l
J
A0. 1894.
Zondag 19 en Maandag 20
Augustus
N°. 8599.
Tweede Blad.
Feu 11 e t o n.
A. chtenveertigste
J aarfiransr.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
üiïgeverT j. odé.
Binnenlandse he Berichten.
miii
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franca per pose, door het geheele Rijk
Afzondeilijke nommers
f 1.85.
2.50.
- 0.10.
U RB A IJBOTKBITRAAT ff O.
Advertentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant. f 1.10.
Iedeie gewone regel meer. - 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
SCHIEDAM, 18 Augustus 1894.
Eene resolutie van den minister van finan
ciën van 10 dezer schrijft voor, dat op de
dwangbevelen, door de ontvangers der directe
belastingen uitgevaardigd, vóór de verzen
ding aan den kantonrechter ter executoir-
verklaring, de afgifte van waarschuwing en
aanmaning moet worden vermeld, met op
gaaf van de dagen, waarop een en ander is
geschied.
O
Naphthaline, gezuiverd of ongezuiverd, in
poeder, kristallen of onregelmatige stukken,
is viijgesteld van invoerrecht.
Aan de sociaal-democraten van Nederland
is een manifest gericht, onderteekend door:
L. Cohen, te Zwolle, J. A. Fortuyn, A. H.
Gerhard en F. v d. Goes, te Amsterdam,
W. P. G. Helsdingen, te Rotterdam, H. van
Kol te Aywaille, H. Polak, te Amsterdam,
J. H. Schaper, te Groningen, H. Spiekman te
Sappemeer, P. J. Troelstra, te Utrecht, H. J.
van der "Vegt, te Zwolle, en W. H. Vliegen,
te Maastricht.
In dit manifest wordt er op gewezen, dat
in de gelederen der sociaal-democraten een
schromelijke verwarring heerscht, doordat de
S.-D. Bond, die reeds op 't congres te Zwolle
in 1892 en te Groningen in 1893 met de
eischen der practijk brak en zich wierp in
de armen van het anarchisme.
Om aan dezen toestand van verwarring een
einde te maken, stellen de onderteekenaars
van het manifest voor om een nieuwe sociaal
democratische partij te stichten.
De constitueerende vergadering der nieuwe
sociaal-democratische partij zal plaats vinden
op Zondag 26 Augustus 1894, iu het hotel
Atlas" te Zwolle. Alle sympatliiseerende ver-
eenigingen en personen worden uitgenoodigd.
Aangezien deze vergadering alleen tot doel
heeft het constitueeren der nieuwe partij en
dus een vergadering moet zijn van ongeveer
gelijkgezinden, stellen de onderteekenaars de
volgende formule van toelating voor:
Vergadering tot regeling der organisatie
van alle democratisch socialisten, d. w. z.
van diegenen, die zoowel op politiek als op
economisch gebied het gemeenschappelijk be
zit der productiemiddelen nastreven en die
dus ook het kiesrecht willen veroveren en
gebruiken als wapen in den klassenstrijd."
Alleen door onderteekening dezer formule,
waardoor men tegelijkertijd toetreedt als lid
der nieuwe partij, wordt men tot deelneming
aan de vergadering toegelaten.
Men schrijft uit Haarlem aan het N.v. d. D..-
Daartoe door den heer J. A. Bakker uitge
noodigd, kwamen Donderdagmiddag in diens
woning bijeen: de commandant onzer bi and-
weer, de heer D. E. L. v. d. Arend, eonige
assuradeuren uit Amsterdam en eenige tech
nische verslaggevers van dagbladen, ter ken
nismaking met een door den heer B. uitge
vonden instrument, om het begin van een
brand dadelijk kenbaar te maken.
Het instrument was boven aan den zolder
aangebracht in een kamer, 7 bij 5 M. lang en
breed, waarin een temperatuur heerschte
van 49o C. Plotseling werd een kolenvuur
binnengebracht, en voordat nog de thermo
meter een hoogere temperatuur had aange
geven, binnen een halve minuut, verried het
instrument dat die temperatuursverhooging
werkelijk had plaats gehad, want de eraan
verbonden verklikker sloeg aan en maakte
een leven van geweld.
Nadat het vuur was verwijderd, bleef het
nstrument nog wel 10 minuten werken.
De proef werd nog eens herhaald, thans
met een kleiner vuur, en nu duurde het iets
langer voor de verklikker aansloeg.
Alle aanwezigen waren 't eens dat het
instrument uitmuntende diensten zal kunnen
bewijzen, vooral in pakhuizen, museums,
archieven enz., doch ook in woonhuizen.
Iloe hoog het water in Friesland gestegen
is, blijkt uit de volgende opname in de veen
derij Beets gedaan. Het water staat daar thans
70 centimeter boven het zomerpeil. Ten vori-
gen iare was de waterstand in Augustus aldaar
20 centimeter beneden zomerpeil. Een ver
schil dus van 90 centimeter in waterhoogte.
Het is te begrijpen, dat dit vooral in eene
veenderij groote riadeelen met zich brengt.
De turf staat in het water, drijft weg, even
als het hooi der nog nietgeveende madalanden.
Brabant in den laatsten tijd zeer vermindert,
blijkt alweer uit liet volgendeHet landgoed
»De Braacken", gelegen te Vucht, groot ruim
5 HA, met een kasteel naar alle eischen des
tijds ingericht en eene groote bocrdeiij, werd
gisteren publiek verkocht voor f 23,700zoo
bracht onlangs het riant gelegen kasteel
Reeburg" aldaar, met 11 HA tuin- en wei
land, slechts f30,000 op; dit kasteel werd 15
jaar geleden aangekocht voor f 05,000.
Het liuishoudoHilerwijs op «lo volksschool.
Te Stadskanaal zal een gebouw worden
opgericht waar gelegenheid tot uitspanning
bestaat en geen sterke dranken verkrijgbaar
zijn. Men denkt daardoor liet drankmisbruik
tegen te gaan. Het terrein voor den bouw is
reeds aangekocht.
Dat de waarde der landerijen in Noord-
De directeur ICuhn te Chemnitz schrijft in een
Duitsch Wad over dit onderwijs het volgende.
Waar behooit het lmishoudonderwijs voor on
bemiddelde meisjes thuis Volgens den een bij
het berhalingsonderwijs, volgens den ander maakt
het een integreerend deel van bet volksonder
wijs uit. Beider oordeel is juist. Wij willen
liever, in plaats van themetisrhe beschouwingen
te geven, aantoonen hoe de verbinding van
huishoutlonderwijs met het lager onderwijs prac-
tisch kan samengaan. Wij bedoelen de pogingen,
welke in deze richting te Chemnitz gedaan
zijn.
Eerst beeft men slechts een proef willen ne
men. Daar zij boven vei wachting gunstig uitviel,
schonken de autoriteiten dezen nieuwen tak van
onderwijs hun volle aandacht, en stemden zij
toe dat men dit leervak niet alleen moest aan
houden, maar dat het aanmerkelijk kon worden
uilgebieid en naar meer ondervinding op dit ge
bied behoort te worden gestreefd.
Men had vóór de invoering van het lmishoud
onderwijs wel overwogen of dit onderlicht niet
met beter gevolg aan volwassen meisjes zou kun
nen worden gegeven, maar daar het herhalings-
onderwijs niet verplicht was en de invoering daar-
JJ
Een spoorwegschets.
Het was druk op het station. Eene eigenaar
dige drukte, waarvan de eigenaardigheid, zelfs
niet bij drukbezochte feesten is op te merken.
Het aansnorren van den trein in de verte,
dreunend en regelmatig slagen op de rails gevend,
dan het rammelen der groote Engelsche machi
nes en plotseling staat het gevaarte stil, zich
onderwerpend aan den Westinghouse vervolgens
het vlugge uitspringen der conducteurs uit den
bagagewagen, het openen der portieren en
degenen der reizigers, die te ongeduldig zijn om
tó wachten totdat de conducteur de deuren
opent, beproeven de koperen klep neer te slaan
en zoodoende zich zelf te helpen. Dim het haas-
lig uitstappen der reizigers, de blijde uitroepen
van weerzien aan vrienden of bloedverwanten
en allen zich toch haastig verwijderend van de
plaats waarvan zij zijn uitgestapt, alsof zij blij
waren, uit hunne voorloopige gevangenis verlost
te zijn.
De portieren worden haastig met een zwaren
slag dichtgesmeten, de conducteur doet twee
schril-aanhoudende stooten op zijn fluit hooren
en de trein zet zich in beweging om spoedig
te verdwijnen.
De reizigers zijn nauwelijks overgestapt, of er
nadert er wederom een uit eene andere richting,
een massa stof om zich heen verspreidend en
het lieve leventje begint opnieuw. Wederom
worden dezelfde voorzorgen genomen, de kleine
verkooper van kranten (met zijn pet waarop de
letters A. K. V. naar de drie voorletters der
onderneming) overstemt bijna het gezucht en
gestamp van het stoompaard, de chef en zijne
opzichters staan, den reizigers inlichtingen gevend
en voor de veiligheid van den dienst wakend op het
station om de portieren heen staan de familie
leden om den verti ekkonden een laatst vaarwel
te zeggen, een kolocl.ial geeft, met liet hoofd
over het portier geleund, ïeurtelings zijnen vader,
moeder en verscheidene broers en zusters de
hand en als de trein zich langzamerhand in
beweging zet, de machine hoe langer hoe meer
stampt en eindelijk in beweging komt, dan
wuiven de zakdoeken in alle handen en allen
loopen den trein nog een paar pas na om hem
de hand te geven, doch zij geven dien wedloop
spoedig op.
En de vader pinkt een traan weg. de moeder
barst uit in tranen en beiden en allen vergeten
wat die daar gaat naar het verre land hun
voor verdiiet en kommer heeft bezorgd.
Zij denken alien aan hem en vergeten alwat
gebeurd is.
Reeds verder gaat de trein, alleen de achterste
wagen is nog zichtbaar; dan een paar seconden
en hij is verdwenen, wel uit het oog, maar
niet uit het hart, want dageen die daar heenging
zal in menig gebed worden bei dacht.
En zoo geeft ook een spoorwegstation reden
tot ernstig nadenken.
Dit alles zag ik toen ik in den trein zat.
Ik dacht er over na en was zoo in gedachten
verdiept, dat ik niet eens bemerkt had dat de
trein zich in beweging had gesteld een praatje
van den man tegenover me wekte mij uit mijn
gedachten.
sMooi weer, meneer," zeide hij en knipoogde
terwijl hij met de rechterhand naar buiten wees
op het zonnige landschap.
Ik knikte van ja en zeide djt het buitenge
woon warm was. Ik nam den man eens op.
Hij was gekleed in een zwart-bruinachtige
pillow-broek, had een witten katoenen kiel aan,
die van voren met gele knoopen was vast
gemaakt. Een blauwe pet met svliegend wiel"
was zijn hoofddeksel terwijl éen schoen zijn
schoeisel uitmaakte, éen schoen, wijl de man
rnaar éen been had en ook een houten, waarom
de broekspijp heel losjes heen en weer slingerde.
Een vreemd gezicht, zoo onregelmatig mogelijk
een ruwe koperen snur van borstelig haar hield
hij er op na, en toch ik keek den man eens aan,
het geheel was niet zoo onharmonisch als de
afzonderlijke deelen wel geleken.
sis u aan de maatschappij 7" vroeg ik, nieuws
gierig van hem iets te vernemen.
sJa zeker, meneer," was het antwoord, op zijn
pet wijzend, sik ben van den sspoorwagen". Dit
scheen eene technische uitdrukking te zijn, want
ik had opgemerkt dat de beambten bet liefst
onder elkander van sden spoorwagen" spraken.
»Al lang aan den spoorwagen 7" vroeg ik
weder.
Hij begon te iachen, dat ik zoo spoedig zijne
uitdrukking overnam.
»Nu, zoo ongeveer 22 jaar heb ik al meega-