A0. 1895.
N°. 8719
Timede Blad.
Woensdag 6 'ebruar
Negenenveertigst© Jaargan®.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Hinnenlandsche Berichten.
Koloniën.
UITGEVER: J. ODÉ.
COURANT.
Abonnementsprijs, per kwartaal f 1.86.
franco per pose, door het geheele Rijk2.50.
Afzonderlijke nommers- 0.10.
RVREAVt BOTGRiTltlAT 9 O.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels mtt
inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
EERSTE KAM K i DLR STATEN-GENERA.AL.
Zitting van 2 Februari.
Staatsbegrooting. Binnenlandsche zaken.
De heer Melvil van Lijnden had grieven tegen
het koninklijk besluit van 24 December j.L, waar
door geen subsidie krijgen bijzondere scholen,
beantwoordende aan alle wettelijke eischen en
welker leerlingen-aantal is geklommen, niette
genstaande zij reeds subsidie genoten. De vorige
minister was ten opzichte dier scholen vrijgevi
ger. Spreker drong aan om door een kleine wij
ziging aan de klachten te gemoet te kornen.
De heer Bultman vroeg spoediger terugbeta
ling aan de gemeenten van voorschotten voor
onteigening bij besmettelijke ziekten en ruimer
publiciteit voor regeeringsberichten omtrent vee-
riekten. Hij waarschuwde tegen inmenging van
de rijksveeartsen in het landbouwbedrijf en be
treurde, dat de maatregelen van dezen minister
tegen het mond- en klauwzeer niet zoo krachtig
waren als die, welke zijn ambtsvoorganger, ter
verkrijging eener spoedige heropening der Duit-
sche grenzen voor het vee, nam.
De heer Stork betoogde het belang van ver
betering van het technische onderwijs aan de
Polytechnische School in den zin eener meer
practische vorming.
De heer Van Weideren Rengers drong aan op
billijker regeling van de bijdragen voor normaal
lessen aan hoofden van scholen.
Da heer Engeiberts vroeg gelijkstelling van
het bijzonder hooger onderwijs met het open
bare, bijv. door stibsidieering van de particuliere
boogescholen of de invoering van een staats
examen voor ambten.
De heer Alberda van Ekenstein acht gezonden
steun van landbouw en veestapel regeeringsplicht
landbouwonderwijs noodig op de herhalings
scholen en verzocht gelijke behandeling op de
kweekscholen van ouderwijzers en onderwijze
ressen ten aanzien van het ontvangen van toe
lagen.
Spreker verdedigde hierbij de rechten der
trouw, waarvoor hij een kampioen hoopt te vin
den in dezen minister, en wil ten opzichte van
den geest onder tie openbare onderwijzers, het
geheele korps niet aansprakelijk stellen voor
enkeier afdwalingen, die het schooltoezicht straft
en waartegen de plaatselijke besturen waken.
De heer Van Lier bepleitte pensioen-toeken
ning aan leeraren bij onverplichte gymnasia.
De minister hernieuwde zijn belangstelling
'oor landbouwzaken, waarvan reeds verschil
lende maatregelen getuigen, o. a. de voorge
nomen reorganisatie van land- en tuinbouw*
onderwijs.
Rijkssubsidie voor het rundvee-stamboek is
onnoodig na den particulieren steun krachtige!
maatregelen zouden ntond- en klauwzeer niet
hebben onderdrukt.
"et nlmakingvsysteem ging hem le ver en
andere landbouwdeskundigen keurden zijn ge
dragslijn goed. Zijn stelsel is afmaking in het
begin, doch overigens het vee te laten doorzieken.
De minister constateerde dat nog veel aan de
gebouwen voor honger onderwijs besteed moet
worden.
Het onderzoek naar een nieuw museum voor
natuurlijke historie te Leiden van de heereo
De Jong en Leemans heeft geleid tot een een
voudiger plan, dat echter b>cli 1 millioen zal
kosten.
Aanstelling van vrouwelijke verpleegsters in het
academisch zinkenhuis wordt overwogen. Even
eens om gunstiger voorwaarden te maken, waar
door vrouwelijke onderwijzers ook beurzen kun
nen verkrijgen.
Wat den subsidiën voor bijzondere scholen be
treft, handhaaft dn minister het genomen besluit
dat op de wet is gegrond. Zoowel bij uitbrei
ding der bestaande als bij nieuwe scholen dient
de wettelijke eisch gehandhaafd te worden.
Aan den heer Wertheim verzekerde de minis
ter, dat hij enkel het oog had op onderwijzers
buiten de school. Op de school geldt art. 33 der
schoolwet en hij zal dat artikel toepassen naar
zijn geest.
De heereo Wertheim en Pijnacker Hordijk
namen hiervan akte, terwijl laatstgenoemde
constateerde dat dus de sociaal-democratische
onderwijzers niet zullen toegelaten worden ont
op te zetten tot anti-christelijke beginselen en
verstoring der maatschappelijke orde.
De minister hield vol dat hij alleen beoogde
te zeggen dat de richting van den onderwijzer
zeketen invloed op den geest van het onderwijs
moet oefenen, maar dat art. 03 zal toegepast
worden.
De heer Pijnacker Hordijk constateerde, dat
de Kamer niet wil, dat sociaal democratische
onderwijzers hun geest zullen laten schijnen op
het ouderwijs.
De minister wees op het beginsel van gelijk
heid voor de wet. Wat men voor de sociaal
democratische onderwijzers eischt, moet men
ouk verlangen voor de kerkgenootschappelijke.
Hij hoopt dat art. 33, derde lid, zonder toe
passing zal blijven.
Hoofdstuk V is hierop aangenomen.
Hoofdstuk marine gaf aanleiding tot beschou
wingen van den heer Van Alphen over het type 1
der kruisers. Hij vroeg nadere inlichtingen over
het beweerde gemis aan samenwetking tusscben
de marine en het leger op Lombok.
De minister had de tapporten nog niet ont
vangen.
Hoofdstuk VI werd hierop aangenomen.
Maandag te 11 uur is het vervolg der begroo
ting aan de orde.
Zitting van 4 Februari.
De siaatsbpgrooting hield ook heden de niet
voltnllige Gamer bezig.
De heer J. Prins maakte zich tot tolk van de
vele klachten tegen de samenstelling van de
coutuiissiën van aanslag voor de bedrijfsbelasting,
thiitis samengesteld uit personen, die dikwijls
concut renten zijn van den aangever, waardoor
de geheimhouding gevaar loopt. Een commissie
enkel uit ambtenaren ware nog verkieslijker. In
allen geval juichte spreker de toegezegde eenvou
diger inrichting der beschrijvingsbiljetten toe.
De beer Fokker betoogde de billijkheid van
bet belasten van vreemde grondbezitters tegen
over de perequatie der grondbelasting en de ver
mindering der mutatierechten, die hun ten goede
komt, en vroeg statistieken van de vermogens
belasting en de ambtenaarspensioenen.
De minister van financiën zeide dat de aan-
geslagenen in de bedrijfsbelasting gerechtigd
zijn den voorzitter-ambtenaar der aanslagcom
missie vertrouwelijk, buiten zijn concurrenten om
in te lichten. Bij de uitvoering der wet en bij
benoeming der commission zal bij de bezwaren
overwegen en tevens nagaan of het aanslagsys-
teem is te handhaven. Onderzocht zal worden
of het overgangsrecht voor vreemde grondbezit
ters verhoogd moet worden. De statistieken zal
hij trachten te geven.
Hoofdstuk financiën en onvoorziene uitgaven
-tierden aangenomen.
Volgden de militaire uitgaven. Bezwaren van
een heer Rahusen tegen het vestingsteisel en
tegen het kleine plan voor de stelling van Amster
dam dat de duinen, Haarlem en de waterleiding
onbeschermd laat, waarom hij zou tegenstem
men. De heer Wertheim verdedigde daarentegen
het voortzetten van het kleine plan, in afwach
ting van het maken van de groote stelling als
laatste rëduit.
De minister van oorlog stelde het kleine plan
voor als een voorbereiding van het definitieve en
het zal einde 1895 voltooid zijn. Eigenlijk werkt
men reeds aan de groole stelling.
Da oplossing van de drinkwatervoorziening
verwacht hij van de staatscommissie voor dat
vraagstuk. De aansluiting van de stelling aan
zee wil ook de minister. Hij rekent op zelfver
dediging, niet op bondgenouten.
Doch tegenover den heer Rahusen houdt hij
de groote waarde eener kleine stelling staande.
De vestingbegrooting werd aangenomen met
30 tegen 3 stemmen, die van de heeren Breu-
ning, Rahusen en Fokker.
Bij hoofdstuk oorlog verklaarde de heer Schim-
melpenninck van der Oye den minister te willen
steunen en dankbaar te zijn dat hij zijn loyale
oppositie tegen zijn voorganger kon staken. Maar
desniettemin acht hij zich verplicht telkens te
herhalen, dat onze levende strijdkrachten niet in
orde zijn, ofschoon zij meer en meer het zwaarte
punt onzer verdediging worden.
De heer Wertheim juicht zeer toe het reserve
kader, waarin hij een pêpinière ziet voor een goed
Nederlandse!) leger, een aankweeking van intelli
gente soldaten.
De minister van oorlog, dankbaar voor den
steun van den heer Schimmelpenninck van der
Oye, eikent dat de levende strijdkrachten te
wenschen overlaten, maar zal ernstig blijven
streven naar verbetering en tevens naar bezui
niging, mnar op eenmaal het budget met mil-
lioenen te verminderen is onmogelijk. De proef
met het reservekader is zeer gunstig. Reeds heb
ben 74 adspïranten zich voor 6 jaar verbonden.
Hoofdstuk oorlog is aangenomen.
Bij het hoofdstuk waterstaat kwam de heer
Van Nispen tot Pannerden op tegen de onbillijke
bejegening van eigenaren van gtonden langs den
spoorweg ApeldoornDeventerAlmelo. Spreker
drong aan aan op verbetering van den IJsel en
wijziging der wet op de rijkspostspaarbank.
De heer Breebaart bestreed de motie-Gerritsen
omtrent opneming in de bestekken van bepa
lingen omtrent minimum loon en maximum
arbeidstijd. Verder vroeg hij nadere inlichtingen
omtrent de waterkeering np Kallantsoog.
De heer Van Lier wenscht een ruimere sub
sidie voor de vet binding van het Oranjekanaal
met Weordingerveen, eene betere spnorwegge-
meenschap voor het noorden van Drente en over
weging van den aanleg V3n een noordooster-
spoorweg.
De heer W. Cremers deelt laatstgenoemden
aandrang.
De heer Wertheim bepleitte het belang van
de telegraafambtenaren.
De heer Fokker bestreed den heer Breebaart.
De minister van waterstaat beloofde overwe
ging van de verschillende wenschen, speciaal
wat betreft eene ruimere subsidie voor de ver
binding van het Oranjekanaal en verbetering
spoorwegaansluiting.
Het hoofdstuk werd hierop aangenomen.
Batavia, 3 Jannari.
Lombok.
De aankomst van geUï^tïaal Vetter.
De Java-Bade van den 2n schrijft
Hedenmorgen 11 uttr stoomde de Bawean met
de admiraalsvlag in den voortop onder kanonge
bulder de haven van Tandjong Priok binnen,
waar alle vaartuigen met wuivende jongedames
en wapperend dundoek getooid waren. Van den
gastvrijen bodem van de G. G. Mtjcrwaar de
heeren Taylo - en De Bruine de honneurs waar
namen, werd door alie hoof lolficieren en tal van
dames de eerste groet aan den terugkeerenden
overwinnaar gebracht. Onmiddellijk nadat de
valreep was neergelaten, begaven de luitenant-
kolonel, adjudant van den gouverneur-generaal,
Staal, eene commissie, bestaande uit de wd.
afdeelingscommandant, den overste Scheuer, den
havenmeester, den assistent-resident v. d. politie
en alle hoofdofficieren van land- en zeemacht in
groot tenue zoomede een breede schaar van
dames en heeren zich aan boord van de Bawean
ont generaal Vetter welkom le heeten. Dit ge
schiedde onder opwekkende tonen van de muziek
der Bataviascha schutterij. Aandoenlijk was het
oogenblik waarop mejuffrouw H. Meijll den gene
raal namens zijne echtgenoote den eersten kus op
het gebruinde gelaat drukte en hem 0<>k namens
deze den eersten krans aanbood een traan
welde uit het oog des opperbevelhebbers Sett
zeker gemoedsaandoeningen van allerlei aard de
borst beklemden. Ook da vier jongedames Scherer
boden den generaal een krans aan. Onder een
opgewonden hoera van de menigte begaf zich de
generaal, docr alle autoriteiten gevolgd, in liet
feestelijk versierd salonrijtuig van den extra trein,
die precies ten 12 ure het station Weltevreden
binnenreed. Hier was liet perron out geheel inge
nomen door officieren in groot tenue en Verdere
