Woensdag 30 Augustus.
N°. 8347.
A0. 1893.
Tweede Blad
Zevenenveertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
Binnenlandsclie Berichten.
Gemengde Berichten.
Post en Telegraphie,
V i s s c h e r ij.
UITGEVER: J. ODÉ.
0 n d e r w ij s.
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommeis
ouiiMi«iiMyiaMgMraaaawH>n«TTi
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: BOf ERSTlliAT, E 3 7.
Advertentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Couiant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaats* wordt tegen tweemaal berekend.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Kieswet.
Een uitvoerige nota van toelichting is door
de heeren Kolkman, Mees en Roëll ingediend
op de vroeger medegedeelde, door die heeren
ingediende amendementen.
De voorstellers achten het geraden om, nu
een ruime uitbreiding van het kiesrecht
wordt beoogd, als waarborg voor meerdere
levenservaring, den ouderdom, voor het kie
zerschap gevorderd, op ten minste 25 jaar
te bepalen.
Voorts hebben de voorstellers gemeend
de geschiktheid en den maatschappelijken
welstand, in den kiezer vereischt, in éen
kenteeken uit te drukken, zij 't ook, dat niet
voor alle kiezers hetzelfde kenteeken wordt
gekozen.
Als peil van geschiktheid en maatschappe
lijken welstand nemen de voorstellers aan
het voorzien in eigen onderhoud en in dat
van het huisgezin, behoudens de voorwaarden
en beperkingen, in het amendement gesteld.
Als eerste kenteeken van het niet genieten
van bedeeling wordt aangenomende aan
slag in een rijks directe belasting, wat de
grondbelasting betreft zot een bedrag van
minstens fl. In dat stelsel kan plaatsing op
de kiezerslijsten ambtshalve geschieden voo"
deze categorie van kiezers.
Voorts wordt daarmede het begi.. "1 ge
huldigd, dat als voorwaarde voor de uitoefe
ning van het kiesrecht behoort te gelden het
ietalen van den aanslag.
De voorstellers meenen hiermede hetzelfde
beginsel te huldigen, als neergelegd is in de
araendementen van de heeren Van der Kaay,
Mackay, Tydeman, Land en Van der Feltz, en
ook het beginsel, dat de regeering zelve is
toegedaan, hoewel zij het met haar niet eens
zijn, dat de uilsluiting, wegens' niet-betaling
van belasting, ophoudt te werken, wanneer
van onvermogen om te betalen blijkt. In de
eerste plaats omdat de grens tusschen onver
mogen en onwil moeilijk is te trekken, en
ten tweede, omdat, waar de belasting uit
onvermogen niet wordt betaald, de veronder
stelling van relatieven welstand moeilijk kan
worden gehandhaafd.
Naast den eisch van een eigen, afgezon
derden haard, wordt gevorderd het in ge
bruik als woning hebben van een zelfde ge
bouwd eigendom, of wel van een afgezon
derd gedeelte van een zelfde gebouwd eigen
dom gedurende een jaar, of wel gedurende t
het aan hun laatste verhuizing voorafgegaan
burgerlijk jaar/dit laatste omdat herhaalde
verwisseling van woning in sommige omstan
digheden buiten verband met den welstand
kan staan. De voorwaarde, dat van het ge
bouwd eigendom minstens een gulden in de
grondbelasting moet worden betaald, een
kadastrale huurwaarde van f 20 vertegen
woordigende, heeft betrekking tot de wonin
gen ten plattelande en tot de huisvesting in
de steden van een aantal gezinnen in een ge
bouw. Voor deze categorie van kiezers zal
jaarlijks een aanvraag moeten geschieden, om
op de kiezerslijst te worden geplaatst. De
daartoe vereischte opgaven zullen ook door
een ander dan den aanvrager kunnen worden
ingevuld.
Ter verzekering van de identiteit van den
persoon, die ze brengt, en van hem, die ze
geldt, is het noodig dat] ze persoonlijk ten
gemeentehuize ingediend en geteekend wor
den.
SCHIEDAM29 Augustus 1893.
De aanstaande conservatieven.
De Boodschapper verwacht, behalve de
rechtstreeksche winst der kiesrechtbeweging,
nog het resultaat eener zuiverder partijver
houding.
De heer De Beaufort heeft, zegt het blad,
splitsing van de liberale partij voorspeld, als
de finale kiesrecht-uitbreiding tot stand komt,
en de voorstanders dier uitbreiding voorspel
len hetzelfde, indien de minister niet mocht
slagen. Hoe het loope, splitsing van wat niet
bij elkander hoort moet volgen. Het ware te
wenschen dat ook onder de Roomschen die
splitsing mogelijk ware. Even ver als Veegens
van De Beaufort staat, schijnt Schaepman
van Travaglino verwijderd. Trouwens on
verschillig of zij De Beaufort, Van Delden,
Vermeulen of Travaglino heeten, of zij liberaal
of Roomsch zich noemen op hen allen past
éen naam, die van conservatieven. Conserva
tieven in den bekrompen zin van het woord,
die niets dan vrees gevoelen. Verzwakking
van het koninklijk gezag, de overmacht der
Kamer, regeering door de helft plus éen,
ziedaar de schrikbeelden.
De Boodsch. meent, dat de anti-rev. partij
met deze geesteszonen onzer oude regenten
niet meer kan samenwerken. Wat hen onder
scheidt, is beperktheid van blik. »Zij meenen,
dat zij alles weten; dat niemand het beter
kan doen dan zjjdat wat in de hoog intel-
lectueele en aristocratische of plutocratische
kringen als wijsheid geldt, ook in andere
volkskringen wel zoo zal zqn."
Aan den laatsten sbrief van Nelis" in
het Hbld. is het volgende ontleend
In ons vaderland behoorden in 1890 reeds
3/5 gedeelte van den bodem der provinciën
Noord- en Zuid-Holland aan personen, die
zelf geen landbouwers waren; en sedert is
het er niet op verbeterd. Zeer vele eigenaars
werden huurders, en de hypothecaire schul
den namen toe. Dat treurige verschijnsel
zal wel komen, doordat het groot-kapitaal
zich meester maakt van den bodem. Een ge
volg daarvan is weder, dat, door zware con
currentie, de huursommen tot het uiterste
woiden opgedreven en het gebruikrecht van
den boer te onzeker is.
Men moest de huurprijzen regelen naar
de opbrengst der landerijen en dan verder
lange paehttermïjnen invoeren ziedaar het
advies van een eenvoudig »Purmer-boer".
Te recht is er op gewezen, dat onze agra
rische toestanden dringend behoefte hebben
aan eene andere regeling. Rij p zijn de denk
beelden tot verbetering nog niet. Maar al
lengs zal zich wel een vaste opinie vor
men want het algemeen belang wordt
werkelijk ernstig bedreigd door den achter
uitgang van den boerenstand.
»Nelis" wenscht daarom de regeering
wijsheid toe, want de tigden zijn ernstig
voor land en volk.
Voor een staat als de onze, waar de
landbouw een zoo voorname plaats bekleedt
onder de bestaansmiddelen, is het van het
hoogste belang, dat de klassen der eigen-
geërfde boeren niet alleen blijve, maar uit
gebreid worde I
De directeur-generaal der afdeelingen
^posterijen en telegraphie", de heer Havelaar,
gaf dezer dagen een vernieuwd bewjjs van
belangstelling in het lot van alle onder hem
geplaatste ambtenaren. Hij richtte n.l. tot de
directeuren der verschillende rijkstelegraaf-
kantoren een rondschrijven, waarin hij hen
uitnoodigt om van 2026 dezer maand aan-
teekening te houden van den tijd dien ieder
hesteller gedurende gemeld tijdvak in loop-
dienst doorbrengt. Hij deed zulks op grond,
dat liem is gebleken, dat den bestellers op
sommige kantoren een dagelrjksche diensttijd
wordt opgelegd van lll/s uur, terwijl hij wil
fi achten den loopdienst tot een maximum
van 8 uur te beperken. {Amst.)
Verleden jaar werden in Britsch Indié 317
menschen door wilde beesten verslonden, terwijl
999 personen stierven aan slangenbeetenook
werden verleden jaar 1200 stuks vee meer dan
het vorig jaar door wilde dieren buitgemaakt.
Toch werden in de laatste vier jaar 1000
tijgers, 2000 panters, 500 beren en 300 wolven
gedood. In vele streken zijn de premiën voor
het dooden van wilde dieren verhoogd.
Bij den aanleg van spoorwegen heeft men in
China met zeer bijzondere bezwaren rekening
te houden. De spoorweg van Kirin (Mandsjoerié)
naar de zeehaven Newchang zou door een bocht
verbonden worden met Lanpien, een plaats vlak
bij Moekden, de hoofdstad der provinciemaar
de gouverneur verzette zich daarentegen omdat
de rug van den diaak, die om de heilige stad
Moekden gekronkeld ligt, door het aanleggen van
den spoorweg gewond zou worden". De lijn zou
dan moeten loopen door een schaarschbevolkte,
moerassige streek, wat veel minder voordeelig
was. Toen echter de onderkoning Li-Hung-Chang,
wien de zaak gerapporteerd werd, van een onder
werpen aan de persoonlijke beslissing des keizers
sprak, werd de gouverneur minder vast in zijn ver
zet en ten slotte keurde hij de voorgestelde lijn goed
met een wijziging van ongeveer 100 meter, waar
door men den rug van den draak vermijden zou.
Van 1 September af bestaat er gelegenheid,
door tusschenkomst der Belgische postadmini
stratie, postwissels te verzenden naar den Onaf-
hankelijken Kongostaat. De dienst is voorloopig
beperkt tot de kantoren Banana, Boma en Matadi.
Een bericht van betaling kan niet worden
verkregen. Overigens gelden dezelfde bepalingen
als in het verkeer met Belgie, ook wat het
maximum te verzenden bedrag betreft. Ten
behoeve der Belgische postadministratie wordt
echter zoowel van de ontvangen als verzonden
wissels Vs pCt. commissieloon afgetrokken.
Te Middelburg staat eerstdaags opgericht
te worden eene vereeniging op gereformeerden
grondslag. Aan deze op te richten vereeniging
zal overgedragen worden de school de eenige
van gereformeerde zijde in Zeelands hoofdstad
die thans uitgaat van de gereformeerde kerk
A. en bestuurd wordt door haten kerkeraad.
Eene commissie van vijf leden heeft zich belast
met de voorbereiding.
Ter beschikking van den gouverneur-generaal
van Ned. Indig kunnen worden gesteld eenige
onderwijzers en onderwijzeressen, om te worden
geplaatst als onderwijzer 3de klasse en als hulp
onderwijzeres bij het openbaar lager onderwijs
voor Europeanen en daarmede gelijkgestelden
daar te lande.
Voor uitzending kunnen in aanmerking komen
onderwijzers die in het bezit zijn der hoofdakte,
en onderwijzeressen in het bezit der hoofdakte
en van eene akte voordo Franscha taai. (St.-Cf.)
T
SCHIEDAM. Gisteren kwam van de trawler-
visscberij binnen de st. Vigilant, kapt. A. Heinen,
aanbrengende een partij versche viscb, welk
schip heden weder is vertrokken.
Ter haringvisscherij is vertrokken de logger
Excelsior, schipper J. Kalisvaart.
VLAARDINGEN. Zaterdag is aihier bin
nengekomen 1 logger met 24 last pekelharing,
en 8 bommen gezamenlijk aanbrengende 2359
kantjes pekel- en 139 kantjes^ alsmede 12000
stuks steurharing.
Gisteren zijn binnengekomen een 10-talloggers,
met 218 last haring, 4 Scbeveningsche bommen
met 260 tot 340 kantjes pekel- en 10 tot 50
kantjes steurharing en 1 Noordwijksche hom
met 260 kantjes pekelharing.
