Itinnenlandsche Berichten.
(iï.R.Ct.)
Letteren, Kunst en Wetenschap.
burg onoprecht is, dat de opstand daar voort-
smeult, en dat hij -weer zal losbarsten, zoo
dra de gewapende Boerenkorpsen weer naar
huis zijn gekeerd. Daarom blijven zesduizend
man in den omtrek van Johannesburg.
EERSTE KAME i DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 16 Januari.
Het belangrijke wetsvoorstel van den heer
Hartogh betrekkelijk de herziening der bur
gerlijke rechtsvordering, reeds in de eerste
maanden van het vorige jaar door de Tweede
Kamer aangenomen, kwam heden in deze
vergadering in behandeling.
De heeren Hartogh en Pijnappel werden
tot verdediging van het voorstel in de zaal
to- elaten.
Ter bevordering van een geleidelijke be
raadslaging werd deze in vier deelen gesplitst.
Zij begon met de algemeene beschouwingen,
•waaraan allereerst deelnam de he»r Tan
Boneval Faure, die, ondanks de groote ge
breken van de tegenwoordige reclitsvos dering,
van oordeel was dat er geen genoegzame
redenen bestaan om op het wetsvoorstel de 1
koninklijke bewilliging te verzoeker. Liever 1
had hij den minister vari justitie het initiatief
tot deze gedeeltelijke herziening willen zien
nemen en betreurde dan ook dat justitie zich
verantwoord achtte deze gelegenheid te laten
voorbijgaan. Op grond van de wezenlijk over
gebleven en niet te herstellen gebreken, z.
gevolg van een onvoldoend onderzoek in de
Tweede Kamer, kon spreker zijne bezwaren
tegen deze vrucht van het. parlementair initia
tief niet ovprwinnen. Hij kon er geen voor
deel voor <le rechtspraak in zien en verwachtte
geen nadeeiige gevolgen van de verwerping
dezer geen verbetering brengende wijziging.
Daarentegen verdedigde de heer Van Lier
de verbetering der procesorde, voorgesteld
door rechtsgeleerden die jarenlang de praktijk
hebben uitgeoefend. Die verbetering is groo-
ter dan de bezwaren, gelijk spreker ontwik
kelde.
De heer Kist voegde zich bij hen, die
meenen dat een omvangrijke herziening van
het burgerlijk proces als de voorgestelde moet
uitgaan van de regeering, en niet van het
partic lier initiatief. Zijn bezwaar was vooral
dat de. verbetering niet is in het maatschappe
lijk belang en dat het groote euvel van het
proces, de lange duur daarvan, door dit ont
werp niet gekeerd wordt, integendeel ver
ergerd.
De heer Fokker hield een betoog tot onder
steuning van het voorstel tegenover de be
wering dat de rechterlijke macht en de
Raad van State vooraf hadden moeten ge
hoord zijn, zijnerzijds toejuichende dat van
het parlementair initiatief is gebruik gemaakt
en, wijzende op de sympathie waarop het
voorstel bij den minister van justitie mag re
kenen. Bij verwerping zou jarenlang verbete
ring in het procesrecht achterwege blijven.
De heer Van Lynden acht herziening der j
wetboeken niet geschikt voor regeling door
een initiatief-voorstel. In het ontwerp komen
vele verbeteringen voor, maar zijne bezwaren
tegen andere wijzigingen zijn overwegend.
De wensch naar deze herziening is volstrekt
niet algemeen.
De heer Hartogh verdedigde het ontwerp
als een voorstel der Tweede Kamer, niet van
hem en zijne vriendeneen ontwerp dat jaren
lang arbeid heeft gekost, waaromtrent hij
adviezen inwon van alle piofessorea, ook van
den heer Van Boneval Faure, en waaromtrent
hij een zeer gunstig advies kreeg van den
vervaal diger van het zoo hooggeroemde ont
werp van 1865. Hij verdedigde de Tweede
Kamer tegen het verwjjt van slordigheid en
onnauwlettendheid en meent dat men goed
voorbereid werk niet mag doen mislukken, in
de hoep cUt de minister wel voorstellen zal
doen.
De minister van justitie constateerde dat
'de heer Hartogh hem bij zjjn optreden om
overneming van het ontwerp gevraagd heeft,
maar dat hg dit niet kon door de veelheid
van arbeid en hij den arbeid van den heer
Hartogh niet wilde storen. Hij houdt vol dat
het departement van justitie geen andere ge
gevens heeft dan ieder jurist en dat h(j bij
verwerping volstrekt niet beloven kan terstond
de rechtsvordering te gaan herzien.
In het ontwerp komt niets bepaald onaan
nemelijks voor.
De heer Van Boneval Faure constateerde
dat hij bet ontwerp eerst ontvangen heeft
na de indiening.
De heer Pijnappel stelde zijn practische
ervaring tegenover de wetenschappelijke ken
nis van den heer Faure.
Na replieken is het algemeen debat gesloten.
Daarna werd behandeld de procesgang in
't algemeen.
De heer Van Boneval Faure betoogde uit
voerig dat de voorgestelde algemeene sum
miere behandeling de misbiuiken zal besten
digen en nadeelig is voor de justiciabelen.
Morgen voortzetting.
SCHIEDAM, 17 Januari 18»6.
Heden was het de laatste dag dat K. van
der Sluijs, sluis- en brugwachter aan de sluis
nabij de beuis, in dienst der gemeentewas,
daar hij met ingang van morgen eervol ont
slagen en gepensionneerd is.
Burgemeester en wethouders hadden hem
gaarne in hunne vergadering dank willen
betuigen voor zijne trouwe diensten, gedu
rende een aantal jaren aan de gemeente be
wezen, doch wegens ongesteldheid van v. d.
Sluijs kon dit niet geschiedeu.
Eene commissie uit dat college, bestaande
uit den burgemeester en den secretaris, ver
voegde zich daarom hedenmiddag aan zijne
woning om hem, bij monde van eerstge
noemde, dank te zeggen voor de uitnemende
wijze, waarop hij lange jaren zijne betrekking
had vervuld, en toe te wenschen dat hij nog
langen tijd een welverdiende rust mocht-ge-
nieten.
Zichtbaar aangedaan bedankte Van der
Sluijs den burgemeester voor zijue hartelijke
woorden.
Bij kon. besluit is benoemd tot rechter in
de arrond.-rechtbank te Rotterdam mr. A.
O. II. Teilegen Bz., thans rechter-plaatsver-
vanger in de anond.-rechtbank en advocaat
te Groningen.
Bij kon. besluit is benoemd tot directeur
van het postkantoor te Delft A. Rijser, thans
in gelijke betrekking te Eindhoven."
De mini.-ter van justitie brengt in herin
nering, dat zij, die tot de.i Nederlandschen
adel belmoren, gehouden zijn aan het depart,
van justitie kennis te geven van de in hun
geslachten plaats gehad hebbende geboorten,
huwelijken en sterfgevallen, door inzending
van gelegaliseerde volledige afschriften van de
in de registers van den burgerlijken stand
ingeschreven akten.
Gelijk bekend is zijn thans, ten dienste van
de gerechtelijke statistiek, telkaarten irige-
voerd, die de leden van het parket bij de ge
rechtshoven, rechtbanken en kantongerech
ten elk kwartaal aan het departement van
justitie ingevuld inleveren.
Op alle moeten vermeld worden de datum
van arrest of vonnis, de familienamen (bij
namen, valsche namen), de voornamen en de
geboortejaren en dagen der veroordeelden,
terwjj! op die, betreffende de wegens mis
drijf verooi deelden, bovendien de burgetlsjke
staat, de lig'uimiteit, het beroep en het kerk
genootschap der gestraften moet voorkomen.
Overigens worden in bijzonderheden om
schreven de gepleegde strafbare feiten en de
opgelegde straffen.
Men schrijft aan de 2V. S. Ct.Het be
richt in eenige couranten omtrent een jongetje
dat op zijn verzoek eene harmonica van H.
M. de Koningin-Regentes zoude hebben ont
vangen, is, zooals het werd medegedeeld, min
juist. Wel heeft het zoontje van den schoen
maker Masseling te Odoom een verzoek dien
aangaande tot Hare Majesteit gericht en is
uit inlichtingen van den burgemeester van
Odoom gebleken dat de jongen, die goed de
harmonica bespeelt, zoodanig instrument be
hoeft omdat hij daarmede bij feestelijke ge
legenheden in de gemeente geld zoude kun
nen verdienen, en zijne ouders op die wijze
zoude kunnen helpen, maar verder is er niets
geschied.
Hoewel het nu mogelijk is dat H. M. de
Koningin-Regentes den jongen zal willen te
hulp komen en hij dus zijn harmonica zal
krijgen, ligt het voor de hand dat dit ge
schenk niet zoude worden gegeven om den
jongen een harmonica te doen rijk worden,
doch alleen omdat hij daarmede in zijn overi
gens vrijen tijd eenig geld kan verdienen en
zijue ouders helpen.
Naar wij vernemen is op de ten bate van
de nagelaten betrekkingen van de equipage
van het stoomschip Amstel circuleerende
lijsten reeds voor f 10,000 geteekend.
Woensdagmiddag werd te Rotterdam aan
gehouden en naar het huis van bewaring
overgebracht I. F., koopman, verdacht zich
in November 1.1. te Maassluis en te Schiedam
te hebben schuldig gemaakt aan oplichting.
De tweede prijs van de loterij der Amster-
damsche tentoonstelling, het juweeien collier,
is, naar men zegt, gewonnen door een land
bouwer te Pernis.
Volgens de Haarl. Ct. zouden slechts
300.000 loten verkocht zijn van de 1.500.000.
Door den heer E. W. van Broekhuijse,
vischhandelaar te Haarlem, en aldaar deri 7n
December j.l. overleden, zijn de volgende
legaten toegekend: Noord- en Zuidhollandsche
Reddingmaatschappij f 10,000, Prins-Hendrik-
stichting te Egmond f 10,000, Inrichting voor
oude zeelieden te Vlaardingen f 3000, stede
lijk Museum te Haarlem f3000 en Gesticht
van de Broeders van Barmhartigheid der
Orde van den H. Joannes de Deo te Haarlem
f 2000.
Met leest in het Haarlemsch Dagblad:
De heer C. C. v. d. Valk, electrotechnicus
alhier, heeft eene nieuwe uitvinding gedaan.
Door hem is vervaardigd een geheel nieuwe
automaat voor den verkoop van perronkaartjes,
welk toestel op veler onzer spoorwegstations
zal worden geplaatst.
Een toestel tot het verkrijgen van perron
kaartjes was reeds in het buitenland in ge
bruik, doch voor ons land ongeschikt omdat
het op het kaartje niet den tijd aangaf.
De automaat, die wij thans bij den heer
v. d. Valk zagen, voldoet aan dezen eisch. In
het toestel is een uurwerk aanwezig, waar
door op het kaartje den datum, de maand
en het uur nauwkeurig worden aangewezen.
Elk uur verzet het toestel automatisch het
uur, evenzoo na eiken dag, den datum en
na elke maand de maand, zoodat het alleen
op zekere tijden behoeft opgewonden te wor
den.
De automaat is zoodanig ingericht, dat tot
het verkrijgen van een perronkaartje alleen
goede 2Vü-cts.-stukken en geen looden of
blikken plaatjes in den vorm van dat geldstuk
kunnen worden gebruikt en voorts zoo gecon
strueerd dat wanneer de kaartjeshouder ledig
is, de opening waarin het geldstuk moet
worden geworpen, automatisch wordt gesloten
en dus geene geldstukken meer in ontvangst
neemt terwijl tevens het publiek bekend ge
maakt wordt, dat de kaartjeshouder ledig is,
j door een plaatje met het woord ledig.
De werking van het toestel is zeer eenvos,
dig en gemakkelijk. Wanneer men in de daar.
voor bestemde opening een 2>/o-ct.-stuk hoeft
gedaan, duwt men aan een hefboom, totda*
een schel klinkt, waarop het kaartje gestem-
peld in een bakje valt.
Men ontvangt altijd zooveel kaartjes als
men geldstukken in de opening doet, ook al
werpt men er meerdere geldstukken tegelijk in.
Op de verhuring van schippersknecht»
te Sneek die Dinsdag werd gehouden, over-
trof het aanbod verre de vraag. De treurige
toestand der schipperij is de reden, dat menig
schipper geen knecht meer kan huren, zoo
dat de vrouw diens plaats moet vervullen.
De hoogste loonen die bedongen konden
worden liepen van f100 tot f155.
Zekere P. H. en zijn vrouw, wonende te
Nageibeek, gem. Schinnen (L.), hadden
Dinsdagavond in hun woon- tevens slaap
vertrek, alvorens zich ter ruste te begeven,
nog eenig hout in de kachel gelegd. Dit hout
schijnt niet ontvlamd, maar verkoold te zijn;
men vond althans Woensdagmorgen de ka
mer vol damp en de beide echtgenooten
gestikt.
's-Gravenhage. Hare Majesteit de Ko
ningin-Regentes heeft een brief van rouwbe
klag gezonden aan mevr. de weduwe Gey van
PittiusBlanken, naar aanleiding van het
overlijden van haren echtgenoot, den gepen-
sionneerden luitenant-generaal, adjudant ïed
Hare Majesteit de Koningin in buitengewo
nen dienst A. R. W, Gey van Pittius.
Hare Majesteit zal zich morgen bij de be
grafenis van den generaal doen vertegen
woordigen door den kapitein ter zee Zegen
Veeckens, adjudant van Hare Majesteit de
Koningin.
Helder. Woensdagavond is alhier in eene
zeer druk bezochte volksbijeenkomst in »Ti-
voli" de jongste overwinning der Transvalere
op feestelijke wijze herdacht. De beelteni»
van president Kruger prijkte op het tooneei,
omgeven van groen en bloemen en geflankeerd
door de Transvaalsche en Hollandsche kleuren.
Nadat door twee-jongedames hat Trans
vaalsche volkslied was gezongen, hield de
president der commissie voor volksbijeenkom-
sten, de heer B. F. van Eek, eene rede, waarin
hij op het gewicht van de overwinning der
Boeren wees en warme hulde bracht aan hun
beleid en hunne dapperheid, waarmede de
vergadering hartelijk instemde.
Staande de vergadering werd de volgende
geluk wensch aan president Kruger gezonden:
»De commissie voor volksbijeenkomsten te
Helder, hedenavond met ongeveer 600 man
nen en vrouwpn, uit alle klassen der bevol
king, ter uwer huldiging feestelijk bijeen,
wenscht namens die allen u en uwen dap
peren Transvalers van harte geluk met uwe
jongste overwinning. Dat gij nog vele jaren aan
het hoofd van dat dappere volk moge staanf
sNamens de commissie en de mei haar ver
gaderden, de president B. F. van Eek."
De Koningin weduwe-Ragantes heeft, tnedfr
namens de Koningin, aan de commissie tot op
richting van een gedenkteeken voor Conslantijn
Huijgens eene bijdrage van f 150 dnen toekomen.
Prof. Röntgen, uit Wurzburg, is door keiter
Wilhelm uitgenoodigr) naar Berlijn te komen e»
in het koninklijk paleis een voordracht te boute»
over zijn nieuwste ontdekking (photograpbie va»
het onzichtbare).
Elders genomen proeven hebben de bei iclitett
over de nieuwe wijze van photographeeren be
vestigd. In het natuurkundig ïaburatoiïum de'
hoogeschooi te Pest o. a. worden, met behulp
van licht (als men 't zoo noemen mag) uit
Crookes* buis voorworpen door houten kasten
lieen en van Hoicsehelgke lichaatnsdeelcn alle®
de beenderen gephotographeerd.
