c - mi)
Hollandsche maatschappij van landbouw heeft
zich tot den minister van binnenlandsche
zaken gewend met een adres, -waarin zij
dringend verzoekt het daarheen te leiden, dat
wanneer bij het uitbreken van mond- en
klauwzeer het stelsel van afmaken wordt
toegepast, vergoed wordt de volle waarde,
ook voor de zieke dieren, en dat wanneer
eventueel bevel gegeven wordt orn het vee
op te stallen, alle kosten en schade, daaraan
verbonden, worden vergoed door den staat.
Volgens particulier telegram uit Medan,
gisteren te Amsterdam ontvangen, beschoten
(Ie Atjehers gisternacht Pangkalan Brandan
(in Langkat).
Te Pangkalan Brandan, dat, volgens tele
gram uit Medan door de Atjehers is bescho
ten, is een etablissement gevestigd van de
aKori. Petroleum-Maatschappij'"; Door dezen
aanval is de rees bewaarheid dat de Atjehers
voorbij Tamiang tot in Langkat zouden door
dringen, want genoemde plaats ligt 2 uren
van de hoofdplaats van dit gewest, Tandjong
Poera, Daardoor worden ook tabaksonderne
mingen van de Deli-maatschappij van de Sum.
Tabak-Mij. en van particuliere bezitters be
dreigd. Te Pangkalan Brandan ligt eene
bezetting van 50 man onder eenen luitenant
en de post Tandjong Slamat \an de Deli-
maatsch. is ook bezet.
Als het bericht zich bevestigt, zullen krach
tiger maatregelen moeten genomen worden
om de vestigingen op de Oostkust van Suma
tra afdoende te beschermen. (Uil.)
Het A. Handelsblad sprak onlangs over
de ^gewelddaad van de inneming der Nieuwe
Kerk te Amsterdam" (in 1880) en voegde
er bij, dat zij, die daarvoor verantvvooidelijk
zijn, jweï eens ernstig mogen nagaan of het
voorbeeld, door hen gegeven, ïom willekeurig
de eigenaren te berooven van wat hun, onder
de bestaande wetgeving, wettig toekomt",
niet nog vaak wiange vruchten draagt. Zij
gaven het voorbeeld van het gebiuik van
geweld, door, na vooiaf beraamd oveileg,
eigenmachtig zich meester te maken van wat
hun niet toekwam".
De Standaard heeft zich die woorden aan-
getiokken en het Handelsblad uitgenoodigd
hare beschuldiging te herhalen, letteilijk
zooals zij dit deed, maar dan met aanwijzing
van de personen, met naam en voornaam,
welke zij alzoo beticht. aAlsdan eerst zullen
de beschuldigden instaat zijn, het Handels
blad voor den i echter ter verantwooi ding te
roepen".
De Amsterdammer, van de zaak melding
makende, geeft te verstaan, dat mannen als
prof. Lolnnati en dr. Kuyper voor dieven en
rooveis uitgemaakt worden, maar het Han
delsblad anlwooidt op de uitnoodigmg van
de Standaard o. a. het volgende
TV'ij hebben niemand willen beleedigen of
belasteren door onze woorden. Doch nu in
dezen tijd m ons land menigeen, om zich zelf
recht té verschaften, van geweld gebruik
maakt, hebben wij tot waai schuwing in her
innering gebracht, welk noodlottig vooibeeld
weleer in Amsterdam gegeven is door hen,
die zieh door geweld meester wilden maken
van de Nieuwe Kerk, om zich zelf dus recht
te verschaffen.
Een van de kenmerken en voordeelen van
den beschaafden staat is, dat hij »eigenrich-
ting" verbiedt en door zijn eigen organen
geschillen tusschen burgers wil laten be
slechten. Elke daad, in strijd daarmede, is
een ontkentenls van de maatschappelijke orde
en een revolutionnaire daad, al meent men
ook nog zoo gelijk te hebben. Men mag niet
zijn eigen rechter zijn, en zij, die de Nieuwe
Kerk binnendrongen, poogden als zoodanig
op te treden.
Dit? en dit alleen, hebben wij willen zeggen.
"Wie juist verantwoordelijk waren voor deze
daad en wie zonder voorkennis alleen toevallig
er bij waren, is nooit duidelijk uitgemaakt.
De Slandanrd noemt het antwoord van het
A. Handelsblad bakzeil halen".
jAVe willen daarom zegt ze thans
onze vraag nog pertinenter stellen, en roepen
haar thans op, om loyaal-weg, zonder omwe
gen of uitvluchten, met een ja of neen,, dat
als de klok van een eerlijk man klinkt,
publiek te zeggen, of ze met de N. N., die
ze van diefstal en geweldpleging beschuldigde,
al dan niet het oog had op een dezer drie
heeren
DR. A. KUYPER.
Jhr. MR. A. F. DE Savornih Lohma.w
DR. F. L. Rutgers.
jVoor elk van deze drie vragen we een
afzonderlijk ja of neen".
De heer Th. G. G. Valette, candidaat der
liberale kiesvereeniging sBurgerplieht", te
Gouda, is in verband met de aanstaande
herstemming voor de Tweede Kamer voor
nemens op verschillende plaatsen van het
district politieke voordrachten te houden.
Een bedelaar vervoegde zich gistermorgen
op het kantoor van den heer S., tabaks
handelaar aan de Hoogstraat te Rotterdam,
en vroeg om geld, hetgeen hem geweigerd
werd. De man dreigde toen met een mes en
wist zoo een geldstuk af te dwingen, waarop
hij heenging. De heer S. volgde hem echter
en wees hem op den Steiger aan een agent,
die het gevaarlijk personage arresteerde.
Tot directrice van het eerlang te Rotter
dam te openen diakouessenhuis is benoemd
mevrouw de wed. Baljon-Horkel.
Gisteren had in het venduhuis te 's-Hage
de verkooping plaats van het Amstel- en
Saksische porselein en der meubelen, nage
laten door mevr. de weduwe prof. Evers
E'-eling.
Het antieke Saksische eetservies werd voor
f10400 aangekocht door een particulier te
's-Hage; eene dito poiseleinen koffie-en thee
servies bracht f355 op, een Saksisch pors.
kop en schotel f 19, vijf Amstel-vazen f 1000,
een Am stel-porseleinen doos f 130, een dito
f 105, een porseleinen schenkkan f42, een
flacon f24, de klok f155, het buffet f425
en de secretaiie f 155. De geheele verkooping,
bestaande uit 14 nummers, bracht f 42.661
op. (rad.)
Op 21 Juli zal te Boidrecht eene hard
draverij plaats hebben voor paarden van alle
landen en ra«sen, ingespannen of onder den
man, ter keuze van den eigenaar. Prijs f350;
4e premie f 100; 2e premie f50.
liet bestuur der »Christelijke Vereeniging
voor de verpleging van lijders aan vallende
ziekte", te Haai lem, heeft vele en belang
rijke giften ontvangen, als van J. M., te
Amstr, dam, voor de inrichting f500, voor
de nieuwe gebouwen van de J. S. en mevr.
L. v. L te Amsterdam, elk f 1000, mej. M.
E. S. de H„ te Haarlem, flOOO, E. L, te
te Amsterdam, f 500, C. II., te N. N,, f 500, en
voor de suppletiekas, van J. M-, te Amster
dam. f500. Voorts nog een gift \anf200 en
eenige tan f25 en minder bedrag.
Te Amsterdam hebben veertien vereeni-
gingen, te zamen uitmakende het scomitó ter
verkrijging vrm stedelijke stoom vvasscherijen"
zich tot den gemeenteraad gewend met het
verzoek dat in verschillende gedeelten der
stad Amsteidam stedelijke stoomwasscherijen
zullen worden gebouwd en geëxploiteerd.
Zij doen dit vei zoek in de overtuiging dat
alleen de gemeente met goed gevolg eene
zaak kan in handen nemen, die zoozeer de
volksgezondheid en het volksbelang raakt.
Wat hun hierbij moed schenkt, is de weten
schap dat, waar dergelijke gemeente-wasclt-
huizen in exploitatie zijn, de onderneming
geen nadeel oplevert voor de gemeentekas.
Een aardig buitenkansje hebben eenige
timmerlieden van de laudswerf te Amster
dam gehad. Op de 2 loten, welke zij in de
staatsloterij genomen hadden, is n 1. de
f50,C00 en f25,060 gevallen.
De eerste proeven met prof. Loefflersmui-
zengift in Groningen genomen, hebben ver
rassende gevolgen gehad. De heer D Gastman,
te Beerta, vermengde 13 en 15 Mei het
gift met wittebrood en deed dit in de muize-
gaten. Thans zijn in de oude gaten geene
versche plantendeelen te vindenevenmin
treft men er nieuwe gaten aan, terwijl in"
de omliggende velden de muizen hunne ver
nieling steeds voortzetten.
Volgens de Prov. Gr. Ct. heeft zekere
Kok, een 80-jarig man, zich voor een paar
dagen te Groningen met een vischgraat in
de hand gestoken, waardoor bloedvergiftiging
moet zijn ontstaan. Kok, die daar vertoefde
wegens het huwelijk van zijn zoon, is aan de
gevolgen overleden.
Tegen den bekenden heftigen sociaal-demo
craat Hermans (Max), van Amsterdam, is te
Wiklervank pioces-verbaal opgemaakt wegens
beleedigende uitdrukkingen tegen het open
baar gezag in eene openbare vergadering.
De Maandag te Heerenveen geëindigde
kermis heeft nog een treurig naspel gehaU.
De pikeur van het hippodrome van "Wolff
heeft Dinsdagavond een der aan die inrichting
verbonden stalknechts met een mestvork eene
zeer ernstige verwonding toegebracht. Hij is
terstond in verzekerde bewaring genomen.
Te Mierlo bij Helmond is door eenen
boerenknecht bij het opbreken van een
ouden steenen vloer een steen en pot gevon
den, die 490 zilveren muntstukken bevatte,
voor het meerendeel afkomstig uit de 16e
en het begin der 17e eeuw.
De giften, voor de weduwe Hoekman en
kinderen te Os, bij den kapitein der mare
chaussee W. C. de Rooij, te Nijmegen inge
komen, bedragen in totaal f 1617.64, waar
onder van de officieren, onder-officieren en
marechaussees van de 4e divisie koninklijke
marechaussee f235, van de 2e divisie f 258
en van de 3e divisie f296.25.
De besmettelijke keelziekte sdiphtheiitis"
is te Gulpen (Limburg) nog steeds heersehende
en eischte weder eenige offers. Donderdag
werd door den landbouwer B. aldaar aangifte
gedaan, dat zijn vierde zoontje aan deze ziekte
overleed. Den vorigen dag werden twee
zijner kindei en ter aarde besteld.
De trap in een der Newyorksche spoorweg
stations is kort geleden vervangen door eeti
schuin oploopende »Wandelbahn", zooals de
Duitschers zeggen.
Dit is een schuinstaande transporteur
bestaande uit twee kettingen zonder eind,
waarop een vloer van planken is bevestigd,
die met eene snelheid van 35 centimeter in
de seconde rondloopt; alleen de bovenhelft
is zichtbaar en dient a's tiap, beweegt zich
dus van beneden naar boven (teiwijl voor
het naar beneden gaan een gewone trap
blijft dienst doen). Het spreekt vanzelf, dat
ook de leuningen uit bekleede kettingen
zonder eind bestaan, die met dezelfde snelheid
als de Wandelbahn" zich voortbewegen.
De geheele inrichting wordt door electrici-
teit bewogende lengte is 16 meter, de
hoogte 6 meter.
Uet publiek is uiterst voldaan over deze
zeer gemakkelijke wijze van trappenklimmen.
Nu de Nederlandsche spoorwegstations in de
laatste jaien het tunnel- en trappenstelsel
(Amsterdam, Den Haag, Delft, Schiedam
enz. enz.) gaan huldigen, zouden de spoorweg
maatschappijen aan alle bejaarden en hulp
behoevenden eene weldaad bewijzen, indien
zij den proef wilden nemen met dezen
reizigers-transporteur. (He Nijverheid.)
Rotterdam. In den gemeenteraad werd
Donderdag na afloop van de zaken eene inter
pellatie gehouden door den heer Muller, die
zich niet kon vereenigen met hetgeen B. en
W buiten den raad om hadden verricht om
zelfstandig tot de Tweede Kamer een adres
te richten.
Hij vroeg of B. en W. daartoe bevoegd
■warenook betreurde hij de afzending van
het adres, omdat verscheidene punten van
het adres van den Amsterdarnschen raai
verzwakt waren.
De voorzitter, zoowel als de wethouder Van
Raalte, veidedigde de bevoegdheid van B. en
"W., tevens opmerkende dat geen enkel raads
lid het initiatief voor een adres had genomen.
Met 25 tegen 5 stemmen betuigde de raad
zijn instemming met het adres. De heer v.
Gennep had zich verwijderd bij de stemming.
Haarlem. Gistermorgen is naar het huis
van bewaring overgebracht Johannes George
Lucas, oud 30 jaar, zonder beroep, geboren
en laatst woonachtig te Amsterdamdie
Donderdagmiddag ten huize van den heer v.
G., emeritus predikant alhier, een brief had
bezorgd, waarin hij werd aangemaand om
te 10 uur des avonds aan een persoon, ge
kleed met donker kostuum en hoed, die zich
op de Groote Markt nabij de Jansstraat zou
bevinden, de somma van f50 te overhandi-'
gen, terwijl bij niet-nakoming daaivan een
poging tot moord zou gedaan worden op een
zijner huisgenooten.
De briefschrijver was op den bepaalden tijdi
en plaats aanwezig en is door de agenten
van politie Verkerk en Van Hulst gearresteerd.
Amsterdam. De uNederl. Zuid-Afrikaan-
sche Vereeniging" hield Maandagmiddag
vergadering in ïOdeon" alhier.
De voorzitter, piof. dr. J. W. Gunning,
bracht hulde aan de nagedachtenis van het
overleden bestuurslid prof. Buys.
In het jaarverslag werd roeiiedeeling gedaan
omtrent de coriespondeiuten m Zuid-Afrika en
elders. Het aantal leden was niet met zekerheid
op te geven; het aantal leden op de lijst ver
minderde van 1365 tot 4327, waarbij nog wel
licht 50 namen uit Afrika zouden moeten ge
schrapt worden. Dit geeft aanleiding om aan
te dringen op vernieuwde propaganda voor de
Vereeniging.
De inkomsten worden geschat op f4100, de
vermoedelijke uitgaven op f 5940, waaruit
mede volgt, dat de vereeniping krachtig aan
spraak maakt op steun, zooals zij ditjaar mocht
ontvangen van de Z,-Afr. republiek en van den
heer Van Weideren baron Rengers hier te lande.
Omtrent den Taalbond wordt opgemerkt dat
sedert het vertrek van prof. Mansvelt naar de
Kaapkolonie, thans correspondent aldaar, van de
werkzaamheden van dien bond niets werd ver
nomen. Te Kaapstad zal men er waarschijnlijk in
slagen oen Nederiandscben boekhandel te vesti
gen, sedert de plaatsing van een aitikel door den
secietaris in Het Nieuws van den Dag van 3 Oct.
4892, waardoor de gewenschtebespreking hierte-
lande en in Afiika werd uitgelokt en de onder
handelingen werden geopend.
Van den catalogus van boekvveiken voor schooi
en doipsbibliotheken in Zuid-Afrika wordt door
de firma De Bussy thans een tweede uitgaaf
gereedgemaakt.
Aan den vvenscli, dat Nedeiland een beroeps
consul benoemde te Kaapstad, werd gehoor ge
geven door de aanstelling van den heer B. II.
de Waal, vroeger te Duiban.
De commissie moest ook dit jaar voor de
stichting van een emigratiefonds een afwachten
de houding blijven aannemen. Na nj'p beraad
heeft het comité van emigratie, om de hooge
reiskosten en andere leiskosten, besloten de
landverhuizers niet naar Transvaal, maar naar
Canada uit te zenden. Dit besluit is begi ijpelijk,
maar toch zeer te betreuren. Do veieeniging
geeft echter de hoop niet op, want er zijn be
moedigende verschijnselen, als de benoeming van
den nieuwen consul-geuei aai te Kaapstad, de op
lichting van de Nederlandsche Vereeniging te
Johannesbuig en te gelijk de goede vooruitzich
ten van Nederlandsche onderwijzers en ondei vvij-
zetessen m de Z-A. republiek; de tegenwoor
dige super-intemlent van onderwijs, aldaar, heeft
daarover het een en ander meegedeeld, waai uit
moet volgen, dat daas meer ondei vvijzeis gevraagd
worden dan Nedeiland kan uitzenden. Maar
ongelukkig is de soort, die men vven=cht, met
zeer tainjk te onzent. De bijbelsclio geschie
denis, het Jeeren van den lleidelbeigschen
Catechismus zijn gewis hoofdzaken op school
en het huisgezin; daaibij kornl Engelsch, wat
zingen en het bespelen van een muziekinstru
ment op den vooigiond, Intusschen komen de
vele ondernemende onderwijzeis die hun geluk
in Z.-Afrika bepioeven, goed terecht. Prof. Mans-
velt is hier te lande geweest, om de organisatie
van het hooger ondei wijs te beoordeelen. Het
plan tot een universiteit te Pretona is opgege
ven, maar wel zal daar het gymnasium op 1
Augustus worden geo_pend, waar als leeraren
zullen optieden de heeTen H. Ueimnk, te Kam
pen, en H. B. Breyer, te Amsterdam. Koit na
zijn terugkemst heeft de heer Mansvelt bij den
Volksraad een nieuwe wet op het L. O. inge
diend, welke op 2 Juni werd aangenomen.
De vereeniging weikte o. a. mede tot de uit
gaaf van een wandkaart van Zuid-Atrika voor
schoolgebruik en tot den herdruk van het
sRegtsgeleeidPracticaal en Koopmans-Hand-
boek" van mr. J. v. d. Linden, Amsterdam
1806, dat in Afrika nog altijd gebruikt wordt
en nu bij Fredenk Muller en De Bussy onver
anderd opnieuw verscheen. De vroegere door de
vereeniging uitgegeven schoolboeken vinden ge
regeld plaatsing.
Het verslag maakt voorts nog melding van de
bemoeiingen ter verspreiding van Nederlandsche
muziek, waarvoor nog veel kan gedaan worden,
evenals voor Nederlandsche tooneelstukjes, welke
voor Zuid-Afnka geschikt zijn.
Het Zuulafrihaansch Tijdschrift is door de
vereeniging m Nederland eemgszins meer bekend
gemaakt.
In het vei slag over de verrichtingen van het
studiefonds worden mededeelingen gedaan over
de loopbaan der verschillende jongelieden, die
aan de vereeniging ter opleiding worden toever
trouwd.
Het aantal beurskinderen verminderde, door
het vei trek van J. F. Wolmaraus, met éen en
bedroeg op 1 Januari 12. Weder was er een
kleine vermindering in het bedrag der contri-
butién. De rpkening van dit fonds sloot in
ontvangst en uitgaaf met ruim f6900.
De heer J. A. Bientjes drukte de wenschelijk-
heid uit, dat de vereeniging zich zou beijveren
in nan wet e betrekking te komen met de Zuid-
afrikaansche pers. Dit zou dan aldus kunnen ge
schieden, dat de vereeniging bij bestaande vaea-
tuies aan de Nederlandsche bladen in Zuid-
Afrika zich bereid zou verklaren, daartoe alleszins
geschikte personen in Nederland aan te wijzen, 't
Kwam immers den spr. voor, dat een dergelijke zaak
minstens even belangrijk kon worden als de vesti
ging van een Nederlandschen boekhandel te Kaap-
