7ü sj t Te.
Gemeiigdo Berichten.
PEK TEL EO HAAË!
Koloniën.
Re platzaken.
regeering de geheele voormalige Ru ine vonr
een ander doel zou wenschen te reserveeren.
De veelbesproken gevverenzaak schijnt met
de in Oostenrijk gedane bestelling nog niet uit.
Naar de heer De Ras mededeelt in de
Limburger Koerier, zijn te Brussel en te
Maastricht onlangs in tegenwoordigheid van
Belgische hoofdofficieren proeven genomen
met het geweer Frère, waarvan het bewijs
zou geleverd zijn, dat dit geweer verre de
voorkeur verdient boven het gewijzigd Martn-
licher-geweer, van G.5 mM, waarmede ons
leger zal gewapend worden.
De heer Frère men zal het zich ber
inneren i« de Maa^tmhtsehe geweermaker,
die vóór een paar jaren een nieuw geweer
uitvond, en dit, ter invoering bij ons leger,
den toenmaligen minister van oorlog aanbood.
Van dat aanbod werd evenwel geen gebruik
gemaakt, daar, zooals generaal Schneider in
de zitting der Tweede Kamer van '14 Maart
1.1. mededeelde, bij onderzoek gebleken wa-",
dat bet geweer niet aan de verwachtingen
voldeed.
De beer De Ras trekt thans in twijfel of
van de zijde der Nederlandsche regeering wel
ooit proeven met dit wapen genomen zijn.
Binnenkort, zegt hij, zullen de gebeurte
nissen deze onjuiste mededeelingen van den
minister van oorlog wel verder komen logen
straffen. En als de schietproeven te Maastricht
nog mochten hervat worden, dan kan de
minister zich persoonlijk, of door iemand door
Z.Exe. aan te wijzen, overtuigen van de waar-
hoid der hier ïmdeaedeelde feiten.
Nu de vreemdeling zich van liet geweer
heeft meester gemaakt, om het te zijnen bate
te exploiteeren, zal hij er zich vermoedelijk
ook wel mede belasten, het den minister van
oorlog duidelijk te maken, dat op Nederlandsch
grondgebied en met Nederlandsche werk-
kiachteu even goede repeteergeweren klein
kaliber kunnen vervaardigd worden, zelfs tot
minderen prijs dan te Steyer, te St.-Etienne,
te Suhl of te Berlijn.
Mocht de toekomst dit leeren, dan is toch,
naar mij dunkt, de proef op de som geleverd,
dat alle bezwaren en bedenkingen des minis
ters, ontwikkeld in zijn rede van 14 Maart
1.1., tegen ien aanmaak dezer vuurwapenen
door de binneniandsche industrie, van nul
en geenerlei waarde zijn geweest.
Door het landelijk comité voor kiesrecht
uitbreiding is thans aan alle arbeiders- en
democratische vereenigingen 'mededeoling
gedaan, dat het comité het plan opgevat
heeft eene natiouale bijeenkomst te houden,
welke op verzoek van bet Prov. Groninger
kiest echtcomité zal plaats hebben op Woens
dag 25 December (eerste Kerstdag) in liet
lokaal »Atlas", Assenmarkt te Zwolle, des
middags ten 12 ure precies.
Ten 1 ure zal eene openbare vergadering
worden gehouden in bovengenoemd lokaal,
waarin als spreker zal optreden rar. P. J.
Troelstra,
"Van eene familie le Rotterdam heeft ds,
J, Kraijenbelt vóór eenige dagen een gift
van f 5000 voor den uitbouw van het
Kinderhuis" ontvangen. Voor de uitbreiding
in haar geheel is een bedrag van ruim
f40.000 noodig, (-B. Nèl.)
In eene Donderdag te Rotterdam gehouden
huishoudelijke vergadering van de burger-
kiesvereeniging ^Algemeen Belang" werd
medegedeeld, dat air. J. A. van Gilse weder
was aangenomen, omdat bij indertijd verkeerd
beoordeeld was.
Voorts besprak de heer De Rot het kies-
rechtontwerp-Van Houten. Een aantal be
zwaren werden daartegen door hem inge
bracht, doch niettemin was hij tegen ver
werping. Het gaf toch altijd iets, n.l. een
vermeerdering van het getal kiezers roet
ongeveer 150,000. Deze kiesvereeniging wil
dan ook wel uitbreiding van kiesrecht, maar
geen algemeen kiesrecht.
In den aanvang van zijn rede wees de
spreker op de onverschilligheid en lauwheid
bij de arbeidende klasse hier te lande in zake
bet kiesrecht.
Dezer dagen werd te Rotterdam een 12-
jarige jongen op straat slapende aangetroffen.
x\Ien ging aan bet zoeken naar de ouders, en
het bleek dat ze gescheiden leefden ue
vader was zwervende en de moeder moet
vertoefd hebben ergens in een logement
of in het ziekenhuis te Leiden.
Wanneer we nu lezen, dat de politie opspo
ring van deze ouders verzoekt, om hun te
zegen dat zij hun zoon, thans door het bur
gerlijk armbestuur onder dak gebracht, moeten
afhalen, zien wij hier een treffende tegenstel
ling met de zoo dringende behoefte aan meer
macht tegenover ouders, die hunne kinderen
verwaarloozen. Hier kan misschien een jongen
gered worden, maar hij moet reglementair
teruggestooten worden in hetgeen niet veel
meer dan een poel te noemen is. (IV. v. d. D.)
Door de politie te Rotterdam is aange
houden eene Duitsche vrouw, die ongeveer
8 dagen geleden met drie vkennissen" te
Amsterdam was gearriveerd en, na deze
meisjes van haar geld te hebben beroofd, te
Rotterdam een schuilplaats had gezocht. Óm
zich aan de nasporingen der politie te ont
trekken, had de vrouw zich als oude man
verkleed, hetgeen haar niet geholpen heeft.
Op verzoek der politie te Amsterdam is ze
derwaarts overgebracht. (li. Kil.)
Te Haarlem schijnt weder veel valsch
geld in omloop te zijn. Dezerdagen zijn door
een winkelier ontvangen een valsch kwartje
met de beeltenis van Koningin Wilhelmiua
en liet jaartal 1894, en een dubbeltje met
de beeltenis van Koning Willem III zonder
jaartal.
Alweder is te Haarlem valsch geld ontdekt,
nu gistermiddag aan het kantoor der accijn
zen een rijksdaalder, voerende de beeltenis
van koning Willem III en het jaartal 1871.
Het randschrift was vrij gebrekkig, doch
overigens was èn afwerking èn klank als bij
de echte.
Te Hilvarenbeek bezit iemand een hoed,
die al 18-maal bij een huwelijk enlG-maal
bij een begrafenis dienst heeft gedaan. Bij
de viering van het kroningsfeest van wijlen
2. M. koning Willem III schitterde hij
in den optocht. Dagen, data en jaartallen zijn
in den hoed te lezen. Dit merkwaardig
hoofddeksel blijft steeds gratis ter dispositie
der dorpelingen. ïLaarlGi.)
Een conducteur geelt in het N. v. d. D. een
oplossing, hoe het mogelijk is, dat vreemde
lingen, door onze politie pas over de grenzen
gebracht, nog denzelfden dag hun rentree in
ons land maken. De man schrijft:
De veldwachter-geleider van het transport
brengt hen tot Zevenaar, alwaar hij voor elk
hunner aan het loket een plaatskaart naar
Elten neemt. Zijn er nu onder die mannelijke
personen luitjes, weike liever niet naar htm
»Vaterland" terugkeeren, dan wagen zij den
sprong uit den in volle vaart ztjnden trein en
loopen het veld in.
De dames daarentegen gaan doornaar
Elten en worden aldaar door de Duitsche*
politie opgewacht. Blijkt het, datzij in Duitsch-
land niets op haar kerfstok hebben, dan laat
men haar in vrijheid. Eenigen gaan met den
trein naar Kleef en van daar via Kesteren of
Arnhem weder naar Amsterdam, alwaar men
haar des avonds in de Kalverstraat, Damiak
of Rokin kan ontmoeten. Sommigen harer zijn
zelfs zoo brutaal om met den keerenden trein
via Zevenaar naar Amsterdam te reizen, en
't gebeurt dikwijls, dat zij met den terug
keerenden veldwachter-geleider uit den trein
stappen
Velen, die des morgens tegen tien uur te
Amsterdam een z.g. »dieven wagen" het sta
tionsplein zien oprijden, waaruit eenige
jidames" en sheeren" stappen, zullen zeker
niet vermoeden, dat zij de meesten hunner
des avonds w eder in de Kalverstraat, enz.
kunnen ontmoeten.
De officier van justitie bij de rechtbank
te Alkmaar mr. F. F. Karseboom is Don
derdagavond plotseling overleden.
Omtrent de oorzaak van zijn plotselingen
dood deelt liet U. D. medeDe vlucht van
een gevangene, uit het raam van het parket,
heeft hem zoodanig aangegrepen, dat hij,
tehuis komende, door een zenuwberoerte
werd overvallen en kort daarna overleed.
De Donderdagnamiddag uit het rechtsge-
bouw te Alkmaar tijdens zijn verhoor ont
snapte persoon is denzelfden avond door
twee Alkmaarsche agenten van politie te
Castricum aapgeliouden en naar Alkmaar
teruggebracht, waar hij opnieuw in voorioo-
pige hechtenis werd gesteld.
Te Tubbergen is de boerderij van Job.
Klein Robbenhaar met den geheelen inboedel
en al het gewas een prooi der vlammen
geworden. Zes stuks der levende have kwam
mede om.
Alles was verzekerd.
Aan het paleis te Soestdijk wordt tegen
woordig druk gewerkt. Men verwacht aldaar,
dat de Koninginnen reeds vroeg in liet voor
jaar het paleis zuilen betrekken.
In eene te Lobit gehouden bijeenkomst
van de burgemeesters van Gendt (O.-B.) en
Millingen benevens den heer d'Harvant te
Lobit is besloten, van de toegestane gelden
voor de slachtoffers, nabestaanden en gewon
den bij de dynamiet-ontplofiing te Lobit toe
te kennen aan Bresser te Gent f4320 en aan
de wed. P. "Vermaas f 5100.
Door de Belgische kommiezen zijn gisteren
zes beste koeien, die men uit Nederland in
België trachtte te smokkelen, buit gemaakt.
Een beruchte vee-smokkelaar zekere C. de "V.
uit Steenbergen (Biezen), viel daarbij in han
den der ambtenaren. Het vee werd naar
Nieuwinoer overgebracht, eri de smokkelaar
zwaar geboeid naar het huis van bewaring
te Antwerpen.
Te Maastricht zal nu toch werke'ijk een
wapenfabriek gevestigd worden, en wel in de
Brusselsche straat. De firma waaronder de
directie zal plaats hebben, is Pascal-fi ères.
Gisteren is te Maastricht eene stelling
voor het in aanbouwzljud nieuw postkantoor
bezweken. Twee werklieden, wonende te Am-
bij, zijn daarbij naar beneden gestorteen,
die gehuwd was, is onmiddellijk bezweken,
de ander is levensgevaarlijk verwond.
De directie der Socióté générale te Brussel is
een diefstal van 2'Ia millioen francs op het spoor
gekomen, welke te haren kantore is gepleegd.
Bijzondei heden ontbreken.
Donderdagmiddag van de vorige week brak
in een woonhuis te Brooklyn brand uit, die zoo
snel om zich greep, dat een geheel huisgezin,
bestaande uit zes personen, geen mogelijkheid
meer zag, zich een uitweg door het vuur te
banen. Allen vonden een ontzettenden dood.
Tengevolge der beide laatste aardbevingen
heeft de koepel van Sint Pieter, te Rome, ge
leden. Er moeten herstellingswerken verricht
worden aan de glazen lantaarn en aan 'iet voet
stuk, waarop de groote bronzen bol rust, die
het gebeele gebouw kroont.
Het Generaalconsulaat in Odessa heeft bekend
gemaakt, dat tusschen de monding der Dnieper
eri de Krim nabij het dorp Floroje eerie nieuwe
handelshaven is gevestigd, welke voorloopig
Gorodoc genoemd wordt. Reeds nu heeft er een
zeer aanzienlijke aanvoer van koren plaats.
Te Odessa is een buskruitmagazijn in de lucht
gevlogen, waarbij vijf menschen gedood en ver
scheidene huizen vernield zijn.
's-CillAVEKIIAGIS, 10 November.
De commissie ad hoe uit de Staten van Zuid-
Holland heeft voorgesteld, ter zake van den
dynamietopsiag op Rozenburg, de Koningin-
Regentes te verzoekende vergunning aan
den heer G. Dirkzwager Mz. geheel in te
trekken, geen vergunning tot opslag of over
lading en vervoer van dynamiet enz. te geven
dan die gevaarloos is voor de personen en
goederen der omwonenden, en slechts bij
kleine hoeveelheden en onder streng toezicht,
en voorts om liet vervoer geheel te verbieden
tusschen 15 November en 1 April, op grond
van het grootere gevaar van ontploffing, dat
dynamiet in bevroren toestand oplevert, en
om het invriezen van met dynamiet geladen
schepen op de rivier te voorkomen, van
regeeringswege door daartoe aan te wijzen
militairen of ambtenaren een voortdurend
en streng toezicht te bevelen bij vervoer,
opslag en overlading van dynamiet enz.
Batavia, 15 October,
Aan het verslag omtrent de voornaamste ge
beurtenissen in het gouvernement Atjeh en
Onderhoorighedert, loopende van 15 tot en mot
28 Sept. jIis door de Jav. Ct. het volgende
ontleend
Groot-Aijeh. Op enkele onzer versterkingen,
buiten de geconcentreerde linie, vielen nu en
dan eenige schoten een Inlandsch fuselier, die
deel uitmaakte van de optrekkende wacht van
het blokhuis aan de brug te Anak-Galoeng,
sneuvelde, terwijl bij eene veldontdekking builen
Anak-Galoeng een Euiopeesch fuselier werd
verwond.
Poeloe-Weh. De werkzaamheden aan de kolen-
steigers te Sabang vorderden goed, in aanmer
king genomen de zware regens, die nu en dan
tot tijdelijke staking van het werk dwongen.
Onderhoorigheden. WestkustDe benden der
fanatieke geestelijke partij, dia tot "dicht bij do
kust in het rijkje van Tjoenda waien opge
drongen, kregen den 17n en 18n September
eene gevoelige les door bet krachtdadig optreden
van onze verbonden bondgenooten, de radja's
van Telok Somawé, Tjoenda, Bajoe Soewang en
Keloempaug Uoea.
Bij een algemeenen aanval onzer bondgenoo
ten werden do kwaadwilligen uit al hunne stel
lingen verdreven en moesten zij in hun over
haaste vlucht 4 dooden onbegraven achterlaten.
Vooral do verliezen van het volk van T.
Bahroeu, die zich bij de kwaadgezinden had
aaugesloton, moesten beduidend zijn. Men sprak
van 5 dooden en meer dan 20 gewondon. Aan
de zijde der verbonden radja's sneuvelden twee
personen en werden er meerdere gewond.
De benden waren gedeeltelijk verstrooid, en
vour een ander deel naar de bergstreken in het
Boeloesche teruggetrokken.
Onze versterking te Segli werd weder eenige
malen beschoten, waardoor é^n Europeesch ser
geant der artillerie, éen Euiopeesch kanonnier
en Óen Inlandsch fuselier licht werden verwond.
Westkust. De waarnemende assistent-resident
bezocht eenige kuststaatjes tot afdoening van
eenige politieke aangelegenheden.
De weersgesteldheid kenmerkte zich ook in
de laatste helft der maand September door
hevige regen», gepaard met steike windvlagen.
De gezondheidstoestand was weder ongunsti
ger. Het gemiddelde ziektecijfer per dag bedroeg
26 tegen 24 en dat van de bert i-berri 15 legen
12 gedurende den vorigen verslagtijd, Het
sterftecijfer was hooger.
Batavia, IS October.
De Java-Bade schrijft in haar mail-overzicht:
Hetgeen in het koloniaal verslag over de
Lombok-expeditie gezegd wordt, heeft, zeker tegen
de bedoeling van den minister van koloniën in7
velen hier versterkt in de meening dat het aan
onze zijde aan beleid heeft ontbroken en dat
Goesli Djilantik niet aan ons hoeft verdiend als
vorst van Karang-Asem te worden gehandhaafd.
Wat dezen laatste betreft, hij moge al niet met
den radjeh van Lombok hebben meegedaan, hij
beeft dan toch aan den generaal Van Ham err
don resident Dannenbargh de plechtige verklaring
gegeven dat hij van niets wist, hetgeen niet waar
kan geweest zijn. Doch de regeering moet wet
doen of zij Goesti Djilantik gelooft, daar anders
de onbegrijpelijke eenvoud van den opperbevel
hebber nog meer in het oog springt, die op het
bericht van een beraamd verraad aan de daarvan
verdachten liet vragen of dat juist was en zich
door hun ontkennend antwoord liet afhouden
van de noodige maatregelen om Je verraders te
voorkomen en liever de kans liep van do troepen-
te zien neerschieten dan van onnoodig vrees te>
hebben getoond. Nu echter diezelfde opperbevel
hebber, nadat men in hem niet zijn beleid maar
den moed van het Indische leger heeft gehul
digd, binnen eenige dagen als commandant van
het leger zal optreden en Goesti Djilantik om
redenen van opportuniteit aan het hoofd van-
Karang-Asem wordt gelaten, heeft een critiek"
van beider houding bij de gebeurtenissen op-
Lombok alleen nog historisch belang. Geneiaai
Vetter heeft thans geheel andere eigenschappen
te toonen dan in den aanvoerder eener expeditie
in moeilijke omstandigheden noodig zijn, er»
Goesti Djilantik heeft thans meer reden dan ooit
om onze zijde te houden. Intusschen zal het go-
beurde met generaal Vetter in Nederland wel
de gewoonte vestigen om bij den terugkrer van
Indische ambtenaren van naam in hunne personen
de verschillende takken van dienst hier te lande-
te gaan huldigen er is toch geen reden om dit
alleen het leger te doen.
Wegens oneerbare handelingen tegen een
jongedame des avonds in het Lange Voorhout
te 's-Gravenhnge gepleegd, zijn de kotporaal bij
het 3e regiment huzaren J. en de huzaar VV.
door den kitjg-raad aldaar op aanklacht van be
doelde jongedame veroordeeld de eerste tot zes
weken en de tweede tot drie weken gevangenis
straf.
Gevonden voorwerpen.
a. Aanwezig aan het commissariaat
een muilkorf en een ring met 2 sleutels.
i. Terug te bekomen aan de volgende
adressen: een zwarte kip, bij Volk, Doelen
hofje 4, een zwart zjjden parapluie, bij
wed. Dumont, Stationstraat 2, een porte-
monnate met f0.16, bij Groenendaal,
Dirkje-Meesterstraat 4, een dito met f 0.10,
bij Smeets, Oosterstraat 66, een rozenkrans,
bij Meerhof, Houtstraat 9, een bril in étui,
bij Lemmers, Polderstraat 38, een gutta
percha wielband, bij v. Wijngaarden,
Hagastraat 73, een Engelse!» lederen broek,
bij De Wolf, knecht in de branderij van den
heer Nolet, Boterstraat, een kleine zwarte
bond met bruine pooten, bij Jansen, Lange
Haven 113. N
