Biimenlandsche Berichten»
als woeker beschouwd; tegen het bedingen
daarvan wordt gevangenisstraf van 4 tot 6
maanden bedreigd. Heeft de geldschieter,
teneinde de wet te ontduiken, het geleende
bedrag verhoogd met de meerdere rente, dan
zal de straf minstens 18 maanden gevange
nisstraf bedragen. Wordt het misdrijf ge
pleegd tegenover minderjarigen of personen
met zwakke geestvermogens, dan zal de
schuldige tot dwangarbeid en zelfs tot ver
banning naar Siberië kunnen veroordeeld
worden.
ITALIË.
De koning opende gisteren het parlement
met een rede, waarin hij o. a. zeide dat het
zijn wensch was zijn naam te verbinden aan
de economische en intellectueele wederge
boorte van het land.
De koning en de koningin zijn zeer toege
juicht bij het voorlezen der troonrede. Vooral
was er een groote bijval bij de zinsneden
betreffende de feesten te Genua, die, gelijk
gezegd is, eene vredelievende strekking had
den, en die betreffende de financieele en
sociale hervormingen.
De Fanfuila behelst een heftig artikel
tegen den minister-president Giolitti.
PORTUGAL.
In politieke kringen en in de dagbladen
gelooft men, dat de minister van financiën
aan da Cortes geen financieel plan zal aan
bieden, maar dat hij zal voortgaan met de
reducties op de betalingen van den staat te
verminderen en eenige belastingen zal vev-
hoogen.
TURKII E.
Uit Konstantinopel wordt aan de Daily Neios
gemeld, dat het nieuwe Turksch-Russische
tractaat geen enkele bepaling behelst, het
welk de vrije doorvaart door de Dardanellen
zou toelaten voor Russische oorlogsschepen of
bet vervoer van oorlogsbehoeften. Alle geruch
ten van tegenovergestelden aard zijn onjuist.
Uit Tabriz meldt de Daily News, dat de
Turksch-Perzische grensquaestie weder een
acuut stadium ingetreden is. De Turken
moeten Kotour opnieuw bezet hebben, hoe
wel het tractaat van Berlijn verklaard heeft
dat het tot het Perzisch gebied behoort.
It D M E N I E.
Uit Bucharest wordt aan de Temps gemeld
De oppositie-dagbladen melden, dat te Weenen
een militaire conventie door den koning tij
dens zijn verblijf aldaar geteekend is.
EGYPTE.
Door den heer Palmer is het budget aan
den ministerraad overgelegd, sluitende met
een ontvangst van 10.010.000 p. st., en een
uitgaaf van 9.550.000 p. st., een overschot
latende van 460.000 p. st., maar daarvan
zqn 334.000 p. st. afkomstig van conversie
der schuld en dus niet beschikbaar. De
mogendheden hebben namelijk nog geen toe
stemming gegeven voor het gebruik der gelden
uit de hervorming of verlaging van belas-
Men koesterde voor den majoor en den jongsten
luitenant weinig vreesdes te meer echter
voor prins Looz, wiens koel en teruggetrokken
voorkomen en wiens geheele wijze van handelen
en doen op graat Braniczki den indruk maakte,
alsof hij hen doorzag en ookalsof hij veel
vastberadener en hun veel vijandiger gezind
was.
Graaf Braniczki had reeds dikwijls aan de
landeigenaren en voornamelijk aan de dames
gezegd hoe dwaas zij handelden, als zij zich
de keizerlijke officieren en hunne onderhoorigen
tot vijanden maakten; zij ondervonden er nu
de gevolgen van, daar liet voorgevallene onmo
gelijk op eens weer goedgemaakt kon worden.
Men bevond zich in een uiterst moeilijken
toestand tegenover de Oostenrijksche regeering,
de nationale regeenngde troepen en zelfs
tegenover zijne eigene landslieden en partij
gangers het kwam er nu maar op aanmet
tact en kalmte al deze moeilijkheden te
overwinnen. Nog slechts weinige uren, en de
tingen verkregen; 106.000 p. st. zal aan de
amortisatiekas worden toegewezen. De grond
belasting zal met nog 123.000 p. st. worden
verlaagd.
De Times verneemt uit Kaïro dat Osman
Digna den telegraafdraad tusscbea Soealti*
en Tokar heeft afgesneden.
AMERIKA.
Aan de Few-York Herald wordt uit
Valparaiso gemeld dat, volgens verklaring
van regeeringsambtenaren te Santiago, niet
de minste reden bestaat om nieuwe onlusten
te vreezen.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 23 November.
In deze zitting zijn ingekomen de wetsont
werpen tot aanleg van een spoórweglijn Pro-
bohngo-Panaroekan en tot goedkeuring der
mailcontracten met de stoomvaart-maatschappij
sNederland" en de sRotterdarrvsche Lloyd".
De minister van koloniën vervolgde zijn beant
woording der atgemeene beschouwingen over de
Indische begrooting en behandelde voornamelijk
de quaestie der scheepvaartregeling op Atjeh,
welke liij verdedigde als een doelmatig middel
om van ons meesterschap over de zee partij te
trekken. De regeling maakt dwangmaatregelen
overbodig. Het doel is nooit geweest den sultan
te onderwerpen of het verdeelde Atjeh tot een
heid te brengen. Voortzetting der blokkade zou
niet baten. In Indie is men 't eens, dat wij door
eene scheepvaartregeling onze positie kunnen
herwinnen.
De gouverneur van Atjeh is vrij om buiten de
geconcentreerde stelling op te treden. De meeste
andere punten uit het debat zal hij bij de arti
kelen behandelen. Ce minister was niet voor
een inkomstenbelasting op Sumatra's westkust.
Bij repliek bestreed de heer Van Houten op
legging aan den Javaan van nieuwe lasten zonder
de afschaffing van oude, gelijk in Nederland
achtte de hser Guyot invoering eener scfaeep-
vaartregeliug op Atjeh vooralsnog onraadzaam,
onder betoog der mogelijkheid van algeheeie kust-
afsluiting, en meende de heer JE. Mackay dat,
waar het doe! op Atjeh nog niet is bereikt, de
blokkade behoort te worden voortgezet.
De minister meende werkzaam te zijn in de
richting van verlichting van lasten door vermin
dering van koffiecultuurdwang voor de inlandscfje
bevolking.
De heer Van Lbben Seis vroeg op welk be
drag de kosten zijn te ramen tot versterking
der havens als gevolg van de scheepvaartrege
ling. De minister antwoordde, dat hij de kosten
ranmt op 8 ton. c
Bij de behandeling der onderdeelen van de Indi
sche begrooting is de Kamer gevorderd tot art.
47 over de koffie. Hierbij is behandeld een motie
van den heer Van Houten, om aan te dringen op
eene geleidelijke opheffing van het koffiemonopohe.
Op het artikel is voorgesteld een amendement
der commissie van rapporteurs, om een weten-
schappelijken adviseur over de kolfjecultuur niet
noodzakelijk uit het bosebwezen te trekken en
om niet 1/3 millioen, maar 5 ton krediet te geven
voor bijslag aan de bevolking bij de koffiecul
tuur.
Voorts een amendement van den heer Kiel-
stra, om het koffiemonopolis in de Minahassa
op te heffen.
SCHIEDAM, 24 November 1802.
De afdeeling Schiedam van het sAlgemeen
spanning was voorbij. Iets van bijzonder
gewicht had de graaf van den woordenrijken en
zeer onbeduidenden majoor niet vernomen
dan alleen het onaangename berichtdat de
troepen hen voor een onbepaaiden tijd tot last
zouden zijn.
Prins Looz had er voor gezorgd, dat juist ter
rechter tijd het vormelijk bezoek werd afge
broken men moest nu a!zoo des avonds nog
zien, zoo mogelijk te vernemenof de troepen
nog naar de grens trokken, hoe talrijk zij waren
en waar zij patrouilleerden.
Men moest van de duisternis en de vallende
sneeuw gebruik maken om onopgemerkt de
grens te kunnen bereiken en zich daar vereenigen.
De Russen waren daar gelukkig neg niet
aangekomendus hier was bet nu alleen
hoofdzaak, de Oostenrijkers te ontwijken.
Toen even na vijf uur de drie officieren in
de ontvangkamer traden, waren de rollen reeds
lang verdeeld en een ieder up zijn post en
voorbereid.
Nederlandsch Werkliedenverbond", welke
gedurende haar kortstondig bestaan reeds
zoovele teekenen van leven gaf, hield gister
avond wederom, ter opening van het seizoen,
eene bijeenkomst in sMusis Sacrum", welke
zeer druk bezocht werd en waarin de heer
W. F. Tak de bij de Tweede Kamer der
Staten-Generaal ingediende wetsontwerpen tot
regeling van het kiesrecht behandelde.
Nadat de voorzitter, de heer G. W. Snel,
met een enkel woord de vergadering had
ingeleid, betrad de heer Tak het spreekge
stoelte, teneinde zjjne meening aangaande
het ontwerp—Tak van Poortvliet uiteen te
zetten. Vooraf protesteerde spreker tegen de
laffe aantijging, als zou h'y' zijn personeel
toegangskaarten hebben verstrekt, teneinde
als claqueurs dienst te doen.
In den aanvang zijner rede gaf spreker
een historisch over zicht over den oorsprong
en de ontwikkeling van het kiesrecht, waarin
werd aangetoond dat de denkbeelden vau
minister Tak van Poortvliet niet alle nieuw
zijn, daar de beginselen, in zijn ontwerp neer
gelegd, reeds werden aangetroffen bjj de Spar
tanen, Romeinen en de Germaansche volken.
Vervolgens werd herinnerd aan de uiterst ge
ringe ambitie voor het stemrecht in de dagen
der Bataafscbe republiek, aan de vele mis
bruiken gedurende het bestuur der Regenten-
familiën, om daarna te wijzen op de uit
voerige discussiën en talrijke amendementen
bij de grondwetsherziening in 4887.
Zich tot de voorgestelde wetsontwerpen
bepalende, uitte spreker als zijn gevoelen, dat
uitbreiding van kiesrecht alleszins gewenscht
is, doch dat allemanskiesrecht een ramp en
tevens onrechtvaardig zou zijndaarom heeft
het ontwerp—Tak van Poortvliet zijn volle
sympathie, omdat daarbij zijn uitgesloten
bedeelden, gevangenen en militairen, op
welke laatsten wegens hunne onderlinge
kameraadschappelijke verhouding, het kies
recht een ongunstigen invloed zou oefenen.
Wat betreft de bewijzen van geschiktheid,
daarmede is spreker 't niet geheel en al eens,
daar deze deels niet juist omschreven, deels
ook negatief zjjn. Nog schetst spreker de kies
bevoegdheid in andere landen in den tegen-
woordigen tijd, waarbij hij doet uitkomen de
meerdere of mindere bepei king van dat recht,
zoowel wat persoon als leeftijd beireft. Hij ver
klaart zich een beslist voorstander van het
couloir-stelsel volgens de opvatting van den
minister, daar volgens die opvatting de kiezer
slechts met een teeken heeft aan te geven wel
ken candidaat hij zijn stem wenscht te geven
en diens naam dus niet behoeft te schrijven.
Ook komt hij op tegen de vrees van over-
heerscbing van het gepeupel, daar de Hol
landers veel kalmer van aard zijn dan het
wispelturige Fransche volk, dat nu eens de
republiek wenschte, en dan weder zich ver
klaarde voor het keizerrijk. Ten slotte uit
spreker den wensch, dat het ontwerp—Tak
Een familiedag een feest, waarvoor de
bloedverwanten waren uitgenoodigdhelderde
het groot aantal gasten op, de Poolsche toe
standen maakten zulks zeer waarschijnlijk, want
op bijna elke adellijke bezitting zijn verscheidene
nietsdoende neven gehuisvestdie niet anders
uitvoeren dan rooken, dansen, biljart en kaart
spelen parasieten, die zich door hunne ver
mogende bloedverwanten laten onderhouden
veeleischende en dikwijls zeer lastige klanten.
In de achterste zaal dineerden de officieren van
de partijgangers, in de middelste de minder ge
vaarlijke en in de laatste zaal de voornaamste
gasten en familieleden benevens de ulanen.
De eerstgenoemde officieren konden zich, daar
de deuren gesloten bleven, den een na den ander
verwijderen, zonder dat men bet opmerkte, en zich
door een achterdeur naar hunne manschappen
begeven.
De bewaarders en opzichters op de binnenplaats
hadden een streng bevel gekregen om goed orde
ta houden en mochten daarbij met geen enkelen
van Poortvliet spoedig in het Staatsblad ver-
schjjne.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer B. G. G. Verhoeven,
die, hoewel lof overhebbende voor de rede
van den heer Tak, het onderwerp niet princi
pieel genoeg behandeld oordeelde. Hij kan
zich de houding der liberale partij niet ver
klaren, die zoo hoog opgeeft van behartiging
der belangen van den werkman en die toch
waarlijk wel andere nooden heeft dan verbe
tering en uitbreiding van het kiesrecht. Van
groot nut acht spreker de vertegenwoordiging
van vakbelangenwelke niet door het
nieuwe kieswet-ontwerp wordt verkregen
daarom acht hij meer gewenscht de oprich
ting van Kamers van arbeid, waar de vak
belangen en maatschappelijke ncoden van den
werkmansstand kunnen worden besproken
en behartigd. En wat het couloir-stelsel be
treft, dit is volgens spreker allerminst een
liberaal beginsel, daar het de vrijheid beneemt
tot het kiezen van een anderen candidaat dan
die op de candidatenlijst zijn vermeld. Boven
dien is uitbreiding van kiesrecht voor den
werkman ook daarom niet noodzakelijk en
heilzaam, daar de werklieden vaak door den
patroon geïnfluenceerd, geprest en zelfs ter
stembus geleid worden.
De heer Tak, repliceerende, geeft zijne ver
bazing te kennen over de zonderlinge houding
van den debater, die begint met hem lof toe te
zwaaien, om daarna alles af te breken. Hij heeft
wel degelijk het onderwerp principieel behan
deld, daar hij als zijne meening had te kennen
gegeven dat het een ideaal zal zijn, het kies
recht te verleenen aan elk meerderjarig inge
zetene, mits daarbij de noodige bewijzen van
geschiktheid worden geleverd en behoudens
de door den minister bepaalde uitzonderin
gen. De werkman toch gaat steeds meer be
langstellen in het politieke leven, getuige de
vele vereenïgingen in ons geheele land opge
richt.
Wat de heer Verhoeven had gezegd van
het ter stembus brengen van werklieden door
patroons, acht de spreker op hem bedoeld:
hij neemt dit gaarne voor zijn rekening,
daar hij het deed om te reageeren tegen de
partij die hetzelfde bedreef, opdat zij met de
overwinning zou gaan strijken, en verliezen
heeft hij nooit in zijn vaandel geschreven.
Het warm pleidooi voor de Kamers van
arbeid had de heer Tak allerminst verwacht
van iemand, wiens geestverwanten in de
Tweede Kamer nog nooit over dit onderwerp
hebben gesproken of zelfs een ontwerp dien
aangaande hebben ingediend, terwijl juist
de liberale afgevaardigde de heer Pijttersen,
toen hurj nog slechts een blauwen Maandag
in de Tweede Kamer zitting had, reeds
een desbetreffend ontwerp heeft ingediend.
Spreker had daarom van den heer Verhoeven
wel een vivat voor den heer Pijttersen ver
wacht. De beschuldiging van de liberale partij
blik naar de ulanen zien, opdat niemand hunner
op de gedachte zou komen, ai was het maar uit
nieuwsgierigheid of om een andere reden, op een
ontdekkingsreis uit te gaan.
De troepen waren alle rijkelijk onthaald, koffie
en sterke dranken huu na den maaltijd gegeven
ook de paarden waren goed verzorgd, De bewoners
van Wicelowieo mochten dus met recht verwach
ten, dat zij zeer tevreden waren.
Eene groote, schitterende vergadering van
dames en heeren ontving de ulanen de heeren
droegen bijna alien den zwarten Poolschen overrok,
de dames waren eveneens in het zwartdoch in
weerwil daarvan in zeer rijke toiletten, voor het
meerendee! gedecolletteerd, en droegen brillanten
in de ooren en om den hals.
Wordt vervolgd.)
