Zondag
N°J 8534.
Derde Blad
A". 1834.
20 en Maandag 21 Mei.
Achtenveert i g-st© Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag»
Binnenlandse he Berichten.
Letteren, Kunst en Wetenschap.
Het Huis en de Gezelligheid.
UITGEVER: J. ODÉ.
U RE AC: BOTEBSTR AAT, 15 2 5T.
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke noramer
t 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant. 1,10.
Iedere gewone regel meer. - 0.10,
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
SCHIEDAM, 10 Mei 1894.
Op Dinsdag 17 April 's morgens werd ter
hoogte van het lichtschip de Haaks iri de
Noordzee, door Hr. Ms. schoener Argus, be
last met het politietoezicht op de visscherij,
een Nederlandsche kotter gezien, zóo omringd
door Engelsche visschersvaartuigen, datgeene
merken kon onderscheiden worden. Vermee-
nende dat het een Nederlandsche visscher
was, die door de Engelschen werd gemoles
teerd, werd een officier per sloep er heenge-
sonden. Het bleek toen te zijn het te Schie
dam tehuis behoorende vaartuig De Noordster,^
kapitein P. Groeneveld, varende volgens zijne
opgave voor rekening van de firma Engers
Roelofs en Co. te Schiedam en bezig zijnde
jenever, tabak enz. aan de Engelsche vaar
tuigen te verkoopen. Dit vaartuig was den 28n
Febr. j.l. uitgeklaard naar Helgoland, doch
had de plaats zijner bestemming nog niet be
reikt. (Maasbode.)
Als een bewijs, dat er op den Pinkster
bloemendag te Rotterdam nogal een potje
verkocht is, kan dienen, dat een tuinier, die
er 2500 aan de markt bracht, er slechts 400
mee naar huis behoefde mede te nemen.
Het Nutsdepartement Groningen heeft een
spaarbank, welke jaarlijks aanzienlijke win
sten oplevert en waardoor het mogelijk is
onderscheidene nuttige instellingen te steu
nen. In het afgeloopen jaar brachten 825S
personen f730,703.12 in en werd f 749,901.22
terugbetaald. De schuld bedroeg aan kapi
taal en rente f 3,504,742.14, waarvoor aan
wezig was f4,152,007.17 of een voordeelig
slot van T347,265.63.
De school voor volwassenen werd door 100
leerlingen boven 18 jaar bezocht. De af-
deeling schonk f 600 voor deze nuttige in
richting en voor den cursus iu vrouwelijke
handwerken voor dienstmeisjes en vrou
wen tevens alles wat hiervoor noodigis.
De subsidie van f 800 voor de volksbibliotheek
werd tot eene vaste bijdrage van f1000 gemaakt.
Voor de uitgaaf van een populair geschrift
werd aan de commissie voor de feestviering
der reductie van Groningen f 100 toegestaan.
Men schrijft ons uit Krabbendijke
Hoe groot de verslagenheid is en hoe door
ieder gedeeld wordt in den diepen rouw,
waarin het gezin van den landbouwer L. O.
op zoo droevige wijze gehuld werd, is licht
te begrijpen. De 22-jarige zoon van genoem
den landbouwer, die het ongeluk had zijn
vader dood te schieten, verkeert in een toe
stand, die niet te beschrijven is. De over
ledene was hier algemeen geacht en was lid
van den gemeenteraadhij was 61 jaar en
laat een weduwe met 8 kinderen achter. (D.)
Uit Maastricht wordt ons gemeld, dat in
een hotel aldaar gedurende eenige dagen ver
toefd heeft een persoon, wiens signalement
volkomen beantwoordt aan dat van den door
de Belgische justitie gezochten Russischen
baron Ernest d'Ungern Sternberg, ook wel
reizende onder den valschen naam van Cyprien
Philippowitz, enz.
Bedoelde persoon, die Fransch en Duitsch
spreekt, kwam te Maastricht daags na de
ontploffing op de «Place St. Jacques" te Luik,
en vertrok weder den dag vóór den aanslag
op de woning van dr. Renson. De justitie te
Luik houdt hem voor den anarchist, die de
beide aanslagen gepleegd heeft. (AT. B. Ct.)
Uit 's-Gravenhage meldt men Werd reeds
melding gemaakt dat door een bewoner van de
Molenstraat, achter het behang van zijn woonver
trek gobelins vraten ontdekt, thans kan dienaan
gaande nog worden medegedeeld, dat in het ge
heel ontdekt zijn 5 doeken. De verschillende
gobelins hebben meerendeels afmetingen van
4 meter lengte bij 3 meter hoogte. De zijdo
is zeer goed gebleven. Om elk der teekenmgen
is een fraai geborduurde rand. Alle geborduui de
voorwerpen, als boomen, bladeren, buizen,
herten, enz. enz. zijn frisch van toon. Vt 'gens
kenners en oudheidkundigen dagteekenen uize
gobelins uit 15e of 16e eeuw. De waarde van
de geheele vondst wordt geschat op ruim f 3000.
De gobelins waren verborgen achter een dikke
papieilaag, waaronder ook nog een courant
u»t het begin der vorige eeuw werd aangetroffen.
Reeds tal van oudheidkundigen en liefhebbers
van kunstvooi werpen kwamen een kijkje nemen
en allen zijn 't eens over de kunstwaarde.
De opgravingen te Delphi, door de Fransche
oudheidkundige school te Athene ondernomen,
brengen steeds meer merkwaatdige voorwerpen
aan het licht.
Onder het laatst gevondene is een stuk van
een fries van een der schatkamers, dat 17 meters
lang is en waarop een stoet van ruiters en
wagens, een rij zittende goden en godinnen en
een «Reuzenstrijd" zijn afgebeeld. Die fries
wordt beschouwd als een eenig voorbeeld van
vroege Attische kunst. Voorts vond men «reliefs'*
op poreuzen steen, welke zeer belc.igrijk zijn,
zoowel om den stijl als om de vooistelling,
alsmede een aantal gedenktafels.
Niet vandaag voor het eeist hoert men
en terecht weeklagen over het langzaam
wegkwijnen der gezelligheiddier echte,
welke steeds het hart verheugt en den geest
verfrischt. Indien wij toch eerst heden tot de
ontdekking van dat verval waren gekomen, zou
allicht de ondeugende lust bij ons opkomen, ook
dit laatste stuiptrekken der in iederen kring
zoo gaarne gewilde op rekening te sein ijven der
fin de siècle, dia toch al zooveel op iiaien kerf
stok heeft.
Neen, dat is van lieverlede zoo gekomen. En
do redenon daarvoor liggen voor de hand. Zij
zijn voor een goed deel doch vooral niet ge
heel het gevolg van de vermeerderde reis-
en daaimee verband houdende uitspanningsge-
legenheden.
In stede echter van ons te verdiepen in deze
meerendeels bekende oorzaken, wenschen wij
liever op te sporen wat er zoo al vereischt
wordt om die echte gezelligheid te doen tieren,
met andere woorden de voorwaarden welke
zij ons stelt, enkele oogenblikken aan onze aan
dacht te onderwerpen. Beschouwen wij haar
zóo, met open blik, van de lichtzijde, dan zal
bare schaduwzijde, als negatief beeld, wel van
zelf aau den dag komen. Want vergeten mag
het niet worden, dat men ook gezellig kan bij
een zijn waar de samenspiekingen van dien
aard zija, dat ze de goede zeden kunnen bederven.
Alle echte gezelligheid gaat van huis uitin
huis heeft men de kiemen tot haren wasdom te
zoeken. Zullen vrienden en ook vreemden daar,
waar men hen gastvrij ontvangt, zich recht op
hun gemak voelen, dan behooren in de eerste
plaats de huisgenooten éen van zin te zijn.
Slechts waar in den huiselijken kring die schoone
harmonie der geesten en der zielen woont,
welke een der uitnemendste geschenken is van
het rijke levenkomt over de genoodigden of
toevallige bezoekers dat zeker iets, dat hen wel
behaaglijk zich doet gevoelen, dat hen er toe
bi egt zich vrij en ongedwongen te geven zooals
zij zijn.
«Huis" worde hier genomen in de uitgebreide
beteekenis van dat woord. Niet juist een man
met zijne vrouw, omringd of niet omringd door
kindei en, is er noodig om het huis te maken,
ook waar een broeder en eene zuster, waar twee
zusters, ja waar twee vriendinnen samenwonen,
kan er eene huiselijkheid ontstaan, welke gaarne
een plaatsje gunt aan de gezelligheid. De zwakke
sekse, evenwel, kan daarbij moeilijk gemist
wordenhoogst zeiden is het gezien dat twee
broeders of twee vrienden zich zóo huiselijk
hadden ingericht, dat er van gezelligheid sprake
kon zijn.
Nu dan, deze huisgenooten, door de banden
das bloede of der innige vriendschap verbonden,
moeten zich dat is eene hoofdvoorwaarde
der gezelligheid in elkanders gezelschap
recht op hun gemak voelen, moeten schier niet
buiten elkander kunnen. In elke aangelegenheid
moet de een op den raad des anderen zich vol
vertrouwen verlaten en zijne troostredenen bij 1
vlijmend wee moeten hem steeds het liefste zijn.
Konten twee vriendinnen overeen met eikander
te gaan wonen, dan zal aan deze hoofdvoorwaar
de wel steeds voldaan worden, want wat anders
dan wederkeerige oprechte gehechtheid bracht
haar te zamen 7 Minder zeker zal dit het geval
zijn waar het een paar zusters geldt die, onge
huwd gebleven, door de natuur op elkander zijn
aangewezen als de ouders haar zijn ontvallen,
ook wanneer zij om hare wijd uiteenloopende
geestesrichting met zoo juist bij elkander passen.
Evenmin zeker, waar een broeder zich verplicht
acht te zorgen voor eene ongehuwde zuster, die
hem misschin Ii_'ig niet sympathiek is. Aan
zulke verhoudingen valt, helaasniet veel te
veranderen, doch zulk gedwongen samenwonen
kan de gezelligheid onmogelijk bevorderen.
Hoe staat bet echter met de innigste en ge;
wichtigste aller verhoudingen in het leven, met
die tusschen man en vronw Daar zij berust
op eene vrije keus van weerszijden, zou men
raeenen dat zij, gelijk bij het samenwonen van
twee vriendinnen, moest gegrondvest zijn op de
volkomenste overeenstemming der zielen. De
ervaring leert, dat dit helaasmaar al te dik
wijls niet zoo is. Dat komt hiervandaan, dat de
wederzijdsche keuze slechts schijnt vrij te
zijn, maar het in de werkelijkheid niet altijd i s
bij menig man geeft, in steê van sympathie des
harten, blinde natuurdrift, ook wel berekening,
den doorslag, terwijl een aantal meisjes zich tot
een huwelijk Jaten ovei halen öf omdat zij on
verzorgd zouden achterblijven, öf omdat de vrees
haar bekruipt «oude vrijster" te worden. Van
daar dat die volle overeenkomst der geesten,
welke het hoogste geluk des huwelijks uitmaakt,
tusschen man en vrouw maar al te dikwijls ont-
bieekt. En ontbreekt ze; begrijpen man en
vrouw hun eigenbelang niet, ja hebban zij zelfs
geenerlei belangen gemeen; zijn zij niet over en
weer elkanders aangenaamst en meest opbeu
rend gezelschap, dan is ook de rechte gezellig
heid binnenshuis niet mogelijk. Dan verveelt
men zich en tracht het geluk elders te zoeken
dan loopt het gelijk dat in groote gemeenten
zoowei als in kleine reeds de overheerschende
gewoonte is hierop uit, dat ieder zijn weg
gaatde man ter gelegen of ter ongelegen tijd
zijn vrienden in sociëteit of koffiehuis opzoekt, en
de vrouw bezoeken aflegt of koffiekransjes houdt.
Gaan, daarentegen, man en vrouw in elkander
op, verstaan zij elkander volkomen, raken haar
zijn geestelijke belangen en omgekeerd, dan ont
wikkelt zich vanzelf die echte gezelligheid, wel
ke den geest verfrischt en het hart verheugt.
Vooral de avonden zijn in zulke gezinnen recht
gezelligoverdag heeft ieder zijn eigen werk en
kan dus van elkanders gezelschap weinig of niet
genoten worden. Maar des avonds De vrouw
is muzikaalmisschien is haar man dat niet,
maar dan weet hij toch allicht goede muziek
op prijs te stellen en luistert gaarne als zij hem
een schoon lied voorzingt of een adagio van
Beethoven voorspeelt. Ondertusschen komen een
paar vrienden, statig genood, of ook wel onge
nood, den kring vergrooten. Zijn nu die vrien
den toevallig ook muzikaal, dan wordt het be
paald een muziekavondje. Zijn zij dat niet, dan
kan het er evengoed gezellig toegaandan on
derhoudt men zich, levendig en ongedwongen,
over de vragen van den dag, over kunsten lite
ratuur. Niet twee aan twee, op fluistertoon, dat
zou de ware gezelligheid niet ten goede komen
neen, er ontwikkele zich een gesprek, aan
