I
Biiinenlandsclie Berichten.
gelegd. De gezanten verwachtten gisteren het
antwoord van Zijne Majesteit, terwijl men
hoopt dat eene definitieve regeling der kwes
tie in den loop dezer week zal tot stand
komen, door de uitvaardiging van een keizer
lijk besluit, waarin bedoeld reglement is op
genomen. Dit reglement bevat ook de bepaling
dat de keizerlijke plaatsvervangende commis
saris, belast met het toezicht op de uitvoering
der hervormingen, een Christen zal zijn.
De Times verneemt uit Konstantinopel dat
vele Armenische winkels, die reeds geopend
waren, weder gesloten zijn op bevel van het
Armenische comité of den bond der Hoetsja's,
die volgens den correspondent der Standard
daarbij een waar schrikbewind uitoefentde
agenten van den bond dwingen, onder be
dreiging van zware boeten, alle Armenische
winkeliers om onmiddellijk hunrie winkels
te sluiten, met het doel om daardoor in de
stad den schijn te bewaren van een heer-
schende paniek, niettegenstaande velen ge
negen zijn om hun zaken te hervatten.
Deze witikeldwang veroorzaakt aan de Arme
niërs belangrijke verliezen, talrijke wissels
bleven tijdens de winkelsluiting onbetaald of
geprotesteerd omdat de winkeliers afwezig zijn.
Volgens den correspondent der Daily News
bestaat er grond om een hernieuwing der
paniek te Konstantinopel te verwachten, want
niet alle Turken komen hunne beloften na,
dat de naar huis uit de kerken teruggekeerde
bevolking ongedeerd zou blijven. De Turksche
politie hoeft bijvoorbeeld de aan de Armeniërs
door de vreemde gezanten verstrekte vrijge-
leidekaarten afgenomenook zijn de moorden
op Armeniërs weer hervat: vier hunner zijn
afgemaakt in de Kassim-pacha-wijk en eeni-
gen zijn gewonddientengevolge beginnen de
Armeniërs weder in de kerken te vluchten.
Berichten uit Akhissar, aan den Anatoli-
schen spoorweg, waar 160 Turksche en 60
Armeensche familiën wonen, vermeerderen
de paniek te Stamboel. Het blijkt toch dat
tijdens woelingen, die door Turken werden
aangestookt, op een marktdag daar 00 Ar
meniërs koelbloedig vermoord zijn, en nog
meer verwond. De aanval der Turken ge
schiedde met voorbedachten rade, en onder
het uitroepen van Waaiom deze ongeloo-
vigen gespaard Doodt hen De aanvallers
hadden revolvers en messen. De Armeniërs
zouden ongewapend zijn, en vele lijken in
putten zijn geworpen. Het districtshoofd moet
de verantwoordelijke aanstichter zijn. Een
naburig districtshoofd moet alles gedaan heb
ben om de Christenen te redden. De vrouwen
en kinderen zouden dan ook gespaard zijn
gebleven.
De Daily Chronicle verneemt uit Konstan
tinopel Volledige anarchie heerscht nog te
Trebizonde. De Russische koopvaardijstoonier
Azof ligt op de reede met 2000 Christenen
aan boord. Ook andere handelsbooten zijn
oiervuid met vluchtelingen, die op de ge
legenheid wachten naar Batoem te gaan. De
meeste vluchtelingen zijn Grieken. DeFransche
en Russische gezant te Konstantinopel heb
ben Saïd pacba een finaal hervormingsplan
voor Armenië aangeboden, hetwelk overeen
stemt met de voorstellen van Mei en dus de
concessiën doet. De mogendheden laten den
eisch varen, dat Armenië een christelijken
landvoogd, door de mogendheden benoemd,
moet hebben, maar het ergste is dat de ge
zanten te Konstantinopel wel eensgezind zijn,
maar de drie mogendheden, die samen heeten
te gaan, niet. Rusland wil geen vrij, vooral
geen zelfstandig Armenië.
Uit Konstantinopel wordt heden gemeld:
De sultan heeft het hervormingsplan voor
Armenië geteekend. Volledige rust heerscht
iu de hoofdstad, betrekkelijke daatbuiten.
AMERIKA.
Zaterdag heeft de minister van financiën
der Vereenigde Staten, Carlisle, te Boston als
gast der ^Massachusetts Reform-Club" eene
rede gehouden, welke als een soort van finan
cieel manifest wordt aangemerkt, naar alle
waarschijnlijkheid met voorweten en onder
goedkeuring van president Clereland uitge
vaardigd.
Van de zilverbeweging sprekende, zeide-de
minister, dat die gedurende langen tijd het
muntstelsel had bedreigd, maar nu niet langer
te duchten was, ofschoon, vooral in sommige
deelen der Unie, geenszins ten einde. Zij kon
voor geen der twee groote partijen den door
slag meer geven, noch door eene van deze
invloed op de wetgeving oefenen. Er was niet
langer reden, indien deze er dan ooit geweest
was, om te vreezen, dat het geld der Veree
nigde Staten iu waarde verminderen zal of
al hunne verplichtingen niet onverwijld en
met eere zullen worden gestand gedaan.
Het eenige middel om verder panieken en
verliezen te voorkomen, ziet de minister in
het intrekken van de greenbacks en in het
niet langer optreden der regeering als bankier.
Zij behoorde op te houden met uitgeven van
muntbiljetten en af te betalen wat nog in
omloop is.
Aan de New-York Herald wordt geseind,
dat de in Rio Grande do Sul bevelvoerende
generaal Galvao, die het vredesverdrag met
de opstandelingen van dien staat ondertee-
kende, ontslag heeft genomen op grond
dat, ingeval het mislukken der bedongen alge-
meene amnestie de vijandelijkheden wederom
mocht doen uitbreken, de Braziliaan°che
bondstroepen zouden weigeren verder tegen
de opstandelingen dienst te doen.
JAPAN.
De toestand in Korea schijnt met den dag
ernstiger te worden. Zooals men weet, ver
klaarde Japan den oorlog aan China, omdat
dit weigerdo aan Korea zelfstandigheid te
verleenen en de Koreanen ontvingen daarom
de Japanners als hunne bevrijders. Maar nu
de oorlog gedaan is, blijkt meer en meer dat
Japan zich slechts in schijn tevredenstelt
met de rol van beschermheer en in werke
lijkheid dat schiereiland als een wingewest
beschouwt. Daarmede zijn echter de Kolmanen
niet gediend en dit schijnt dan ook de aan
leiding te zijn tot de jongste ongeregeld
heden te Seoul. De Japansche minister, graaf
Inouye, die naar Jokohama is teruggekeerd,
heeft den schatmeester des konings van Korea
medegenomen naar zijn land, om den Mikado
te verzoeken de verdediging der onafhanke
lijkheid van zijn land tegen vreemde inmen
ging ter hand te nemen maar nauwelijks in
Japan aangekomen, weigerde Lttayoum zijne
opdracht te vervullen en vertrok hij heimelijk
naar Wladiwostock om, namens zijn koning,
Rusland uit te noodigen op te treden tot be
scherming van Korea. Geeft Rusland toe aan
dat verzoek, dat dit land zeker uiterst wel
kom zal zijn, dan kan zijn optreden de aan
leiding zijn tot ernstige verwikkelingen.
De New-York Herald bevatte eerst Dins
dag een uitvoerig bericht van het te Seoul
gebeurde. Reeds den 'lOn October wilde de
correspondent dat aan zijn blad seinen, maar
te Tokio hield men zijn telegram drie dagen
op, en eerst Maandag werd het doorgezonden.
Uit dat bericht blijkt dat Dinsdag 8 dezer bij
het krieken van den dag een troep Koreaan-
sche soldaten en eenige Japanners in politiek
zich aan het koninklijk paleis vertoonden.
De dienstdoende kolonel wilde hun den toe
gang beletten, maar hij werd gedood met een
aantal van zijn manschappen. De moorde
naars drongen het paleis binnen, vermoord
den den minister van het koninklijk Huis,
de Koningin de eigenlijke heerscheres van
het land, want haar gemaal is een zwak man,
die slechts in naam het gezag uitoefent en
drie dames van haar gevolg. De lijken werden
naar buiten gebracht en verbrand.
Toen dit voorviel, stonden Japansche troe
pen aan de poorten van het paleis. De vader
des konings, de Tai-W'on-Kun, kwam spoedig
daarna in het paleis en nam°het gezag in
handen. Hij liet zich tot dictator uitroepen
de koning werd gevangengenomen. De aan
hangers van de koningin werden gegrepen
voor zoover zij niet gevlucht waren of zich
schuilhielden.
Het komplot om de koningin te vermoor
den was beraamd door de Koreaansche vrien
den van den Tai-Won-Kun, en de uitvoering
er van werd opgedragen aan een Japansche
soshi. De correspondent verzekert, dat er geen
enkele reden is om te vermoeden dat de
Japansche gezant kennis heeft gedragen van
het komplot.
Uit Jokohama wordt gemeld:
Volgens een bericht uit Seoul is het lijk
van de koningin van Korea gevonden; de
moordenaars moeten Japansche soshi's zijn.
De naar Korea gezonden minister Komoera
heeft in last de moordenaars te straffen, als
het Japanners zijn.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAA L.
Zitting van 16 October.
De Kamer riam weer voor a.s. Vrijdag ver
schillende ontwerpen voor het afdeelïngs-
onderzoek aan.
Na eene algemeene opmerking van den heer
De Savornin*"ïiOhman, werd goedgekeurd het
voorstel tot invoering van de faiUissements-
wet, waarin, zooals men weet, de gelijkstel
ling van niet-kooplieden met kooplieden is
opgenomen, met 1 September 1890.
Daarna werd behandeld de aangevraagde
verhooging der begrooting van binnenland-
sclie zaken, strekkende tot reorganisatie van
de rijkslandbouwschool en tot regeling van
het tuinbouwonderwijs, door verkorting van
den cursusmeer practische vorming der
kweekelingen aansluiting van het onderwijs
aan den Indischen landbouw uitbreiding van
het onderwijs in den kolonialen land- en
boschbouw en oprichting van een rijkstuin
bouwschool te Wageningen, ter concentratie
van het land- en tuinbouwonderwijs.
De heer Viruly Verbrugge begroette met
warme ingenomenheid dezen maatregel tot
bevordering van het tuinbouwonderwijs, een
nationaal belang, dat bijzondere zorg ver-
eischt, tegenover de ontwikkeling van den
buitenlandschen tuinbouw. Het belang van
den tuinbouw schetsend, wees hij op de
bloeiende bollencultuur in Noord-Holland en
op de groote sommen met den tuinbouw ver
diend, een en ander ten betooge der nood
zakelijkheid van afzonderlijk tuinbouwonder
wijs. Doch hoezeer de bedoeling der regee
ring toejuichende, had spreker groot bezwaar
tegen de instelling der rijkstuinbouwschool
als afdeeling van de rijkslandbouwschool en
voerde hij tal van gronden aan voor eeno
zelfstandige, vrije rijkstuinbouwschool, met
aanduiding van het verschil tusschen land- en
tuinbouwonderwijs, dat ook in het buitenland
door geen enkelen band is verbonden. Die
dwingt tot vestiging der school te
band
"Wageningen maakt den directeur onderge
schikt aan den hoofddirecteur der rijksland
bouwschool bemoeilijkt een goede regeling
van het bestuur en is schadelijk voor het
onderling verkeer der leerlingen, voorspreker
even zoovele bezwaren tegen de regeling.
Deze nader ontwikkelende, wees hij op de
ongeschiktheid van Wageningen voor het
demonstratief onderwijs en op het bezwaar
dat de vakschool zal staan onder een paeda-
goog. Mochten zijn bedenkingen niet worden
weggenomen, dan zou hij der Kamer bij
amendement een uitspraak vragen tusschen
's ministers stelsel en het zijne. In ieder ge
val beval hij de benoeming aan van een be
kwaam en eensgezind personeel.
De heer Pijnacker Hordijk bestreed ook de
samenkoppeling van land- en tuinbouwonder
wijs, en adviseerde tot verandering der 3-jarige
II. B. S. te Wageningen in een 5-jarige,
maar meent dat hel ontwerp voorziet in de-
dringende behoefte aan speciaal Indisch land
bouwonderwijs aan de rijkslandbouwschool
te Wageningen, te meer daar een overigens
wenachelijke vestiging eener landbouwschool
in Indië zelf te kostbaar zou zijn.
De heer Van Basten Batenburg verdedigde
de samenkoppeling van beide vakken te Wage
ningen, hoofdzakelijk wegens het financieele
voordeel en de geschiktheid van den grond
aldaar voor den tuinbouw.
De heer ICerdijk sluit zich in hoofdzaak aan
bij de beschouwingen vau den heer Viruly
Verbrugge, maar dringt aan om te eischen
volbrenging van den 5-jarigen cursus aan een
hoogere burgerschool, alvorens tot de tuin-
bouwvakschool over te gaan in het belang
van de toekomstige algemeene ontwikkeling
der tuinbouwindustrie.
De heer Hesselink van Suclitelen juichte
de organisatieplannen zeer toe in het toe
komstig belang \an het tuinbouwonderwijs.
Alleen achtte hij aansluiting van de tuin-
bouwvakschool aan het middelbaar onderwijs
wensehelijk. Hij verdedigt Wageningen als
de zetel der tuinbouwschool en de bestaande
school tegen onware beschuldigingen.
De heer Zijlma verdedigde het ontwerp.
De heer Cremer bestreed de voorsteilen
omtrent de Indische afdeeling aan de land
bouwschool, die niet kan strekken om flinke
landbouwers te vormen, geschikt voor Indië.
De theorie kan hier geleerd worden, de prac-
tijk leere men in Indië. Hij kan niet mee
gaan met het besteden van f20,000 voor
dezen Indischen cursus. j
De heer Heemskerk betoogde dat smc>
afzonderlijke tuinbouwschool niet gegrond is
op liet middelbaar onderwijs en dat eerst
die wet moet herzien worden.
De heer De Boer meent dat de land-en tuin
bouwschool niet bestemd moet zijn voor kleine
landbouwers en tuiniers, die later van de leer
lingen der school moeten leeren.
Morgen te 11 uur is de minister aan het
woord. i
a
SCHIEDAM, 17 October 1895,
Het leesseizoen van het Nut werd gister
avond geopend met een spreekbeurt van profi
dr. Jan ten Brink van Leiden, die in eer»
vloeiende en boeiende rede de aandacht vau
zijn auditorium bepaalde tot Maxi mil laan
l Robespierre, de hoofdfiguur uit de Fransche
revolutie, de vaak vooroordeelde en dienten-
- gevolge onjuist beoordeelde, de vurige patriot
met zijn republikeinse!» hart, zijn diepen
afkeer van de schromelijke tyrannieke mis-
bruiken der monarchie en zijn warme ziel
i voor humaniteit en godsdienstzin. Zoo min
mogelijk de bloedige dagen der veelbewogen
i jaren 17891794 in herinnering brengende,
schetste spreker den grooten man in het
bijzondere en openbare leven, uit welke beide
een geest spreekt van ernstig streven, groot
moedige toewijding voor medemensch en
vaderland, en bovenal van den moed zijner
overtuiging.
De aandachtig gevolgde voordracht werd
luide toegejuicht.
Gisteravond heeft zekere J. J. v. L. bij dea
slager Valkenburg, wonende aan de Ver
brande Erven, 4 rookworsten ontvreemd.
Toen hij er mede op den loop ging, werd
hij opgemerkt door den vrouw van Valken
burg, die haar man waarschuwdedeze achter
volgde dea dader, greep hem en gaf hem
aan de politie over.
Door H. M. de Koningin-Regentes is aan
B. H. Bolink, te Enschede, leerling der am-
bachtsavond=chool, gedurende twee jaren een
toelage van f300 per jaar toegekend, opdat
hij zich voor het teekenonderwijs kunne be
kwamen. De jongeling had bij het bezoek van
H. M. de Koningin op 4 Sept. een sprekend
gelijkend portret van II. M. vervaardigd en
aangeboden.
tl
sl
P
sj
k