Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gr e ui e ii g (l o 15 e r i c U t o 11.
gedrag tijdens het gevecht hij Toempoeh
Tengah, in Tamiang (residentie Oostkust van
Sumatra), op 2 April 1893.
Bij het korps genietroepen zijn reeds nu
vier detachementen aangewezen bij eventuee-
len ijsgang up de groote rivieren ijsopruirnin-
gen te bewerkstelligen, als:
een detachement onderhen 1 van den kapt.
F. A. C. A.Pels Rijken, ter |tm kte van 1 serg.-
majoor, 3 sergeanten, 4 korporaals en 11
manschappen, bestemd voor Lobit
een detachement onder bevel van den le
luit. E. W. van Emden, ter sterkte van 1
serg.-majoor, 3 sergeanten, 4 korporaals en
12 manschappen, bestemd voor Spijk;
een detachement onder bevel van den le
luit. C. Lankhout, ter sterkte van 1 serg.-
majoor 3 sergeanten, 4 korporaals en 12 man
schappen, bestemd voor Gorinchetn, en
een detachement onder bevel van den 1e
luit. H. il, R. Westenberg, ter sterkte van
1 serg.-majoor, 3 sergeanten, 4 korporaals en
12 manschappen, bestemd voor Werkendam.
De magazijnmeesters der artillerie zijn ge
machtigd om op aanvrage van de comman
danten der aangewezen detachementen het
bnskiuit, dynamiet en de noodige ontste-
kings-middelen onverwijld op te geven. De
aanvang van de ijsopruimingen zal door den
hoofd-ingenieur van den waterstaat, belast
met liet beheer der groote rivieren, worden
bevolen, waarna de detachementen zoo spoe
dig mogelijk derwaarts zullen vertrekken.
Utr. Dgbl.)
De minister van oorlog heeft bepaald, dat
van de miliciens der lichting 1895, bestemd
voor het korps torpedisten, bij vooikeur
varensgezellen, schippersen visschers worden
bestenul, in de eerste plaats die uit Helder,
Hellevoetsluis eu Willemstad.
Door eenige compagnieën van het regiment
grenadiers en jagers werden gisteren op de
vaarten van het Westlaml exercitiën op
schaatsen gehouden. De manschappen waren
gekleed in marsehtenue.
Te beginnen met 7 Maart zullen in den
nachtsriel trein Beilijn— HannoverKeulen
(vei trek 9 50 van Berlijn) zoogenaamde »Har-
monica-wagens" lonperi. Te Oberhausen geeft
die trein aansluiting op de exprestreinen naar
Nederland, zoodat ook de doorgaande reizigers
naar Nedeiland daarvan zullen kunnen ge
bruik maken.
De heer D. Stigter, leeraar aan de H. B. S.
te Goes, heel! te Kapelle (Zeeland) een voor
dracht gebonden over graanrechten, waarbij
hij de volgende stellingen verdedigde
lo. Graanrechten zouden voor vele lamlbou-
wers tijdelijk eenige lotsverbetering die zon
dringend noodig is kunnen veroorzaken.
2o. De handel, de middelen van vervoer, de
veeteelt, het fabriekswezen en de zeer groote
meeidei beid dier bevolking zouden echter hier
door, geheel onverdiend, benadeeld worden.
3o. Om die leden had de regeeiing het
recht aan haar zijde, toen ze verklaarde, dat
van haar geen voorstellen tol het heffen
van graanrechten te wachten zijn.
4o. Voor (ie onmisbare lotsverbetering van
den landbouwenden stand in het algemeen
waarbij do welvaart der provinciesteden
zoo nauw betrokken is behoort het
pachtronirai-t nader bij de wet gpregeld en
de stand der boeren-eigetiaren beschei nul en
uitgebreid te worden.
Den 5n dezer is uit Duitschland naar Rot
terdam een postpakket verzonden inhoudende
voor ongeveer 25.C0Ö mark, aan buitenland
se he obligation en pandbrieven met coupons
en talons ^hoofdzakelijk Wurtemborg en
Stuttgart hypotheekbank), welk pakket niet
aan het adres bezorgd is. Aangifte is gedaan
op het Centraalburenu van politie aldaar.
In de vergadering van stemgerechtigde in
gelanden van de polders Pernis en Roozand,
moest door het overlijden van den heerPh.
Qualm voor beide polders een dijkgraaf ge
kozen worden. Als zoodanig werd gekozen voor
den polder Pernis c. a. de heer P. Qualm.
Voor den polder Roozand" de heerJ. A. de
Lijster, beiden te Pernis.
Op de oude Maas bij Roon wordt druk
schaatsen gereden. Ook staan er tenten op
het ijs.
Men meldt uit Slikkerveer:
De Maas, die de laatste dagen nog drij
vende was, heeft zich door de strenge vorst
der laatste nachten vastgezet. Het ijs is zoo
sterk, dat meu te voet van hier naar Krimpen
er over kan gaan. Zelfs lasten worden reeds
over liet ijs vervoerd.
Prof. J. A. Snijders, hoogleeraar aan de
polytechnische school te Delft, wien eenigen
tijd geleden het destijds medegedeelde onge
luk met de tram overkwam, neemt voort
durend in beterschap toe.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag is een in zeer behoeftige omstandigheden
verkeerentle bejaarde man te Scheveningen
op een zolder onder de dakpannen in eene
schamele legerstede, bestaande uitwatstroo,
dood gevonden. De man had tot dekking een
versleten jasje.
Een eigenaardig soort van wintervermaak,
ook voor ouderen van dagen, is in sommige
waterrijke gedeelten van Noord-Holland liet
sbalgooien".
Eene flinke ijsvlakte, of bij gebrek daaraan,
breede slooten, die een gioot stuk land om
ringen, is daarvoor de uitgezochte plaats.
Het spel zelf heeft wel eenige overeenkomst
met het kolven, want de ballen moeten om
een uitgezet baken (een paal, tak enz.) ge
worpen worden. De ballon zijn meestal ge
wezen kolfballen, de onderwetvche, van pezen
en zenuwen vervaardigd, en ontdaan van het
omgewonden sajet. Door de deelnemers mogen
een gelijk aantal »gooien" gedaan worden,
en wiens bai dan bij liet strekken" het verst
van een aan het eind van de baan geplaat
sten omgekeerde» ijzeren ketel verwijderd is,
is de winner. Gewoonlijk bestaat de winst
uit koek of melk.
Belet sneeuw het voortrollen der ballen,
dan wordt bet spel eenigszins anders. Dan
gebruikt men stukjes hout van pl.m. 1 dM
lengte, die door een »gieter" (een soort hoos
vat als bij Meekers in gebruik) door de
lucht voortgeworpen worden.
De onderwijzer Dijkstra van Menahlnm, die
een vorig jaar als luidruchtig anarchist zoo
veel van zich deed hooi en en spreken, is ge
heel van de dwaling zijns weegs bekeerd en
weder als onderwijzer werkzaam.
Te Winschoten had de timmerman Mever
voor eenige dagen het ongeluk zicli door een
val een weinig aan het hoofd te bezeeren.
Op de verwonding weid weinig acht geslagen
de man verrichtte zijne gewone bezigheden,
tot hij plotseling ongesteld werd en een paar
uur later teeds ovei leden was. Inwendige
bloedstorting in de hersenen was oorzaak van
zijn dood.
Te Deventer namen Donderdagavond twee
dienstbode» eene theestoof inet biiketten
mede Sar hare slaapkamer. De heer des
huizes vond gisterochtend beiden bewusteloos.
Bij bet afzenden van dit bericht was de ge
neesheer, wiens hulp was ingeroepen er nog
niet in ge-lnagd het bewustzijn weder op
te wekken.
De stroop er V. M. te Tilburg, die Woens
dag avond na tien uren zijne woning verliet
om te jagen, werd Woensdagavond niet ver
van zijn woning doodgevroren gevonden.
In Januari zijn aan het grensstation Rozen-
daal ontsmet 171 veewagens, tegen 445 in
Januari 1894. Berekend a 10 stuks vee per
waggon, vertegenwoordigt dit een minderen
uitvoer naar het buitenland van 2740 stuks,
ter waarde van ruim f300.ü00.
De zOeteldonksche club" te 's-Hertogen-
boscb heeft de volgende bekendmaking en
oproeping gepubliceerd
Oeteldonkers
Zondag den tiende Febrwaorie aonstaonde,
'savoes om acht ure krek: Groote Fistver-
gaojering bij Upbof, Mertveid op 't Schuift,
opgeluisterd mit tweif muziekblaozers van de
Hermenie, Kemiekers, Kermis en nog veul
meer. Ge wordt aliev^e! verzocht in oe
beste spuliekes te komme. Veur 't binnen-
komme betaolde niks nie.
(Get.) De Raod van Elf.
Te Beek (N.-Br.) had eene vrouw, voor zij
van huis ging, de onvoorzichtigheid, de wieg
waarin haar kind sliep onder de platte pijp
der brandende kachel te schuiven, opdat de
kleine geen kou zou lijden.
Toen zij tehuis kwam, vond zij het kind dood.
Het lijkje was reeds verkoold.
Over den moordaanslag te Venlo deelt
men het volgende mede aan de Z. Ct,
Versmade liefde is bier de aanleiding ge
weest. Een huzaar, Duys genaamd, was
verliefd op het dienstmeisje van den her
bergier Van Oerle. Deze liefde werd echter
niet beantwoord en liet meisje knoopte ver
keering aan met een korporaal. Duys, hier
over verwoed, vatte het voornemen op het
meisje te dimden. Hij verschafte zich in de
kazerne toegang tot de rustkamer, nam daar
een revolver en eenige patronen weg en begaf
zich daarop naar de herberg van Van Oerle.
Toen deze bemerkte wat er gaande was en
wat de plannen waren van Duys, zeide hij
heel bedaard tot hem s Duys, stel je nu toch
niet aan of je dronken bent! Ben jij me nu
een kerel?" Hieiop stoof Duys woedend op
en de revolver uit den zak halend, riep hij
uit»Dat ik een kerel ben, zal je spoedig
zien." Hij legde op Van Oerle aan en het
volgende oogeublik viel een schot, spoedig
gevolgd door een tweede en een derde, Vau
Oerle wankelde en viel op den grond. De
andere bezoekers van de herberg snelden nu
te litilp, en nadat een korporaal Duys een
slag iiad toegebiacht, waardoor deze zijn
bewustzijn verloor, werd hij stevig geboeid
naar het poütiebuieau vervoerd. Bij onderzoek
van den gewonde bleek, dat een der kogels
in de bovenzijde van de rechterborst was in
gedrongen en bet lichaam in de schouder-
streek verbaten had, een andere kogel was
het linkerbovenbeen in- en de linker dij uit
gegaan, terwijl een derde kogel het kaak
been gesclirampt had. De verwonde leeft nog.
Elbe.
Bij het verhoor van den kapitein Alex
Gordon van het ss. Crathieden eersten stuur
man Holmes Gruig, den machinist Lumsden
en de twee matrozen George Orom en James
White, hebben deze voor den kantonrechter te
Rotterdam de volgende vei klaringen afgelegd.
De kapitein vertelde, dat door de botsing
de boeg van zijn schip geheel en al ingedrukt
was, dat zijn vaartuig een groot gat aan bak
boordzij bad gekregen, terwijl de Fdbe zijn
koers voortzette. Hij deed peilingen en zag,
dat zijn schip geen water maakte; hij bleef
op tie plaats liggen tot dat de dag aanbiak
en daar hij het voortzetten van zijn reis ge
vaarlijk achtte, besloot hij naar Rotterdam
terug te stoomen, en hij behoudt zich tegen
iedereen voor, zijne aanspraken op schade
vergoeding voor de beschadiging van zijn vaar
tuig te doen gelden.
Toen den stuurman gevraagd werd hoe groot
de afstand tussehen beide vaartuigen was,
toen hij de Elbe liet eerst zag, weigerde hij
evenals de twee matrozen ieder antwoord. Op
de vraag wal het eerst gezien werd, de lich
ten of de romp van het schip, antwoordde
de 'le stuurman, dat het eerst de lichten
waren bespeurd, maar op de volgende vraag
hoe groot de snelheid van het schip bij de
botsing was geweest, weigerde hij weder. De
4 e machinist was bij de botsing te kooi, maar
aller; verklaren dat de machine goed en be
hoorlijk werkte.
Op de vraag van den kantonrechter: a Wat
hebt gij gedaan, nadat gij voor uw eigen schip,
had gezorgd, in het belang van het andere
schip?" antwoordde de kapitein »Ik stoomde-
in de richting van het andere schip."
Vraag: »Wat was het resultaat van dit
stoomen Antw. sik verloor liet andere schip
uit het oog, de afstand tussehen bpide sche
pen was toen zeer moeilijk te bepalen, ik
schat dien op een halven zeemijl."
Op de verdere vraag of op de Crathie ook
booten in zee gezien werden, werd door allen
ontkennend geantwoord en de kapiteiu voegde-
er nog bij dat de Crathie zelf geen boot bad
uitgezet, maar gereed was geweest om dit te
doen.
De loods-commissaris Minssen te Bremen
zegt in een schrijven aan de Weser-Zeitung,
dat het gedrag van den kapitein der File
Von Goeflel dat van een flink zeeman was
die zijn plicht kent. sAlteen is hij op zijn post
op de commando-brug gebleven en zonder
eeriige reddingsmiddelen met de boot in de-
diepte gezonken. En zulke menschen worden
oog beschimpt
In het Maandblad de tegen Vervahchingen
wordt gewaarschuwd voor geheel dichtslaande
broodtrommeltjes (voor kinderen), die van
binnen met witte verfstof zijn gekleurd, welke
blijkens scheikundig onderzoek loodverbindin-
gen bevat. Die verfstof laat gemakkelijk los
en stukjes hiervan kunnen zeer licht in de
voedingsmiddelen geraken. Daarom ontiaadt-
het Maandblad liet gebruik van die trom
meltjes.
Het blad voegt er bij, dat de importeur
volkomen te goeder trouw was en den voor
raad nu zal terugzenden, zonder er meer van
te verknopen.
Het feit werd door een toeval ontdekt,,
door een zorgzame huismoeder, die het afbrok
kelen van de verf bemerkt hal endemaad
van een deskundige inriep. Het Maandblad
vraagt hoe lang het nog duren zal, alvorens-
men in ons land, evenals reeds in Rus!andr
Rumenië, en zelfs in Turkije en Argentinië
geschiedt, verklaringen van onschadelijkheid
bij het invoeren van dergelijke artikelen zal
eischen.
Maassluis. Tot gemeente-ontvanger al
hier is benoemd de heer J. W. Lintz, ge
meente-ontvanger te Wateringen.
De gemeente heeft met de rijkspostspaar
bank eene leening gesloten ad f 170,000 tegen
den koers van 96 pCt.
Do schildersezel met de laatste ontwerp-
teekening van wijlen Charles Radiussen i» Sr
een belangstellende aangekocht, en zal aan het
archief der gemeelde Rotterdam worden aange
boden. Met verschillende accessoires, nit lies
atelier afkomstig. zal daarmede een Rochus-en-
boekje geurt angeerd worden op de antiquiteiten-
kamer dier gemeente.
Bijna allo teekeningen, die belrekkïlg bebb 'n
op Rotterdam if naaste omgeving, zijn eveml-r
de schetsboekjes, gekocht voor rekening van de-
gemeente.
Mevrouw de weduwe WilletHolt huizen*
eenigen tijd geleden te Amsterdam overleden,
beeft lui nil er sten wil haar buis op de Herren-
graclit 005 met de kostbare verzameling oudhe
den en pun htwprken en eeri som van tweeman'
honderd duizend gulden nagelaten aan de gemeen
te Amsterdam, om dat te laten vooi tbestaan-
onder den naam «Museum-Willet". (Tel)
Het proces-Jünianx is vnordeelig geweest voor
het Belgisch telegraafbestcmr. Alleen de ver
tegenwoordigers dor Engeischn bladen betaalden
50,000 francs voor het overseinen van hunns
verslagen, en als men daarbij de lange verslagen
voor de Ftanscbo, Nederlandsche hii Dmtsche
bladen en de nog langere telegrammen daarover
aan de Rrusselsche on andere Belgische bla len
rekent, dan komt men zeker tol een totaal bediag
van 250,000 francs.
Er zijn in dit proces, dat een der langde
Belgische rechtsgedingen is geweest, 22 zittingen