Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Post en Telegraphie.
K o i o n i n.
Land- en Tuinbouw.
0 n d e r w ij s.
Rooi) tzake n.
V i s c h e r ij.
Kerknieuws.
In de verloopen 24 uren zijn te Rotterdam
geen lijders aan cholera asiatica aangegeven.
Sterfgevallen hadden ook niet plaats. Twee
lijders blijven nog in behandeling.
Te Alfen is weder een geval van cholera
met doodelijken afloop voorgekomen.
Te Lei muiden heeft zich gisterochtend een
cholerageval voorgedaan. De lijder bezweek
binnen enkele uren.
Gisteren heeft zich te Zwolle weder een
cholerageval voorgedaan. De lijder wordt te
zijnen huize verpleegd.
's-Gravcnliage. Naar wij vernemen, heeft
de minister van buitenlandsehe zaken zich
heden naar het Loo begeven, teneinde
bij H. M. de Regentes een buitengewone
audiëntie te verkrijgen, welke betrekking zou
hebben op de vervulling van den gezant-
schapspost te Londen.
In het »Hötel des Indes" is aangekomen de
heer W. J. Fockens, secretaris van den Eersten
Volksraad der Zuidafrikaansche republiek,
uit Pretoria.
Delft. Door de vereeniging Maat schap
pelijke Hervorming" is in hare vergadering
van Woensdag besloten zich als kiesvereeni-
ging te eonstitueeren en zich bij den radicalen
bond aan te sluiten.
Haarlem. Bij de gisteren gehouden loting
voor de nationale militie hebben drie jongelui
geprotesteerd tegen de «bloedwet" alvorens
een nummer te trekken. Een der drie ver
klaarde te protesteeren uit naam van alle
andere lotelingen.
Op de vraag van den luitenant-kolonel-
militie-commissaris, den heer Dauiels, of hij
ook nog andere redenen tot vrijstelling had,
werd geantwoord «ja, broederdienst", waarop
de opmerking volgde dat dit meer dan vol
doende was en" de «bloedwet dus gerust
achterwege had kunnen blijven.
Door eenige gegoede ingezetenen was in
p os der zalen van «Den Doelen het lotings
lokaal, de gelegenheid opengesteld, gratis brood
met kaas en koffie te gebruiken, en daar de
kroegen in den omtrek gesloten warcq, $ag
men dan ook betrekkelijk weinig dronken
lieden. Van socialistische zijde werd een pamflet
verspreid, getiteld iDe ioteling' (N.l2 Cf.)
Winschoten. Naar aanleiding van het
schrijven van het hoofdbestuur der .«Liberale
Unie", waarbij zjj hare medewerking weigerde
roor een algemeen petitionnement ten gunste
fên de kieswet-Tak, heeft de desbetreffende
commissie in eene alhier gehouden vergade
ring besloten, de medewerking in te roepen
van het centraal comité der anti-revolution-
naire kiesvereenigingen, het bestuur van den
radicalen bond, van den slt.-k. Volksbond",
van Patrimonium" en van den centraleu
raad var den sociaal-democratischen bond.
Apeldoorn. Alhier is eene vergadering
gehouden om te komen tot de oprichting
eener gecombineerde vakvereeniging. Men
wenscht langs dien weg te verkrijgen: lo.
een voldoend loon2o. eenen arbeidsdag van
40 uur; 3o. verzekering tegen ongelukken;
4o. pensionneering van ouden van dagen en
van hen, die ongeschikt zijn om te arbeiden
5o. het steunen van weduwen en weezen.
Den 6n November a.s. zal da buste van ds.
Hasebroek (Jonathan), door Johan Keiler ver
vaardigd, in het rijksmuseum te Amsterdam wor
den onthuld.
Naar wij vernemen, is de deelneming >n de
nieuwe Pentateuch-uitgave met Nederlandsche
vertaling van den Rasbie-commentaar thans
zooverre gevorderd, dat begin 1894 met den
druk van het werk een aanvang zal worden
gemaakt. (llbld.)
Te Camberwell (Londen) is door den prins
vah Wales een openbare kunstgalerij geopend,
met een daaraan verbonden leeszaal en een
gehoorzaal voor de werkmansbevolking van Zuid-
Landen. Het gebouw, dat thans werd ingewijd,
heeft de heer Passmore Edwards laten bouwen
en inrichten. In de nieuwe kunstgalerij is nu
reeds voor een waarde van 30.000 pd. st. aan
wezig. De prins zeide, dat het hem genoegen
deed te zien, dat er niet alleen oude schilderijen,
maar ook schilderstukken van levende meesters,
zooals Leighton en Linton, te zien waren.
Vanwege de Parijsche gezondheidscommissie
wordt bekendgemaakt, dat de cholera thans ge
heel uit het zuiden van Frankrijk is verdwenen,
eu dat in het westelijk deel des lands de toestand
aanmerkelijk is verbeterd.
Terront, de wielrijder die het record St.-Pe-
torsburgParijs heeft willen vaststellen, is in
het Buffalo-Velodrome te Parijs aangekomen.
De afstand van 3000 KM werd door hem afge
legd in 14 dagen en 7 uren. Terront was vol
komen gezond en werd bij zijn aankomst door
een groote menigte met geestdrift ontvangen.
Bij de paardenverkooping van Lupin, te Parijs,
zijn drie voibloedmerrien Yvraude, Hrienne en
Mademoiselle liejart gekocht dq»r den Duitscben
Oberlandstallmeister graaf Lehndorfl voor 53,000,
30,000 en 18.500 francs. De hengst Xainlrailles
werd voor 200,000 francs gekocht door den beer
Lebaudy. De verknoping bracht in het geheel
461,350 francs op.
Door de directie van de Cunardiijn is aan
mevrouw Fiske, een ta Boston wonende dame,
die dezen zomer op de iCanr.pania" van haar
kostbare diamanten en andere kleinoodiën beroofd
werd, zonder dat het gelukt is den dader te
ontdekken, een cheque van 100.000 dollars als
schadeloosstelling toegezonden.
De sLuciania", van de Cunardiijn, heeft de reis
van Queenstown naar Shandy Hook gedaan in
5 dagen, 13 uur, 45 min.
Dit is nog 39 min. minder dan de kortste
tijd, die er ooit over gedaan werd.
De bekende luchtreiziger Charbortet is te Turijn
getrouwd en heeft na de voltrekking van zijn
echtverbintenis zijn huwelijksreis per ballon aan
vaard. Daags daarna kwamen de jougelui ruit
de welken".
De politie te Napels heeft een fabriek van
talscha Fransche effecten ontdekt.
Tot nu toe is het aantal betalende bezoekers
van de wereldtentoonstelling te Chicago
17.547.456 geweest. De directie heeft Maandag
al haar vlottende schuld en obligation afbetaald
zij heeft nu niets meer te betalen dan de uit-
keering op de aandeelen en de inschrijving van
de stad Chicago.
De Chineesche regeering heeft door bemidde
ling van den Belgischen zaakgelastigde te Peking
aan de Belgische regeerktg de uitzending ge
vraagd van eenige- Belgische postambtenaren,
teneinde mede te werken tot uitvoe;mg der door
sir Robert Hart voorgestelde hervorming van het
Chineesche postwezen naar Europeesch voorbeeld.
De gelegenheid tot verzending der correspon
dentie naar de Westkust van Afrika (Axira, Adah,
Accra, Cape Palmas, Saltpond, Sierra Leone,
Lagos, Sheiboro, Canakry, Monrovia, enz.)
bestaat door middel van het stoomschip Winelnh,
De laatste buslichting aan het postkantoor te
Rotterdam is bepaald op 14 dezer, des voormiddags
te 10.30 uur spoortijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
het adres vermeld te worden.
Batavia, 12 September.
Uit Kota-Radja werd aan de Sum. Ct. geseind
4 Sept. In den avond van 1 dezer rukte toe
koe Banta Lamreng, sagihoofd der XXVI Moe-
kims, aan het hoofd van ongeveer zevenhonderd
gewapende volgelingen uit Tjot-Iri, teneinde
de Kemala-partij (de Moslemins) uit die moe-
kims te verdrijven. De Mosleminsche verster
king Tjot Baklat, buiten de linie gelegen en
waaruit Tjot Iri en de voorbijrijdende tram
treinen in den regel beschoten worden, werd
vechtenderhand door toekoo Banta Lamreng
genomen. Toekoe Neq, hoeloebalang'van Merasa
en schoonvader van toekoe Banta vd., onder
steunde mat toekoe Kadii van Mesdjui Raja zijn
genoemden schoonzoon met ongeveer achthon
derd gowapenden. Aan de zijde van toekoe Banta
werden zo'.en personen gewond, waar onder de
imam Abas van Lamoedjang, die zwaargewond
werd, terwijl de Moslemins drie dooden achter
lieten en éen hunner levend aan toekoe Banta
in handen viel. De Moslemins hebben daarop
eenige kampongs in de moekim Ateng aan de
vlammen prijsgegeven, echter houden zij de
bentmg Toengkoeb nog steeds bezetom welke
radenen toekoe Tjoet Toengkoeb uit tiroeng-Kali
met zijn ouderhoorigen toekoe Banta c. s. te
hulp snelde. De drie verbondenen zullen nu
weldra het beleg vóór de benling Toengkoeb
slaan en hebben intusschen de Moslemins tot
Tjot Rang vervolgd.
7 September. Gistermiddag, bij gelegenheid
van het operikappen van het teriein voor Kaloet,
weitl van uit de Atjeh**che kampongs Ilajoelé
enz. hevig op de kappers Cbmeoscbe koeh's
en dwangarbeiders, zoomede op de dekkings
troepen geschoten. Daarbij weiden gewond de
eerste luitenant bij het wapen der genie De
Rochemont aan de rechteidij, een mineur in het
been en een Chineesche koeli, terwijl een andere
Cnineesche koeli doodelijk getrolfen werd. Onze
versteiking (e Lambaroe steunt uit 12 cM kanon
nen de krijg*—operatief! der drie vetbundem* in de
XXVI Moekim*, tegen de Mot.lemms (Kemala-
paitij) ageereiids hoeloebalangs toeki'l N* q, toe
koe Banta Lamreng en toekoo T,oat Toengkoeb.
Te Oli-tjoot, gelegen vó *r Tjot-Iri en nabij de
op 2 dezer door genoemde hoeloebalangs geno
men Mosleminsche vei stei king Tjot Bak'ai, werd,
op Jast van genet aal-gouverneur Deykerhoff,
door bet wapen der genie een blokhuis opgericht,
waarin eenige bezetting, bestaande uit infante
risten en ai tilieristen, met een 12 «*M kanon ge
legd Werd. De Mosleminsche benting Toengkoeb,
gelegen op hel emplacement van onze oude ben
ting van dien naam, is nog steeds niet doofde
vei bonden hoeloebalangs genomen, hoewel zij er
reeds gedurende vier dagen het beleg voorsloe
gen. Die benting wordt hardnekkig door de
Moslemins verdedigd, üm aan verderen tegenstand
een einde te maken en do drie hoeloebalangs te
steunen, bombardeert het 12 cM achtei laadkanon
uit onze versterking Roempit leeds sedert een
paar dagen genoemde Mosleminsche vet sterking.
Tengevolge van het aanhoudend schieten schij
nen de XXVI Moekims in vuur en vlam te staan
en geraakt men hier daardoor in agitatie en een
opgewekte stemming.
Naar men nader uit Seroeway meldt, is het
met ons gouvernement bevuendo Taminngsche
hoofd Kedjoeroean Moeda den 27sten, dicht bij
Ajer Tenang, met een drietal volgelingen door
lieden van Nja Mohamed en op diens bevel
doodgeschoten, toen hij, aan de oproeping van
dit bendehoofd om een onderhoud met hem te
hebben gevoig gevend, de rivrer aldaar ovei-
stak.
Zondagavond heeft de sergeant D. van het
4 0de bataljon te Weltevreden zich met een ge
weer doodgeschoten. In een bij hem gevonden
brief schrijft hij, dat hij een einde aan zijn
leven zou maken, omdat hij onschuldig door
zijn compagnie's-commandant met twee dagen
arrest was gestratt, en dat de door hem ge
bruikte patroon niet van den laurier afkomstig
was, maar door hem van Atjeh was meege
nomen.
Te Zuidwolde is onder de koeien van E. Beiker
miltvuur geconstateerd.
Te Epe is een geval van miltvuur geconstateerd
bij een koe van den landb.ouwer J. V. Het gestorven
rund is op de bij do wet voorgeschreven w ijze ver
brand en begraven, do waarna stal gedesinfec
teerd is.
Opmerkelijk is het, dat dit reeds de derde maal
is dat deze ziekte op dezelfde hoeve uitbreekt,
niettegenstaande voor 3 jaar bij het laatste ge
val een geheel nieuwe stal werd gebouwd.
Tot onderwijzers bij het openbaar onderwijs
te Rotterdam zijn o. a. benoemd de beer J. de
Wit aldaar aan de herhalingsschool voor jongens
en meisjes aan de Benedenhavenstraat (Oud-
Delftshaven)de beer S. Hartog te Schiedam
aan de 2e tusschenschool Q.
Tot onderwijzeres aan de 2e tusschenschool
aldaar is benoemd mej. M. Gruys, teOverschie.
Op de voordracht tor benoeming van een
onderwijzeres aan de kostelooze schooi no. 5
is no, 1 geplaatst mej. J. van Rijkevossel, te
Oudenhoorn.
Door den heer Houtzager, hoofd der school
te Schiebroek, is wegens gezondheidsredenen
eervol ontslag aangevraagd en verkregen met
ingang van 1 Januari a.s.
Een onderwijzeres aan een der gemeentelijke
scholen te Maastricht, die eenigen tijd wegens
ongesteldheid geen onderwijs kon geven, heeft
sf m aanschrijving ontvangen, om bij continuatie
harer ziekte een pfaatsvervangster te stellen.
't Wil don Limb. Koerier voorkomen, dat deze
eiscli onbillijk is. Weiden de onder wij zei essen
goed bezoldigd, zoodat zij wat kunnen ovei leggen,
dan zou 't er nog even door kunnen, hoewel de
eisch aan beter gesalarieerde ambtenaren niet
wordt gesteld. Maar van minimum-lijders te vor
deren dat zij bij ziekte, cn dus in een tijd waar
buitengewone uitgaven voor dokter en apotheker
worden gevorderd, zich te hunnen koste nog
zullen laten vervangen, zie, dat wil er bij ons
niet in. Ook hierbij zouden wij denken iitt het
beter van een stad dan van een dorp af k.tn.
De jeugdige werkman van de Ned.Wand-ohe
grofsmederij te Leiden, die een 17-jaiigen knaap
onwillig met oen hamer had getroffen, vó dat
de dood er op volgde, Werd gisteren d<*>r de
Ilaagscho rechtbank veroordeeld tot 4 maanden
gevangenis.
SCHIEDAM. Heden vertrok ter haring-
visschorij de logger Schiedam, schipper P. Stretl.
YLAARDIXUEN. Statistiek der Inning-
visscherij tot en met 12 October:
Aangebracht door 769 loggers 218 770. door
622 bommen 150.428, te zanten 309.198 ton.
In 1892 door de jagerij 1027, door 758 log
gers 223.745. door 703 bommen 166 070, te
zanten 390.482 ton.
In 4801 door de jagerij 2020, dooi 52.7 log
gers 135 831, door 499 bommen 108 053, te
zamen 246.512 ton.
In 1890 dour de jagerij 1368, dooi'654 log
gers 186.634, door 505 bommen 104 907, te
zamen 292.909 ton.
MAASSLUIS. Gisteren zijn alhier aange
komen 3 loggeis, gezamenlijk aanb: engende
777 ton haring, en 1 bom met 340 kantjes
haring.
Tusschen de vreemde en de Schevet ingsche
visschers is het op de Noord/ee weer met pluis.
Schipper Vrolijk van de S CII 72, uit zee
komende, rapporteert, dat eenige dagen gele len
een kotter van Grimsby uit puien moe iwi! recht
op zijne schuit is aangeloopen terwijl hu aan
de vleet lag en aan zijn zwaard, raast, touwwerk
en achterschip belangrijke schade heeft toege
bracht, zoodat hij (V.) genoodzaakt was naar
huis te zeilen.
Schipper Keus van de S CII 27 heeft even
eens uit zet* komende, zich beklaagd, dat een
kotter uit Yarmouth te zijnen nadeele op zee
eene joon heeft gestolen.
Beide klachten zijn in handen van den water
schout gesteld.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend west-
den ter mat kt alhier aangevoerd 74 zomerzalmen,
die voor f0.G5 tot 1.40 per Vs kilo women
verkocht. Nog werd aangevoerd 1 winter/alm.
Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Genemuiden ds. J. C.
Klomp, te Lunteren te Harich en Rui-
gahuïzen ds. K. Havinga, te Den Ham te
Ransdorp ds. C. J. W. Wierts van Coehoorn,
te Etershem c. a.te Vlaardingen ds, D.
A. van Haselen, te Alkmaar; te Schoone-
beek ds. C. R. Rijnenberg, te Ferwerd (Fr.)
te Sprang ds. D. E. J. Hupkes, te Zeerijp
Aangenomen: naar Amerongen door ds.
H. ten Kate, te Harderwijk.
Bedankt: voor Nijkerk (Geld.) door ds.
A. J. van Wijngaarden, te Mijdrecht; voor
Drogeham door ds. H. Limpers, te Stavoren.
Tot directeur van het zendelinghuis te Rot
terdam is dpor het hoofdbestuur van het
rNederlandsch Zendeling-Genootschap" benoemd
de heer dr. G. J. Weijland. te Austerlitz.
Te Haarlem is Woensdag in het hotel Scholten,
Haarlemmerhout, de jaarlijksche algemeens ver
gadering der ïNederl. Gustaaf-Adolf-vereeni-
ginf gehouden, die als gewoonlijk ingeleid was
geworden door een openbare samenkomst met
zangkoor, den vorigen avond in de Gioote Kerk
gehouden, en waarin als spreker opti aden de
predikanten dr. J. F. de Visser, M. Hoog en M.
van KSeeff, onderscheidenlijk te Amsterdam, te
Voorschoten en te Leiden
