A0. 1895.
Zondag 17 en Maandag 18 Maart.
N°. 8748.
Derde Blad.
Negenenveertigste J aargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
UITGEVER: J. ODÉ.
BIR8AI: BOTER8VRAAT ff O.
Binnenlandsche Berichten.
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per pose, door het geheele Rijk
Afzonderlijks nommers
f 1.85.
2.50.
- 0.10.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels roet
inbegrip van eene Courant. 1.10
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
TWEEDE KAMER DERSTATEN-GENERAAL.
Zitting van 15 Maart.
De beraadslaging werd hervat over de motie-
Dobbelman, tot herziening van het tarief van
invoerrechten in beschermenden zin.
De heer 't Hooft zag in den hoog gestegen
nood van den graanbouw een voldoende reden
om de vrijhandelspolitiek te verlaten en over
te gaan lot heffing van een matig graanrecht.
Andere middelen, zooals bimetallisme, zullen
den landbouw niet opbeuren. Bij het onbe
schermd laten van den graanbouw vermeerdert
de werkloosheid, een nadeeliger toestand van
duurder brood.
De heer Trayen stelde in het licht hoe de
landbouw het grootste gedeelte der werkkrach
ten in ons land benut en acht opbeurende
middelen urgent, ook tot genezing van de
sociale en economische toestanden. De be
staande malaise drukt 'vooral den eigenge-
erfden boer. En een gevolg is achteruitgang
van den kleinen middelstand, zooals ook
blijkt uit de schrikbarende toeneming van het
getal faillissementen en vermeerdering van
het aantal armlastigen. Een ander gevolg
van den kwijnenden toestand was de volks
verplaatsing van het platteland naar de steden.
Z. i. zijn maatregelen tot verminder» /- of
voorkoming van de algemeene verarrmng der
natie en van de verhuizing van het platteland
naar de steden dringend noodig. Het eenige
middel isbevordering van den nationalen
arbeid met heffing van een matig graanrecht
en hij hoopt dat de Kamer dus met die motie
zal meegaan en bij verwerping de regeering
andere middelen zal voorstellen.
De heer Zijlma, die als protectionist daarom
nog geen reactionnair wil zijn, ondersteunde
de motie. Op beschermende graanrechten
heeft de landbouw aanspraak, wegens de da
ling der productenprijzen, de slechte oogsten,
de noodzakelijkheid tol bevordering der wel
vaart ten plattelande en betere arbeidsver
houdingen. Meer grond hebben de klachten
óver achteruitgang van den landbouw dan
die der ambtenaren over de bedrijfsbelasting,
die men doorgaans met hun gezinnen het
sKurhaus" ziet bezoeken.
Spreker was gezind de gelegenheid om de
brood vraag door arbeid op te lossen te be
vorderen, want de broodvraag staat tegenover
de arbeidsvraag. De regeering late het niet
zoover komen als thans reeds is geschied.
Na de motie-Dobbelman komt aan de orde
de aanvulling der schutterijwet, de ontwerpen
tot onteigening te Beverwijk en de Bommel.
Het voornemen is verder vóór Paschen aan de
orde te stellen de overige inotiën, voorstel-
Hartogh en de andere ontwerpen.
Bij het voortgezet debat over de motie-
Dobbelman bestreed de heer De Boer de motie,
die bij ongemotiveerd noemde. Werkloosheid
zal niet worden tegengegaan, evenmin als het
verloop naar de steden, dat alleen het gevolg
is van overbevolking in dorpen. In de bouw
landen is bet zielental minder en de welvaart
geringer dan in de streken waar veefokkerij
wordt gedreven. Spreker betoogt uitvoerig dat
niet de landbouw kwijnt, maar de landbouwer
door de onevenredig hooge pachten, die den
landheeren ten goede komen. Daartegen helpt
protectie niets, want stijging van den prijs der
producten komt den landheeren ten goede en
genezing is alleen te vinden in wijziging der
agiarische wetgeving, zoodat de grondeigen
dom niet den landbouwer belemmert. Wijzi
ging der onteigeningswet, in den geest van het
voorstel-Van Houten, ware gewenscht.
De heer Travaglino is voor de motie, als
middel tot gedeeltelijke oplossing der sociale
kwestie.
De heer Lambrechts verklaarde zich in een
zeer uitvoerige rede, op bekende gronden, voor
bescherming en de motie.
De heer Van Alphen bestreed de motie,
wegens de politieke gevolgen die de aanneming
zou hebben en omdat zij te algemeen is.
De heer Van Kerkwijk was voor de motie,
als tijdelijk middel "om den noodlijdenden
landbouw te helpen, zonder eenige belofte,
om altoos protectie voor te staan, allerminst
voor de industrie.
Dinsdag is de minister aan het woord.
SCHIEDAM, IC Maart 1805.
Uit goede bron kunnen wij mededeelen
zegt de Amst. dat het bericht, als zou het
ontwerp van wet beti ellende de Kamers van
arbeid bij den Raad van State zijn, onjuist is.
Het bevindt zich op dit oogenblik in handen
van den minister van waterstaat; ook is
hierbij niet in hoofdtrekken de Belgische wet
gevolgd, maar stemt bet in alle hoofdpunten
overeen met het ontwerp-Pyttersen, zoo wat
betreft de samenstelling der afdeelingen, het
verleenen van stemrecht en de verkiesbaar
heid van vrouwen enz. Evenzeer is het onjuist,
dat de ontworpen kieswet den Raad van State
reeds heeft bereikt; deze heeft het kabinet
van den minister nog niet verlaten.
Volgens het Ie ontwerp der zomerdienst
regeling van de »Great Eastern Railway"
zal het vertrek en de aankomst der booten
van Hoek van Holland naar Harwich v. v.
als volgt worden geregeld:
Van Hoek van Holland 11.15 n.m.aan
komst Harwich 6.10 v.in.; vertrek Harwich
6.30 v.m.; aankomst Londen 8 v.m.
Van Londen 8.30 n.m.; aankomst Harwich
9.55 n.m vertrek Harwich 10,10 n.m.; aan
komst Hoek van Holland 5.5 v.m.
Het Bouwkundig Weekblad bevat een arti
kel over j>het Hindoeïsme in Ned. Indië",
waarin de heer C. T. J. Louis Rieber den
ontwikkelingsgang beschrijft van den Hindoe
godsdienst in den Indischen Archipel en
daarbij aantoont, hoe op Bali en inzonderheid
op Lombok nog de zuiverste uitingen worden
gevonden van de oude bouwkunst, welke op
Java sedert den val der Hindoe-rijken in de
15e eeuw geheel is verlaten, getuigen de
ruïnes van Brambanan en Boro Boedoer.
Wat Lombok betreft, alleen onder het des
potisch gezag van den Hindoe-radja konden
duizenden verdrukte Sasaks in heerendienst
plichtigheid worden gedwongen tot de uit
voering van reusachtige bouwwerken, als de
Dewah-tempelsde prachtige vijver van
Tjakra. de terrassen vari Narmada, de lust
hoven van Goenoeng Sari en Lingsar. Onder
ons gezag kau dat niet meer, eo wat door de
puntgranaten der artillerie en den patjoe der
kettinggangers is vernield, zal wel niet meer
worden opgebouwd.
De schrijver betreurt dit niet, omdat hij
overtuigd is van de noodzakelijkheid, maar
hij spreekt den welgemeenden wensch uit,
dat de monumenten op Lombok zullen wor
den in stand gehouden en verzorgd met den
eerbied, welke den overwinnaar in vredestijd
past voor de laatste uitingen van een eeuwen
heugende kunst.
Het artikel van den heer R. gaat verge
zeld van een aantal afbeeldingen van Dewah-
tempels en vorstenverblijven, zooals die vroe
ger reeds in Eigen Baard voorkwamen.
In de Gemeentestem komt onder de vacante
plaatsen voor de betrekking van burgemeester
der Limburgsche gemeente Schaasberg,
welke ongeveer 1200 zielen telt, op een jaar
wedde van f170.
De heer Tideman, die voor zijnen wijn
handel reizende zich bevond in den op 1 Mei
1894 te Barendreclit in brand geraakten
spoortrein, heeft de maatschappij tot exploi
tatie van staatsspoorwegen gedagvaard tot
bekoming van ruim f 36,000 schadeloosstel
ling. De heer Tideman wist destijds zijn leven
te redden door uit het coupé-raampje van het
in brand staande rijtuig te klimmen, doch
bekwam daarbij ernstige brandwonden aan
gelaat en handen, waaraan hij veel moet heb
ben geleden.
Te Katwijk a/Z. is een aanslag gepleegd
Bij den burgemeester van 's-Gravenzande
is bericht ontvangen, dat door den ïNoord-
duitschen Lloyd" f 30 zal worden uitbetaald
aan Arie Rog te Scheveningen, schipper der
bomschuit 8ch. 13, voor het aanbrengen van 1
het lijk van Wilhelm Behrens, afkomstig van
het onlangs in dé Noordzee gezonken Duit-
sche stoomschip Elbe.
op het leven van ds O. De dader, iemand
van 23 jaar, had reeds sedert lang veronder
steld, dat ds O. hem bedoelde, toen deze in
de catechisatie, hem aanziende, bad gezegd:
»God ziet en hoort alleseen gek woord kan
wel eens goed vallen". De man wilde, dat
ds. O. hem verzekerde dat hij niet de be
doelde persoon was. De heer O. gaf hem
die verzekering, doch hiermede niet tevreden,
ging hij tobben en meende zich te moeten
wreken. De man is ter beschikking van den
officier van justitie gesteld.
»De lente in het land, de winter op het
water I" schrijft ons een onzer berichtgevers
uit Maas-en-Waal. Als eene bijzonderheid
voegt hij er bij, dat Maandagmiddag een
veerman en zijne gezellen midden op de Waal,
onder het genot van een glaasje gerstennat,
een partijtje hebben gekruisjast. Het weder
was toen zoo lief, dat zij er de jassen bij
uittrokken - - (iV. v. d-.éD.)
Ten aanschouwe van honderden menschen
zaten gistermiddag te Kuilenburg eenige per
sonen midden op de Lek op een groote schol
ijs aan een tafeitje te kaarten, op een har
monica te spelen en saliemelk te drinken.
Onder de spoorwegbrug verliet men het ge
vaarlijke vaartuig.
Uit Vlissingen schrijft men aan de Midd. Ct.
sAigemeen bekend is het misschien nog
niet, wat men met het blikafval, dat hier
bijna dagelijks met de mailbooten aange
bracht en verder per spoor naar Duitschland
vervoerd wordt, doet.
sDie schijnbaar waardelooze voorwerpen
worden daar in de fabriek langs electrischen
weg van het tin ontdaan, waarvan men een
zout fabriceert, dat voor de zijde-fabrikanten
van groote waarde is. Wat van dit tin niet
voor dit doel gebruikt wordt, wordt ter markt
gebracht, terwijl het overblijvende ijzer voor
velerlei doeleinden bruikbaar is.
»Tot nog toe bestaan die fabrieken alleen
in Duitschlandonlangs ecliter heeft zich
eene combinatie van eenige ingezetenen, be
staande uit de heeren H. L. Hermans, R. J.
Brakema en M. Laernoes, gevormd, met het
doel zoo'n fabriek hier ter stede op te richten.
uTer uitvoering van dit plan waartoe
reeds proeven genomen zijn is dezer dagen
aan het gemeentebestuur het verzoek gericht
om een in de nabijheid der waschinrichling
gelegen stuk grond te mogen koopen."
's-Gravenhage. Aanstaanden Maandag
avond 9 uren wordt ten Hove eene soiree
littéraire gegeven, met voordrachten van dr.
P. D. Ghantepie de la Saussaye, hoogleeruar
in de godgeleerdheid te Amsterdam, en A.
Weruméus Buning, oud-zeeofficier te Rotter
dam.
