Letteren, Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
De aan het déjeuner in de receptiezaal der
Koninklijke Militaire Academie door H. M.
de Koningin-Regentes uitgesproken rede luidt
als volgt:
SPORT.
PER TELEGRAAF.
Post en Teiegraphie.
O ii d c r ay ij s.
Te Bergschenhoek is Maandagavond eene
boerderij afgebrand. De brand ontstond te 9X
our bij den bouwman A. J. van Dgk. In korten
tjjd was huis, stalling en schuren met den ge-
heelen oogst en 400 HL zaad in asch gelegd.
Pe bewoners, die reeds ter ruste waren, wer
den met moeite gered.
Twee personen zgn, op vermoeden den
brand gesticht te hebben, gearresteerd.
De tongblaar kan ook op menschen over
slaan. Te Berg-Ambacht zijn enkele perso
nen door die ziekte aangetast.
Melk behoort men voor het gebruik a 11 g d
te koken.
Nu de werkzaamheden aan de inundatie te
Haarlemmermeer zoo goed als geëindigd zgn,
heeft men een overzicht, wat in het tijdsver
loop van 4 jaren is geschied. Een dijk ligt
over de grootste breedte, dwars door de Haar
lemmermeer, begrensd door bevaarbare ka
nalen, welke uitwateren in de ringvaart van
Haarlemmermeer, 13 bruggen, doorlaatslui-
zen, schutsluizen, welke laatste tegen betaling
eener zekere som het eigendom worden van
den Haarlemmermeerpolder, aarden forten
aan de N. en Z. zijde, benevens de bouw van
buizen voor fortwachters en andere kleine
werkzaamheden. Al deze werkzaamheden, die
ongeveer l'/s millioen gulden gekost hebben,
verschaften in dat tijdsverloop aan honderden
werklieden een flink stuk brood.
Het wrak van het welbekende ïgoudschip"
Lutim, bij Vlieland, wordt onderzocht door
drie Engelschen met een Lloyds-expert.
Uit Groningen wordt gemeld, dat de heer
mr. C. C. Geertsema, commissaris der Ko
ningin in de provincie Groningen, om gezond
heidsredenen zijti ambt zal nederleggen.
Met een enkel woord vermeldden wij reeds
den 106n verjaardag Tan den heer G. A.
Boomgaard, conventuaal in het Jacob- en
Annagasthuis te Groningen. Hij werd geboren
te Groningen 21 September 1788, werd op
23-jarigen leeftijd, in 1811, door Napoleon
- opgeroepen, in wiens leger hg 3 jaar met
grooten tegenzin als tamboer diende, heeft
in een groote kazerne met 3000 man voet
en paardenvolk op een plaatsje der Belgisch-
Fransche grens in garnizoen gelegen en den
slag bjj Ratzburg medegemaakt. Met gloed
verhaalt hg van zijne lotgevallen uit uien tijd.
Van koopvaardijmatroos is hg opgeklommen
tot kapitein.
Hjj verklaarde een groot vyand van Napo
leon geweest te zgn. Thans stelt hg nog veel
belang in de Lombok-expeditie, en het ver
heugde hem, dat de »bedelwagen'der studen
ten zooveel opgebracht had.
Behalve het gehoor, zijn de zintuigen uit
stekend. Hij spreekt zonder trilling van stem
van hetgeen in zijne nabijheid voorvalt ont
gaat hem niets. Hg maakt een indruk als
een man van 70 tot 80 jaar, ja velen van
dien leeftijd zien er veel minder krachtig uit.
Sedert 31 jaar is hij conventuaal in genoemd
gasthuis, en de meening van velen, dat gast
huisbewoners in den regel oud worden, vindt
is hem het beste bewijs.
Bes zomers staat hij des ochtends te vgf
uur, des winters te halfzeven opeven voor
tien uur begeeft hg zich ter ruste.
In den laatsten tijd gebruikt hg geen ster
ken drank alleen neemt hij af en toe een
glaasje wijn. Zjjn pijp verlaat hem zelden
ia drie weken rookt hg ys kilo tabak.
(N. v. d.D.)
Te Oude-Pekela heeft een blikslager, W.
Frans, tevens flink jager, een boot vervaar
digd van blik, niet zwaarder wegende dan
acht kilogram. Hg gebruikt die om kanalen
of vaarten over te steken.
Tegen den bakker A. W. uit Velp, die
verdacht wordt van pogingen te hebben aan
gewend' om zijne huisvrouw te vergiftigen
door middel van kopergroen en dientenge
volge gevankelijk naar Arnhem is overge
bracht, is rechtsingang verleend. {Tel.)
's-Gravenhage. De prins van Wied met
haren zoon en twee dochters zijn gister
ochtend weer naar Neuwied vertrokken.
Hallo. Zondag ontving de burgemeester
officieel bericht, dat HH. MM. op 27 dezer
een rytoer door deze gemeente wenschen te
maken.
De Koninginnen zullen aan de grens der
gemeente verwelkomd worden door den bur
gemeester, die op den tocht door het dorp
en het bosch den vorsielijken stoet zal voor
rijden. Bii de Hervormde kerk wordt een
groote eerepoort opgericht en bij hetWille-
brordusputje worden al de schoolkinderen
geschaard.
In het dorp heerscht veel vreugde en op
gewektheid om HH. MM. op eenvoudige,
maar hartelijke wgze te ontvangen.
{N. B. Ct.)
Breda. Bij haar bezoek aan de ambachts
school werden de Koninginnen begroet door
den burgemeester en den secretaris, de heeren
Guljé en Lamers, waarop men zich na ken
nismaking met den directeur, naar de fraai
versierde bestuurskamer begaf, waar HH.
MM. bouquetten werden aangeboden. Voor
het gebouw stond een viertal leerlingen in
de kleedij der oude gilden, voorstellende de
ambachten, welke aan de school worden
onderwezen.
Bij den rondgang door de werkzalen, waar
allen druk bezig waren, werd menig werk
stuk bewonderd, terwijl de directeur, de heer
J. J. Harte, mededeelde dat alle meubelen,
werktuigen enz., in de school aanwezig, het
werk der leerlingen was.
Van hier ging het naar het stadhuis, waar
voor ruim duizend schoolkinderen geschaard
stonden, die de vorstelijke bezoeksters het
Wilhelmus" (oude toonzetting) toezongen,
terwijl dezen op het bordes voor het raadhuis
een tweede lunch gebruikten. De geestdrift
steeg nu ten topdaverende juichtonen, ge
paard aan gewuif met hoeden en zakdoeken,
werden algemeen vernomen.
Omstreeks 5 uur begaf de stoet zich naar
Ginneken, ter bezichtiging van het citadel
monument. Den geheelen weg langs onder
vonden HH. MM. hartelijke toejuichingen en
huldebetoon. Bij het monument aangekomen,
bleven de Koninginnen eenigen tijd daarvoor
staan, luisterende naar de uitleggingen van
den heer Jolles; Koningin Wilhelmina hechtte
een frisschen krans onder dien van Haren
vader.
Over Prinsenhagen teruggekeerd bereikte
de stoet wederom Breda, dat inmiddels door
zijne luisterrijke illuminatie een phantastiseh
aanzien had verkregen, en onder luid gejuich
werd HH. MM. circa halfzeven uitgeleide ge
daan naar het statioo, waar de cadet1! zich
tot eene eerewacht hadden opgesteld. Onder
luid gejubel en de tonen van het nWilhel
mus" vertrok de trein slechts enkele minuten
over tijd, terwijl de Bredanaars nog tot een
vergevorderd uur hunne vreugde bleven uiten.
Aan H. M. de Koningin is door het cadet-
tenkorps een eigenaardig huldeblijk aange
boden, bestaande in een blauw satijnen kussen,
aan de bovenzijde rijk met zilver gemonteerd.
Twee en relief geniën sieren met bloemguir
landes het gebouw der Koninklijke Militaire
Academie, dat in niellé-gravure zeer artistiek
is aangebracht. De inscriptie in sierlijke
letters luidt:
»Aan H. M. de Koningin van het Cadetten-
korps 25 September 1894".
De koninklijke kroon benevens attributen
ven krijgswezen en verder ornamentiek ma
ken te zamen een smaakvol geheel uit. Het
kunstwerk is io vier dagen tijds vervaardigd
in de fabriek der heeren Yan Kempen te
Voorschoten.
Mijne Heeren, Ik verzoek een oogenblik
uw aandacht. Ik wensch, mede namens de
Koningin, den heer Burgemeester van Breda
de verzekering te geven, dat wij zeer erken
telijk zgn voor de geestdriftvolle en harte
lijke wgze, waarop wij door de inwoners van
deze slad werden verwelkomd. Indien straks
de burgerij van Breda bij onzen tocht door
de straten van haar liefde voor het Huis
van Oranje opnieuw zal doen blijken, dan,
Mijnheer de Burgemeester, kan uw burgerij
zich overtuigd houden, dat die gevoelens van
genegenheid weerklank vinden bij deKoningin
en bij Mij. Dat wij oprecht dankbaar zgn
voor de hulde ons gebracht en dat wij de
beste wenschen vormen voor uw stad en
haar inwoners. Mijne Heeren, het bezoek aan
de stad Breda en aan de Koninklijke Mili
taire Academie moest éen zijn. De belangen
van deze oude, in de geschiedenis van ons
vaderland en van het Huis van Oranje zoo
welbekende stad zijn te nauw verbonden aan
deze inrichting, dan dat een afscheiding mo
gelijk ware. Ik aciit het een voorrecht te
kunnen spreken in dit historisch gebouw en
ik stelde er prijs op, dat vertegenwoordigers
van het cadetterikorps zouden deelnemen aan
dezen maaltijd.
t>De Koninklijke Militaire Academie heeft
tal van mannen voortgebracht, die sieraden
waren van het leger. Velen nemen op eer
volle en verdienstelijke wijze de plaats in,
waarvoor hier werd gewelkt. Velen, die binnen
de muren van dit gebouw van een gelukkige
toekomst droomden, gaven hun leven in den
dienst van het vaderland. Uw gedachten en
de mijne gaan ginds naar Indië en wg ge
denken de dapperen, die in de Indische oor
logen hun leven veil hadden en offerden voor
de belangen van het vaderland.
»Ik acht mg gelukkig een gelegenheid te
vinden om openlijk hulde te kunnen brengen
aan hen die in Indië, in Atjeh en op Lombok
streden voor de eer onzer wapenen, hulde
te kunnen brengen aan de nagedachtenis van
hen die hun leven lieten in een eervollen strijd.
Toen weinig weken geleden zoo vele helaas
en zoo jeugdige levens werden geofferd in
een onverhoedschen kamp, boden een groot
aantal manschappen en officieren zich aan,
om hun gevallen kameraden te vervangen
en werd van een geestdrift getuigd, welke ons
officierenkorps tot eer strekt. Ik grijp deze
gelegenheid aan ook hun hiervoor hulde te
brengen. Indien zulke voorbeelden worden
gegeven door hen, die reeds de eervolle plaats
verwierven, waarvoor hier en in het leger
wordt gewerkt, dan mogen wij vertrouwen,
dat gevoelens voor opofferende vaderlands
liefde worden aangekweekt bij allen die zich
voorbereiden voor de taak hun in het leger
toegedacht. Moge de oefenschool, die hier
wordt doorloopen, rijke vruchten dragen voor
het leger in Nederland en in Indië en moge
de Koninklijke Militaire Academie nog lange
jaren officieren vormen, hoogstaand in be
kwaamheid, maar ook hoog vooral in eerbied
voor het gezag, in trouw aan hun vaandel
en aan de Koningin, in heldenmoed en zelf
verloochening, tot heil van het ons allen dier
baar vaderland." Op deze rede van de Ko
ningin-Regentes werd door den gouverneur
met een korten heildronk op de Vorstinnen
geantwoord.
Bij den door het korps koninklijke scherp
schutters te Rotterdam gehouden huishoudeiijken
schietwedstrijd werd Zondag door onzen stadge
noot den heer A. H. van der Most met 93 punten
de 8ste prijs behaald.
De in de sportwereld welbekende harddravers
rSudor" en »Redseer", vroeger toebehooiende
aan den heer D. J. Florijn te Rotterdam, zijn
thans voor een r.iet onbelangrijke som het eigen
dom geworden van de heeren gebrs. Hoek, te
Schiedam.
De regeering wil blijkens de staatsbegrooting
een subsidie verieenen van f3000 voor bet in
1S95 te Leiden te houden internationale zoölogisch
congres.
'g-GRAVEAilAGË, 26 September.
De president Van Zijl! de Jongh van de com
missie tot ondersteuning der nagelaten be
trekkingen van de Indische strijders ontving
van H. M. de Koningin f 10,000, en van
H. M. de Koningin-Regentes f 5000, bij een
schrijven namens de Koningin-Regentes, waar
in Zij zeer groote ingenomenheid met het
doel der commissie te kennen geven en de
hoop uitspreken, dat alle andere commissies
en comité's zich in deze éene zullen oplossen.
Da gelegenheid tot verzending der correspon
dentie naar Bergen (Noorwegen) bestaat door
middel van het stoor—ship Ingend. De laatste
buslichting aan het postkantoor te Rotterdam is
bepaald op 2S dezer,des voormiddags ten 4.30 uie.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
het adres vermeld te worden.
De telegrafist M. A. van Hoboken is ver
plaatst van Rotterdam naar Vlaardingen en de
telegrafist J. W. Rotnijn van Vlaardingen naar
Rotterdam.
In de op Zaterdag 29 September te hou len
vergudering der afdeeling «Schiedam" van uen
bond van Nedeilandsctie ondei wijzers zal de heer
F. U. Schmidt te Vlaardingen, lid van het huoiii-
bestuur van den »Ned. Und. Propag. Club" het
debat inleiden over de volgende stellingen
i°. liet is niet alleen vvenschelijk, maar ook
mogelijk, dat de school dienstbaar worde gemaakt
aan den strijd tegen drankmisbruik.
2°. Da oprichting van kinuet bonden, met den
eisch eener belolte van onthouding, hetzij tot
het 20ste jaar (Belgie) of het geheele leven (En
geland) moet uit een paedagogisch oogpunt ge
vaarlijk worden geacht.
3°. De behandeling van het onderwerp np
schooi moet m aparte lesuren, noch door afzon
derlijke onderwijzers gesclr- den evenmin moe
ten de leerboeken met het /g op dit ondervvei p
worden omgewerkt.
Slechts occasioneel moet het alcoholvraagstuk
worden behandeld en slechts in zooverre, dat
het 't gewone bevattingsvermogen van het kind
niet te boven gaat. Daarbij moet men zich wach
ten stellingen te verkondigen, die voor bestrij
ding vatbaar zijn en het grootste gewicht leg
gen op de waarheid, die voldoende is gebleken,
dat n.l. zelfs een sterke wilskracht met bij machte
is, het geb:uik van alcohol te beperken, zoodra
deze eenmaal zijn invloed op het lichaam heeft
kunnen dnen gelden, dat daarom het gebruik
gevaat lijk is en gemede dient te worden.
4°. In aansluiting hieraan moet het zeer wen-
schebjk worden geacht, dat de onderwijzer zelf
onthouder zij. Deze conclusie voert echter als
vanzelf tot die andere, dat vooralsnog er niet
naar moet worden gestreofd, dat de behandeling
van het alcoholvraagstuk op school voor den
onderwijzer vei plichtend worde gesteld.
Yooiloopig moet worden volstaan be
houdens de tndividueele pogingen van deonriet-
wijzers, die reeds onthouders zijn met de
samenstelling van een» handleiding voor onder
wijzers er. onderwijzeressen, waar niet nlieen
alle wetenswaardigheden omtrent den alcohol
als genotmiddel, maar ook de maatschappelijke
verschijnselen worden behandeld, voor zoover die
door den alcohol zijn teweeggebracht. In deze
handleiding moeten de resultaten eener enquête
worden gepubliceerd betreffende de vaststaande
werking van den alcohol op het organisme van
het kind en den volwassene. De handleiding
moet ook zooveel mogelijk worde» gebracht on
der het bereik der ouders.
Pater J. V. de Groot zal Maandag, des na
middags te 3 uur, in de aula der universiteit
te Amsterdam, het hoogleraarsambt aanvaarden
door het uitspieken van eene rode.
In de gisteren gehouden zitting van do airond.-
rechtbank te Rotterdam werden veroordeeld
II. K., voermansknecht te Schiedam, wegens
