Post en Telegraphie,
Land- en Tuinbouw.
Koloniën.
0 n d e r w ij s.
Eechtzaken.
V i s s c h e r ij.
Kerknieuws.
Marktberichten.
caner Thomas de Celano (1250) kan gehouden
«ïorden.
Te Spelato, in Oostenrijk, zal den 3n Septem
ber het eerste Christelijk-Archaeologisch Congres
geopend worden. "Verschillende staten van Europa
hebben toezegging gegeven zich te zullen doen
vertegenwooidigen. Inlichtingen verstrekt dr.
W. A. Neumann, professor aan de universiteit
te Wt'enen.
De bekende Engeiscbe historieschrijver Dan-
vers is in Den Haag om in de archieven onder
zoek te doen naar stukken betreffende de oude
geschiedenis van Engelsch Indfè,
Een Deensch philoloog is onlangs op regeerings-
kosten op reis geweest naar de Faróer, Ort cr. de
Shetlandscbe eilanden, om de oude dialecten dier
eilanden te bestudeeren. Alleen de overblijfselen
der Noorsche taal, die hij daar vond, maken
reeds een groot woordenboek uit.
De cursus voor houtsUijd van den heer
A. Mikkelsen, te Klöbenliavn.
X. (Slot.)
Den laatsten Zaterdag werden wij bekend
gemaakt met het schuurpapier. Dat dit geen
groote rol speelt in het systeem-Mikkeisen beb
ik vroeger ai eens aangetoond. Men gebruikt
het hier om het ruwe, dat de vijl achterlaat,
weg te nemen. In ieder ander geval is het ge
bruik van schuurpapier omgekeerd evenredig aan
de netheid van het werk, nadeelig voor de ge
zondheid, doch een troost voor slechte
werkers. Om het weinige hout, dat het schuur
papier wegneemt, dient het alleen voorafpoets-
middel.
We werkten dien morgen tot elf uur en
kwamen toen na het spiezen allen in de lees-
zaal bijeen, om de sluitingsrede van den heer
Mikkelsen te hooren. Hoewel de Hollanders er
niets van konden verstaan, wilden zij toch op
de laatste samenkomst niet ontbreken. Door
de welwillendheid van de dochter des leiders
ben ik in staat gesteld, den hoofdinhoud van
het afscheidswoord hier in 't Holiandsch te
laten volgen.
Sluitingsrede van den heer A. Mikkelsen.
«Slaan we even een terugblik op hetgeen in
de afgeloopen vijf weken is geschied.
Dacht de een, bij aijn aankomst, dat er hier
verbazend veel van zijne krachten gevergd zou
worden, meende een ander zich wellicht opge
nomen in een streng ordeleven, geen vau bei
de is waar geworden. Niet lang na de aankomst
gevoelde ieder zich recht thuis. Ik, als directeur,
heb alle reden om over uw aller ijver en toewij
ding hoogst tevreden te zijn en de eensgezind
heid, die steeds bewaard bleef onder zooveel
verschillende menschen, liet niets te wenschen
over. Kortom, alles wat op dezen cursus betrek
king beeft, is in de beste orde. Is klassen-onder
wijs dikwijls moeilijk door te voeren in de school,
toch is het noodzakelijk. Dat sommigen het bij
individueel onderwijs iets verder gebracht zouden
bobben, is mogelijk, doch de Vorderingen van
het geheel zijn ongetwijfeld veel beter bij
classicaal onderricht.
Het doelsSlójd op de lagere school inge
voerd te zien" is zeker oorzaak, dat zoovele on
derwijzers aan dezen cursus deelnamen. Om
evenwel slöjd op de scholen in te voeren, moet
alles goed overdacht worden, want het eischt zeer
aanzienlijke offers. Bij ons in Denemarken zal het
privaat initiatief der onderwijzers den stoot
moeten geven. Een goed doordacht plan, dat te
voren wordt opgemaakt, dient als leiddraad, waar
van men niet dan in bijzondere gevallen afwijkt.
Begint men zonder dat, dan moet de goede zaak
er onder lijden.
Begin met ernst en vlijt en indien ge onder
wijzersgeschiktheid bezit, kan het niet anders
of de slöjd zal in u een warm verdediger vinden.
Wat uw arbeid betreft, vergeet niet, dat men
slöjd in de eerste plaats moet onderwijzen om
lichaam en geest harmonisch te ontwikkelen.
Leer den kinderen weinig werktuigen grondig
banteeren, zóo, dat zij meester zijn over hun ge
reedschap. Gewen ze, bij wat ze doen, volgens
een vooraf gemaakt plan te werken en eisen van
ben nauwkeurigheid en orde. Let vooral op
houding en stand van het lichaam. Leer ze vroeg
zelf hun werk beoordeelen, wat bij slöjd zeer
goed kan, want fouten en onjuistheden spreken
hier zeer duidelijk. Wanneer ge dat alles in acht
neemt, kunt ge een modellen-serie wijzigen of
ontwerpen voor uw school geschikt, als zij maar
berust op de oefeningen, die ge tot grondslag
neemt. Geefiederen leerling een aanteekenboekje,
bespreek en verklaar het werk met hen, en ze
leeren hunne gedachten in woord en teekening uit
drukken, ja zelfs in vormen aangeven.
Met de beste wenschen voor uw onderneming
en met een woord van lof en dank voor uwe ge
negenheid en goede eensgezindheid, sluit ik dezen
cursus.
Nu volgde de uitdeeling van het werk. Ieder
cursist was nieuwsgierig de cijfers te zien, welke
op zijn werk aangaven of het al of niet in orde was.
IDat die uitdeeling nogal eenigen tijd in beslag
nam, is gemakkelijk te begrijpen als men weet, dat
bet kleinste aantal voorwerpen, dat een cursist
kon ingezonden hebben, 40 bedroeg en er onge
veer 90 cursisten waren. Toch ging alles in de
beste orde. Men vond op ieder werkstuk drie
cijfers het eerste was voor de maat, het tweede
voor de constructie en het derde voor de
oefening.
Het hoogste cijfer was 6. De Hollanders kon
den tevreden zijn. Toen de directeur ons bet
boek liet zien en wij een kort overzicht van
den geheelen cursus konden nemen, bleek het
ons, dat wij een goede figuur hadden ge
maakt. Ons werk lieten wij op de schaafban
ken liggen, dat zou in kisten gepakt en ons
nagezonden worden. Onze kofiers pakken en af
en toe afscheid nemen van vertrekkende Denen
was ons laatste werk in de slójdschool. 's Avonds
te aebt uur werden wij door vele vrienden naar
den trein gebracht. Vele handdrukken en be
loften werden gewisseld. Een hartelijk «Vaar
wel, tot weerzien" weerklonk bij het afrijden
van den trein en de leerzame en genoeglijke
vijf weken waren voorbij.
A. v. WAART.
Schiedam, 26 Augustus 1893.
Bedompte kamers.
Algemeen verspreid is, volgens het JV. v. d. B.,
de gewoonte om des zomers jaloezieën neer te
laten of luiken te sluiten, met het doei om het
zonlicht den toegang te ontzeggen tot de kamers.
Onze dames, die hiertoe overgaan, hebben de
bedoeling hiermede de gordijnen, tapijten en
raeubelbeklaeding voor het gevreesde verschieten
te beschutten. Weinig bedenken zij hierbij, dat
gelijktijdig groot hygiënisch nadeel ontstaat. En
toch hebben ook zij, zooals iedereen, gelegenheid
gehad om op te merken, dat den binnentredende
een kille, bedompte lucht te gemoet komt. Deze
heeft haar ontstaan daaraan te danken, dat de
weinige, van buiten intredende warme en derhalve
veel waterdamp bevattende lucht, bij het aan
nemen van de lagere temperatuur der kamer,
haar watergehalte grootendeels verliest, waardoor
de meubels, tapijten enz. beslaan. Deze worden
hierdoor een uitstekende voedingsbodem voor de
ontwikkeling van iagere, plantaardige organis
men, zooals bacteriën, zwammen enz., welke
juist in een donkere ruimte veel weliger tieren
dan daar, waar het zonlicht ongehinderd kan
toetreden. Zij zijn het, die da duffe lucht voort
brengen en, zooals genoegzaam bekend is, onze
gezondheid ernstig bedreigen. Ook de gevreesde
motten zoeken bij voorkeur zulke donker ge
houden plaatsen op, om hun eieren te leggen in
de zittingen der stoelen. Zou al die schade,
hierdoor teweeggebracht, niet opwegen tegen het
voordeel, dat de bekleeding der meubels wat
langer haar kleur behoudt? Daarbij komt nog,
dat men gerustelijk gedurende den tijd van het
felste zonlicht dit een paar uren daags mag
afsluiten en zoo het ai te snelle verschieten
voldoende kan beletten. Mogen onze dames dit
te harte nemen.
Lijst van brieven, geadresseerd aan onbe
kenden, over de le helft der maand Augustus,
welke op schriftelijk verzoek aan het postkan
toor alhier kunnen worden gereclameerd.
Hoogerwou, Boxtel.
Buitenland. (Amerika.)
J. Koenderman, Biooklyn.
Briefkaarten.
J. Tanis, Rotterdam.
In een te Breda gehouden druk bezochte ver
gadering van landbouwers en hoveniers uit Breda
en omstreken werd besloten tot het oprichten
eener vereeniging tot afschaffing der tienden,
waarbij zich p. m. 40 landbouwers als leden
leden aansloten. Het hoofddoel is om elkander
in zake de tienden te steunen en een zelfde
gedragslijn te volgen, na ingewonnen rechtskundig
advies.
Uit Den Bosch wordt gemeld
Tengevolge van den overgrooten oogst van
tuin- en veldvruchten, die den landbouwer ten
deel valt, ziet men hier 's nachts te 12 uur
reeds vele volgeladen karren ter markt komen,
•waarvan de begeleiders hun manden en zakken
met groenten en vruchten terstond beginnen
uit te zetten over de markt, teneinde zich
voor den volgenden morgen een goede stand
plaats te verzekeren.
Als een bewijs van den enormen voorraad
appelen en peren, welke dit jaar gewonnen zijn,
deelt de Bred. Ct. mede, dat op de markt te
Breda de wijnappelen verkocht worden voor 7
en 8 centen per 5 liter.
Dertien manden varkenspruimen, door een
particulier te Druten naar Engeland verzonden,
brachten 10 cent op.
De wespenplaag in het westelijk gedeelte van
Noord-Brabant is zóo groot, dat men van vele
boomen de vruchten met durft plukken. Vooral
pruimen en peren moeten het -ontgelden. Men
tracht de insecten te vernietigen door des avonds
petroleum of teer in het nest te gieten.
De Fransche wijngaarden, van Medoc, Bor
deaux, Chateau Margaux enz., beloven, evenals
de Duitsche, dit jaar een goeden oogst.
Het Bat. Nbl. schrijft over den nieuwen
gouv.-geneiaal
Over den nieuwen gouverneur-generaal be
hoeven wij niets te zeggen hij is zeer bekend
in Indie, algemeen, én als landsdienaar èn als
mensch van hoogst gunstige zijde. In zoover
kunnen wij niet anders dan Imlié met deze
nieuwe koninklijke vertegenvvoouiiging geluk-
wenschen. Een bekwaam, ijverig, onkreukbaar
en achtenswaardig man zullen wij hebben in
den gouverneur-genei aal Van der Wijk, gelijk
wij hebben gehad in den gouverneur-generaal
Pijnacker Hordijk. Op vele reorganisaties en her
vormingen, zeer wensclielijk, zoo op ambtelijk
als op ander gebied, durven wij echter ook
thans niet hopen.
Aan het verslag der voornaamste gebeurte
nissen in Atjeh, loopende van 23 Juli j l. tot
en met 4 dezer, is het volgende ontleend
Groot-Atjeh. Den 23, 24 en 25 Juni, ter ge
legenheid van den Hari Raja Hadji (ldoe'1 Korban)
had de reeds een maand te voi en aangekondigde
algemeene aanval des vijands plaats. Onze
posten, vooral in de Oosterlinie, en in het bij
zonder Siroen en Boekit-Kaiang, werden op
afstanden van 900 tot 350 M vrij hevig be
schoten, waarbij wij den zwaar gewonde (Euro-
peesch fuselier binnen Boekit-Karang) en éen
licht gewonde (vrouw, buiten Siroen) bekwamen.
Door middel van geschut-, geweer- en mitrail-
vuur gelukte het steeds zonder moeite het
vijandelijk vuur te dopn ophouden en de
verschillende benden, welke niet grooter waren
dan 15 a 20 man, te verdrijven.
De volgende dagen was bet weder volkomen
rustig, doch de laatste dagen vertoonde de vijand
wat meer bedrijvigheid. Zoo b.v. trachtte hij
den 2n Juli. 'savonds, in het voorteirein de
alang-alang in brand te stekentengevolge
waarvan de reeds vervallen btug. ten zuiden
van Lambaroe gelegen, op den weg naar Ana-
galoeng, vuur vatte en geraakten ook den 3n
d. a. v. des nachts te 10 uur, de marechaussees
en een detachement van Tjot-Iri, in het voor
terrein tusschen laatstgenoemde plaats en
Lampermé, in gevecht met een bende. De vijand
werd op de vlucht gedreven met achterlating
van 5 dooden en een belangrijke hoeveelheid
wapens en goederen wij kregen 1 licht gewonde
(marechaussee).
Op het eiland Weh was de peperpluk in vollen
gang en werd de ladang-arbeid voortgezet.
In de Onderhoorighcdan onderging aan de
oostkust de politieke toestand geen wijziging.
Aan de noordkust viel in de nabij Telok-Semawé
gelegen kuststaatjes niets bijzonders voor, terwijl
onze post te Segli nu en dan werd beschoten,
Vooral op den Haii Raja Hadji, zonder ons
echter esnig nadeel te berokkenen. Aan de
westkust werd op het eiland Raja de rust niet
verstoord, doch werd te Melaboeh de versterking
een weinig verontrustzonder dat verliezen
onzerzijds werden geleden.
Uit het verslag der kerkelijke hoogleeraren
te Utrecht, Leiden, Groningen en Amsterdam
over den staat van het hooger onderwijs in de
theologie blijkt dat te Utrecht waren ingeschreven
112 studenten, behalve een 18-tal Hongaren,
Duitscbers en Kampenaren, te Leiden 57, te
Groningen 47 en te Amsterdam 36.
Het gerechtshof te 's-Gravenbage bevestigde
gisteren het vonnis van de rechtbank te Rotterdam,
waarbij de koopman W. K. R. tot drie jaar
gevangenis is veroordeeld, wegens het bewegen
van eene Italiaanscbe firma tot afgifte van eene
partij wijn zonder die te betalen.
"VLAARDINGEN. Gisteren is alhier binnen
gekomen 1 logger met 20 last pekelharing, en 6
bommen, met 2117 kantjes pekel-en 89 kantjes
steurharing.
MAASSLUIS. Gisteren zijn alhier binnen
gekomen 3 schepen, gezamenlijk aanbrengende 66
last pekelharing, en 1 bom met 14 last pekel
en 2Vs last steurharing.
SCHEVENINGEN. Gisteren werden alhier
aangevoerd 180 manden ve,rsche visch, waarvoor
de volgende prijzen werden besteed tongen kL
10 a 20, gr. 40 a 75 ets., tarbot kl. f 2 a 3,
gr. f 6.50 a 7, griet 60 a 70 ets., laurens 50
a 65 ets., rog 10 a 25 c. per stukschol f 3 a
3.75; scharren t3 a 5; hanen f2 a 2.25, bot
fl a 1.25, pieterman fl.20 a 1.50 per mand.
NIEUWE DIEP. Door 60 korders werden
gisteren alhier aangevoerd 10 tot 60 groote, 5
tot 15 kl. tongen, 10 tarbotten, 1 tot 0 roggen,
2 tot 10 mandjes kleine schol en 1 tot 5 manden
schar; groote tong gold 55 a 60 ets., kleine id-
25 ets., tarbot f8 a 5, rog f 1 per stuk, kl.
schol fl.25 a 50 ets. per mandje an schar f2.25
a 2 per mand.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 187 zalmen,
die voor f 4.10 tot 1,60 peri/s kilo werden ver
kocht.
Xod.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Monster ds. P. Kuylman Jr.,
tc Bunnik en Vechtente Zuihchem en Nieuw-
waal ds. Th. G. C. Rappard, te Op- tin Neder-
Andelte Heino ds. G. Buersma, te Heemse.
Op vooistel van dr. Bronsveld besloot de synode
in het algemeen reglement en in de bijzondere
reglementen de «Hervormde Kerk" en de «Her-
votmde Gemeenten" voortaan te noemen «Her
vormde of Gereformeerde Kerk" en de «Her
vormde of Gei efornieerde Gemeenten".
Gereformeerde Kerken.
Drietal te SchiedamR. K. Brouwer, te
Makkurn c. a. W. Ringnalda Gz., te Gioningen
F. W. Sinter, te Heeg.
Beroepen: te Hoogvliet ds. J. J. Dekkers,
te Ouderkerk a/d Amstei.
Schiedam, 26 Augustus.
Rogge eri Gerst zonder handel.
Moutwijn s noteering der makelaars f 8'/s.
«Jenevers Amsterd. proef f 12]/2 per heet.
Ct, zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: 10.80 per ketel.
Maassluis, 25 Augustus.
Kaas. Aanvoer 34 stapels, wegende 9135 kilo;
prijs 21 l/s a 28 Va ct. per kilo. Handel willig'
Naaldwijk, 24 Augustus.
Heden waren de marktprijzenaardappelen
11.15 a 1.75, peren f0.50 a 1.10, appelen
f 0.50 a 0.85 per kin; aalbessen 5 a 6 ets, per
KG; perziken 2 a 5 ct., meloenen f 0.15 a 0.50
per stuk.
Op de veilingen.- stoofperen f 0.40 a 0.52V2,
dito appelen f0.35 a 0.65, fijnere soorten f 1.10
a 1.90 en f 0,75 a 1.10, zandaardappelen f
a Engelsche f 1.10 a 1.50 per kin;
pruimen f0.20 a 0.85 per i/4 partroode bessen
4 a 5 ets., witte 8 a ets., druiven f0.40
a 0.60 per KG; komkommers Vs a 2</s ct,
perziken 2 a 6 ets., meloenen f0.25 a 0.60
pruimen 1/2 a 2i/a its., tafelperen a ets.,
dito appelen a ets.snijboonen 7 a 14 cts.^
suikerboonen 2 a 31/2 ets. per 100 uien f2.50 a
2.70 per baal.
Leiden, 25 Augustus.
De aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt: 63 stieren f44 a 210, 156
vette ossen en koeien f118 a 262, of 54 a 72 c.
per kilo, 169 vare dito f84 a 185, 14 gras
kalveren f 14 a 37, 44 vette dito f39 a 85, of
60 a 80 c. per kilo, 21 nuchtere dito f4.a
11.1170 vette schapen f16.a 26.of
30 a 35 c. per kilo, 850 weide dito f7,a
22.832 lammeren f4,a 12.172
magere varkens f 15 u 38, 138 biggen f5.50
a 15.205 kalf- en melkkoeien f105 a 253,
paarden fa veulens fa
Amsterdam, 26 Augustus.
Rogge op levering vast; per October f113,
114, 115, 114; per Maart f115, 116.
Kampereiland, 24 Augustus.
Hooi. De handel in dit artikel was deze week
weer wat minderook de verzending ging
langzaam. Met het maaien der 2e snede wordt
hier en daar reeds begonnen, de opbrengst valt
