minister voor den inlander te platonisch en
rneenc dat zij zich moet uiten in bezuiniging
en den inlander van lasten ontheflen. Hij
Weid vol, nat wij anderhalf jaar geleden het
recht hadden gehad, tegen Lombok op te tre
den en daartoe in staat zijn geweest.
De heer Goeman Borgesius hield vol dat de
eeiSie expeditie naar Lombok onvoldoende
voorbereid is ondernomen en bleef vreezen, dat
deze nïüibter de inlandsche bevolking te zwaar
zou treffen en diens financieele politiek nadee-
üg zou wezen.
De beer Rutgers van Rozenburg houdt ziju
financieel stelsel vol.
De heer Donner dringt nader aan op herzie
ning tan artikel 1-3 van het regeerin^sre^le-
ment.
De heer Crcmer meent, dat de minister zoo
veel toenadering toonde, dat met gerustheid
zijne verdere daden kunnen worden afgewacht.
Moigen voortzetting.
SCIfJEDA.lt, 22 November 1894.
Door de officieren der d d. schutterij alhier,
gisteravond feestelijk bijeen, is het voigend
telegram vei zonden:
II. 31. de Eoningin-Begentes,
Loo.
De officieren der schutterij te Schiedam
bieden Ilare Majesteit de Koningin en Uwe
Majesteit hunne eerbiedige gelukwenschen
aan met de schitterende overwinning van
Uwer Majesteirs leger en vloot in Indië.
Be waarnemende Commandant
G. Meijfr.
Daarop werd heden het volgende regeerings-
telegiam ontvangen
Commandant Schutterij MeïJFR
Schiedam.
ilare Majesteit de Koningin-Regentes diaagt
mij op U en Uwe ofheieren, ook namens de
Koningin, hoog,stderzelver dank te betuigen
voor de aangeboden gelukwenschen.
De adjudant,
Van Tets.
Op verzoek van vele beursbezoekers is
heden door den voorzitter van de Kamer van
koophandel aan de Koningin en Koningin-
Regentes verzonden liet ondeistaande tele
gram
De Schiedarnsclie Handelaren, ter Beurze
vereenigd. wem-ellen U geluk met de zege,
op Lombok door onze dapperen behaald. Zij
smeeken God voorspoed af over U en hen.
De T' oorziltcr der Kamer van Koop
handel en Fabrieken
Jac. J. G. Nolet.
Door verscheidene stadgenooten werd heden,
ten toeken van groote vreugde over de be
slissende overwinning door ons dapper Indisch
leger op Lombok behaald, de vadc-rlandsche
driekleur ontplooid. Ook het gymnasium en
de hoogd e burgerschool namen deel aan dit
vreugdebetoon, doch laatstgenoemde werd
daarin 7.onderling genoeg getemperd,
doordien, naar men ons verzekerde, op last
van het dagelijkse!) bestuur, de vlag welke
op bet gebouw was geheschen, daarvan werd
verwijderd, terwijl de vlag van hetgymnasiurn
ongehinderd bleef wappeten.
De officieren der d.d. schutterij alhier heb
ben zich aangesloten bij het telegram, dat
hedenmiddag door de hoofdredacteuren van
het JSieitws van den Bag en het Algemeen
Handelsblad en verdere belangstellenden aan
generaal Vetter te Lombok is gezonden,
waarbij dien generaal en zijn dapperen hulde
wordt gebracht.
was geheel
Het beriuur van het Nut had gemeend in
het belang van het departement tl handelen,
door in de gewone werkzaamheden, n.l. de
lees vergaderingen, eeuige wijziging te bren
gen, wc-halve het berioten had een voor-
drachtenavond te organiseeren. En dat hier
mede gehandeld was overeenkomstig den
wemch der leden, mag worden afgeleid uit
de bijzonder talrijke opkomst op gisteravond
de zaal van sMusis Sacrum'
gevuld.
Na een hartelijk welkom van den voor
zitter, den heer A. A. Beekman, die met vol
doening de schitterende zege op Lombok lier-
dacht en onder een daverend applaus opwekte
tot een algemeen vreugdebetoon door het
uitsteken van het nationaal dundoek, werd
tot de werkzaamheden overgegaan. Mevrouw
Anna Rüssing-Sablairolies en de lieer Jan
Malherbe, beiden van het Nederl. Tooneel te
Amsterdam, gaven een reeks van letterkundige
ao achten, zoo vol afwisseling en zoo wel
gekozen, dat zij hun auditorium den geheelen
avond boeiden. Ingeleid door een interessante
causerie over de 17de-eeuwsche dichters
Breder oo, IJooft en Vondel, waarbij een lans
werd gebroken voor do zoetvloeiendheid en
kernachtigheid onzer moedertaal, bood het
pi ogianima verder eenige ernstige, humoris
tische en luimige producten onzer vaderland-
sche dichters en prozaschrijvers, welke met
veel naïveteit en stembuiging werden gedecla-
meeid. Deed de beer Malheibe zich in de
voordracht van zijn gunstigste zijde kennen,
mevrouw Rósring Sablairollcs bleek de
«kunst van zeggen" uitmuntend te verstaan,
getuigen de causerie, «De Kinderstem" en
Komen en gaan"deze beide gaven ver-
lenigden zich in bet fragment uit De Veer's
I rou-vingh' «Hoe een verstandig vrouwtje
haar zin krijgt hetwelk het glanspunt van
den avond vormde. Het herhaaldelijk bisseeren
der verschillende nummers toonde de groote
ingenomenheid van het publiek met de voor
dracht daarvan. Het succes van dezen avond
Zdi ongetwijfeld voor het dopartementsbestuur
een spoorslag zijn om op den nieuwingeslagen
weg vooi t te gaan.
Het vertrek van de Koninginnen van liet
Loo naar 's-Gravenhage is bepaald op 30dezer,
des namiddags omstreeks hal ft wee.
In de maand December zal H. M. de Ko
ningin aamangen met de studie van de Duit-
sehe taal. Het onderricht in die taal is door
de Koningin-Regentes opgedragen ami dr.
E. F. Kossrnanu, leeraar aan het stedelijk
gymnasium te 's-Gravenhage.
Be overwinning op lombok.
Er is groote blijdschap in Ie pers over de
heuglijke tijdingen uit Lombok. Bijna alle
bladen schreven een paar regels achter de
telegrammen, om hulde te betuigen aari het
Indische leger.
Het Handelsblad houdt een meer uitvoe
rige beschouwing. Daarin zegt het blad onder
meer
"Dank zij de krachligon maatregelen, door dan
gouverneur-generaal genomen, het krijgsbeleid
van genei a.d Vetter en zijn stiffen de dapperheid
on/er tioepen. zijn nn de gevolgen van het ver
laad van Angnsms zooveel mogelijk nitgewisclit
en is den Bahéis do overmacht van liet Neder
landse!) gouvernement op gevoelige wijze getoond.
Bun overheersrhing op Lombok is gebroken en
dit zal door geheel Indie heen, en niet het minst
op Bali zelf, een diapen indruk maken.
»Er zal nn moeten worden beslist wat met
den gevangen vorst'en met Lombok zelf gedaan
moet worden. De vorst zal vemmedelijk zijn
zwakheid moeten bieten met verbanning. Hem
na al het gehemde genade te schenker, en in
welken vorm ook te handhaven, zal wel ieder
onmogelijk achten,
»Van rneer betoekenis is de beslissing over de
vraag zal ir. Lombok een ander inlandsch vorst
gesteld dat die te vinden is, onder oppergezag
van het gouvernement Worden aangesteld"?
of zal eiland onder rechtstreeksrh bestuur woiden
gebracht
Het is bekend dat men het over deze
kwestie niet eens is daarom stelt het Han
delsblad den minister van koloniën voor, de
Tweede Kamer te raadplegen, aleer hij een
beslissing neemt. Toch gelooft het blad, dat
de oplossing veel eenvoudiger is geworden,
nu liet vroegers stamhuis door de gevangen
neming van den vorst en het sriouvelen°van
zijn opvolger feitelijk reeds gevallen is",
r>De kansen dat een ander inl.iudsclio vorst
te noodige Kiachtzal bezitter, om een regelmatig
en vreedzaam bestuur te voeren, schijnt zeer
gering. De invoering van rechtstreeksch bestuur
is daardoor, naar alle waarschijnlijkheid, niet
meer een vraag van meerdere of mindere wen-
scbelijkheid, maar van noodzakelijkheid gewor
den.
Alleen de Indische regeering is in staat daar-
ovei juist ie oordeelerj maar het is we! raadzaam
dat hare inzichten en de redenen van beslissing
intijds ter icennis van de Tweede Kamer worden
gebracht."
'Iet Amsterdamsche Bagblad noemt de
overwinning «volkomen", neemt aan «dat het
verzet voorgoed gebroken is", dat de schatten
van den radja, de kosten dezer expeditie
voor een groot deel zullen dekken.
Verder zegt het blad
«Zoo schijnt het groot gevaar dat Lombok
een tweede Atjeh zou worden, en liet eerste Atjeh
nog noodlottiger voor ons zou maken dan hot
leeds is, afgewend^ door liet doortastend hande
len van het Indisch bestnur en door het moeds-
betoon en de groote plichtsbetrachting van het
Indische leger
«Het Nederlandsche -"olk, in welks ai ofniei,
begrepen belang deze expeditie ondernomen was,
heeft alle reden tot dankbaarheid aan hen die
hst hunne hebben gedaan om dezen strijd tot
een goed eindo te brengen, en zal bereid zijn
zelf de lasten te dragen die er het gevolg van
mochten zijn. Zij mag die niet wentelen op de
schouders van de Indische bevolking. En onder
deze lasten, na kwijting van den plicht der dank
baarheid, in het brengen van hulde aan de le
vende krijgers, zal wel het eerst genoemd moeten
worden de zorg voor de betrekkingen der gesneu
velden en voor de in den strijd gekwetsten.
«Moge de regeering nu toonen, dat de erken
telijkheid van de natie een onbekrompen voor
ziening eischt in de behoefte van alle, die door
de Lombok-expeditie m liet ongeluk zijn gestort.
Met een wetsontwerp tot hetere pensionneeiing
van verminkten en tot voldoende ondersteuning
van de achtergelaten betrekkingen van hen die
in Indie in den dienst van het vaderland hun laven
hebben gelaten, geve de regeering en de volks
vertegenwoordiging blijk van de dankbaarheid
der natie."
Lombok.
Naar aanleiding van de overwinning op
Lombok heeft het Leïdsch Studentenkorps
een telegram van gelukwensch gezonden aan
H. M. de Koningin-Regentes, hetwelk beant
woord is met eene dankbetuiging
O O
De oud-majoor der genie in Ned. Indië, K.
F. Caspersz te Nijmegen, heeft namens »Nij-
meegsche oud-Indische officieren" per tele
graaf aan generaal Metter en zijne dapperen
hulde gebracht.
Door de hoofdredacteuren van het Nieuws
van den Bag en het Algemeen Handelsblad
en verdere belangstellenden, die zich bij hen
tegen betaling van f 5 hebben aangesloten, is
hedenmiddag te 2 uur het volgende telegram
verzonden
Generaal Vetter. Lombok.
Aan geneneraal Vetter en zijne dapperen
hulde
Te Amsterdam, te 's-Gravenhage, te Leiden
en te Haarlem hadden gisteren vele inge
zetenen de vlag uitgestoken ter eere van de
overwinning, op Lombok behaald.
Te Haarlem wapperde ook van de kazernes
de driekleur.
In den schouwburg te Haarlem bracht het
publiek gisteravond eene hulde aan de dappere
strijders van het Indische leger. Voordat de
uitvoering van de «Cavaleria" een aanvang
nam, stond het orkest op en speelde het
«Wilhelmus". Het publiek verhief zich van
zijne zetels, hoorde eerst zwijgend het spel
aan, barstte daarna in een onstuimig gejuich
uit, en rustte niet voordat ten tweeden male
het sWilhelmus" had weerklonken. Weder
volgden toen daverende bravo's.
De «Nederlandsche Vereeniging" te Londen
zal hedenavond een vaderlandlievende betoo
ging houden om de overwinning op Lombok
te vieren. (N. B. Ct.)
Omtrent den weg van Tjakranegara naar
Lingsar, waar Sosari, de plaats waar de radja
werd gevangengenomen, schijnt teliggen, leest
men in de bekende Aanteekeningen betreffende
Lombok:
Van Tjakranegara loopt verder eerst noord
en vervolgens oostwaarts nog een weg naar
Lingsar, gelegen op pl.m, 750 M N. N, W
van Narmada en ook door een weg met
laatstgenoemde plaats verbonden. Het Ls eer»
lustverblijf van 's vorsten onechten zoon Anak
Agoeng Madë. Evenals bij Narmada worden
hier ook geen groote desa's aangetroffen. De
weg is 9 a 41 M breed, voor wat betreft het
gedeelte Tjakranegara—Lingsar en Batoe
■I cm bang, en 7 a 9 M van laatstgenoemde
plaats tot Narmada. Hij ioopt door nagenoeg
vlak terrein en is in den drogen tijd voor
alle wapens bruikbaar.
Naar de Telegraaf verneemt, bestaat bij de
regeering het plan om Hf. Ms. Alkmaar bij
de terugreis naar Nederland te dirigeeren
naar Lorenfo Marquez, teneinde ons land te
vertegenwoordigen bij de feestelijke opening
van den spoorweg Pretoria—Delegoabaai.
De brievengaarder P. II. te Pernis be
weert dat liet bericht, als zou er door der»
burgemeester van Pernis eene klacht tegen
hem ingediend zijn wegens het ophouden
van een dienstbrief, geadresseerd aan den
officier van justitie bij de arrond.-rechtbank
te Dordrecht, onwaarheid bevat.
Bij verschillende ingezetenen van Den Haag
meldde zich dezer dagen iemand aan, die
beweerde «neef Piet" te zijn, zoon van »meue
Sïentje", komende uit Lombok en daar ge
wond. oor de aandoenlijke verhalen van dezen
«verren neef" zwichtte menige goedgeloouge,
die er dus inliep, want «neef Piet" was
onder een anderen naam natuurlijk reeds
gesignaleerd als oplichter. Gevankelijk uit
Amsterdam overgebracht, is hij voorloojiigin
Oen Haag in het huis van arrest opgesloten.
De eigenaar van het Engelsche stoomschip
Alice, dat de Seheveningsche bomschuit Be
Batavier onlangs in den grond voer, heeft
den reeder W. Verhey te Scheveningen
eene schade van fiO.500 vergoed.
Voor de maskerade van 1S93 te Lpiden
heeft zich een voldoend getal deelnemers aan
gemeld, die uitgenoodigd zijn om eene keuze
te doen uit de kostumes.
Uit Ridderkerk wordt aan de N. i?. Ct.
gemeld
Naar Dordrecht zijn Dinsdag gevankelijk
weggevoerd twee jonge mannen, die Zondag
avond eene gehuwde vrouw in hare woning
hebben aangerand. Een gerechtelijk onder
zoek heeft plaats.
De instructie in zake den moord te Bus-
sum zal weldra worden gesloten, zoodat de
behandeling in openbare terechtzitting niet
zoo lang meer zal uitblijven.
In het geheel zijn meer dan 90 getuigen
gehoord. Gisteren waren er nog acht gedag
vaard.
Het moet thans gebleken zijn, dat op den
avond van den moord tweemaal poging tot
inbraak heeft plaats gehad: kwart over acht
en ongeveer kwart over negen, waarop de
misdaad is gevolgd.
Te Koog aM. Zaan is een ernstig geval van
croup door dr, Vrendenberg met gunstig ge
volg behandeld, door aanwending van lieil-
serum, hettvelk hem juist bijtijds door dr. Pli.
Kooperberg uit Leeuwarden was toegezonden.
Dat bij de «arme visschers" zooaN die
door De Genestet zijn bezongen nog steeds
de geest van hulpvaardigheid voortleeft, bleek
ook weer dezer dagen op Texel. In vele
weken hadden de visschers van De Cocksdorp
bijna niets verdiend. Nu onlangs strandde er
een schip en daaiaan'werd f 4200 verdiend,
om het vaartuig in vlot water to brengen. De
vissc.iers zouden f30 per hoofd kunnen deeien.
