m 1896
Zondag 14 en Maandag 15 Juni.
M°. 9066.
Eersfe Blad
"Vijftigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
uit(tevei; l odé.
Organisatie der arbeiders.
Bimienlandsclie Berichten.
■ajy®
Abonnementsprijs, per kwartaal f 1.85.
Franco per post, door liet geheele Rijk- 2.50.
Afzonderlijke nommers- 0.10.
B II B A ft! e BOTKlliTKA AT ff®.
Advertentieprijs van 110 gewone regels inet
inbegrip van eene Courantj 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
In zijn ingezonden stuk van gisteren
noemt de heer Snel het Alg. Ned. "Werk
liedenverbond, den R.-K. Volksbond en Patri
monium als de vereenigingen, die zich op
het oogenblik bezighouden met de branders
knechts-kwestie. Over de werkzaamheden dezer
genootschappen hierin willen wij vooralsnog
zwijgen. Dat wij ze niet noemden in ons
artikel »Bootwerkers-Brandersknechts", heeft
evenwel een zeer gegronde reden. Naar onze
innige overtuiging n.I. zullen de drie ge
noemde vereenigingen geen van allen in
staat zijn, in den grooten midergekomen strijd
van den arbeid op te treden als voldoende
krachtig verdediger van den arbeid en de
arbeidersklasse, omdat zij 1°. niet zijn voort
gebracht door de omstandigheden en 2° op
een aaneensluiting naar politieke of godsdien
stige gezindheid berusten. En de pogingen en
werkingen, der bootwerkers gaan wè] uit van
de omstandigheden en zijn derhalve logisch.
Dat die drie vereenigingen niet zijn voort
gebracht door de omstandigheden, gelijk ook
uit hare werkzaamheden blijkt, zou nog te
verhelpen zijn: zij zouden zich kunnen aan
sluiten aan de omstandigheden en zoodoende
zich zelf hervormen. Maar niet te verhelpen
is het, dat zij op politieke of godsdienstige
gezindheid steunen. Wij willen niet zeggen,
dat de leden van een kerkgenootschap, die
aan de dogmatiek van dat kerkgenootschap
hechten, zich niet zouden moeten vereenigen.
Geenszins. Maar zij moeten zich niet veree
nigen voor andere dan kerkelijke bedoelingen.
Doen ze dat toch, dan maken zij de zaak,
die ze voorstaan, onzuiver, door er een kerke
lijke voor te schuiven. Of is er soms katho
lieke honger, protestantsche honger (orthodox
of modern), katholieke ellende, protestantsche
ellende, enz.Is de loon- en meester
knecht-kwestie in het brandersvak anders
voor katholieken dan voor protestanten Nu,
juist daarin zit hem de onoplosbare onverwij-
derlijke fout van zulke vereenigiogen. Indien
er belangen van eenige (of alle) leden eener
zoodanige vereeniging overeenkomen met be
langen van eenige (of alle) leden eener andere
(kerkelijk daaraan tegenovergestelde) zooda
nige vereeniging, dan zullen die leden niet
in de eerste plaats zich om hun belangen
groepeeren, maar om de beginselen, die hen
op kerkelijk gebied scheiden. De geschiedenis
is vol van voorbeelden daarvan. En daardoor
worden die belangen dan geschaad. Dit toe
passende op de tegenwoordige omstandig
heden, geeft: de gemeenschappelijke belan
gen van den arbeid en de arbeidersklasse
worden benadeeld door de aaneensluiting van
(i) zeifs bij gemis aan zaakkennis, enz.
de arbeiders naar godsdienstige gezindheid.
En aangezien de belangen van den arbeid
voor de arbeidersklasse in onze dagen boven
aan staan, zullen die vereenigingen naar ker
kelijke gezindheid op den duur onbestaan
baar blijken, zooals reeds overal gebleken is,
waar groote arbeidsbelangen groote werk
stakingen verlangden. Daarom ook noemden
wij zulk soort vereenigingen niet.
Bk liet Alg. Ned. Werkliedenverbond gaat
het wel niet om het kerkelijke. Maar toch
deugt ook dat niet als verdediger van de arbei
dersklasse, omdat het van bovenaf is gaan
werken in plaats van onderaf. Zooals iemand
die een groot mooi liuis wil bouwen en be
ginnen wil met het aanbrengen van orna
menten. De vereeniging van alle arbeiders
is ontegenzeggelijk in het belang der arbei
dersklasse. Het ideaal der geheele arbeiders
organisatie is dan ook: vereeniging van alle
arbeiders, internationaal. Maar een dergelijke
organisatie moet opgroeien, van een klein be
gin komend tot dat groote geheel. Begin*
men met dat geheel, verklarend dat bel er is,
het een naam gevend, en dan trachtend dat
fictieve geheel tot een werkelijk geheel te ma
ken, dan laat men dat groote geheel niet
regelmatig volgroeien, maar dan tracht men
kunstmatig het in het leven te roepen. Zoo
vormen niet de maatschappelijke toestanden
de arbeidersorganisatie, maar menschen doen
dat buiten de toestanden om. Daarom noem
den wij ook het Alg. Ned. Werkliedenverbond
niet. Een vergelijking ter verduidelijking:
het Alg. Ned. Werkliedenverbond is als
iemand, die het mogelijk acht en verlangt,
dat een zaadje onmiddellijk bloem en vrucht
voortbrengt, dat een kind direct na zijn ge
boorte de kracht en ontwikkeling van een
volwassen mensch bezit, dat een pas aange
plante boschculture in 1 jaar een groot scha
duwrijk bosch oplevert, enz.Want het
A, N. W. is begonnen met het slot.
Om al deze redenen verzwegen wij het
werk van het A. N. W., van Patrimonium
en van den R.-K. Volksbond. Het is mogelijk,
dat zij nu in de branderskwestie iets uit
richten, eenige misstanden weten weg te
werken en tot eenig resultaat zullen komen,
Maar dat z(j daarmee de groote kwestie van
den arbeid iets verder brengen, blijkt uit het
bovenstaande onmogelijk te zijn.
Er is slechts éen enkele weg, om te komen
tot de oplossing van het groote vraagstuk
van den arbeidsolidariteit tusschen de goed
georganiseerde werkgevers en de goedgeor
ganiseerde werknemers. Dat op die maaier
een geheele omwenteling in onze maatschappij
zal worden gebracht, spreekt vanzelf. Maar
als de verandering der toestanden en omstan
digheden dat eischt, dan is het de plicht van
ieder mensch, daarnaar te handelen.
Het eerste middel om daartoe te geraken
is de organisatie der arbeiders tot vakver-
eenigingen, die ter behartiging van samen
gaande belangen van verschillende vakken,
dan moeten samenwerken. Door hiermee te
beginnen, bereikt men reeds dit groote: dat
de arbeiders met gelijke belangen solidair
zijn. Daaiom ware bet zeer gewenscht, dat
de brandersknechts zich vereenigden, in plaats
van voor liet eene deel onder liet A. X. W.,
voor een ander deel onder Patrimonium,
voor een derde deel onder den R.-K. Volks
bond, en voor de rest ieder geheel afzonder
lijk op te treden. Dat is als een leger, dat
zich splitst in verschillende afdeelingen, ieder
onder een eigen geheel onafhankelijk com
mandant: samenwerking tusschen dei gelijke
afdeelingen is louter toeval. En zooals het
is met de bramlersknecbts, zoo is bet met
de arbeiders in alle vakken. Vanzelf ontstaat
hieruit ten slotte d# solidariteit tusschen de
verschillende vakvereenigingen, Maar dit
lijkt ons een eerste vereischte: niet met iets
anders te willen beginnen dan liet begin, en
geheel zich aan te sluiten aan de eiseben der
omstandigheden. En als men nu slechts den
moed heeft, die omstandigheden te zien en
te erkennen, dan volgt liet overige vanzelf.
SCHIEDAM, 13 Juni 1890.
Gisteravond is het 7-jarig zoontje van den
heer J. A. S. Engering, spelende aan de
Lange Haven, te water geraakthet werd
gelukkig gered door den beer B. Schiphorst,
die het knaapje zijn wandelstok toestak en
daarmede op het droge bracht.
Hedennainiddag ten 1 ure is brand ontstaan
op het dak van de distilleerderij «Moskou",
van de firma J. A. J. Nolet, aan de Hoofd
straat alhier, vermoedelijk door een vonk die
op het dak is gevallen, tengevolge waarvan
het daarop liggende vuil vlam heeft gevat.
Door de politie en eenige burgers werd met
behulp van een slangenwagen der waterlei
ding de brand gebluscht.
Ongeveer 4 vierk. meter van het dak is
verbrand.
De heer H. Schubart, bij koninklijk besluit
van 26 November 1895 no. 41 benoemd tot
consul te Canton, is in die hoedanigheid door
de Chineesche regeering erkend. Stct
Door den gouverneur-generaal van Ned.
Indië is per telegraaf de uitzending gevraagd
van eenige luitenants der artillerie.
De jV. E. Ct. ontving heden van haren cor
respondent te Batavia het volgende telegram
ïOnze zeemacht onderzoekt de kansen voor
een landing in Lepong, Het weer wordt slecht."
Er is, naar de Haagtche Ct. verneemt, een
wetsontwerp in bewerking misschien zelfs
al gereed waarbij de pensioenen van ver
oordeelden tot gevangenisstraf van meer dan
drie maanden worden geschorst voor den
duur dier straf.
Bij kon. besluit zou, aldus zal daarbij
worden voorgesteld, afwijking van deze be
palingen kunnen worden toegestaan ten be
hoeve van vrouw en kinderen van den ver
oordeelde.
Aan de leden der Zuidafrikaansche ver
eeniging is het verslag toegezonden over liet
boekjaar, loopende van '1 Mei 1895 tot 30
April 1896.
»De ernstige gebeurtenissen in de Zuid
afrikaansche republiek", lezen we o. a., heb
ben de eenigs/.ms sluimerende belangstelling
onzer landgenooten aanmerkelijk verlevendigd
en bet aantal onzer leden in Nederland onge
veer doen verdubbelen. Op 1 Mei 1895 be
droeg het 829, op 1 Mei 1890 omstreeks
1800!" Tocli s de opmerking, die verder
wordt gemaakt juist, dat met het oog op de
contributie f3 per jaar dit cijfer nog
altijd bedroevend mag heeten.
Het verslag wijst er op, dat vele plannen,
ten bate van onze Zuidafrikaansche verwan
ten bedacht en in de bladen aanbevolen,
kwamen van personen, die nooit op onze leden
lijst gestaan en dus nooit behoefte gevoeld
hebben aan samenwerking. De een wilde een
emigratie-maatschappij oprichten, alsof de
quaestie der emigratie niet jarenlang door
ons op allerlei wijze onderzocht wasde
ander een «beweging" om aan jonge Zuid
afrikanen gemakkelijker toegang te doen ver-
leener. tot onze universiteiten, alsof wij
niet sinds 1887 alles gedaan hebben, wat
daaraan te doen is de derde epn stoomvaart
verbinding: de vierde weer wat anders. Het
zou zoo hoogst wenschelijk zijn dat al die
genen, die genoeg belangstelling hebben om
zulke plannen te bedenken en uiteen te zet
ten, zich met ons vereenigden en huune
denkbeelden gaven aau het bestuur of aan de
leden.
Verder vermeldt het verslag, dat door de
vereeniging, naar aanleiding van den rooftocht
van de mannen der Chartered Company een
schrijven is gericht aan het Engelsche volk,
waarvan vertalingen in het Engelsch, Duitsch
en Franscli zijn gemaakt. De commissie voor
de redactie van dit schrijven bestond uit de
heeren De Louter, Molengraaf! en Spruyt.
Het kapitaal van het Taalfonds bedraagt
thans ruim f56000. De Nederlandsch spre
kende Vlamingen hebben hiertoe weinig bij
gedragen. Alleen uit Gent, waar prof. Paul
Fredericq zich de zaak aantrok, werden ette
lijke honderden francs gezonden, door een
commissie, waarvan de heerMurt secretaris is.
"Wij noemen dezen naam, omdat, de heer
Murt werkelijk belangstelt ia de Zuidafri
kaansche republiek, en zijn landgenooten
tracht op te wekken, voor zooverre zij indus-
trieelen en handelaren zijn, de Transvaal in
het gebied hunner operation op te nemen.
Van een boekje: »De Afdeeling van de
Zuid-Afrikaansche Republiek op de Tentoon
stelling te Antwerpen in 1894", door den
lieer Baerveldt, consul van België te Pretoria,
bewerkt, zegt de heer Murtdit boekje zal
de Belgische industrieelen doen zien, dat ze
in de Transvaal een veld van afzet voor hun
voortbrengselen kunnen hebben, dat zich met
den dag meer uitbreidt.
Aan de ambtenaren van den visitatiedienst
zijn dezer dagen vergoedingen uitbetaald we
gens gemis van het vorigjaar, voor hen voort
spruitende uit benaderingen. Naar wij verne
men zijn deze zoodanig geregeld, dat zij bij de
betrokkenen algemeene tevredenheid hebben
gewekt. (De Fiscus.)
Ter gelegenheid van de verzending van het
millioenste pakket van en naar Engeland via
Viissingen zal te Londen op 29 dezer een
