A0. 1894.
Donderdag 22 Februari.
N°. 8473
Tweede Blad.
A ch t e n ve e r t i g- s t e Jaargang:.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
Biiiiienlandsche Berichten.
UITGEVER: j7 ODÉ.
2o. de meest volledige en doelmatige in
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afionderlijke nommers
t 1.85.
2.50.
- O.10.
r RR A B(STEK»TRAAT,E 2 9.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant. 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0,10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
«■MtKau&maMJtgjaiRWRRgMfiHggaiaMgrawi
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 20 Februari.
De vergadering werd geopend met een aan
vraag van den Haagsclien afgevaardigde den heer
Conrad om den minister van watei staat te mogen
interpelleeren betreffende den toestand van het
strand en van de zeewering te Soheveningen.
Het vei lof daartoe i- verleend voor een latei en dag.
Daarna begon de Kanier aan de behandeling
van de onderdeelen van het kiesrecht-ontwerp,
en wel van art. 3, dat als welstands- en ge
scbiktheidsteeken aanneemt het voorzien in eigen
onderhoud. Daartegenover plaatsen de heeren
Maekay en Van Alphen al dadelijk hun amen
dement, om die kenteekenen alleen te veronder
stellen bij hoofden van huisgezinnen of daar
mede gelijkgestelden.
De heer Mackay lichtte het amendement toe,
dat beoogt de verregaande uitbreiding van kies
recht, door de regeering voorgesteld, te houden
binnen de grenzen der grondwet en een zicht
en tastbaar kenteeken aan te nemen in de hoof
den der huisgezinnen, de heehtste steunpilaien
van den staat. Huismanskiesrecht wil het amen
dement niet. Vandaar dat het ook aan anderen
dan gezinshoofden kiesrecht wil geven, mits in
het bezit van een eigen woning, een eigen thuis,
hoe klein ook, maar voorzien van verwarmings
middelen, met uitsluiting van petroleumver-
warming. Aan zijn amendement ontzegde hij
elk anti-revolutionnair karakter. Hoofddoel is
geleidelijke uitbreiding van het kiesrecht, waartoe
spr. met de meest oprechte bedoelingen wil
medewerken, behoudens iedeis verantwoordelijk
heid voor de uiterst gewichtige beslissing.
De heer Van der Kaay bestreed het aanmer
ken van een klein teeken van welstand als een
bewijs van geschiktheid van den kiezer, en
stond dus lijnrecht tegen het nieuwe regeerings-
artikel 3, dat voor hem aannemelijker zou worden
indien althans de kunst van lezen en schrijven
uitdrukkelijk als welstandseiseh werd gesteld.
De heer Roell constateerde, dat liet uitstel
der behandeling geen ontstemming in het land
heeft gewekt, waarin hij zag een bewijs van
vertrouwen der natie in hare vertegenwoordi
ging en een rechtvaardiging van liet genomen
uitstel. Hoewel de regeering nevens niet-be-
deeling een nieuw bewijs van welstand had
voorgesteld, kon hij in het geheel nog niet met
baar voorstel medegaan, omdat het nog niet
met haar voorstel medegaan, omdat het nog
niet voldoet aan den eisch der grondwet ten
opzichte van het weistandsteeken.
In de qualiteit van gezinshoofd (amend.-Mac-
kay) ziet hij een vermoeden van welstand en
geschiktheid, en verder betoog Ie hij dat in het
stelsel der regoering de schriftelijke aanvraag
ontuisbaar is. Hij hoopt dat do regeering door
nieuwe vei beteringen het ontwerp voor hem
aannemelijk zal maken.
De voorzitter moest in den loop van het debat
herhaaldelijk den leden verzoeken zich van nieuwe
algemeene beschouwingen te onthouden.
De heer Veegens bestieed in het amandement-
Mackay vooral de uitsluiting van commensalen en
inwonende bedienden, minder dia der inwonende
zoons, en duchtte overigens groote willekeur
van de administialie bij het ondeizoek wie ge
zinshoofden en daarmede gelijkgestelden zijn.
De heer Reekers motiveerde zijne stem tegen
het artikel, op grond dat voorziening in eigen
onderhoud geen kenteeken van welstand is en
door den minister Heemskerk ook nooit zoo is
beschouwd. Ofschoon bij art. 4 aan zijne bezwaren
kan worden te gemoet gekon.en, kan bij tor.h
niot voor art. 3 stemmen. We! zal hij voor liet
amendement-Mackay stemmen, zonder zich te
verbinden daarom voor de wet te stemmen.
De heer Levy bestreed het amendement Mackay,
daar de qualiteit van gezinshoofd geen kenteeken
is van geschiktheid en de welstand en de grond
wet eisclit dat de aan te nemen kenteekenen
zullen slaan op alle Nedeilanders, wat met de
kenteekenen van gezinshoofden niet het geval is.
De hesr Hintzen blijft van meening dat de
grondwet niet toelaat de uitbreiding, alsnu voor
gesteld, waarbij onbevoegden niet uitgesloten
worden.
De lieer Heldt ontwikkelde de practisc'ne be
zwaren tegen het amendement-Mackay en achtte
kiesrechtbepeiking voor ongehuwde inwonende
zoons, handelsbedienden en ai beidei s noodzakelijk.
De heer Van Houten erkende dat eene wijziging
van het artikel van toenudeiing kan getuigen,
mits de regeering eene categorie van kiezers
aanneemt op den grondslag van belasting of
huurwaarde. Doet zij dit niet, dan is er geen
overeenstemming mogelijk. Van de verklaring
der regeering za! afhangen of de stemming over
het amendement-Mackay zal zijn eene politieke.
De hoer Beelaerts van Biokland roemt het
amendement-Mackay als practisch en door de
uitsluiting van de inwonende zonen, bedienden
enz. wordt dit ontwerp geen finale kiesrecht-
uitbreiding, wat juist een vootdeel is.
De heer Farneombe Sanders had bedenkingen
tegen het amendement-Mackay en vroeg hoeveel
kiezers er minder zullen komen.
De heer De Savornin Lohman bestreed krachtig
de grondwettigheid van de kenmerken door de
regeering aangenomen in het oorspronkelijk en
gewijzigd vooistel. Hij achtte de amendementen
niet ongrondwettig, maar wel onpractisch, en
meende dat allereerst art. 80 der grondwet
moest vei dwijnen om den gewonon wetgever
weer vrij te laten. Door de grondwetswijziging
zou stabiliteit voor de toekomst zijn te verkrijgen.
Morgen te 11 uur voortzetting.
Kieswet.
Door den heer Gerritsen is, behalve liet reeds
medegedeelde amendement, nog een tweede voor
gesteld, ten doel hebbende de bepaling te laten
vervallen, dat hij, die in de rijks directe belas
tingen is aangeslagen, zijnen aanslag moet vol
daan hebben, om kiezer te kunnen zijn.
Postverdrag.
Kiachton- ait. 16 van het hoofdverdiag der
algemeene postveieeniging van Weenen, dd. 4 juli
1891, is in art 16, no. 1, litt. a van het ver
ding de volgende wijziging gebracht:
to. «van akten en geschreven bescheiden, van
stalen van koopwaion en van diuitwerken, die
niet ten minste gedeeltelijk gefrankeerd zijn,
die brieven of geschreven aantecheningen bevatten
het karakter dragende van briefwisseling over
zaken van actueelen of pt rsooulijken aard, of die
niet zo 'danig zijn ingepakt, dat een onderzoek
naar den inhoud gemakkelijk kan geschieden".
SCHIEDAM, 21 Februari 1894.
Door den directeur-generaal der staatsspoor
wegen is het personeel, belast meUhet gelde
lijk beheer, de meest mogelijke omzichtigheid
aanbevolen bij het innen van bankbiljetten,
in verband met de in omloop zijnde valsche
biljetten, en daarbij de volgende kenmerken
opgegeven
het papier der valsche biljetten is uiterst
zacht en soepel in het gevoel. Het watermerk
ontbreekt er in. "Wel heeft men dit nagebootst
in sommige in sommige exemplaren, door
latere instempeling, doch de afwijkende vorm
der letters is zeer duidelijk. De valsche bil
jetten zijn ten minste aan twee kanten glad
afgesneden, de echte slechts aan éene zijde.
De valsche biljetten zijn gedrukt op ongelijmd
papier. Bij vochtig maken vertoont zich in
doorschijn een heldere vlek niet bij de echte
biljetten
de gravure van den rand mist de zacht
heid en gelijkmatigheid der echte biljetten.
Het meest kenmerkend vertoont zich dit
onderscheid in de zachte partijen van den
vrouweukop, vooral in den achtergrond, die
naar boven vlekkerig en gebroken uitloopt.
Het programma van de internationale
bakkerij-tentoonstelling, te houden van 16
Juli6 Augustus 1894 in het Paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam, is in druk ver
schenen.
Uit het programma blijkt, dat de tentoon
stelling zal bestaan uit de volgende groepen
lo. maalderij, 2o. brood- en beschuitbakkerij,
met inbegrip van scheepsbeschuit, 3o. koek-,
banket- en zoogenaamde Engelsche biscuit
bakkerij, 4o. cacao, chocolade eu suikerwer
ken, 5o. geschiedenis, hvgiène, verenigings
leven enz., 6o. niet genoemde voorwerpen
of artikelen.
De bekroningen zullen bestaan in eere
diploma's, diploma's voor gouden, zilveren
en bronzen medaille en zoo mogelijk in eer
prijzen.
Op de tentoonstelling wordt een bijzondere
wedstrijd geopend voor inzendingen van
lo. de meest volledige en doelmatige in
richting eener brood- en beschuitbakkerij in
werking prijs f 200.
richting eener banketbakkerij in werking
prijs f 200.
3o. de meest volledige en doelmatige in
richting eener zoogenaamde Engelsche bis
cuitbakkerij in werking; prijs f200.
4o het beste systeem oven voor de brood-
en beschuitbakkerij; prijs f250.
5o, het beste systeem oven voor de koek
en banketbakkerijprijs f 450.
Uit de 2T. Apeïdoornsche Ct. blijkt dat de
commissie in zake Van Deth zich ontbonden
heeft.
De commissie heeft zich teleurgesteld ge
zien in hare verwachtingen betreffende hulp
van eldersmen heeft haar niet begrepen,
of wel, men was het met haar streven niet
eens, altiians uit geen enkele gemeente in
ons vaderland kreeg zij bericht, dat men
daar ernstige pogingen in het werk stelde
om haar te helpen.
Ondanks deze teleurstelling zou zij toch nog
voortgegaan zijn in haar streven, maar er is
inmiddels een principieel verschil van in
zichten ontstaan tusschen haar en den heer
Van Deth over de wijze, waarop de inge
komen gelden behoorden te worden besteed,
waarom zij meent hare taak te moeten neer
leggen en zich niet te mogen blootstellen
aan het gevaar van te worden meegesleept
op eenen weg, die niet de hare is.
Het saldo dat aanwezig is, ten bedrage van
f 125,96'/s, stelt de commissie ter beschikking
van de gevers, die ieder nagenoeg over 50
pCt. van hunne bijdragen kunnen beschikken.
De gelden waarvoor geene bepaalde bestem
ming wordt aangewezen zal zij zenden aan den
heer Van Deth, zonder eenige beperking in
de wijze, waarop hij die zal meenen te moetea
gebruiken.
Nu valsch geld zooveel voorkomt, is het
wel eens zaak, schrijft men aan het TT. D.,
te wijzen op de slecht afgewerkte
guldens, welke in omloop zijn. Wij zagen-
er twee, in het bezit van verschillende per
sonen, waarvan het randschrift in éen woord
slecht is. Een was er bij met dit randschrift
»God met ons"van het woordje uzij" was
niets te lezen, en dat bij een nieuwen gul
den vau 1892, met de beeltenis der Koning
in. Ook was de rand niet overal even dik,
terwijl de letters van het randschrift niet in
't midden van den rand, maar tegen den rand
en voor een deel slechts half er op stonden.
Het gerechtelijk onderzoek maar de oorzaak
van de ontploffing, die by den brand in de
2e Spaarndammerstraat te Amsterdam plaats
had, wordt nog voortgezet, zonder tot dus
verre eenig resultaat te hebben opgeleverd.
Agenten van politie zijn voor de gehavende
perceelen geposteerd en kijken nauwlettend
toe op elk stuk dat er mocht worden uitge
dragen.
