B innenlandsche B er icliten.
ding der grenzen de gemoederen geducht in
beweging gebracht, -waartoe nog bijdraagt de
aankomst van generaal Ezeta, een broeder
van den voormaiigen president van San Sal
vador, die een beslist vijand van Guatamala
is en aan een dagbladschrijver verklaard
heeft, dat een eenvoudige militaire wandeling
van een 10,000 man voldoende zou zijn om
dat land tot zijn plicht te brengen. De dag
bladen raden de regeering aan, het geschil
aan een scheidsrechter te onderwerpen.
Generaal Booth is in Canada met geest
drift ontvangen.
Te Pittsburg zijn al de blikfabrieken, tenge
volge van geschillen over het loon, gesloten.
Volgens te San Francisco ontvangen be
richten is koning Malitoa van Samoa met een
Engelscli en een Britsch oorlogsschip naar
Aana gegaan, waar de tegenkoning Tatnasese
zich aan hem onderwierp.
CHINA.
De Londensehe avondbladen van gisteren
bevatten een telegram uit Shanghai, mel
dende dat de gouverneur der Cbineesche
provincie Kerin rapporteert dat eene Japansche
strijdmacht in de buurt van Lanchun is ge
land. Verdere bijzonderheden ontbreken.
Naar Reuter uit Shanghai verneemt, gaat
daar het gerucht dat de Chineezen die uit
Pingyang zijn ontsnapt, stelling hebben geno
men bij Ngau en dat zich daar de troepen
die aan den mond der Jaloe zjjn geland en
andere troepen, uit Shingking, daarbij hebben
aangesloten. De Chineezen verschansen zich
daar. Men gelooft dat de uitslag van den
oorlog bij Ngan zal worden beslist.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
De Kamer heeft ontvangen eene nota
van wijziging in liet wetsontwerp tot vast
stelling van liet Vide hoofdstuk der staats-
begrooting voor het dienstjaar 1895 (departe
ment van marinel. De strekking daarvan blijkt
uit de volgende toelichting: Toen de sterkte
van de zeemacht in Nederl. Indië voor 1895,
in overleg met den minister van koloniën
vastgesteld, reeds als grondslag was genomen
voor de becijfering der restitution, uit de be
grooting voor Nederlsmdsch Indië aan het Vide
hoofdstuk der staatsbegrooting te doen, en
dienovereenkomstig de raming van de IHe
afdeeling dezer begrooting was geschied, heeft
genoemde minister, op advies van den gou
verneur van Nederlandsch Indië, voorgesteld
om de sterkte der Indische militaire marine
met éen schip te vermeerderen.
Als gevolg van de gewijzigde bepalingen be
treffende de opleiding van het minder perso
neel na de samenstelling der begrooting, zul
len de bootsmansleerlingen vervallen, terwijl
door wijziging van sommige bemanningslijsten,
het getal benoodigde matrozen der 3e klasse
kan verminderen.
Ook de getalsterkte van de instructie- en
logementschepen ondergaat, door dezelfde oor
zaak, verandering, en wel: de vaste beman
ning van het opleidingsschip te Amsterdam
is verminderd, zoomede het getal jongens
daar aan boord (330 in plaats van 1550).
Het instructieschip Nautilus is thans met
eene bemanning van 226 koppen, van de
rubriek «binnenlandschen dienst" naar die
voor «buiteniandschen dienst" overgebracht,
nu die bodem 10 maanden buitengaats zal
vertoeven; de instructieschepen Castor en
Pollux komen niet meer in de getalsterkte
voor, omdat zij bestemd zijn te worden toe
gevoegd respectievelijk aan de Wassenaer te
Amsterdam en het in April 1895 te Helle-
voetsluis in dienst te stellen logementschip
voor matrozen en jongens, uit de rol van
welke bodems zij, zoo noodig, worden bemand.
Na de samenstelling der begrooting is be
hoefte ontstaan aan een nieuw loodsvaartuig,
wegens het verlies, op 20 Augustus 1894, van
een kotter in het 4e en 5e district, welke
door het Engelsche stoomschip Diamond werd
in den grond gevaren. Tegen de reederij is
een eisch tot schadevergoeding ingesteld.
De aangevraagde verbooging van 116,750
betreft de eerste helft der kosten van een
tweeden loodsschoener zonder uitrusting, met
het doel om alsnu twee schoeners tegelijk te
doen aanbesteden, waardoor voordeeliger aan-
nemingsprijs is te verwachten eu bovendien
de afzonderlijke kosten van opzicht worden
vermeden.
SCHIEDAM, 4 October 1894.
Vergadering van den raad der gemeente
Schiedam spoedeischend geval, bedoeld bij art.
42 der gemeentewet) op Vrijdag 5 October
1894, des namiddags ten 7 ure.
Eenig onderwerp
Bespreking van een urgent gemeentebe
lang.
Ter aanvulling van het bericht betreffende
den op Lombok gesneuvelden kapitein K.
van Erpecum verdient nog vermelding, dat
hij als 2e luitenant aan verschillende krijgs
bedrijven in Atjeh heeft deelgenomen, en als
le luitenant tot bataljons-adjudant werd be
noemd. Hjj was drager van het eereteeken
voor belangrijke krijgsverrichtingen en van
het onderscheidingsteeken van 15-jarigen
officiersdienst.
Behalve de bekroningen op de Antwerp-
sclie tentoonstelling van de firma J A. J.
Nolet alhier, vroeger reeds door ons vermeld,
is aan de firma G. J. Vincent Co. eene
eervolle vermeldiug ten deel gevallen.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal zal
morgen te elf uur eene openbare vergadering
houden.
Omtrent de kwestie van de Costa Rica
Packet wordt in het koloniaal verslagalleen
gemeld, dat over de vordering van den ge
zagvoerder, die door de Nederlandsclie regee
ring is geweigerd, nog eene briefwisseling
met de Engelsche regeering aanbangig is.
Daar het contingent suppletietroepen, be
stemd om dit jaar naar West-Indië te worden
uitgezonden, bijna voltallig is, heeft de mi
nister van oorlog bepaald, dat de werving
voor de landmacht in West-Indië tot «ader
order zal gesloten zijn.
HetR.blad is van oordeel, dat het vraagstuk
van de opheffiug van den Raad van Indië niet
mag blijven rusten. Het breekt er nogmaals
een lans voor, in overeenstemming met den
oud-min. Van Dedem, wiens uitdrukking,
indertijd, dat bij «voor eene oplossing van de
strijdvraag bet oogenblik nog niet gekomen
achtte", niet mag worden uitgelegd als een
advies voor het behoud (gelijk de heer Pruys
v. d. Hoeven oordeelt), maar als eene betui
ging ik zie nog geen kans om er eene meer
derheid voor te krijgen.
Min. v. Dedem toch wenschte eene wijzi
ging in de inrichting de uitbreiding met ten
hoogste acht buitengewone leden, hoogstens
voor de helft buiten den staatsdienst gekozen.
Maar dit •palliatief heeft naar het oordeel
van het H.blad noch in Nederland, noch in
Indië veel bijval gevonden. Het H.blad blijft
afschaffing bepleiten en vindt voor zjjn opvat
ting nieuwen steun in een geschrift, door den
heer P. van Swieten, «laatstelijk fungee-
rend secret.-gen. bij het min. v. kol.", in 1850
uitgegeven. De heer Pruys van der Hoeven
moge er van zeggen, dat «geen der argumen
ten serieus kunnen genoemd worden", het
H.blad hebben ze bevestigd in de overtui
ging, dat de Raad van Indië als zoodanig
weinig nut sticht.
De gep. kapitein van het O.-I. leger, de
heer H. P. M. W. van der Wedden, burge
meester der gemeente Hurwsnen, die zich
tot den minister van koloniën gewend had,
zich beschikbaar stellende om in dien rang
deel te nemen aan de krijgsverrichtingen op
Lombok, heeft, naar wij vernemen, van den
minister een zeer waardeerend schrijven ont
vangen, waarbij hem, onder dankbetuiging
voor zijn vaderlandsliefde, mededeeling wordt
gedaan, dat zijn aanbieding voorshands niet
noodig wordt geoordeeld. D
Men meldt uit Utrecht
"Voor Lombok is door de commissie nog in
nagekomen giften ontvangen de som van
f 185.60. In het geheel is ontvangen de som
van f2653.3834; waarvan f1322.9434 is be
stemd voor de nagelaten betrekkingen en
f 1330.44 voor het «Roode Kruis" in Indië.
Onder voorzitterschap van den heer K. E.
Borger, burgemeester, is te Meppel een comité
benoemd. De gelden zullen bijeengebracht
worden bij inteekening en bij inzameling
langs de huizen der ingezetenen.
Door de afdeeling van het «Roode Kruis"
aldaar zal f400 voor het hoofdbestuur wor
den beschikbaar gesteld.
Te Velzen heeft de Lombok-commissie
f258 gecollecteerd, waarvan de helft aan het
sRoode Kruis" en de andere helft aan den
minister van koloniën is gezonden.
Door den burgemeester der gemeente
Lochern is gisteren aan het centraal comité
van het Lombok-fonds te 's-Gravenhage over
gemaakt de som van f 212.50, zijnde de
opbrengst eener lijst, die in de gemeente
Lochern is rondgegaan.
Goede trouw
Het Nieuws van den Dag, erkennende, dat
een arbeider zijn loon waardig is, dat hij
hoogt," loon mag begeeren en vragen, eu dat
hij, als zijn wensch niet wordt ingewilligd,
liet recht beeft zijn diensten verder te wei
geren, keurt echter de wijze, waarop de
zaak thans door de typografen te Amsterdam
is behandeld, af.
»Men heeft onmiddellijk hooger loon
gevraagd en dus den patroons geen tijd gela
ten om uit te cijferen of zij liet konden geven,
om te berekenen welke verhooging van hunne
prijzen daaruit moest volgen en om te ondei'-
zoeken of hunne cliënten tot die verhooging
bereid zouden zijn.
»Men heeft medegedeeld, dat werkstaking
van de werklieden onmiddellijk op een weige
ring der patroons zou volgen een maat
regel dus van dwang, en we! een, die strijdt
met goede trouw. Waar goede trouw heerscht,
zegt men zijn diensten niet onmiddellijk op:
noch de patroon den typograaf, noch de typo
graaf den patroon. Het gold hier vooral
drukkerijen, waar dagbladen worden gereed
gemaakt, drukkerijen dus, waar een stagnatie,
ook maar van enkele uren, de grootste moei
lijkheden na zich sleept. Van deze omstandig
heid hebben de typografen partij getrokken,
en daardoor wordt hunne vraag om onmid
dellijke loonsverhooging en hun besluit tot
onmiddellijke werkstaking, in andere omstan
digheden reeds een onwaardige handelwijze,
dubbel onwaardig.
«En dan zij hebben anderen afgevaar
digd, om voor hen het woord te doen. Op
zich zelf is daar niets tegen. Toch is deze
manier van doen geen bewijs van hartelijk
heid en vertrouwen. In den regel geeft men
de verdediging van eigen belangen niet aan
anderen over, voor en aleer eigen pogingen
zjjn mislukt. En in dat stadium verkeerden,
voor zoover wij weten, vele typografen niet.
Integendeel: ons is een drukkerij bekend,
waar drie jaar geleden het personeel loons
verhooging vraagde bij eigen monde, en op
die vraag ook verhooging ontving, welk zelfde
personeel thans een ander voor zich heeft
laten spreken.
«Eindelijkeen menigte heeft den toegang
tot de werkplaatsen, aan wie geen deel wilden
nemen aan de beweging, moeilijk of zelfs
onmogelijk gemaakt. Onmiddellijke loonsver
hooging gevraagd, onder bedreiging van on
middellijke werkstaking, bij monde van ande
ren en gesteund door een volksoploopeo,
dat alles zonder dat vooraf was gegaan een
in goeder minne gedaan verzoek zulk
een handelwijze zij wat zij wil maar zij
is geen goede trouw."
Tot heil des volks. Van het slot
der vergadering te Amsterdam, waarin de
twee sociaal-democratische partijen van ge
dachten zouden wisselen over de beste wijze
om de volksbelangen te bevorderen, geeft het
Handelsblad de navolgende beschrijving;
De verwarring neemt toe. Eenige personen
springen op het podium en dringen zich om
Schaper en Cohen Vuisten boven hun
hoofden, terwijl zij, bleek, zich tevergeefs
verdedigenHet podium raakt vol
Er valt een klap Plotseling gedrang naar
Troelstra op het tooneelDe zaal zingt liet
Vrijheidslied, terwij! alles dooreen krioelt
Op het podium hoe langer hoe meer gedrang
om Troelstra, Schaper en vooral om Cohen
Vloeken, gebalde vuisten Stompen du
wen Troelstra wijkt achter de coulissen
Iemand iaat het tooneelseherm zakken
Woest gebrulCohen wordt gestompt,
gesleurd, geslagen Schaper en Troelstra
gestompt en geduwd onder vreeselijke bedrei
gingen Onder het scherm door wordt
deze en gene in de zaal gedrongen, van het
podium af.... Anderen kruipen onder liet
scherm door op het tooneelDaar ontstaat
een algemeene vechtpartij Het doek gaat
weer op Schaper en de zynen worden
de zaal ingedrongen Cohen wordt nog
eens afgeranseldOnder het geroep van
slli-liaHi-liaworden zij uit tal
geduwd. Het laatste moment is zoo: Set Sper.
blootshoofds, bleek, gesticuleerend en puttend,
midden in een wilde, schreeuwende, dreigende
horde met vuisten en stokken
Zoo eindigde de eerste openbare vergade
ring der Sociaal-Democratische Arbeiders
partij in Nederland.
Naar aanleiding van de werkstaking onder
de typografen had gisteravond in het Alge
meen Verkooplokaal te Rotterdam een bij
eenkomst plaats, ter bespreking van den toe
stand van het oogenblik en van de te volgen
gedragslijn. Deze vergadering, welke door een
paar honderd zetten werd bijgewoond, werd
geopend door den tijdelijken voorzitter van
den Ned. Typografenbond, den heer Kuijper,
die herinnerde aan de agitatie in Den Haag
en Amsterdam, waaraan weldra zal worden
deelgenomen door Nijmegen en Den Bosch.
Breedvoerig werd gediscussieerd over de strike
aan de Zuidhollandsche drukkerij, waarbij de
wenschelijkheid tot oprichting eener loons-
commissie werd in 't licht gesteld en de hou
ding van den beheerenden vennoot werd ge
laakt. Ten slotte werd by acclamatie besloten
tot de vorming eener loonscorarnissie, waarin
een twintigtal typografen gekozen werden,
die zich met de regeling der eischen belastten.
De firma De Bussy moet besloten hebben
hare drukkerij te liquideeren, daar zij niet
verkiest te werken met een personeel dat
niet te vertrouwen is. Aan een andere druk
kerij is besloten het loon wel te verhoogen,
doch dan niet meer te laten overwerken,
zoodat het personeel daar minder van conditie
is geworden.
Vanwege de afdeeling Rotterdam van de
vereenigirig voor vrouwenkiesrecht zullen in
den loop van dezen winter, op nader aan te
kondigen avonden, als sprekers optreden,
met het doel de vrouwenkwestie toe te lich
ten en te wijzen op het belang dat ook de
maatschappij er bij heeft, wanneer de vrouw
het kiesrecht verkrijgt, de heeren mr. Pb. H.
de Kanter, lid van de Tweede Kamermr.
J. C. Overvoerde, archivaris der gemeente
DordrechtLouis Frank, advocaat aan het
gerechtshof te Brussel.