j
Door den aartsbisschop te Utrecht is aan
het gesticht Larenstein (inrichting voor geval
len meisjes) bij Velp, tot rector benoemd de
eerwaarde heer H. A. van Spanje.
Tot directrice van het diaconessenhuis te
Utrecht is benoemd mejonkvrouwe A. gravin
van Bylandt-Rheydt te Bonn, die deze op
dracht voorloopig heeft aangenomen en
aanvaard.
In de kunst van buitengewoon klein te
schrijven (micrographie) heeft de heer René
Mitton, horlogemaker te Utrecht, onlangs
eene proeve geleverd, welke hem een diploma
le klasse deed verwerven in een door het
Parijsche dagblad J7J$clair geopenden wed
strijd. Hij schreef namelijk een telegram van
36 woorden op een blaadje papier, dat hij in
"een couvert sloot, hetwelk hij opborg in een
zwart vogelzaadkorreltje.
Bij den heer Van Spanje, kantoor van
uurwerken te Utrecht is een horloge te zien,
dat door een stuivertje geheel wordt bedekt.
Het is door een werkman te Genève in zijn
brijen tijd vervaardigd en vertegenwoordigt
een waarde van f3600.
I Te 's-Hertogenbosch hebben Zondagavond
vier sigarenmakersgezellen een huzaar levens
gevaarlijk verwond. De huzaar is naar het
gasthuis gebracht; de sigarenmakers zijn in
hechtenis genomen.
f Onder Mierio heeft de landbouwer P. S.
zich schuldig gemaakt aan mishandeling, met
zwaar lichamelijk letsel, gepleegd op zijn neef
'I. S. De verwonde heeft, behalve eene rib-
breuk, kneuzingen en verwondingen aan het
hoofd bekomen, en verkeert in levensgevaar.
ï)e dader is door de marechaussees aange-
houdenënvnaar^Roermond"ovefgëbracht?
Te Nispen bjj Rozendaal (N.-Br.) zijn ver
leden week zes zoutsmokkelaars betrapt, die
bij het zien van de kommiezen het hazenpad
kozen, met achterlating van 400 kilogram
zout.
Verschillende smokkelaars moeten reeds
hebben verzekerd, dat zij, na de verlaging
van den zoutaecijns, niet meer van zins zijn
zout te blijven smokkelen. De kleine ver
dienste, het gevaar en het gebrek aan afne
mers, die zich ook niet meer aan eene boete
willen blootstellenzal hen daartoe ver
plichten.
Eenige heeren te \Tenlo zgn voornemens
daar een alluminium-fabriek op te richten.
De vereischte grondstoffen daartoe zijn
daar in ruime mate voorhanden.
Te Echt heeft zich een comité gevormd
tot oprichting van een krankzinnigengesticht,
uitsluitend voor de provincie Limburg. Daartoe
wil men een leening aangaan groot f 370.000.
Nadat eenigen tijd wegens het heer-
schen der cholera de booten van de
sCastle-Line" niet van Vlissingen zijn ver
trokken, zal deze week weer een boot van
daar naar Zuid-Afrika vertrekken, waarop
zich o. a. circa 50 emigreerende Trappisten
zullen inschepen.
Delft. In eene Zaterdag gehouden ver
gadering van belangstellenden in hetToynbee-
werk is besloten tot oprichting eener Toynbee-
vereeniging, in den geest van de vereenigiDg
jLeeskunst" te Amsterdam. Tot bestuursleden
werden gekozen de heeren ds. G. Bulsman
Jr., mr. Z. van den Bergh, H. Knuttel en
G. Jantzen.
Winschoten. Voor de in 1893 alhier te
houden tentoonstelling van nationale nijver
heid is door H. K. H. de groothertogin van
Saksen-Weimar-Eisenach een bedrag van f 50
voor prijzen beschikbaar gesteld. Door den
commissaris der Koningin in de provincie
Groningen is een prijs of medaille, ter waarde
van f60, voor die tentoonstelling aangeboden
en eveneens eene van gelijk bedrag voor de
te houden tentoonstelling van landbouw. De
medaille ter waarde van f 80 van het genoot
schap van nijverheid in Groningen is uitge
loofd uitsluitend voor petroleummotoren.
In Noord-Araerika heeft zicb eene vereeniging
tot bevordering der- historische en vergelijkende
godsdienstwetenschap gevormd. Deze vereeniging,
waarin afgevaardigden van zes inrichtingen van
hooger onderwijs in Noord-Amerika zitting heb
ben, zal jaarlijks in zes steden der republiek door
een geleerde over een bepaald onderwerp uit de
godsdienstwetenschap lezingen doen houden. Prof.
C. P. Tiele te Leiden is uitgenoodigd, in den
winter van 1893/94 de eerste reeks van lezingen
als algemeens inleiding te houden. Prof. Jarues
Darmesteter te Parijs heeft zich reeds voor den
tweeden cursus verbonden. Voor de volgende jaren
zullen 0. a. prof. G. Buehier te Weenen, prof.
M. J. de Goeje te Leiden en prof. E. B. Tylor
te Oxford gevraagd worden.
De Duitsche keizerin Frederik is te Venetië
met hare dochter Morgaretha op straat aange
houden door de politie, omdat haar hondje geen
muilkorf droeg. Zij ging, om een oploop te ver
mijden, inee naar bet politie bureau. Toen men
baar daar herkende, kreeg de politie-agent een
uitbrandermaar de keizerin, die begrip heeft van
gelijkheid voor de wet, troostte den man met een
flinke fooi.
In de Zwarte zee heeft een hevige orkaan gewoed.
Acbt groove vaartuigen zijn vergaan,waaronder
de Engeische stoomboot Lord liyron, Van drie
der schepen werd niemand gered.
Volgens een officieel rapport van den gouver
neur-generaal van Turkestan, is in zijn gebied
een epidemie van de pest op die van de cholera
gevolgd, welke o. a. te Askabad in zes dagen 1303
personen van eene bevolking van 30.000 heeft
ten grave gesleept.
In Perzi'é breidt de cholera zich weer uit.
Men weet dat bij de verkiezingen in Amerika
omkooperij een der meest gebruikelijke middelen
is, ook voor de regeering. Reusachtigen dienst
doet aan deze het pensioenfonds, dat in 1861,
tijdens den oorlog tusschen Noord en Zuid, werd
opgericht om een jaargeld te verschaffen aan de
soldaten van het noordelijk leger, die in den krijg
gewond werden en aan de weduwen en weezen
der gesneuvelden. De cijfers dat fonds betreffende
zijn zeker wel bet krachtigste bewijs, boe die
instelling, schijnbaar menschlievend, van haar
oorspronkelijk doel is vervreemd en slechts eene
instelling is geworden om politieke diensten te
bezoldigen. Van 1861 tot 1864 was bet bedrag
van het geld aan de rechthebbenden uitgekeerd
niet meer dan 5 millioen 's jaars. In 1865 ein
digde de strijd met de overgave van Lee. Naar
mate de oorlog meer in het verleden raakte, moest
door uitsterven dit bedrag verminderen, en toch
blijkt dat de aanvragen toenemen. In 1864 werd
4 millioen gulden betaald, in 1868 steeg het be
drag tot 57 millioen, in 1881 tot 80 millioen,
in 1888, toen Harrison aan het hoofd der repu
bliek kwam, tot 80 millioen, in 1890 tot 100
millioen en in 1891 tot 120 millioen. Wie echter
kan gelooven, dat zes en twintig jaar na het
einde van een oorlog, waarin de Vereenigde Staten
nooit meer dan een millioen soldaten onder de
wapens hebben gehad, na aftrek van de niet-ge-
wonden er nog 676.160 invalide strijders of
weduwen van gesneuvelden iu leven zijn Wie
kan gelooven, dat het getal gepensionneerden, dat
in 1870 bedroeg 198.666, in 1891, dus 26 jaar
na het eindigen van den krijg, het cijfer van
676.160 zou bedragen en het getal van hen, die
eene toelage vragen, in 189! reeds meer bedragen*
zou dan 363.000 Al dat geld wordt besteed tot
brnkooperij bij de verkiezingen.
De gelegenheid tot vei zending der correspon
dentie naar Bergen (Noorwegen) bestaat door
middel van het stoomschip Olaf Kyrre. De laatste
buslichting aan bet postkantoor te Rotterdam is
bepaald op 11 dezer, des voormiddag» ten 4 30 ure
spoort ijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
het adres vermeld te worden.
De gelegenheid tot verzending der coriespon-
dentie naar Ned. Oost-Indie (met uitzondering van
'Atjeh en Padang) bestaat door middel van het
stoomschip Gedeh (Rott, Lloyd). De laatste bus
lichting aan het postkantoor te Rotterdam is be
paald op 12 dezer, des avonds te 2 uur spoortijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
-het adres vermeld te worden.
In het stuk weiland van P. Ouweleen, gelegen
aan den Hoornweg, in de kom der gemeente
Overscbie, deed zich gisteren weder een geval van
mond- en klauwzeer voor.
Onder het vee van den landbouwer W. Dijks
hoorn, grazende onder de gemeenten Hillegersberg
en Schiebrr is de tongblaar uitgebroken.
De betrekkelijke hoeve en weide zijn besmet
verklaard en worden door rijkspolitie bewaakt, in
afwachting der verwacht wordende militairen.
De graanoogst heeft in het Westland zeer
goede uitkomsten opgeleverd er is koren van
flinke qualiteifc in voldoende hoeveelheid gewon
nen. Rogge leverde van 30 tot 35 HL per
hectare, gerst 35 tot 45 HL, haver gemiddeld
40 HL op. Ook de erwten en boonen gaven een
uitmuntend gewas. Alleen de tarwe bleef verre
beneden de gemiddelde opbrengst, wegens de
verwoestingen, door de slakken aangericht en het
ongunstige voorjaar.
Bij bet gisteren te Dordrecht gehouden exa
men in de vrije en orde-oefeningen der gymnas
tiek is geslaagd de heer Chr. Ruiter te Schiedam.
Tot lid van het hoofdbestuur van het sNed.
Onderwijzers-Genootschap" is gekozen de heer
A. Stokvis, onderwijzer te Amsterdam, sterk
aanbevolen door den bond van Ncd. onderwijzers.
Dit is de eerste maal, dat een (hulponderwij
zer in dat bestuur zitting neemt. De heer
Stokvis stond als candidaat tegenover den heer
A. L. Roest, hoofd eener bijz. school te Am
sterdam en sedert jaren een hoogst werkzaam
en verdienstelijk lid des hoofdbestuurs.
Door het departement der sMaatsqhappij tol
Nut van 't Algemeen" te Harlingen is aan den
directeur der rijksnormaallessen, op zijn voorstel,
een krediet verleend van f25, voor de aanschaf
fing van leermiddelen voor kweekehngen, wier
ouders minvermogend zijn. Sedert het rijk voor
dat doel geen gelden meer verstrekt, mag men
dit voorbeeld navolgenswaard noemen.
Gisteren zijn te Maastricht de uitdeelingen
aangevangen van soep aan de armen, zoowel
door de sedert bijna 50 jaar werkende instel
ling der sociëteit »Momus" als door die der
vereeniging »St. Yincentius", van latere oprich
ting.
In de maand December boopt.de commissie
tot voeding van schoolkinderen haren werkkring
te hervatten.
Ook aan de diaconie-arraen der hervormde
gemeente te Poortugaal heeft de oud-notaris A. J.
van der Poest Clement fl 000 geschonken, onder
dezelfde bepaling, dat dit kapitaal, met rente
op rente, moet blijven vaststaan tot over vijf en
twintig jaar.
Door wijlen mevr. de wed. C. D. van Naerssen,
dezer dagen te Breda overleden, is gelegateerd
aan bet diaconie-bestedelingshuis aldaar, f15.000,
en aan de sHeer Weijnandts van Steins Fundatie",
waarin onbemiddelde dames een tehuis vinden,
de som van f5000.
Dr. Van Praag Heijmans, dezer dagen te
's-Hage overleden, heeft o. a. bij testamentaire
beschikking f 10.000 vermaakt aan het Israel,
mannen- en vrouwenhuis te 's-Hage (Zurkanu's
stichting).
In de gisteren gehouden zitting der arrond.-
rechtbank te Rotterdam werd veroordeeld
G. D, de P., oud 20 jaar, gtstzifter te Schiedam,
beklaagd van mishandeling, tot 4 dagen gevangenis.
Vervolgens stond terecht
J. _G, H., zonder beroep, wonende te Schiedam,
wegens diefstal van een paar pantoffels, ten
nadeele van B. Kloos, op 21 Aug. gepleegd.
Daar beklaagde niet tegenwoordig was, werd
de zaak bij verstek behandeld en tegen hem 3
maanden gevangenis geéischt.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage zal den 12n
December uitspraak doen in zake de procedure der
naamlooze vennootschap steatine-kaarsenfabiiek
zAppollo" te Schiedam, tegen den burgemeester
dier gemeente.
De rechtbank te Amsterdam heeft den jonge
ling uit de Saxenburgerstraat (N.-Amstel), die
eenigen tijd geleden terechtstond wegens mis
handeling met doodelijken afloop op zijn vader
gepleegd, vrijgesproken.
De rechtbank te Leeuwarden heeft M. S., ont
slagen weesvader te Harlingen, wegens ontuch
tige handelingen met weesmeisjes, veroordeeld
tot 3 jaar gevangenis.
Het O. M. bij de rechtbank te Maastriciit
heeft tegen vier personen aldaar, wegens mis
handeling van en wederspannigheid tegen agen
ten van politie, eene gevangenisstraf geéischt
van 18, 8, 12 en 10 maanden.
In bet requisitoir werd gewezen op het afkeu
renswaardige feit, dat in eene volkrijke beurt,
op klaarlichten dag, agenten zijn mishandeld,
zonder dat een der vele omstanders tot ontzet
opdaagdetevens werd herinnerd aan de straf
bepaling tegen hen, die in dergelijke gevallen
geen hulp verleenen.
VLAARDINGEN. Gisteren zijn alhier bin
nengekomen 4 loggers, gezamenlijk aanbrengende
65 last pekel- en 15 Jast steurharing, en 2 bommen
van Scheveningen, te zamen aanbrengende 240
kantjes pekel- en 240 kantjes benevens 30,000
stuks steurharing.
Nog is binnengekomen 1 schip met 24 ton zou-
teviscb, 1 ton leng en 8 ton koolvisch.
MAASSLDIS. Er wordt besteed per ton voor
nieuwe haring, vollef 10.5013.75, idem maat
jes- f6.25, idem ijle f88.50, idem zoutevisch
f 46.25—47.25, leng f27.25—27.75 kibbeling
f18.2518.75, heilbot f24.75, koelen en lippen
f77.75, koolvisch f20.75.
PERNIS. Gisteren is alhier binnengekomen
1 sloep met 1000 schelvisscben, welke f400 netto
opbrachten.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 7 winterzalmen,
die voor fl.70 tot 1.90 per i/s kilo werden ver
kocht.
WOUDRICHEM. In het vischwater dezer
gemeente zijn van 1 tot 6 dezer gevangen-en
ter mat kt alhier verkocht: 4 zalmen, tegen
f 1.35 a 1.75 per Vs kilo.
BERGEN-OP-ZOOM. De vorige week wer
den circa 80,000 oesters en 565 balen mosselen
