van buiten en aan de beweging een hoogere
vlucht heeft gegeven, waarvoor de regeering
verantwoordelijk is, ook wat de gevolgen
betreft. Voor hem huldigt haar ontwerp het
algemeen stemrecht, want alleen de aftrek
van de analphabeten brengt het kiezerscijfer
op 74 pCt. der mannelijke bevolking. Zelfs
is het geen beperkt algemeen stemrecht.
En daaruit is de propaganda van radicalen
en socialisten te verklaren. "Vandaar zijne
waarschuwing aan de Kamer om zich niet
te laten inlliienceeren door de beweging van
buiten, maar stil baars weegs te gaan, te
midden van den storm, in het besef van
hare verantwoordelijkheid voor de beslissing.
Onder hei haling van zijne bezwaren tegen
het algemeen stemrecht, wekte spreker gi oote
vroolijkheid met zijn ironische stelling, dat
de grondwet het vrouwenkiesrecht niet alleen
gedoogt, maar zelfs gebiedend voorschlijft en
met zijn meening dat ebt kiesiecht der vrou
wen een tegengif oplevert voor dat der
mannen.
Maar al ducht hjj overheersching van de
onderste lagen der maatschappij, toch zou hij
nog voor de vooigestelde uitbieiding zijn, ware
't niet dat de uitoefening er van in dit ont
wei p wordt belemmerd door de vernedei ende
voorwaarde dat men moet kunnen lezen en
schrijven en zijn kiesrecht aanvragen. Dat ia
een belemmering der vrije uitoefening van het
stemrecht. Hun die in 1S94 de beweging
voor algemeen stemiecht hebben op toiSI
gezet, verweet spr., dat zij een stemrecht
verlangden alleen bruikbaar voor liet stemvee.
Wat het ontwerp zelf betreft, achtte hij het
zoeken naar een goed kenteeken mislukt en
bestreed bij vooi al het aannemen van af
zonderlijke kenmerken voor welstand en ge
schiktheid, waas door het voorstel eenerzyds
te veel uitsluit, anderzijds aan te groote massa
kiesrecht toekent. De sehrijfptoef vooral keurt
hij af en de inschrijving ra het bevolkings
register weert nog geen landloopers. Z. i. is
aanneming dezer wet alleen mogelijk wegens
hare uitwendige verdiensten, maar de quaestie
zal er met mee van de baan zijn, zooals
blijkt uit de openbaringen der socialisten, die
de agitatie zuilen voortzettende verheffing
en opvoeding des volks zal zij niet ten gevolge
hebben, en bovendien beschikken wij niet
over middelen tegen de gevolgen van het
algemeen stems echt als Frankrijk en Duitsch-
land bezitten. Van verwerping vreesde hij
geen oproei ige tooneelen als in België. De
kalmte zou weldra terugkeeren, nadat mis
schien enkele tegenstanders niet als Kamer
leden herkozen waren. Zij, die het algemeen
stemrecht in de lucht zien, moesten 't dan
maar per luchtbalion volgen. (Gelach.) Ten
slotte was hij beieid tot overleg om het ont
werp te verbeteren, hoewel hij zich ook dan
nog zijn stem voorbehoudt.
De heer Schaepman kwam daarna aan het
woord. Al dadelijk ontzegde hij kiacht aan
liet betoog van den heer Rutgers, wiens ter
gende en sarrende houding de door hem voor
spelde gevolgen zou verergeren, Spr. beoor
deelde de wet van het standpunt, dat de uit
breiding gelijkstaat met algemeen stemrecht.
En dan betoogde hij, dat, indien thans de
uitbreiding niet geleidelijk is, daaraan de
schuld draagt dat wij in zake kiesrechtuit
breiding te langzaam waren. Al is ons kies
recht nog beperkt, kan het zonder gevaar
uitgebreid worden. De niet-geleidelijkheid
maakt de uitbreiding niet gevaarlijk. Doch
dit daargelaten, ducht hij van dat stemrecht
geen gevaar voor den persoonlijken eigendom.
Zij die dit vreezen zijn de onverschilligen,
tevens de grootste tegenstanders van kies
rechthervorming. Evenmin behoeft men te
vreezen voor belastingdruk, de orde en de
vrijheid, de souvereiniteit en het Huis van
Oranje. Daarentegen vreesde hij wel dat oor
deelvellingen ais de heer Rutgers uitsprak,
het volk tot verzet zullen aansporen.
De beer Rutgers van Rozenburg qualifi-
ceerde dit als een bedreiging, den spreker in
de rede vallende.
De heer Schaepman bestreed voorts den
heer Travaglïno en betoogde dat bij ons de
monarchie en de democratie eikaar niet uit
sluiten en dat alle macht van God komt,
maar op de drager» overgebracht wordt door
middel van het volk. Ruime uitbreiding van
het kiesrecht acht spreker noodwendig. De
indiening van het ontwerp is een kloeke daad,
maar hij heeft toch bezwaren, n.l. den eisch
om te voldoen aan twee kenteekenen het toe
laten van wanbetalers.
Ten slotte dringt hij aan op gemeen over
leg ook bij de regeering. Minister Tak zal
door gemeen overleg geen afbreuk doen aan
zijn karakter.
De heer Heldt achtte gemeen overleg wel
gewenscht, mits het ontwerp niet werd be
snoeid. Hij verdedigde uitvoerig de gekozen
kenteekenen als volkomen uitvoerbaar en af-
dvende. Belastingbetaling en een spaarbank
boekje zijn onmogelijke eischen voor den werk
man. Alle andere aangegeven kenteekenen
brengen het kiesrecht niet diep genoeg in
werkmanskringen en daardoor zou het vraag
stuk niet opgelost worden. Ten slotte komt
hij op tegen de uitsluiting van militairen.
Morgen voortzetting.
SCHIEDAM, 2 Augustus 1893.
Ter gelegenheid van den 35n verjaardag
van H. M de Koningin-Regentes wappert
heden de nationale vlag van de openbare ge
bouwen en kerktoren, de molens, de in de
haven liggende schepen en uit verscheidene
particuliere woningen ook werd het carillon
bespeeld.
De inspectie over de schutterij kon wegens
den regen niet plaats hebben.
L. Meijer, werkzaam in de stoombranderij
van de firma H. Jansen Co. aan de Noord-
vest alhier, had hedennacht te 1 uur, toen
hij een riem over een schijf van de in werking
zijnde machine wilde leggen, het ongeluk
dat hij door de schijf gegrepen en eenige
malen rondgeslingerd weid, zoodat hij ernstig
aan armen en beenen gekwetst werd. Nadat
hem door dr. Elzevier Dom de eerste hulp
was verleend, werd Meijer naar zijn woning
in de Dirkjemeesterstraat vervoerd.
J. Begas, loodgietersknecht bij de firma
H. Lindeman alhier, is hedenmiddag, toen
hij bezig was eenige werkzaamheden op het
dak eener woning aan de Spoorstraat te ver
richten, uitgegleden en naar beneden gestort;
hij viel op een bouten hekje en kwetste zich
erg in de lende. Bij de bewoners in bewus-
teloozen toestand binnengebracht, werd hem
door den heer "Van der Srnan geneeskundige
hulp vetleend, waarna hij per brancard naar
zijn woning aan den Singel werd vervoerd.
Het driejarig zoontje van D. Durrer, wo
nende in 't Proveniershuis alhier, is Maandag
middag in een emmer heet water, die een
buurvrouw even naast zich had neergezet,
gevallen, en heeft zich daarbij aan het boven
lijf en de armen deerlijk gebrand. Dr. De
Bruijn verleende den kleine geneeskundige
hulp. Op 'toogenblik is de toestand rede
lijk wel.
Men verneemt nader dat het verblijf van
den koning en de koningin van Saksen, na
bun vertrek van Scheveningen, op het Loo
eenige dagen zal duren.
Wij vernemen dat de heer Tijdens de eerst
volgende vergaderingen van de Tweede Kamer
nog niet zal bijwonen, maar dat hij tegen den
dag, dat de behandeling der onderdeden en
stemmingen zijn te verwachten, in de zitting
hoopt te komen.
De post van secretaris der legatie van
Spanje te 's-Hage is opgeheven. Voortaan zal
alleen een attaché bij het gezantschap wor
den werkzaam gesteld.
De minister van buitenlandsche zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat,
blijkens mededeeling van Hr. Ms. gezantschap
te St.-Petersburg, in Rusland, onder bepaalde
voorwaarden, uitstel van betaling kan worden
verleend van de invoerrechten op vreemde goe
deren. Het Journal ie St. Pétershourg bevat
daaromtrent eene mededeeling, ontleend aan
den Messager Official, en door de Staats
courant van heden overgenomen.
Het bericht, dat onlangs in sommige bladen
stond, als zoude de opbrengst der vermogens
belasting de raming verre overschrijden, mist
eiken grond van zekerheid.
Daartoe zou vanwege liet departement aan
de inspecteurs der registratie eene opgave
moeten gevraagd zijn, terwijl wij met zeker
heid kunnen meedeelen, dat die opgaaf tot
heden noch gevraagd noch gedaan is.
(JST. 22. Ct.)
Op de gisteren te Rotterdam gehouden
koffieveiling liepen de prijzen naar taxatie.
Het hoofdbestuur van den lAlgemeenen
Nederlandschen Timmerlieden-Bond" heeft
een adres gericht aan de hoofden van minis-
terieele departementen, Gedeputeerde Staten,
besturen van gemeenten, polders en water
schappen, waarin de overtuiging wordt uitge
sproken, dat een der beste middelen om de
werkloosheid te bestrijden moet worden ge
zien in de uitvoering van een verkorten
arbeidsdag met een daaraan geëvenredigd
loon. Daarom wordt aangedrongen om in de
bestekken bepalingen op te nemen waardoor
den werklieden een minimum loon en een
maximum werktijd verzekerd worden.
Op uitnoodiging van den minister van justi
tie is door de verschillende spoorwegdirec-
tiên hier te lande besloten, voortaan de inspec
teurs der rijksveldwacht, op vertoon van hunne
reisorder, kosteloos in de 2e-kl.-rijtuigen te
vervoeren.
Naar wij vernemen, hebben o. a. de regee
ringen van Frankrijk, Italië, België en Portu
gal hare adhaesie betuigd aan het 4e inter
nationale congres tot bestrijding van het mis
bruik van sterken drank en zullen op het
congres officieel worden vertegenwoordigd.
"Van 23 tot en met 29 Juli zijn langs den
Nieuwen Rotterdamschen Waterweg binnen
gekomen 101 stoom- en 9 zeilschepen ver
trokken 90 stoom- en 13 zeilschepen.
De Rotterdamsche tramwegmaatschappij
vervoerde in de maand Juli j.l. 678,872
reizigers met een opbrengst van f 53,274,07,
tegen 616,127 reizigers met een opbrengst van
f47,135,91 in Juli 1892.
Het totale vervoer over de afgeloopen
maanden van 1893 heeft bedragen 3,728,305
reizigers met' een ontvangst van f294,119,84,
tegen 3,347,559 reizigers met een ontvangst
van f 264,788,32 t/s over datzelfde tijdvak in
1892gevende dit jaar een vooruitgang van
380,746 reizigers en een vooruitgang van
f29,331,51j^ in ontvangsten.
De buitengewone ontvangsten over de afgel.
maanden van 1893 beliepen f 118,553,10,
terwijl die over datzelfde tijdvak van 1892
f 109,257,59 bedroegen.
De totale ontvangst over datzelfde tijd
perk in 1893 befiep f 412,672,94, terwijl die
over datzelfde tijdperk in 1892 f 374,045,91 K
beliep.
Volgens opgave van Bureau Veritas zijn
in de maand Juni 1893 verongelukt 38
zeilschepen: van Duitschland 2, Amerika 5,
Engeland '10, Oostenrijk 1, Spanje 1, Frank
rijk 1, Griekenland 1, Nederland 1, Italië 1,
Noorwegen 13, Zweden 2. Onder dit getal
zijn 2 vermiste.
In dezelfde maand verongelukten 11 stoom
schepen van Amerika 1, Engeland 6, Argen
tinië 1, Japan 1, Noorwegen 1, Rusland 1.
Van de zeilschepen verongelukten door
stranding 14, door aanvaring 5, door brand
3, gezonken zijn er 5, verlaten 3, afgekeurd
6, vermist 2.
Van de stoomschepen verongelukten 6 door
stranding, 3 door aanvaring, 1 is verbrand
en 1 werd afgekeurd.
Naar het Utr. DU. meldt, heeft de post
directeur te Montfoort zich in contact ge
steld met Engelschen, om een door hem
toevallig gedane vinding te exploiteeren, die
betrekking heeft op alle verwarmingstoestel
len, het geheele stoomwezen, het gas en de
electriciteit.
Deze ontdekking moet zeer ingrijpend zgn,
daar steenkolen, roosters, schoorsteenen
pijpen enz. kunnen vervallen door de wijze,
waarop de warmte wordt aangewend. De
heer H, eischte alleen een voorloopige uit-
keering van f 200,000 in eens, benevens 5
pCt. der zuivere winst gedurende 5 jaar.
Als een gewichtige ontdekking kondigt
de Telegraaf een middel aan, waarmede op
de s Leer hoeve" te Oudshoorn, op initiatief
van jhr. Henry Tindal, proeven zijn genomen
tot steriliseering van water. Verrassend moe
ten, volgens het blad, de uitkomsten zqn
van een stroom ozon door het onzuiverste
water gebracht, waardoor dit geheel gezui
verd wordt. In een ingezonden stuk beves-
tigt jhr. Tindal nader deze mededeeling,
3>het is volkomen juist, dat het meest ver
ontreinigde water gemakkelijk en op weinig
kostbare wijze in goed drinkwater is te ver
anderen", maar, eere gevende aan wie het
toekomt, noemt hij den uitvinder van het
procédé waarvan de samenstelling intus-
schen nog geheimgehouden wordtof het
ozon is, is dus twijfelachtig het is de
lieer Wisse, en ontwerper der sterilisatoren
is de heer J. H. G. van der Weide.
De geruchten, welke onlangs de ronde
deden, als zou het voor de maatschappij
»Nederland" aan te bouwen stoomschip hier
te lande worden veriaardigd, worden ge
logenstraft door het feit, dat Zaterdagavond
twee machinisten van genoemde maatschappij
naar Engeland zfin vertrokken. De eeS-ste
hunner zal ald-ar toezicht houden bij den
bouw.
Bij gelegenheid van het vijfentwintigjarig
bestaan van de maatschappij van weldadigheid,
op 25 Augustus e.k.zal te Frederiksoord,
geheel buiten kosten van de maatschappij,
een Floralia-feest worden gevierd. Te gelijker
tijd zal aldaar Rustoord worden ingewijd.
Goede muziek en een fraai vuurwerk zullen
het feest opluisteren.
Volgens den regenmeter der rijkslandbouw
school te Wageningeri, bedraagt de gevallen
regen over de maand Juli 426.8 mM tegen
72 mM over dezelfde maand van 4892.
Eene dienstbode te Rotterdam, die met
eene speld in den mond doende was, slikte
deze in. De speld, die in het strottenhoofd
is gaan vastzittenhebben verschillende
geneesheeren tevergeefs getracht te verwij
deren, zoodat eene operatie noodig is.
Te Haarlem had Maandagavond een moord
aanslag plaats. De sigarenmaker Moonig, een
Duitscher van geboorte en sinds 20 jaar in
ons land, is getrouwd met eene weduwe,
die twee zoons had.
Moonig, een lastig man, mishandelde zijne
vrouw en stiefzoons; vooral de oudste zoon
had het hard bjj hem te verantwoorden.
Maandag nu in slechte' luim thuis gekomen^
vielen er weder onaangename woordende
vader verbood zijnen oudsten zoon verder met
een oud-commensaal Faber om te gaan,
waarop deze antwoordde te zullen doen wat
hem lustte. De zoon vloog daarop naar boven,
waar Moonig hem volgde en het verbod
herhaalde. De zoon haalde toen iets uit eene
kist en stak het bij zich. Beiden gingen weer
naar beneden. Daar stonden Moonig en zijn
stiefzoon aan de tafel; Moonig gelastte hem
te gaan zitten. Deze antwoordde weder te
zullen doen wat hem goeddacht, haalde
meteen eene revolver te voorschijn en bracht
Moonig een schot in de rechterborst toe. Met
een vork gewapend vloog Moonig op den
joBgen af, kreeg hem in de keuken te pak
ken een tweede schot viel, dat den zoon
aan het hoofd verwondde. Toen wist Moonig
hem de revolver te ontrukken.
De moeder had intusschen aan het raam
hulp staan roepen en de politie kwam op
dagen. De subst.-officier van justitie mr. J. P.
van Outeren was spoedig ter plaatse en deed
onderzoek. De gewonde, die te bed lag, ver
klaarde zyn zoon, toen hij hem naliep, met
een stoel de hersens te hebben willen inslaan.
Hij ontkende misbruik van sterken drank te
maken, wat de echtgenoot aldus uitlegde,
dat hij het den laatsten tijd minder deed dan
