Woensdag 6 Juni.
N°. 8545.
A". 18S4.
Tweede Blad
""vbrstZao™
Achtenveertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
Binnenlandsche Berichten.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
Post en Telegraphie.
Koloniën.
UITGEVER: J. ODÉ.
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85.
2,50.
- 0.10.
B ÏT 55 E A s O TT IS Sï T E'i A A T, 3
Advertentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van cene Couiant. 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10,
Driemaal geplaatst wordt legen tweemaal berekend.
SCHIEDAM, 5 Jnni 1S94.
De Rotterdamsche tramwegmaatscliappij
vervoerde in de maand Mai j.l. 594,130
reizigers met een opbrengst van f 47,033,47 '/s,
tegen 623,302 reizigers met een opbrengst van
48,088,25'/s in Mei 1893.
Het totale vervoer over de aigeloopen
maanden van 1894 beeft bedragen 2,495.701
reizigers met een ontvangst van f 198,810,50,
tegen 2,442,090 reizigers met een ontvangst
van f 193,896,18Vs over datzelfde tijdvak in
1893gevende dit jaar een vooruitgang van
53,611 reizigers en een vooruitgang van
f4,920,31 i/a in ontvangsten.
De buitengewone ontvangsten over de afgel.
maanden beliepen f 98,072,02, terwijl die over
datzelfde tijdvak van 1893 f 90,089,48 be
droegen.
De totale ontvangst over datzelfde tijd
perk in 1894 beliep f 296,888,52, terwijl die
over datzelfde tijdperk ia 1893 f 283,985,0634
beliep.
Te Gouda tal den lOn Juni a.s. een ver
gadering der afdeeling Zuid-Holland van
den algemeenen Nederl. politiebond worden
gehouden. De oprichting van een weduwen-
en weezenfonds wordt beoogd.
Naar wij vernemen, is de quaestie tusschen
de kuipersgezellen en de patroons te Maas
sluis over het bestaan eener vereeniging op
gelost, Er bestaat nu aldaar eene kuipers-
gezellen-vereeniging. Zij zal heden eene open
bare vergadering houden. De heer D. de
Klerk, president van sSt. Eloy door wiens
tusschenkomst de vrede is gesticht, treedt
als spreker op.
De heer Huisman, burgemeester van IJist,
verbiedt het draaien der bruggen in die
gemeente gedurende den kerktijd. Daardoor
zijn de booten die van Lemmer op Groningen
varen, en omgekeerd, op den Zondag anderhalf
uur langer onderweg zij moeten een grooten
omweg maken, of en dat geeft nog meer
oponthoud blijven liggen tot de kerk uitgaat.
Het vermoeden, dat de strooper Geeraedts
de dader van den moord op den jachtop
ziener Hommen te Vlodorp zou zijn, vindt
zijn verklaring in het feit, dat Geeraedts deze
week te Roermond voor het kantongerecht
heeft terechtgestaan wegens jachtdelict, waar
voor hij door Hommen was bekeurd. In het
proces-verbaal had de thans vermoorde veld
wachter de woorden opgenomen, die G. tot
hem sprak op het oogenblik dat hij hem be
keurde J Jij maakt mij geen verbaal rneer".
Op de vraag van den kantonrechter, wat G.
hiermede bedoelde antwoordde deze: »Dat
hij van plan was niet meer tc stroopen".
G. werd tol vijf dagen gevangenis ver
oordeeld en heeft buitendien nog zeven dagen
te goed, ook al wegens een jachtovertrcding.
Een verzwarende omstandigheid is boven
dien, dat bij bet onderzoek is gebleken, dat
de klompen van Geeraedts juist pasten in
de sporen, gevonden bij liet lijk. In een dier
klompen zat een spijkeren in de spirea was
de afdruk duidelijk zichtbaar.
Een moedige daad wordt uit het buiten
land gemeld van een gewezen Amsterdam
mer, den heer B. J. G. Blanche, die thans
te Bois St.-Aubin (Jersey) verblijf houdt.
Terwijl de heer Blar.eke aldaar op het hoofd
wandelde, zag hij een bootsman, die slechts
óen been heeft en wiens boot was omge
slagen, worstelen met de golven. Otschoon
er een sterk tij liep, aarzelde de lieer Blanche
niet in zee te springen en had bij het geluk
den drenkeling behouden aan wal te brengen.
»Een zoodanig heldenstuk", zegt een plaatse
lijk blad, »kan alleen naar waarde geschat
worden door hen, die de kracht kermen,
waarmede liet tij loopt voor de haven van
St.-Aubin."
VAN DE
TE SCHIEDAM,
over den toestand van Nijverheid, Handel
en Scheepvaart in 1893.
HOOFDSTUK I.
Algemeen Overzicht.
Over liet algemeen genomen was de loestand van
handel en nijverheid gedurende het afgeloopen jaar
in deze gemeente niet ongunstig te noemen, liet
is reeds een ware verademing, waar gedurende zoo
veel jaren van achtei uitgang en kwijning moest
worden gewag gemaakt, in den loop van 1893 een
eenigszins beteren toestand te kunnen constateeien.
Wel-is-vvaar kan niet worden gezegd, dat de-
hoofdtak van industrie in deze gemeente Moeide on
had dezo zijne betere resultaten meer aan toevallige
omstandigheden te danken. O dt valt er geen ver
betering op te merken in de vermindei ing van de
belemmeringen bij den invoer onzer producten, zelfs
niet in landen, waar het heet, dat Nederland op den voet
der meest begunstigde natie wordt benaiideld. Toch
geeft het niet te loochenen feit weder hoop voor
de toekomst, dat onze industrieelen op dat gebied
zich met vernieuwden ijver hebben toegelegd op he'
toepassen van de in hun bereik zijnde voideringen
der wetenschap, teneinde de steeds machtiger wor
dende concurrentie, zoowel mot dio van liet bui
tenland als ook met die in onzo nabijheid liet hoofd
te bieden.
En van dien ijver zijn langzamerhand de resul-
sultaten merkbiar izoodat b.v. de vei onderdo methode
van gistfabricatie nagenoeg geheel hooft laats ge.
maakt voor cene nieuwe, die onzen industrieelen
meikhare voordeden, zoowel in do hoeveelhe d nis
in de hoedanigheid van dat aitikel, aanbiedt.
Het spreekt vanzelf dat, waar de hartader van
eene industiieelo gemeente eenigszins gezonder be
gint te klofpcn. dit noodzakelijk op den welstand
van liet g liL'olo liclnmr. een gunstige» invloed moet
hebben.
Al schijnt in de naaste toekomst nog niet to mo
gen venvacht vvoidcn, dat er ook hier to linde de
proef worde genomen met eene verstandige, oor
deelkundige handelspolitiek, toch worden er ken-
teekeneii meikbaai, die eene kentering in de publieke
opinie vtuispellen, en, wanneer die verwachting
vvoidt verwezenlijkt, kan Schiedam wellicht zijn
ouden bloei weei zien herleven.
Het mag met voldoening worden geconstateerd,
d.at liet bestuur der gemeente, in het laatste ge
deelte van liet jaar met meerder zorg de vv.otervei-
veiselling, en dit met de lurn onmiddellijk ten
dienste staande gelegenheden, is gaan ter hand ne
men, wat eveneens voor een aantal fabrieken in
de binnenstad niet zonder belang te achten is. Ook
trachtte het door het vetlagen van 't havengcld-
taiie'', de scheepvaartbeweging naar hier aan te
moedigen, en heeft het met gescluoomd, tegen
zeer matige conditiën, een groot en uitstekend a-.il
liet water gelogen stuk grands beschikbaar te stellen
voor een welbekende en uitgebreid industrieele in
lichting, een maigurinofabuek. Dit heeft ïeeds ten
gevolge gehad, dut de aandacht van belanghebbenden
zich meer en meer ging richten op de zcddzuain gunsti
ge gelegenheid, die onze Maasstad tot het vestigen van
nieuwe takken van industrie aanbiedt. Getuige hier
van de oprichting van een albuminefabriek, een
soaafabriek, en een stoomfabriek tot het zuiveren
van oliën industrieën, die tot dusver nog niet in
deze gemeente bestonden.
Al is het overigens niet te ontkennen, dat onze
zwaar door den iiscus gedi ukte fabrieksstad nog geen
bijzondere redenen heeft om zich over de toepassing
van de wettelijke bepalingen, zelfs het minst door
de lioogeie machten te kunnen beroemen, en dat de
bepalingen der verouderde wet op het gedistilleerd,
va'u 20 Juni 1802, met weinig minder dan diaco-
nische gestrengheid worden gehandhaafd, toch
zal de aanstaande opheffing der, vooral vooi Schiedam
onevenredig zwaar diukkende, patentwet, eeniget-
tnate bijdragen, om deze nijvere gemeente te gemoet
te komen.
B r a n d e r ij o n en M o u t vv ij n li a n d e 1. Nog
maar al te zeer bestaan de belemmeringen, die
onzen moulwijnhande) drukken, als daar ztju zware
concunentie, zoowel met het buitenland als met
bitinenl.mdselie spiritusfabrieken maatschappijen op
aandeel, waai tegen een particulier bezwaarlijk
concurrceren kan.
Evenwel hebben toevallige omstandigheden ten
voordeole der branderijen bijgedragenai was het,
dat de prijs van den moutwijn niet boven f9.75
per hectoliter kon verheffen, ja zelfs gedurende den
loop vau dit jaar, een geruimen tijd met steeds
teruggaande markten, op den lagen prijs van f7.25
was genoteerd.
Dat toch de productie met geen verlies, ja zelfs
met eenige winst gepaard ging. was voornamelijk
te dankeneerst aan den lioogen spoelingprijs, en
later aan den overvloedigen oogst van de graansoor
ten, voor de stokerij bonoodigd, waanloor deze grond
stoffen tot een zeer geringeu maiktpnjs verkrijg
baar waren. Verder heeft de verandering de gewone
branderijen in AVcener-gistfabrie'ren, welke ooi; dit
jiar zoodanig doorging, dat er nu hier bijna geenc
branderijen rr.eer bestaan, die volgens de oude
methode vveiken, het hare er toe bijgebracht,
ctr brengt er liet nog bij, de exploitatie van de sto
kerijen, in elk geval iets gunstiger te maken, dan
onder het oude systeem mogelijk was.
Het blijft inderdaad te betieuien, dat een derge
lijke tak van industrie, niettegenstaande de bezwa
ren, waarmede zij voortdurend te worstelen heeft,
zoovele hinderpalen, die er niet behoefden ie bestaan,
op haren weg ontmoet.
Aan de hoop namelijk, dat ei van de zijde van den
fiscus een mildere gedragslijn zou gevolgd worden,
en dat de pogingen, door onze Kamer herhaaldelijk
aangewend, om, met name bij ambtelijke afstokin
gen, van Zijne Excell. den minister van financiën,
eenige verzachting van de letter der wet te ver
krijgen, en ten minste in die gevallen van dezelfde
welwillendheid te mogen genieten, die aan de groote
spiritusfabrieken in onze omgeving ten deel valt,
aan die hoop is voorloopig de bodem weder in
geslagen.
De wenscli is immers niet onbillijk te noemen,
dat men onwillekeurige afwijkingen per sr niet als
frauduleuze handelwijzen bescliouvve, en dat een bil
lijke en gematigde toepassing der wet op onze van
alle zijden gedrukte industrie, die, zoowel aan de
schatkist als aan den landbouw en do veeteelt, zulke
aanzienlijke vouideelon verschaft, moge plaatsvinden?
In het tegenovergestelde geval zou de ongunstige
zedelijke indruk nog versterkt kunnen worden door
de omstandigheid, dat elders voor groote maatschap
pijen op aandeel eene mildere toepassing der wet
wordt gevolgdEchter wanhopen, wij niet, dat de
door ons gewensclite verandering eenmaal tot stand
zal komen.
Wordt vervolgd.)
De gelegenheid tot verzending dor correspon
dentie naar New-York (via Rotterdam) bestaat
door middel van het stoomschip Maasdam. De
laatste buslichting aan het postkantoor te Rot
terdam is bepaald op 6 dezer, des middags ten
12 ure.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
het adres vermeld te worden.
De gelegenheid tot vei zending der correspon
dentie naar Bergen (Noorwegen) bestaat door
middel van hot stoomschip lngerid. De laatste
buslicliting aan het postkantoor te Rotterdam is
bepaald op 7 dezer, des namiddags ten 5.30 ut e
spoot lijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
het adres vermeld te worden.
De gelegenheid tot verzending der correspon
dentie naar Ned. Oost-Indié (met uitzondering
van Atjeh en Padang). bestaat door middel van
het stoomschip Socrabaja. Dn laatste buslichting
aan het postkantoor te Rotterdam is bepaald op
9 dezer, des voormiddags ten 1 ure.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
liet adies vernield te worden.
Padang, 2 Mei.
Aan de Sum. Ct. werd den 30n April uit
Benkoelen geseind
De veepest richt hier oen groole sterfte aan.
Doortastende maatregelen zijn genomen en ver
ordend.
De lieer Mastholl', ods.-iesident van Padang-
Pandjang heeft op een rit te paard een zoo lievi-
gen val gedaan, dat twee zijner ribben gebroken
zijn en een der longen aangedaan is. De toe
stand van den lijder is, hoewel nog niet bui
ten gevaar, toch vrij bevredigend.
