Z,Z n" "Hl
fr-
snr dS. :xrr
CIS.""
chrd° a°»° iT' fa|"eki^"' to 'totad
Uit wf7 'e"
dia t rat" leZe" leeren wii' «i een mar.
In,fc Ifea"" Rj"'
to.„„ hM mitniet-Macljin- 4l"
,,5 nje-
In mio
TTO„eKai(,ei.
Kunst en Wetenschap.
G c ui e li Itp ii,41 n>
r;1 WOr,,t booge,s.n1fe|"r
I. i'r al E h Ij IjJ j{ jp
drijf weer opvat, tot zijn zaken terugkeert,
pt hij weder op, en wie condoleer; hem
op de meest gevoelvolle wijze De tramcon
ducteur, en misschien was de treurende vader
door geen condoleantie zoo in het hart
grepen als door het woord van dezer ee-i
vaudigen kleinen burger. Zeker, de heer Tours
heeft gesproken over ïOns Huis", het monu
ment van Neerlands hoofdstad, maar hij heeft
bijwijlen meer gedaanhij heeft de beste
snaren in het menschelijk hart doen triller
eo wij twijfelen niet, al zijn misschien velen'
naar huis vertrokken, in de waarachtige over-
tuiging, dat er in Schiedam van een »Ons
Huis" wel niets zal komen, wij twijfelen
met, of alle hoorders zijn goed, zyn hartelijk
gestemd huiswaarts gegaan, en die zulke-e
voelens bij zijn hoorders weet op te wekken
heeft een zegenrijk werk verricht, door het
woord, dat hij sprak. I
're hebben met de meeste aandacht den
spreker gevolgd op zijn wandeiing door »Oos I
te Amsterdam. Wat die naam betee-
kentDit: sAllen, die in dit gebouw zullen
samenkomen, zoowel om kennis mede te
deelen, als om die te ontvangen, moeten het i
ge do uw als hun gemeenschappelijke werk
plaats, als hun huis beschouwen". j
Wat wordt in »Ons Huis" aangeboden
1. Een bibliotheek.
2. Een leeszaal.
3. Een gymnastiekzaal.
4. Clubkamers.
5. Een keuken, waar men kan leeren koken.
"i gelegenheid om onderwijs te ontvan-
gen in het verstellen van kleeren.
7. Een kamer, waar cursussen worden ge
houden.
Een zaal voor voordrachten en voor debat
avonden.
Een zaal voor Zondagavondbijeenkomsten.
10. Gelegenheid tot het vormen van een zang
koor en een fanfarekorps.
11. Gelegenheid tot het kosteloos ontvangen
van rechtskundig advies, tot sparen, en
wat verder nog mocht worden aange=
boden.
Eik dezer onderdeelen werd door den spre
ker behandeld. Slechts weinig wordt om niet
aangebodenmaar alles tot zeer, zeer lagen
prijs. We zouden een gansche courant vul
len, als we den spreker bij zijn schilderingen,
want dat waren ze meer dan beschrijvingen,
zouden willen volgen. Daarom bepalen we
ons slechts tot enkele grepen In de biblio
theekzaal komen des Vrijdagsavonds 10&12
jonge mannen bijeen, er is ook een oudje
van (30 jaar bij, om schaak te spelen. Daar
zitten o. a. een kruier, met een kellner, met
een Slagersknecht, en een schoolonderwijzer,
kenner van liet spel geeft wenken. Dié
mensehen hebben een edel genot. De be
roemde schaakspeler Lornan uit Londen heeft
zich niet te groot gevoeld, een avond met
deze eenvoudigen door te brengen.
Daar is de leeszaal, waar bladen van elke
staatkundige, godsdienstige en wijsgeerige
richting, minstens door éen orgaan vertegen
woordigd, Hecht voor allen ligt er ook 1
aanwezig zijn. En dat heelt het bestuur be
grepen, dat moest, niemand moest buiten
gesloten zijn.
Daar is de gymnastiekzaal voor jongens
en voor meisjes. Hoe de afkeer van Holland-
sche huismoeders voor het leervak gymnastiek
aan meisjes overwonnen wordt, werd door
den spreker op geestige wijze geschetst. Gym
nastiek voor meisjes was niet fatsoenlijk, als
het nog dansen was! Nu de spreker wist de
Hollandsche moeder te bekeeren van haar
voorliefde voor de Hollandsche dansles.
Clubs, dat wil zeggen gezellige wekelijksche
bijeenkomsten van ongeveer 12 personen,
jongens en meisjes, vrouwen en mannen af
zonderlijk of te zamen, onder leiding van
iemand, door het bestuur der vereeniging
daartoe aangewezen. Het doel is ontwikkeling
door het gezamenlijk lezen van goede boeken,
n! Ch leeren «inrukken.
De deelnemers betalen Oi,
of 5 con** ,v r k CPnfc per avond
cents indren zij ouder dan 18 jaar zijn
f" fes Diu,da"savonfe
i *®,vflatd)genbloemen maken )t0
giaphieen bezichtigen, enz.
vanLlfï.T TJieSSen' die aa» grepen
K 5 leer|mgen worden gegeven in
dan' komen ''ebben allen een bepa ld
h« ta,„ eeile,
moefertje "at lez«„ en scluijven komt
e en, om de brieven, die haar door een in
I 2 d Ve' J Venf!en Z°°n )>dien jonger
I J/." gezonden> te kunnen genieten. Maar
omt ook een koetsier van een tram-
j jn, die om de vier avonden er éen vrij
tril °m<'at kij voor zijn vrouw niet
°"derdoea' «el lezen kan I Origi-
neele figuren 1
£n dan de cursussen die over verband-
eer, met bet doei om eenvoudiger, in staat
e stellen, o tijd van nood ongelukkigen te
1 elpen tot Ie geneesheer komtdi. over
Nederlandsche staatsinstellingen; die over
geschiedenis van onze aardedie vooJ
vrouwen over de gezondheid; die over
vreemde gewesten, alle gevolgd door ge-
dachtenwisseling.
De verstelzaal en de keuken, ach 1 we
moeten ons zoo bekorten; wat zouden we
anders gaarne den spreker in het breede
volgen bn z'yn schildering van het nut dezer
inrichtingen. Slechts wijzen we er op, dat n
gelegenheid is tot het leeren van het knippen
en naaien van japonnendie dit geleerd
heeft, bezit een spaarpot.
In de kookkunst wordt les gegeven van
het zeer, zeer gewoon, tot het burgerlijk
menu Ook wordt de waarde der voedir L
middelen verklaard.
Dan :s er nog een groote zaal, waar 534
zitplaatsen zijn voor voordrachten. Professor
Pierson spreekt er en dr. Kapteijn spreekt er
en de heer Strikwerda spreekt er en er wor
den zangclubs gehouden, éen voor mannen,
éen voor vrouwen, en op de Zondagen geeft
men concert, of tooneeivoorstelling, of gym-
nastiekuitvoeringenï waartoe de beste krach
ten zich leenen, en tentoonstelling, waar
»Pulchri Studio" uit Den Haag zijn kleinoo
dien, waarde liefst nietgenoemdephilanthroop
z\jn beste schilderijen zendt 1
We vergaten nog de rechtskundige con
sulten, door twee advocaten gratis gegeven.
Er wordt druk gebruik van gemaakt; men
komt er het meest om er te spreken over
erfenissen, waarop men recht meent te heb
ben, en men komt er verder vooral om er te
consulteeren over gebrek aan liefde; mannen
over vrouwen, vrouwen over mannen enz.
Onze lezers moeten zich met dit arme Ver
slag over zulk een rijke voordracht verge
noegen. De verslaggever van deze bijeenkomst
verontschuldigt zich hierover nietverre van
daar; maar hij wenscht er iets aan toe te
voegen, Schiedam bezit zeker proportioneel
met zooveel klinkende munt als Amsterdam.
Schiedam behoeft zich daarom voorloopt no*
met te vleien met een »Ons Huis", 0p°zttlfs
zoo beseheiden schaal, als de proportie met
Amsterdam zou veroorloven. Maar Schie-
dam heeft geestelijk kapitaal genoeg, om toch
het een er ander tot stand te brengen. Doch
dat geestelijk kapitaal schijnt vastgelegd
Gelukkig zijn er uitzonderingen; maar
dat er meer gedaan kon worden dan tot heden
geval is, kan niet weersproken worden
WiJ kunnen hier een >Ons Huis" hebben
üeker op bescheiden schaalmaar toch een
3,0ns Huis' en als elk talent, dat hier aan
wezig is, zich wou leenen, om dat doel te
bevorderen, hetzij dat talent huist in een man,
hetzy n een vrouw, dan kon de gemeen-
P da!U'blJ s,echts w'nnen. Wij behoeven
geen monumentaal gebouw, er zijn hier ge
noeg uitgebroken branderijen wie geeft °er
een, a eerste grondslag voor Ons Huis"
Die man zal het recht hebben, het geestelijk
pïtaal, dat hier aanwezig is, op te roepen
om zich beschikbaar te stellen teneinde in
bet leven te roepen een geest van ve. broe
iing, waarnaar de kinderen van de laatste
jaren dezer eeuw bijgen, zooals bet dorstige
bert kryt naar den frisschen waterstroom,
die het laven kan!
H«t debat na deze lezing laten wij onbe
sproken, op gevaar af, dat wij het verwijt
«^volledigheid op ons laden. Die ter ver-
gade.mg geweest is, weet, dat de heer Tours
bescheidenheid in de mededeelingen ver-
Zocht. et gaarne zouden we den beminne-
bjken man onaangenaam willen zijn. We
eindigen daarom met den wensch, dat het
gesprokene in goede aarde zal zijn gevallen
et dat ieder, die talenten bezit, van den heer'
Cours de rechte wijze zal geleerd hebben,
om die ten bate tan de gemeenschap aan
ten wenden! D.in is een iOns Huis" ook in
onze gemeente, mogelijk
Den „ken voorzitter van de afdeelin"
Schiedam van het »Ne.ier!andsch Werklie-
denvei bond een woord tan buide voor zijn
degelijke leiding.
De proeve, van wat in „Ons Huis" te
Amsterdam door de meisjes, leden der zang-
club, wordt gezongen, is ons door den dich
ter 'tis de heer J. A. Tours zelf wel
willend afgestaan. We laten d,e hierbij volgen
Avonduurtje met uw vrede,
n ,f n.-v' rust ia huis cn bof!
neen Gij ons uw vreugde mede.
H ij verheffen uwen lof.
Als met kloeke, blijde zinnen
Unze dagtaak is verricht,
Mag bij 't vriendiijk avondlicht,
ns ontspanuingsuur beginnen.
een einde gemaakt aan het maandenlange
smartvolle lijden van mr. L. W. C. Keuche-
nms. Met hem daalt een der meest karakte
ristieke staatslieden ten grave een man van
Zeldzame kennis en ongeëvenaaiden ijver voor
hetgeen naar zijne ove, tuiging de waarheid
was. Met hartstocht verdedigde hij dg ai.ri-
revolut.tmnaire beginselen in ons parlement,
met groot talent tevens, maar ook met een
scherpte, die hem tot een geducht teen
stander maakte.
Zijn eerste optreden in de Tweede Kamer"
kentnejkte zich door de motie «vei de be
noeming van den beer Mijer tol gouve, „eur-
generaal welke motie de ontbinding van de
.tv eede Kamer ten gevolge had.
hp-'ivrr ,l:Ulr?Pg'>V"l-,le veiktezing31 Octo-
be S(,G werd m het district Arnhem zen-
wel dom de liberale,, als- door de d„i vo-
luiionnairen en Ooonisch-katholieken de r
Ivencheiitus candidaat gesteld en met groolt,
meerderheid gekozen.
Na veischeidene betrekkingen in Imhé be
kleed te hebben werd l| tijdens zijn verblijf
Kamer ,"C'$ 01 M TwJe
s' kuzen> maar J,ij bleef dit slechts
wee jaar Indie teinurgekeerd hervatte hK
f f1'1 ''jk ais advocaat en wei d 'loofiiredac-
'S'a l,ij ,l« I,
feerlijk is t te mogen werken
Mei net hoofd en met de hand
tzhtl ons zelfvertrouwen sterken
Arbeid adelt eiken otand.
.eerlijk ook, het werk te staken
Ata het ijyrig is volbracht,
An, vóór t nadren van den nacht
Welverdiende rust te smaken.
Wafztd dan 't gemoed moer strcelen
Dan t welluidend, Hollandseh lied,
Dat, geweld uit thart van velen
Ons een beeld van 'tleven biedt'
Wie wci zijn van waar we kwamen,
t ls éen zelfde melodie
Die vvïj zingen. Harmonie,
Eendracht bindt ons allen samen.
Zinkt muziek in 't harte neder
Zorgen wijken, droefheid zwijgt-
tEcven krijgt zijn zonlicht weder,
T-i.S, bet hart zijn lied'ren krijgt.
Klinkt het lied, dan daalt de vrede
Oor. in 't diep geschokt gemoed
vees, o blijde zang gegroet,
■est en kracht deelt gij ons mede.
Laat ons zingen, laat ons zingen
>f r) ^1Kd,d0r vronSd> hoop, der kracht,
:.Aai het menschenhart doordringen
vlet een wonderreine macht.
Uren aaii den ziins* ce^even
Wij beboeten u met vreu-d;
Gij f?eeft zon aan onze jeu^d',
Gij schenkt adel aan ons leven.
De gewone audiëntie van den minister van
°iiog zal Donderdag 2! dezer niet plaats
hebben.
De minister van financiën maakt bekend
lit het saldo van 's rijks schatkist op 16
dezer bedroeg
bij de Nederlandsche IJank 12,760,835,59
en bij de betaalmeesters, - 1,812,2!618
Te zameu 'ƒ14.573,051.77
Vermoedelijk zal de Tweede Kamer - na
de Iterst-vacantie op 6 Februari haren
arbeid hervatten met de behandeling der
kieswet. Men verwacht dat de regeering in
hare ontwerpen nog eenïge wjVigmgen zal
brengen om aan de gerezen bezwaren te op
moet te komen. (II6lad.)
De dood heeft Zondagmiddag te éen uur
De internationale voedingstenWtP!lin„
te Brussel wordt heden geopend
minister van landbouw De Buiijn.
E'" zijn 304 inzenpingen uit 13 verscbil-
landen 52 uit Nederland.
VGravenkage. Vanwege II. M de
Koningin-Regentes ontving de fa,pj,ie va„
n beerKeuchemuseen b.iei van rouwbeklag.
Het stoffelijk overschot van den o„d-minis-
te. Keuchen.us wordt Donderdag, |e-
middags te tien uur, op de algemeene be-
giaafplaats ter aarde besteld.
"Hl,in van „Teonkunst" <P v on
December IK03. te 71/ ,20
gebouw van kunsten en „etens, hu,;,, R .',et
van VeHi. Sol,s,en de ,la,neA I
Df hmes Vfirneeiiit mt r>i
j vwrassende toename .Ie,- j, V,'," '!at de
- stad pronte ontstelieiiK „ekt p 7'
Herstal noodlottig, "valtea,
laagt i e ait-en
dei ziekte toe aan bet doonwrie, 1 s aan
I de slechte volksvoeding „lt ,1() k aa«
I kei kei,S vasten vo a Ke.-tnns ,)e V
grsti eng diepenen aeg„|lt tlplK "r moet
I ^l'";d#v "'aren -.00.° be,euhn., ^rant~
I bij bet teestmaal v.m St -P'Hen
Jfrp-.leis, tengevolge wt«rJé .f "\'ft
bui gei s door choleia „e, len aangeta-I
Naar uit St. Pete, sbi^T^an t r
kestan tengevolge van hei ver»,,„»
den graanbouw ter ult, de tk 1
toen. 1 n van ka-
December
Tweede Kamer. Geen algemeen debat is'ge-
°;er ilet hoofdruk oorlog, rj
Getutsen opgekomen