Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Post enTelegraphie.
jReeli tzuken.
Kerknieuws.
Stedelijk Nieuws.
Marktberichten.
Koloniën.
Batavia, 31 Januari.
Onderwijs.
Armenzorg,
V is sch e rij.
Friesland, er van regeeringswege voor of
gedurende dezen winter niets van dien aard
is gedaan, zoodat dan ook de ellende der
arbeidersbevolking grooter dan ooit is geweest.
^Tevens spreekt de vergadering haar ver
ontwaardiging uit over de houding der over
heid en der justitie, die door het laten op
treden van een macht van politie en militai
ren, en door het in hechtenis nemen en
streng straffen van verscheidene onzer partij-
genooten, tengevolge van enkele door hen
gesproken woorden, het volk in hooge mate
verbitterd hebben."
2o. »De vergadering spreekt haar veront
waardiging uit over de bekende circulaire van
de schoolopzieners in het district Leeuwarden,
waarbij de vrijheid van spreken der onder
wijzers door een op geen enkel wetsartikel
rustende bedreiging met ontslag wordt aan
gerand, en vertrouwt, dat de onderwijzers,
die tot op dit oogenblik flinke krachten-in
onze beweging zijn geweest, niet zullen op
houden op dezelfde wijze voor de volksbe
langen te strijden."
Maastricht. De uitvaart van den pastoor
deken Rutten was bijna vorstelijk. Op het
Vrijthof waren de straatlantaarns ontstoken
en met rouwfloers omhangen. Van de huizen
hing de vlag halfstok. Voorop bij den lijkstoet
ging een piket marechaussee. Daarop volgden
de kinderen der scholen en gestichten, het
stedelijke muziekkorps, het Servatiuskorps,
130 geestelijken in ornaat met den bisschop
•yan Roermond. De lijkkist werd gedragen
door kloosterbroeders, de slippen door leden
der kerkfabriek. Achter de lijkbaar volgden
leden der Kamers, de commissaris der Ko
ningin, Gedeputeerde Staten, gemeenteraad,
rechterlijke macht, balie, officieren van schut
terij en garnizoen, de katholieke vereeniging,
een piket marechaussee. De lijkdienst werd
gehouden door den bisschop van Roermond,
de lijkrede door den deken van Wijk-Maas-
tricht.
Het aantal toeschouwers wordt geschat op
12,000. (N. S. Ct.)
•Morgen wordt te 's-Hage in ïPulchri Studio"
de tentoonstelling van schilderijen en beeldhouw
werken van werkende leden geopend.
Van den gouverneur van Suriname, jhr. T. A.
J. van Asch van Wijck, ontving het koloniaal
museum een corjaal, dat hem door het opperhoofd
der Saramacca-boschnegers, Abroesoe, aangeboden
werd.
Verdi heeft niet minder dan 13000 brieven en
telegrammen ontvangen, om hem geluk te wen-
schen met het succes van zijn opera ïFalstalï"
daaronder was ook een telegram van den keizer
van Oostenrijk. Behalve die eerbewijzen moet het
nieuwe werk den grijzen toondichter, naar men
bericht, f76,800 opgeleverd hebben. Voorts ont
vangt bij nog percenten van de opvoeringen, 40
percent der opbrengst van de muziekuitgave enz.
Voor eetiije fjgii heeft o:è| 's nachts bij
't station Laufer, op den Jura-Simplon spoorweg,
29 schroeven losgemaakt en 12 M rail opge
broken, om een trein te doen derailleeren.
Gelukkig werd het booze plan tijdig ontdekt
en verijdeld. Vermoedelijk schuilen de nog
onbekende daders onder ontslagen worklieden.
Het snel rijzen van de Donau heeft op
vele plaatsen overstrooming veroorzaakt. Te
Geigely, bij Paks, kwam het water plotseling,
en binnen een paar minuten was het geheele
dorp oveistioomd. De inwoners, die bijna
allen in hutten met rieten daken huizen,
vluchtten naar de kerk en de school de
twee eenige steenen gebouwen maar ook
die werden spoedig overstroomd. Weldra stonden
alle huizen diep onder water. Verscheidene
menschen verdronken, o. a. ook een moeder
met vijf kinderen. Zeshonderd menschen daar
m den omtrek verkeeren nog aanhoudend in
gevaar.
De Russische regeeiing gaat voort met het
verdoopen van plaatsen in de Oostzee-provincién.
Reval zal voortaan Kolyvan en Narwa zal
Ivangorod heeten.
De Standard verneemt uit Ottawa, dat daar
een verschrikkelijke winter heersclit. In de
westelijke staten van Canada zijn vele treinen
ingesneeuwd en menschen zijn er doodge
vroren. De thermometer daalde in sommige
plaatsen tot 50°, 60° onder vriespunt Fah
renheit.
Langs de iCanadian Pacific" heerscht een
erge steenkolennood, daar er geene vracht-
treinen rijdanvele fabrieken staan stil.
Uit Guatemala wordt bericht, dat de Carnpi-
don-vallei oveistroomd is. Zes dorpen zijn verwoest
en hondeiden menschen hebben het leven ver
loren.
In Oost Pondoland (Zuid-Afrika) heeft de
schaarschte van graan groot gebrek veroorzaakt.
Op verscheidene plaatson dreigden reeds in De
cember hongersnood onder de ongelukkige
inboorlingen, die geen ander voedsel konden
krijgen dan eenige plantenwortels en kruiden.
Hst bijzotder telegraafkantoor te Ammerstol
is voortaan ook gedurende de maand Maart op
werkdagen open van *7t/a tot 11 Va uur voor-en
van 12Va tot 2ij3 en 41/3 tot 6'/a Ullr namiddags
(spoortijd). Overigens blijven de diensturen on
veranderd. (Stct.)
Naar wij vernemen, zal hetEngelsch-Duitsche
postverkeer hij liet in exploitatie komen der lijn
naar den Hoek-van-Holland langs do nieuwe
internationale vetbinding worden geleid, en wel
de post voor Noord-Duitschland via Salzbergen
en die voor Zuid-üuitschland via Nijmegen
Kleef. (N. R. Cl.)
In de Portugeesche kolonie Mozambique,
aan de oostkust van Afrika, zullen telegraaf
lijnen aangelegd worden.
Britsch Bechuanaland en Maschona-land
laten voortaan briefkaarten en briefkaarten
met antwoord betaald toe.
Aan het verslag omtrent Atjeh, loopende van
3 tot en met 18 dezer, is het volgende ontleend
Groot-Atjeh. Onze postenlinie, zoomede
de meeste werkzaamheden buiten de versterkingen,
als alang-alang snijden, corveeen, kappen enz.,
weiden nu en dan door vijandelijk geweervuur
verontrust, doch slechts in zeer geringe mate
en zonder eenige voor ons nadeelige uitwerking.
Het kostte weinig moeite om dat vuur telkens
tot zwijgen te brengen.
Eene commissie van officieren en ambtenaren
begaf zich naar het eiland Web, teneinde eene
ptaats uit te kiezen voor onze vestiging aldaar
en alles wat daarmede samenhangt.
Onderhoorigheden. Oostkust. Op den
2en dezer werd een Europeesch fuselier in de
onmiddellijke nabijheid onzer versterking te Edi
door een met een rentjong pewapenden Atjeher,
afkomstig uit de 22 Moekimb van Groot-Atjeh,
die zich ten doode had gewijd, aangevallen en
doodelijk verwond. De dader deed geen enkele
poging om te ontvluchten, maar bleef zijn
slachtoffer achtervolgen, totdat hij door eenige
te hulp snellende militairen werd neergeschoten,
Noordkust In de landschappen der Passi streek
is de politieke toestand gunstig te noemen In
den vroegen morgen van den 8en dezer werd
onze versterking te Segli door een twintigtal
Atjehers beslopen, die, bijtijds ontdekt, met een
kartetschot werden verjaagd. Langs het strand
bleven echter nog eenige tegen hel maanlicht
afstekende gestalten zich bewegen, waarop mede
vuur werd gegeven. Bij het aanbreken van den
dag werden 3 lijken van Atjehers gevonden.
zoomede een aantal wapens van verschillenden
aard.
Nauwelijks was deze verkenning afgeloopen,
of er viel een kanonschot uit de vijandelijke ben-
ting, vHet Veertje" genaamd, met het gevolg,
dat het projectiel in onze versterking terecht
kwam. De vijand bleef daarna eenigen tijd door
vuren, hetgeen van onze zijde werd b aatwoord.
Verhezen weiden door ons niet geleden.
Te Telok Setnawé had op den 14den dezer
een treurig voorval plaats. Een Europeesch ser-
gezant met een Europeesch en een Inlandsen
fuselier werden op weg naar de pisser, even
nadat zij een paar niet in Telok Sernawé thuis
behoorende Atjehers waren vouibijgegaan, door
dezen van achteren niet de klewang aangevallen
beiden Europeanen vierden doodelijk vei wond en
gaven eenige oogenbhkken later den geest. Een
der mooi denaars, die naar de zeezijde trachtte
te ontsnappen, werd neet geschoten de andere
werd door de bovollring=patroui)!es achter volgd.
Nadere belichten ontbreken.
Bij het op 2 Maart te 's-Hagogehouden exa
men is voor de nuttige hand wei kun geslaagd
mejuffiouwJ. C. van Wassenaar, verpleegde in
het weeshuis der hervormden te Schiedam.
Voor 20 vacante rijksbeurzen, ieder van f300,
hebben zich aan de rijkskweekschool voor onder-
wijzeis te Deventer aangemeld 20 sollicitanten.
Te Groningen is het kosteloos verstrekken van
brood en koffie deze week geëindigd. Gedurende
dezen winter weiden 53,356 poitien uitgereikt.
Voor de rechtbank te 's Giavonhaga liaJ zich
te verantwoorden J. W. G. A. G. aldaai, een van
die houders van huizen tot vei koop met recht
van wedermkoop, die diefstallen in de hand
werken door alles op te koopen wat hun aange
boden wordt, zondei naar de herkomst te vragen.
Aan beklaagde, op vvien de politie reeds lang
het oog had, was ten laste gelegd het opkoopen
van een gouden kruis, afgezet met pareltjes, en
een zilveren armband, welke vooiwelpen hij
wist dat van diefstal afkomstig waren, omdat
hem daarvan kennis was gegeven met verzoek
die sieraden bij tekoopaanbieding aan te houden
en mededeehng te doen aan den bestolene.
Beklaagde bekende kennis gektegen te hebben
van de gestolen voorwerpen. Deze waren hem
echter beschreven als sieraden van goud en zil
ver en de in judicio aanwezige voorwerpen
waren van doublé en z g. nieuwzilver (hoofd
zakelijk koper), zoodat hij geen flauw vermoe
den had, dat het door hem gekochte kruis en
de armband de bedoelde sieraden waren. Niet
temin had de bekl., volgens een getuige, de voor
werpen weer voor goud en zilver van de hand
gezet, hetgeen de bekl. echter pertinent ontkende.
Het O. M., wijzende op de herhaalde inbra
ken, die in de laatste helft van het vorig jaar
daar ter stede plaats hadden, en op de verden
king van heling, waaronder deze beklaagde
reeds geruimen tijd lag, bracht hulde aan den
inspecteur-rechercheur, den heer P. Rietdijk, wien
het na veel moeite gelukte een deel der gestolen
voorwerpen in handen te krijgen ten huize van
beklaagde. De ten laste gelegde heling achtte
het O. M. wettig en overtuigend bewezen en
vorderde de veroordeeling van den bekl. tot 2
jaar gevangenis.
De toegevoegde verdediger, mr. H. M. J. Wes-
terouen van Meeteren, in hooidzaak dezelfde
verdediging voerende ais bekl. had gedaan, achtte
de kwade trouw van zijn cliënt niet bewezen en
concludeerde tot ontslag van rechtsvervolging,
daar hier geen strafbaar feit is gepleegd.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft H. Pouts-
ma, uitgever, en zes anderen, te Sneek, die
door de rechtbank te Leeuwarden waren vrijge
sproken van deelneming aan samenscholingen
schuldig verklaard en veioordeeld ieder tot 3
weken gevangenis.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft
Woensdag J. Penders, beschuldigd van het
vervaardigen en uitgeven van valsche munt, die
daarvoor door de rechtbank te Maastricht tot5
jaar gevangenis werd veroordeeld, tot eene ge
lijke straf veroordeeld.
VLAARDINGEN. Gisteren kwamen alhier
binnen 2 schepen, te zamen met 19 ton zoute-
visch en 2 ton leng.
NIEUWEDIEP. Door 70 korders werden
gisteren alhier 3 tot 10 mandjes kl, schol en 1
tot 2 manden schar en door trekkers 60 tal ha
ring aangevoerd kl. schol gold f 3 50 a 3 25
per mandje, schai f2.50 per mand en haring f4
sl 3.50 per tal.
SCHEVENINGEN. Gisteren kwamen alhigr
2 schuiten aan, die hun visch verkochten een
dezer had veel kleine schol. Er werd besteed voor:
tarbot f 4—12, tong f 0.40—1.15, griet
—1.85, rog f 11.15, alles per stuk binnenlek
schol f3.754.50, buitenschol f810, kleine
schol f4.757, braad f3.504.25, alles per
mand.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoeld 207 zalmen, die
voor f 0.90 tot 1.10pet Va kilo weiden verkocht
GOR1NCHEW. Ut) vorige week was da
zalmvangst op de Beneden Waal, hoenel niet zé»
ruitn als in het begin van Febmari, toch zeer
bevredigend. Met de zegens kon wegens den
hoogen waterstand der mier niet gevischt wor
den, toch worden in het traject tnsschon Tiel en
het vischwater dezer gemeente 326 stuks zalmen
gevangen.
De middelbare prijs der zalm bedraagt 80ct.
per Va kilo.
■Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Winteiswijk (vacature—dr.
Simon van der Aa) ds. C. G. M. Quack, te Laren
(Geld.) te Marssum ds. P. Bruining, te Knijpe;
te Lutten a/d Dedemsvaart ds. G. Broekhui
zen, te Doeveren c. a.
Bedankt: voor Katwijk a/d Rijn door ds.
G. Boersma, te Heemse (O.).
BURGERLIJKE STAND.
Oeboren1 Maart. Geei'truidaen Josina,
dochters van L. van der Spuij en A. Hoogen-
boezem, Maasdijk. - 2. Maria Hendrika,
dochter van W. Kuling en A. C. Jonker,
Nieuwe Singelstraat. Antonius Arnoldus,
zoon van A. Veringmeier en C. J. Baumhoër,
Nieuwe Singelstraat. 3. Alida Maria,
dochter van C. van Kampen en J. M. Vleesch,
Konijnenbuurt.
Ondertrouwd 2 Maart. J. Hoek en S.
Blijstra. C. L. H. Winkelman en J. Ver
schoor.
Schiedam,, 3 Maart.
Kogge en Gerst zonder handel.
Moutndin noteeringder makelaars f8,75.
Jenever Amsterd. proef f 12.75per heet.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling f 1.40 per ketel.
Delft, 2 Maart.
De graanmarkt verkeerde heden bij eenigen
handel in eene zeer kalme stemming.
Westlandsche tarwe f6.50 a 7.25, Zeeuwsche
f6.75 a 8.25. logge f5.a 5.75,
Zeeuwsche t 5, a 6.25. Chevalier-gerst
f5.25 a 6.Westl. zomer- f3.90 a 4.50.
Korte haver f3.50 a 4.50, lange f 2.75 a 3.50,
Duivenboonen t 6 50 a 7.Paarden-
boonen f6.a 6.50. Bruine boonen f9.
a 12.Groene oiwten f8.75 a 12.50.
Witte erwten f 6.a 6.50. Koolzaad f 8.75
a 9.75.
Aan de stadswaag gewogen van 24 Febmari
2 Maart: 179 achtsten en 109 zestienden vaten
boter, wegende te zamen 4670 kilogram. Prijs
f 62 a 72 het vierde, f 1.55 a 1.80 het KG.
Vette koeien le qual. van f 190tot 230,2e qual,
van f135 tot 170 kalfkoeien 1 equal, f 180 tot
200, 2e qual, f 125 tot l60;,vaarkoeienlegiiak
van f130 tot 170, 2e qual. van f70 tot 100; vette
