Letteren, Kunst en Wetenschap.
(xemengdo Berichten.
Land- en Tuinbouw.
Rechtzaken.
V i s s c h e r ij.
Kerknieuws.
Het mooie zelfportret van Rembrandt, dat
door de groothertogin van Saksen-Weimar gedu
rende den afgeloopen zomer in het Koninklijk
Kabinet van Schilderijen te 's-Gravenhage ten
toon gesteld was, zal daar nog slechts enkele
jagen Maandag 22 October voor het laatst
te zien zijn. Dinsdag 23 October zal het door
den directeur weder naar Weimar worden terug-
Aangespoord door den aan haar opgedragen
ïSang an Aegir", van de hand van den Duit-
schen keizer, moet ook koningin Margherita van
Italië een »Hymne van den dood" gecomponeerd
hebben.
De beroemde componist Verdi is te Parijs zeer
gevierd bij de eerste opvoering van zijne opera
sOtelIo" aldaar.
President Casimir Périer, die de voorstelling
bijwoonde, noodigde hem, gelijk men weet, ter
maaitijd, en van alle kanten ontving de grijze
toondichter in de Fransche hoofdstad blijken van
sympathie.
De Italiaansche minister Ciispi betuigde zijn
vreugde daarover in een telegram aan Yerdi's
vriend en uitgever Ricordi. Hij ziet in dat eeren
van een Itaiiaanschen naain een voorteeken van
een bioedeiltjke genegenheid tusscben de beide
nabuurvolken. IIij zegent de kunst, die daartoe
gelegenheid gaf, en brengt hulde aan Verdi, die
ïdoor zijne melodieën over de Alpen heen een weg
heeft gebaand tot een verbinding der harten".
Hermann Ganswindt, uitvinder van een vlieg
machine of bestuurbaar luchtvaartuig, heeft
zijn uitvinding waarop hij al in de meeste
landen patent nam ongeveer half gereed.
Hij noodigde dezer dagen een aantal vertegen
woordigers der pers tot het bezichtigen van
zijn machine in zijn werkplaats te Schöneberg,
bij Bei lijn, en het oordeel der bladen is vol
«aardeenng en groote verwachtingen van het
vliegtoestel, waarmee men door de lucht zal
zweven op twee groote vleugels van aluminium.
In het aanstaande voorjaar hoopt Ganswindt het
geheel gereed te hebben.
Te Halle is zekere Wetzenstein wegens moord,
op twee vrouwen gepleegd, ter dood en wegens
poging tot moord op een derde vrouw, nog eens
tot 15 jaar tuchthuis veroordeeld.
Het museum van natuurlijke historie te Parijs
zal verrijkt worden met een witten panter, die
bet eenige exemplaar van dien aard in Europa
zal zijn. De gouverneur van Turkestan heeft
hiervan mededeeling gedaan aan den directeur
van het museum. De gouverneur heeft het zeld
zame dier, afkomstig uit Centraal-Azié en ge
vangen in Punrir, ten geschenke gekregen van
prins Gargarine. Het dier is achttien maanden
oud en zal te Batoem ingescheept worden naar
Marseille.
De emir van Aighamstan heeft een vrouwelijke
arts, mevrouw L. Hamilton, tot geneeskundige
van zijn serail benoemd.
Zij heeft eene lijuvacht van zes soldaten, om
voor hare veiligheid te waken, waarvan drie
haar overal volgen, waarheen zij zich ook begeve.
Naar de Alkm. Cf. meldt, wordt door den beer
J. Visser, gediplomeerd veearts te Oudkarspel,
ter voorkoming van tongblaar een alleen hem
bekend voorbehoedmiddel aan het vee toegediend,
dat tot heden zeer gunstige uitkomsten heeft
opgeleverd. Van de bijna 400 koeien, door den
heer Visser behandeld, kregen slechts enkele
tongblaar en dan nog In lichten graad. Koeien,
die reeds door de ziekte waren aangetast, vonden
bij aanwending van het middel veel verlichting.
ZaakKeffers,
gewezen gemeente-ontvanger te .Schiedam.
Vervolg van de gisteren gehouden sitting
der arrond.-rechihank te Rotterdam.)
Getuige Maas verklaart nader dat in 1893 oen
tekort van f23,000 bestond, maar dat het tot
f81,000 is geklommen, is een gevolg van do ver-
valschingen in de boeken, welke vervalschïngen
reeds jarenlang zijn gepleegd. Op de vraag van
den voorzitter of get. van meening is dat de fou
tieve optellingen au de doorhalingen inderdaad
met opzet gepleegde vervalschïngen waren, ant
woordt get. beslist bevestigend.
Get. verklaart verder dat hem is gebleken dat
bekl. do gelden van de drinkwaterleiding maanden
lang in huis had zonder die gelden in het kas-
journaal te brengen. Deze geiden gebruikte bekl.
dus als kasversterking en om zijn tekort in schijn
te verminderen. Bekl. had den kassier der drink
waterleiding bepaalde order gegeven om het kas
boek geheel anders te honden dan oorspronkelijk
dit hoek was ingericht. Do bedoeling en het gevolg
daarvan waren dat aan de boekhouding der water
leiding geen touw was vast te makea.
Do bekl. ontkent dit laatste, doch geeft toe dat
hij het geld in kas, van do waterleiding afkomstig,
gebruikte om het tekort te dekken.
De conclusie waartoe getuige komt is, dat allo
vervalschïngen, foutieve optellingen en foutieve
transporten zijn geschied met het uitsluitend doel
bij de kasopname het bedrag der voorhanden gel
den met het kasjournaal to doen sluiten.
Eeckter Van der Leek do Clercq vraagt of de
kassier der waterleiding de verpliehting had de
ontvangen gelden bij den ontvanger te storten. Get.
antwoordt bevestigend. Zoodra het bedrag in kas
zekere som bedraagt, moet de kassier aan den ont
vanger afdragen.
Op eene vraag van den rechter of er nog uit
het kasjournaal andere boekingen zijn gebleken,
antwoordt get. dat er gelden, retributies b.v. voor
het hebben van rails, en andere recognities, zijn
geboekt als ontvangen, terwijl zij in werkelijkheid
niet betaald zijn. Die belastingplichtigen hadden
in de laatste jaren niets betaald. Dit was natuur
lijk in het nadeel van beklaagde.
De advocaat van bekl. wenscht gevraagd tc zien
of get., die erkent dat bekl. in zijn nadeel boe
kingen deed, ook niet in zijn nadeel heeft gekre
gen een post van f 17000. Deze f 17000 is door
de firma Rijnbende geleend aan de gemeente Schie
dam en gestort op 31 December 1877, doch ge
hoekt op 3 Januari 1878. Hieruit volgt dat do
vorige ontvanger, dio 31 December "77 aftrad,
f 17,000 to veel had en dc tegenwoordige reeds
terstond een tekort. Get. is van meening dat bekl.
dit bedrag niet had moeten boeken.
Dc officier vraagt nog aan getuige of bij niet
van meening is dat burgemeester en wethouders
hebben geweten dat die bewuste geldlceuing later
is geboekt dan gestort. Get., die nog slechts be
trekkelijk korten tijd wethouder is, beeft daar
over nooit gesproken.
De president vraagt aan bekl. hoe bij het ver
klaren kan dat hij in zijn nadeel boekte postjes
die niet betaald waren. Bekl. weet daarvoor geen
andere reücn aan te geven dan slordigheid.
De nu volgende getuige is de heer Montfoort,
sinds 1861 chef van de afdeeling financiën to
Schiedam. Desgevraagd verklaart hij, nooit de
boeken te hebben gezien op bet kantoor. Wat dc
verificatie der kas aangaat, bi' meent te weten,
dat vroeger wél, maar in bet .atste jaar de ont
vanger niet vooraf gewaarschuwd werd. Wel weet
bij dat dc boekon soms 4, 6 weken na de telling
van bet geld werden nagezien. De bekl. zoowel
als de burgemeester, hierover ondervraagd, spreken
dit beslist tegen.
Op verzoek van den verdediger wordt get. ge
vraagd of bij zich niet herinnert dat een vroeger
ontvanger meer hulp dan de bekl, had. Get. be
vestigt dit.
Of hij niet heeft opgemerkt dat meermalen als
bekl. bij den burgemeester werd gebeld, de brand
kast bleef openstaan Get. stemt dit toe.
Heeft get. niet vroeger eene memorie opgesteld
om te bewijzen dat bet beheer vau den ontvanger
niet deugde, en is dat boekje niet voor den dag
gekomen bij de catastrophe met dezen bek!.
Get. antwoordt dat dit boekje betrof bot beheer
van den heer Kerdel, en dat dit bij toeval is
terechtgekomen bij het opruimen der lessenaars.
Heeft get. niet bij gelegenheid van de 25-jarige
ambtsvervulling van bekl. een vers gemaakt dat
van groote gehechtheid aan bekl. en van minach
ting voor het bestuur getuigenis aflegde?
Get. antwoordt bevestigend, en zegt dat die min
achting slechts twee personen, wethouders, gold.
De bekl. balt in woede de vuist tegen getuige
en zegt dat bedoeld vers, dat gevoegd was bij
twee kannen, hem door getuige thuis gestuurd
toen hij 25 jaar in betrekking was, in woorden,
te onkiesch om hier te herhalen, minachting aan den
dag legde voor den burgemeester.
Op de vraag of aan get. niet was opgevalion dat
beU. in den laatsten tijd zoo dikwijls afwezig was,
antwoordt get. toestemmend.
Als laatste getuige voor heden verscheen de
heer De Wolff, kassier der drinkwaterleiding. Ilij
gaf volledige inlichtingen omtrent zijne boekhou
ding, en bevestigde dat hij deze, vroeger op dc
gewone koopmanswijze gehouden, op last van bekl.
moest veranderen. De gelden boven het bedrag van
f500 in kas had hij, ingevolge zijne instructie,
steeds bij den ontvanger gestort.
Hedenmorgen te halfelf werd de openbare zit
ting heropend en aangevangen met het verhoor
van getuige A. J. Hessing, hoofdambtenaar ter
gemeente-secretarie te Rotterdam, opgeroepen als
deskundige. In hoofdzaak diende dit verhoor om
getuige te doen bevestigen dc conclusiën, waar
toe hij was gekomen bij zijn onderzoek van de ad
ministratie van den gemeente-ontvanger, gedaan
in opdracht van het gemeente-bestuur. De voor
naamste dier conclusiën was dat getuige duidelijk
was gebleken dat de bedoeling van de valsche
hoeking geen andere kon zijn geweest dan jaar op
jaar het tekort te dekken.
Hierna verkreeg de officier van justitie hot
woord tot het stellen van zijn requisitoir. De
ambtenaar van het Openbaar Ministerie ging na
hoe beklaagde jaar op jaar valsche optellingen en
ook valseko overschrijvingen t. eed, die niet kunnen
worden gequalificeerd als abuizen, maar uitslui
tend de bedoeling moeten hebb 'n gehad, om het
kastekort te bedekken.
De O. v. J. verheelde niet de overtuiging to
heb! en verkregendat toen beklaagde ontvanger
werd er reeds een kastekort bestond van f 9000,
maar niettemin is hij blijven voortgaan met knoeie-
rije*1 en is onder zijn administratie dat tekort
belangrijk toegenomen. De vraag was niet aan de
orde waar die f82,000 gebleven konden zijn. Dit
was voor den O. v. J. duister, gelijk er in deze
zaak meer punten waren, die in het duister bleven.
Ook gaf de CU v. .1. toe, dat hij den burgemeester
een groot deel ligt van de schuld dat dat alles
tc Schiedam is voorgevallen, en dat deze naar zijne
meening in de publieke opinie ook wel kan rekenen
to hebben afgedaan. Maar dat alb s nam niet weg,
dat daardoor de schuld van beklaagde vaststaat, cn
waarbij vooral van gewicht is, dat de gelden der
drinkwaterleiding vele maanden later werden ge
hoekt dan ze waren ontvangen, alleen om daar
mee het tekort in de kas te kunnen aanvullen bij
dc kasopneming door burgemeester en wethouders.
Hoe werd de kas opgenomen Hoe werd de ad
ministratie gevoerd? Eenvoudig schandelijk. Do
burgemeester verklaart kortweg dat hij heeft ver
geten dat hem is medegedeeld, dat er een tekort
van f81,000 is. Als het bestuur van Schiedam
slechts eenigszins zijn plicht had gedaan, dan had
deze valsehheid niet zoo lang bedekt kunnen blij
ven.
Ten slotte meende de O. v. .T. den hoogsten
eisch tc moeten stellen voor do heide aan beklaagde
ten laste gelegde feiten, den eisch van twee jaren
gevangenisstraf met veroordeeling van beklaagde
in de kosten.
Do advocaat ving daarna zijn pleidooi aan met
er aan te herinneren, dat beklaagde in een zeer
moeilijke periode in functie getreden was, eu dut
kÜ was bezweken voor de verleiding om promotie
te maken, die hij niet zou hebben gemaakt wan
neer hij had gesproken.
Pleiter noemt het een treurig beeld van ge
meente administratie dat dc rechtbank voor oogcu
heeft gekregen. Hierbij moet spr. onmiddellijk
hulde brengen aan den getuige Maas. die dit alles
aan het licht heeft gebracht. Ook brengt spr. hulde
aan den ambtenaar van het O. 31. voor zijn uit
voerig doch gestreng requisitoir, dut «pr. noemt
de morccle overwinning van den beklaagde. V\ aar
het parket zelf vraagt buitcnvervolgingstclling
voor verduistering, moot pl. zoo spreken. Hij wijst
cr op, dat hij dezen beklaagde de hand uiet zal
onthouden, omdat hij geen cent heelt gestolen uit
de kas vau Schiedam Op ziju moreel huwelijks
leven valt niets aan te merken, hij leefde doodeen
voudig, hij deed heel veel goed. eu hij werkte vim
's morgens tot 's avonds. Waar is nu die 8mille
gebleven? Spr. weet het nier. Het is treurig voor
do goede gemeente Schiedam, maar men vergete
ook niet dat beklaagde's voorganger ook ceu tekort
had. van 7 mille.
Waarom heeft hij niet gesproken Spr. begrijpt
niet, dat do ambtenaar van het O. 31., zoo goed
hekoud in Schiedam, dit vraagt. Pc burgemeester,
geparenteerd aan allo wethouders, is daar alleen-
heerscher. en toen de bekl., om te komen op ec-n
hoogcre sport der maatschappelijke ladder, het
ontvangerschap aanvaardde, durfde hij niet spreken
uit vrees dat de burgemeester hem dan zou weren.
De verdediger deed daarbij uitkomen, dat duidelijk
gebleken was alle gemis van hebzucht bij den be
klaagde. Door overlading van werkzaamheden en
door herhaalde afwezigheid van zijn kantoor was
het beklaagde onmogelijk gemaakt geregeld dc ad
ministratie bij tc houden. Verder was gebleken,
dat beklaagde ook fouten heeft gemaakt die in
zijn nadeel waren, en dat vooral grond voor die
groote abuizen gevonden worden moest in den tijd
van de veepest, toen de ontvanger buiten zijn ge
wone werkzaamheden eene rekening had te ver
antwoorden, die liep over anderhalf milliocn.
Het zou bepaald groote verwondering baren in
dien er geen fouten waren gemaakt, nu de gelden
voor de veepest in en uit de algcineene kas gingen.
En welk voorbeeld kroeg nu de ontvanger van
het college vau burgemeester en wethouders? Dc
rechtbank heeft het ondenkbare gehoord van ge
tuigen Loncq, Montfoort en Elzevier Dom, die zelfs
aan geen kasopneming meer wilde deelnemen.
Het college van burgemeester en wethouders gaf
een verfoeilijk voorbeeld.
Uit het vers van Mor "oort blijkt blinde eerbied
voor beklaagde, minachting voor het dagelijksch
bestuur „een oefenschool voor leugen, een valseh
bestuur".
Dat teekent.
Vervolgens ging de verdediger na. dat noch
foutieve optellingen, noch verkeerde transporten
konden worden aangevoerd als bewijsbare feiten
dat ook de gemeenterekening niet kon worden ge
bracht onder de benaming register. Ook betoogde
verdediger vooral, dat de dagvaarding geen ver-
oordceltng toeliet, want dat daarin niet was ver
meld dat aangenomen dan de vervalschïngen
moesten worden genciit te zijn bewezen ^be
klaagde die valsche boeking had gepleegd in zijne
qualiteit van gemeente-ontvanger, dus ook niet van
gemeente-ontvanger van Schiedam. Uitbot verhoor
van den burgemeester, dien verdediger eigenlijk
niet kon aanmerken als getuige, was duidelijk ge
bleken, dat beklaagde in alle opzichten de waar
heid had gesproken. Ten s'otto vestigde de verdedi
ger alle aandacht op het feit, dat beklaagde tot dek
king van het tekort f4500 uit zijn privé in de
gemeentekas had gestort, waarvoor hij zich had
moeten ontdoen van zijnpolis vau levensverzekering.
Hij had daarmede ook burgemeester en wethou
ders gespaard en zichzelf, maar vooral zijne vrouw
en zijne kinderen een groote schade toege
bracht, waarom de verdediger de rechtbank ver
zocht hem aan zijn gezin terug te geven.
De ambtenaar van het 0. M., opnieuw aan hot
woord, brengt ook hulde aan don getuige Maas.
Spr. erkent verder den toestand in Schiedam te
kennen. Daardoor stemt hij toe, dat bekl. in de
eerste jaren van zijn betrekking heeft gezwegen,
daar hij toen toch niet zou zijn geholpen. Maar
spreker is er van overtuigd, dat het nu anders
was. Had hij niet bij sommigen gesproken^ dan
waren er wel geweest om hem te steunen bij het
reddereD.
Ging men met pleiter mee, dan zou bekl. geheel
vrij hier vandaan gaan. Spr. gelooft hem echter
schuldig aan strafbare valsehheid in geschrifte.
Strafbaar, ook al is zij alleen gepleegd in de trans
porten.
Bekl. moest administrateeren, hij moest dus ook
weten hoe zijn kas stond, en daarvoor moest hij
optellen. Burgemeester eu wethouders moesten die
administratie slechts controlecren.
Vorder is er geen sprake van een afschrift, maar
van het register zelf. Spr. gelooft ook dat sub l>
voldoende is aangegeven wat bekl. is ten laste
gelegd. De oft'. van justitie had verwacht dat pi.
zou aanvoeren, dat bekl. niet strafbaar is, omdat
iu de dagvaarding niet is gezegd, dat hij gehan
deld heeft als ontvanger enz. Spr. wijst er echter
op, dat wanneer hierdoor de dagvaarding nietig
zou worcleu verklaard, daarna door dc bijvoeging
van de omstandigheden, alleen verzwarende facto
ren voor bekl. zoudcu voortkomen.
Register is volgens spr. een lijst, waarin rtt-
brieksgewijze, in zekere volgorde bepaalde zaken
worden gemeld.
Een klapper is een register. Registreeren is in
bepaalde volgorde brengen. Onder die rubriek be
hoort ook de gemeenterekeaing.
Dat bcMaagiie geen onwaarheid heeft gesproken
weet spreker niet, maar dat hij niet genoeg inlich
tingen gegeven heeft over de vervalscliing, staat
vast. Dit is ceu recht van beklaagde. Hij lu-rft
getracht dit to doen door de aandacht van do naakte
feiten af te leiden, door zich te bewegen op het
terrein der gemeente-administratie.
Aan het college laat spr. over hoever zij in aan
merking willen nemen den druk waaronder bekl.
heeft gehandeld, en het tekort in kas, dat bij het
aanvaarden zijner betrekking bestond.
De verdediger, nogmaals aan het woord, herin
nert dat niet kan blijken uit do rekening wat de
ontvanger heeft uitgegevendaarvoor dienen dc
quiiauties. In elk geval is dc bestemming der ickc-
ning nooit uitsluitend controle, hetgeen art.
360 behelst.
Verder bestrijdt spreker nogmaals de dagvaarding.
Het O, 31. beeft in zijn repliek overigens niet
aangetoond dat een valsche optelling in een ka—
journal strafbaar is. Een ontvanger is volkomen
gerechtigd optellingen te doen op een vodje papier
en die vodjes ook weer te vernietigen.
Derhalve komt spr. tot de conclusie dat het be
wijs voor Iu niet is geleverd eu dat. ook voor 1b en
voor TI ontslag van rechtsvervolging mag worilen
gepleit. De beklaagde is door de preventieve hech
tenis ruimschoots getroffen. Pleiter vertrouwt dat
het edelachtbaar college in dezen de gelegenheid
niet zal iatcn passeeren om den beklaagde vrij te
spreken. Hij toch heeft getoond de waarheid niet
te schuwen. Zijne probiteit staat bij deu verdedi
ger muurvast. Al heeft hij handelingen gepleegd,
die zijn af te keuren, toch hoopt pl. dat de recht
bank, op het voorbeeld van het Openbaar Minis
terie de oude Code Pénal zal volgen, en bij gemis
aan dc intention de mtire volgaarne tot vrijspraak
zal concludeeren.
Dc beklaagde, gevraagd door den president of
bij nog iets heeft toe te voegen aan hetgeen zijn
verdediger heeft gezegd, antwoordt ontkennend.
Daarop worilt het onderzoek in deze zant ge
sloten en de uitspraak vastgesteld op Donderdag
1 November.
VLAARDINGEN, Statisiiek der haring-
visscherij tot en met 17 October:
Aangebr. door 868 loggers 259,35-2
j> 635 bommen 154,048
404,400 ton li uing
Op dat tijdstip in 1893
door SOI) loggers '227,202
083 bommen 103,520
390,7S8
4892 door jagerij 1,027
n 791 loggers 231,4 75
$14 bommen 184,418
410,020 i)
1S91 door jagerij '2,026
527 loggers 437,234
502 bommen 409,517
248,774 s
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend
werden aan de markt alhier aangevoerd 20
zomerzaimen, die voor 10.80 tot 1.70 per Va
kilo weiden verkocht. Nog werd aangevoerd 1
winterzalni,
Neil.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Hendiik-Ido-Ambar.ht de
heer J. Sohokking, cand. te Amsterdam
te Zoelmond de heer A. de Pecker, cand. te
Gorinchem.
Bedankt: voor Etbergen door ds. H. Ger-
brandy, te Woudsend,
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Olst ds. W. J. Tliijssen, te
Spijkanisse; te Broek-op-Langendijk ds. Va-
renkamp, te Tiei.
Bedankt: vooi Sneelc dour ds. W. Rcuko-
ma, te Rijnsburg,
Door de ciassis Amersfoort is aan de boeren
Van Lingen, doet. aan de theol. school te's-Gta-
venhage, Wisse. pred. bij de chr. geref. geteem -
te aidaar, Schotel, pred bij de chr. ger <re-
meente te Utrecht, Wessels, pred. bij de cln.