Gemengde Berichten.
Onderwijs.
S P O K T.
Letteren, Kunst en Wetenschap.
K o I o n i n.
Rechtzaken.
V i s s c h e r ij.
Kerknieuws.
Mar kt lb er ie li ten.
van dezen schilder die zich later door Savo
narola liet overhalen om van alle wereldsche
schilderijen af te zien en enkel heiligen te schil
deren geen voorstelling van het naakt bekend
was.
Te Antwerpen is dezer dagen een rijko
zonderling, Van Gonlaken genaamd, overleden,
die een verbitterd tegenstander was van alle
^nieuwigheden."
Hij was even fel op de trams gebeten als
indertijd een hekend Amsterdamsch zondeihng,
bewoner van de Utrechtschestraat. Toen er een
tramlijn werd aangelegd langs zijn huis 20
jaar geloden gaf hij den gemeenteraad
kennis, dat hij nu nooit meer iets zou doen
om zijn gevel op te knappen, en hij liet, getrouw
aan zijn belofte, zijn huis vervallen. Het werd
een ergernis voor de geheele buurt.
Zijn neven erven zijn talrijke onroerendt
goederen, effecten en 800,000 fr. in guud. In
zijn testament verbood hij zijn erfgenamen
uitdrukkelijk. »met droefheid" kennis ts geven
van zijn overlijden, omdat dte betuiging een
leugen zou zijn. Voorts gaf hij last, allen die
deelnamen aan zijn teraardebestelling, een goed
feestmaal te geven, opdat niemand zou kunnen
zeggen, dat hij zich verveeld had op Van
Goulakens begrafenis.
Een dubbele monrd, gevolgd door zelfmoord,
is te Bourgneuf, bij Nantes, gepleegd.
Zekere Louis Grollier, een landbouwer van 20
jaar, heeft dn beeldschoons tweelingzuster zijner
vrouw, op wie hij altijd verliefd was geweest,
maar die hem steeds had afgewezen, en daarna
ook zijn vrouw voor de oogen van haie moeder
doodgeschoten.
Na het plegen van de misdaad snelde hij naar
zijn huis, waar hij zich zelven een kogel door
het hoofd joeg. juist toen de politie, gevolgd door
een verontwaardigde menigte, hem kwam ge
vangennemen.
In de Beilijnsche bladen werd dezer dagen
melding gemaakt van eenen reus, die, als kellner
in het Bromberger Geselischaflshaus aangesteld,
bij eenen leeftijd van 18 jaar 2 meter 25
centimeter lang is. Hij is dus nog 20 cM
grooter dan de grootste Pruisische officier, kapi
tein Von Pluskow, van het 1e garde-regiment
te voet, dis maar 2,0a meter lang is.
In verband hiermede is het niet onaardig
te weten, dat de te Berlijn aanwezige levensgroots
portretten van de grootste grenadiers der reuzen-
garde van Frederik Wilhelm de grootte van
den Bromberger reus niet bereiken. Van deze
reuzengarde had de grenadier Jonas Henrichson
uit Noorwegen eene lengte van 2.10 M en
James Kirk nu uit IJsland een lengte van
2.13 M.
Ook de afmetingen van den kellner verdwij
nen evenwel in het niet tegenover die van de twee
grootste reuzen uit de laatste 10 jarenden
Chinees Li Ho on den Hongaar Franzl. Volgens
de metingen van prof. Virchow bedroeg hunne
lengte 2.55 M en 2.66 M. Om te weten wat
dit is, moet men dia afmetingen eens op een
kamerwand overbrengen.
De eerste expeditie naar Vrijland (Kenia, Mid-
den-Afrika) zal den 28n Februari vertrekken,
onder leiding van dr. Wilhelm, uit Weenen. In
Engeland zal de arbeidersleider Gotfred zich met
eenige krachtige mannen aansluiten bij de eerste
Vrij landers", die, gelijk men weet, in Afrika
een socialen modelstaat hopen te stichten.
Men heeft te Saratow een spoorweg gelegd
over het ijs van de Wolga naar Pokrovvski-voor-
stad, het uitgangspunt van den in aanleg zijnden
Pokrowski-Uralspoorweg. Deze proef met een
ijsspoorweg is uitmuntend gelukt en men hoopt
ook in volgende winters op deze wijze het ver
keer te kunnen onderhouden.
linie ondervonden geen overlast van 's vijands
vuur, ook niet de tijdelijke posten daarbuiten,
met uitzondering van Buekit-Daroeh, welke een
maal onbeduidend werd beschoten, zonder echter
letsel te veroorzaken. Onze transpoi ten werden
slechts tweemaal op den weg van Anagaloeng
naar Lambaroe verontrustbeide keeren werden
de kwaadwilligen door de bevoiki ig verjaagd.
Voor zoover de regens zulks toebeten, werd met
b"t kappen in het voorterrein en het verbeteren
der wegen vooitgegaan. In den nacht van
13 op 14 Dec. werden 9 planken van een der
bruegen tusschen Ketapang-Doewa en Boekit-
Danieh ontvreemd; de daders zijn nog onbekend.
Vele uitgewekenen uit de XXVI Moekims keer
den naar hunne kampongs terug. Het volk uit
de III Moekims Lamrebo ondervond daarbij
eenigen last van de zijde der kwaadwilligen. Bij
een dier gelegenheden (10 Dec.) werden door de
Atjehsche bezettingen van eenige nabij gelegen
wachtposten 5 hunner gevangengenomen en
met hunne wapens aan het bestuur overgele
verd, Den lln Dec. weid het nog gesloten kust
gebied vun Gioot Atjeli. met inbegup van de
landschappen Lepong en Lohung voor de kust
vaart en vischvangst opengesteld. Op het eiland
Web viel mets bijzonders voor.
Onderhoorig heden. Oostkust. De politieke toe
stand was bevredigend. De uitvoer van peper
was tengevolge van het slechte weder, waardoor
de gemeenschap met de leede verbroken was,
bijna geheel gestaakt. De stand van het rijst
gewas was gunstig.
Noordkust. Zoowel te Segh als te Telok-Sema-
wé werden rust en orde niet verstoord. Elders
gaven de toestanden geen aanleiding tot het
nemen van bijzondeie maatiegelen.
Westkust. Niets meldenswaardigs voorgeval
len. Zoowel te Poeloe-Raja als te Melaboeh bleef
het rustig.
De weersgesteldheid was regenachtig en de
temperatuur fiiscb, terwij! de lucht meestal be
dekt was. De zee was zeer onstuimig, waai door
de communicatie ter Nootd- en Oostkust met
de reeden van Edi, Telok-Semawé en Segli her
haaldelijk verbroken werd.
De gezondheidstoestand op de zeeposten was
over het algemeen ongunstig, tengevolge van
de regenachtige weersgesteldheid. Binnen onze
stelling in Groot-Atjeh, zoowel als daai buiten,
was de gezondheidstoestand over het algemeen
stationnair. Het gemiddelde ziektecijfer bedroeg
20 tegen 21 en dat van de beriberi 6 tegen 6
in den vorigen verslagtijd. Het sterftecijfer was
lager.
Aan de Sum.-Ct. werd den 9n uit Kotta-Radja
geseind
Het ss. Itenel, van de iKoninklijke Pakket
vaart-Maatschappij", van Padang op reis naar
Oleh-leh. werd ter hoogte van Poeioe Bodjo door
een zwaren storm beloopen, welke zestien uur
aanhield en het stoomschip geweldig teisterde
eerst 25 nur over den bepaalden tijd kwam de
Reael te Oleh-leh aan. Een der te water gelaten
sloepen sloeg om. waardoor de tweede stuurman
Puister en een dwangarbeider in de golven ver
dwenen, zonder dat hulp kon worden veileend.
Zware stortzeeen sloegen over het schipvier
voet water stond in de machinekamer en de
dynamo's voor het electrische licht geraakten on
klaar. Twee kinderen van militairen zijn tenge
volge van de uitgestane ellende gestorven.
De Indische regeering is, naar het Onderwijs
meldt, thans gemachtigd de reglementen op het
Jager onderwijs in Indië te wijzigen op den grond
slag van de wet op het lager onderwijs, die
nu in Nederland vigeerende is. Een van de ge
volgen der wijzigingen zal zijn, dat de vormleer
en de zang als examenvakken voor de hoofdakte
zullen vei vallen en het teekenen als nieuw exa
menvak zal worden opgenomen.
zij van 43000 ton in 4826 tot 2</9 millioen
ton in 1882; in Frankrijk van 142000 in
4819 tot 2 millioen in 4883 terwijl in België
en Oostenrijk-Hongarije de productie in de
laatste 00 jaar mede werd vertienvoudigd.
Ook de steenkool liet ons niet in den steek.
In de drie decenniën van 4851 tot 4880
steeg de productie daarvan in Groot-Britannië
met 272, in België met 322, in Frankrijk
met 432, in Pruisen met 835 percent en
over de geheele aarde steeg van 1860 tot
1885 de productie van136tot4l3milhoen ton.
Tegenover zulke cijfers, waarvan Malthus
zeker nooit heeft gedroomd, te beweren dat
de menschheid door de natuur tot ontbering
en ellende zou zijn gedoemd, is eenvoudig
onzin. Zij leeren integendeel dat de natuur
zeer mild is en stellig zou zij nog milder
zijn, indien niet opzettelijk zooveel grond,
arbeid, kracht en kapitaal ongebruikt werd
gelaten of onproductief werd aangewend. Het
schijnt zelfs dat de natuur sommigen al te
mild is, want hoe dikwijls hoorden wij in den
laatsten tijd niet van combinaties om de
voortbrenging in sommige takken te beperken.
Ylaardingen. In ons land vertoeven G
leden derFransche Kamer, benevens 3 indus-
trieelen, tot bet instellen van eeu onderzoek
omtrent den toestand der zuivelbereiding en
de fabricage van margarine. Deze commissie,
vergezeld door den Franschen consul te
Rotterdam, benevens eenige Nederlandsche
industrieelen, bracht gisteren een bezoek aan
de fabriek ïHollandia" alhier. Na door den
directeur, den heer Hummelinck, te zijn rond
geleid, vereenigden zij zich aan een lunch,
hun door genoemden directeur aangeboden
en maakten vervolgens eenen rijtoer door de
gemeente tot bezichtiging der havenwerken
enz., waarna zij, per stoomboot van den
heer Van Reede, zooals zij gekomen waren,
vertrokken.
Te Utrecht is nu ook een dames-wielrijdsters-
vereeniging opgericht.
Woensdag werd aao den heer H. W. Mesdag,
regeeringsrommissans voor de afdeeling sehoone
kunsten ter wereldtentoonstelling te Chicago,
door de kunstenaars-exposanten, waaronder acht
dames, een diner van 33 couverts aangeboden
in het s Restaurant Royal".
De heer J. van de Sande Bakhuyzen bracht
bij deze gelegenheid uit ailer naam den heer
Mesdag hulde voor de wijze, waarop hij voor de
belangen van de Nederlandsche kunst is op
getreden. Dank zijne bemoeiingen, had onze
schilderschool te Chicago eene eerste plaats in
genomen.
Te Baden-Baden is overleden de Franscbe
journalist Maxime du Camp, vooral bekend door
zijne medewerking aan de Revue des Deux Mon-
des, waarvan hij een oprichter was. Hij schreef
vooral over Parrjsche toestandenzijn werk
over de commune Convulsions de Paris) werd
destijds veel gelezen en scherp bestreden.
Du Camp was lid der academie.
Te Shrewsbury wil men een gedenkteeken
oprichten voor Charles Darwin, die daar geboren
werd. Men zou er liefst de nagedachtenis van
den grooten man eeren door een school voor
wetenschappelijke en technische vorming te
stichten.
De internationale tentoonstelling voor genees-,
heel- en verloskundige, hygiënische en bacterio
logische voorwerpen zal 20 Maart te Rome wor
den geopend en 1 Mei daaraanvolgende worden
gesloten. i
Te Florence moet men dezer dagen, ergens in
een kelderhoek, eene oude, bestoven schilderij
gevonden hebben, welke, na gerestaureerd te zijn,
een levensgroote Venus van Lorenzo dl Credi
bleek te wezen.
De vondst is des te merkwaardiger, omdat
Batavia, 4 Januari.
Aan het Atjeh-verslag van 5 tot en met 18
Dec. wordt het volgende ontleend
Groot-Atjek. Onze posten in de geconcentreerde
Men schrijft uit 's-Hertogenbosch aan het
N. v. d. D.
Het is thans 30 jaar geleden dat de leerschool
veibonden aan de rijks-kweekschool alhier, ge
opend werd, en wijl deze inrichting den 15n
April a.s. ons verlaat, is het een plicht der
dankbaarheid met een enkel woord te wijzen op
haar schoon verleden.
Aanvankelijk bestemd voor kinderen uit den
lageren burgerstand, zag zij al spopdig ook dia
der meer deftigen op hare banken plaats nemen,
waardoor zij aan echte volksschool werd, waarin
alle klassen der maatschappij bijeenkwamen.
Naar het getuigenis van zeer velen, was dat
samenzijn nuttig voor de minder bemiddelden,
omdat deze veel goede manieren, beleefdheid,
zindelijkheid enz. leerden door den omgang met
kinderen uit den beschaafden stand, en ook voor
laatstgenoemden, wijt zij de minder aanzienlijke
van veel gunstiger zijde leerden kennen dan in
hunne woning of op do straat kan geschieden.
In de school werd nooit verschil gemaakt tus
schen de leerlingen van velschillende standen
voor de onderwijzers walen steeds allen gelijk.
Indien ooit weer op schoolgebied de eisch ge
steld wordt dat in de school geen scheiding van
stand meg zijn, zal da gewezen leerschool van
's-IJertogenbosch dan als bewijs kunnen aange
voerd worden dat zulk eene volksschool mogelijk
is, en dat zij in hooge urate en veelzijdig nuttig
kan werken.
Geduiende de jaren 1876—93 werden 151
harer leerlingen, na afgelegd examen, tot de rijks
hoogere burgerschool toegelaten vóór 1876 tien,
dus te zamen 161 leerlingen. Tot het gymna
sium werden in de jaien 1880—93, na afgelegd
examen, toegelaten 65, vóór 1880 drie, dus te
zamen CS leerlingen. Voorts tot bet gymnasium
te Katwijk 3tot de rijks-kweekschool voor
onderwijzers 71 tot de rijks-norm,tallessen te
's-Hertogenbosch 21 tot die te Eindhoven met
eene rijksbeurs, 2 leerlingen.
Met 15 April a.s. zal die school nu voorgoed
gesloten worden. De onderwijzers zullen te
Nijmegen een nieuw arbeidsveld vinden, doch wij
zullen zeer veel missen, hetgeen zelfs door eene
nutsscliool niet in alle opzichten kan worden ver
vangen. Die leerschool, met haar voortnffelijk
onderwijzerspersoneel zal nog jarenlang m dank
bare herinnering blijven vooi lieven van de hon
derden, die het voorrecht hadden daar hunne
opleiding te genieten.
fe Breda heeft gisteren terechtgestaan de
ontslagen rentmeester van het burgerlijk armbe
stuur J. C. Knaapen, die beschuldigd wordt van
verduistering van gelden. De eisch was éen jaar
gevangenis.
KRALINGSCHË vEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 94 vvinterzal-
men, die voor f 1.20 tot 1.50 per i/s kilo werden
verkocht.
Ked.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Buurse de heer A. W.
Zoors, cand, te Leiden te Nieuwe-Niedorp
ds. A. M. A. Reijnders, te Wognum te
Waddinxveen ds. E. H. Jonkers, te Buitenpost.
Bedankt: voor Ingen door E. M. van
IJsendijk, te Kapelle bij Goes.
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Stad-aan-'t Haringvliet ds.
C. Wijdoogen, te Oud-Beierland c. a.te Haar
lemmermeer ds. G. W. II. Esselink, te Sliedrecht.
Schiedam, 40 Februari.
Rogge en Gerst zonder handel.
Moutwijnnoteering der makelaars f 71/*.
Jenever: Amsterd. proef f 14!A| per
heet. Ct. zonder fust en zonder belastin"-
Spoelingf4.90 per ketel.
Leiden, 9 Februari.
De aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt: 10 stieren f53 a 110, 140
vette ossen en koeien f110 a 264. o! 52 a 70 c.
per kilo,'6S vare dito fSO a 183, 12 gras
kalveren f 18 a 40, 38 vette dito 142 a 95, of
70 a 90 c. per kilo, 85 nuchtere dito f3.a
