it a ic v e ij TT" o i) e.
A0. 1896.
oensdag 30 September.
N\ 9142.
Eerste Blad
ij f t i g s t e J aargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
BE NIEUWE STRIJD.
Bui te lil «i li cl s clie Berichten.
8 HIEDAMSGHE
f 1.B5.
- 2.50.
- 0.10.
BOK Al!-" BOTBft*Ti5 4 T
Aiivertentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van een» Couiantj 1.10
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen twei:mam. berekend.
Abonnementsprijs, per kwaitaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
jMM^snssstsmxfsami w «wwwanrti «bcmu <mo i aai1
Er is weder een oorlog" uitgebroken in
onze stad. De heer D. E. J. Wiilcman beeft
11 zijner werklieden ontslagen. Een bloeiende
onderneming is voor een groot gedeelte tot
stilstand gebracht tot schade van den
patroon, tot nadeel van de werklieden. De
maatschappelijke strijd wordt aangewakkerd
haat en verbittering nemen toe.
Waar den lid lijdt, lijden alle leden.
Droefheid en zorg vervullen ons voor Schie
dam, dat aan niets zoo zeer behoefte heeft
als aan vredeeen vrede, die slechts den
ernstigen, welwillenden «meningenstrijd kent.
Beide partijen hebben gesptoken n ons
blad. De beer W. verklaart geen werklieden
in dienst te willen hebben, die iid zijn van
den Int. Sigarenmakersband, die z. i. socia
listisch is.
Alle bijkomende zaken laten wij rusten;
-waar bet om gaat is thans duidelijk voor
iedereen.
Is de bond inderdaad socialistisch De heer
W. beweert hel even sterk als de sigaren
makers het tegenspreken.
Wij onzerzijds merken slechts op, dat het
woord socialistisch allesbehalve een scherp
belijnde beteekenis heeft; het is integendeel
zoo rekbaar als caoutchouc. Socialist zijn wij
allen min of meer. En socialisten te vereen
zelvigen met dieven en brandstichters en
bommensmijters, zooals nog velen doen, wordt
toch til te dwaas, sedert tal vau de besten van
ons geslacht dien naam als een eeren aam
beschouwen.
De sigarenmakers zijn overtuigd, dat hun
bond nuttig is voor hen zeiven, voor vrouw
en kinderen, voor de maatschappij. Die over
tuiging bezegelen zij met hun woord niet
alleen, maar met hun daad: de ellende
te verkiezen boven het opge
ven dier overtuiging.
Is het zc<lcli)k gerechtvaardigd eeu
-overtuiging Qcn zulk eenete straf
fen «net honger en gebrek?
Nu de sigarenmakers trachten door een
■fe'rzoeningsraad den verbroken vrede te her
stellen, willen wij op het antwoord niet voor-
uitloopen.
Dat beide partijen door oprechtheid en
zelfbeheersching die loffelijke poging nnogen
bevorderen.
ENGELAND.
Zaterdag is de markies van Salisbury op
Balmoral, het Schotsche buitenverblijf van
.koningin "Victoria, aangekomen, waar hij
verblijven zal tot de Russische keizer weer
vertrekt, wat omstreeks 3 October zal wezen.
Men weet welke groote verwachtingen een
deel der Britsche pers van dat oponthoud
heeft.
Aan de Kölnische Ztg. wordt uit Londen
gemeld dat de oogarts dl'. Pagensleeher uit
Wiesbaden naar Balmoral ontboden is, om
koningin Victoria te behandelen, die ver
moedelijk aan een begin van staar lijdt.
Ook in de koloniën heeft men den dag,
waarop koningin Victoria het langst van alle
Engelsche souveieinen geregeerd heeft, niet
onopgemerkt laten voorbijgaan. De bisschop
van Melbourne o. a. heeft te Balle>at in een
feestrede liet heuglijk feit herdacht. Hij wees
er op, dat er bij de troonsbestijging van
Victoria slechts 5 koloniale bisschoppen waien,
terwijl men er thans 87 lelt. Hij verklaarde
overtuigd te zijn, dat de koloniën zish ten
allen tijde om het moederland zouden scharen
en zoo noodig hun laatsten droppel bloed
voor het land zouden veil hebben.
Te Bombay is een feestmaaltijd gehouden,
waarop de onderkoning van Indië een wel
sprekende rede hield.
In een vergadering van het Lagerhuis van
Canada te Ottawa werd door een algevaar
digde een toespeling gemaakt sop de lange
regeeririg van koningin Victoria, waarop een
der leden op luiden toon uGod save the
Queen" riep. Door beide zijden van het Huis
werd met deze uiting ingestemd.
DUIX5CHLAN 1).
De keizer heeft aan prins Albert van Saksen
en prins Albert van België de orde van den
Zwarten Adelaar verleend.
Naar aan de FranhJZtg. bericht wordt,
zijn de voorstellen tot conversie der 4 pCts.
Pruisische Consols in 3% pCts. aan den kei
zer ter goedkeuring voorgelegd.
De regeering moge het bericht van de
-Locomotief omtrent de mishandeling van
Javaansche koelies in Duitsch-Nieuw-Guinea
officieus laten tegenspreken, een feit is het
dat verscheidene hoofdambtenaren van daar
plotseling naar Duitschland teruggeroepen zijn
en dat de waarnemende gouverneur, kapitein
t./z. Rüdiger, van zijn ambt is ontslagen en
zich met zijn gezin te Soerabaja gaat vestigen.
De Hamburger Nachrichten veroordeelt in
een hoofdartikel met de meeste beslistheid de
agitatie ten gunste der Armeniërs, aan het
slot waarvan het blad zegt: "Wij hopen dat
de Duitsche regeering tegenover de toene
mende ophitsingen in zake Armenië op den
tot dusver gevolgden weg zal voortgaan. Het
lot der Armeniërs kan ons nog onverschilliger
zijn dan dat der Kretenzers, met wie zij
zoowel politiek als moreel op eenzelfde hoogte
staan. Voor ons zyn de gezonde knokken van
een enkelen Pommerschen grenadier meer
waard dan het leven van 10,000 Armeniërs.
DENEMARKEN.
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat prins
Christiaan, de oudste zoon van den kroonprins
van Denemarken, vetloofd is met prinses
Pauline, de eenige dochter van den koning
van Wurtemberg. De prins is 29 jaar oud
en de prinses 19 jaar.
Men spreekt ook van een verloving van
prinses Ingeborg van Denemarken met den
erfprins Von Wied.
RUSLAND.
De minister van onderwijs heeft eenige
hoogleeraren aan de universiteiten fe Peters
burg en Moskou ontslagen, omdat zij zich
in de oogen der regeering verdacht gemaakt
hadden.
Uit Petersburg wordt gemeld dat de ge
zondheidstoestand van den grootvorst-troon
opvolger minder goed is en thans ook al de
long js aangedaan, welke tot nu toe vrij
was gebleven. Er wordt echter bijgevoegd,
dat er geen onmiddellijk gevaar is.
OÜSTEültlJ K-H O N O A It IJ E.
Zondag heeft te Orsova, in tegenwoordig
heid tan keizer Frans Jozef, de koningen
van Rurneriiö en Servië, de ministers, de
vreemde gezanten en een groot aantal leden
der Ooste n rijk sell e en Ilongaursche Kamers,
de plechtige inwijding plaats gehad tan de
werken tot regeling van den loop van den
Beneden-Domui door de IJzeren Poort, waar
de scheeptaait tol dusver gemiddeld 250
dagen van het jaar onmogelijk was. Bij de
IJzeren Poort, waar de Donau Hongarije ver
laat, versperde een reusachtige drempel van
harde rotsen, de batik van l'rigrada genaamd,
de rivier en tormde er watervallen en snel-
stroomingen. Door die rotsmassa is met be
hulp tan dynamiet een kanaal gemaakt van
2480 meters lengte, bij eene breedte van
80 meter en eene diepte van 3 meter be
eneden den laagsten waterstand. Langs den
rechteroever der rivier moesten daaitoe twee
reusachtige dijken worden aangelegd en vijf
jaar lang heeft men daartnssehen droog
kunnen wet ken. Den 29n Februari van dit
jaar kon de Donau in dit nieuwe bed wor
den gelaten, waarna rnet bet opruimen der
dijken kon worden aangevangen Behalve mt
kanaal is nog een tweede, ter breedte van 00
meters, gegraven door de bank van Stenka,
terwijl in liet laatst van dit jaar nog een
dergelijk kanaal door de watervallen van
Kozla en Dojke zal gereedkomen. Intrhi-
dels is men ook bezjg met den aanleg van
een kanaal ter lengte van 3500 meters dooi
de watervallen van Izlas, Gioot en Klein
Tachtalia en Greben, dat men in den loop
van het volgend jaar hoopt gereed te hebben.
Reeds is het voorgebergte van Greben door
gegraven, waartoe een millioen kubieke
meters rots moest worden opgeruimd, waar
toe ladingen van 15 wit 4G duiz.ond kilo's
dynamiet noodig waren. 14,000 treinen, elk
van 40 waggons, waren noodig voor het ver
voer der vernielde rotsmassa's. De kosten
van al die werken hebben niet meer bedragen
dan 18Vs millioen florijnen.
De keizer, die reeds Zaterdag te Orsova
was aangekomen, liet zich de uitvoerders van
het werk en de ingenieurs voorstellen en
wenschte hen geluk met de spoedige vol
tooiing van hunnen arbeid, die het Ilougaar-
sche vaderland tot eer strekt.
Zondag maakte de keizer met de koningen
van Rumenië en Servië een stoombooitocht
door bel nieuwe kanaal, 's Avonds Imd een
gala-diner plaats, waarbij de drie vorsten aan
stieten met de gouden bekers, welke bun
als eere-gescben v werden aangeboden, en de
keizer in het Fransch de volgende toespraak
hield:
»In het plechtig oogenblik, dat ons vereent
om een groot werk der openbare welvaart
te vieren, verbeug ik mij, den heerschers dei-
beide bevriende landen, wier door de wateren
van den Donau bespoelde oevers een symbool
van de gemeenschappelijkheid onzer belangen
vormen, welkom te heeten. De eerbied, welke
oor den te Berlijn vereenigd geweest zijnden
Europeesclien Areopagus aan Öostenrijk-Hon-
garije werd opgedragen, is voltooid. De laatste
hinderpalen, welke aan het vrije verkeer op
den groofen stroom in den weg stonden, zijn
opgeruimd. Trotseh op de taak, die on--is toe
gevallen, verklaar ik den nieuwen waterweg
voor geopend, en in de overtuiging dat hij
eet. nuttige en heilzame verbetering der evert
vreedzame als vruchtdragende ontwikkeling
der internationale betrekkingen zal ten ge
volge hebben, drink ik op liet geluk en de
welvaart van ons volk."
In een toost op de koningen vat, Rumenië
en Servië sprak de keizer de fifiop uit dat de
vriendschap, die hen onderling veibond, zich
altijd zou uiten door vriendschappelijke ver
houdingen tusschen de drie naburige staten.
De koning van Rumenië sprak in zijn ant
woord den wenscli uit, dat de tegenwoordige
vriendschappelijke bijeenkomst voel zou bij
dragen om de bauden van vriendschap nauwer
aan te halen door de ontwikkeling van
handelsrelaties.
De koning van Servië z.eide iu zijn antwoord
dat hij altijd het verlangen gekoostord heeft
om de banden tusschen de beide landen
dichter toe te halen en dat hij hoopte, dat
de samenkomst hiertoe zou bijdragen.
Zaterdag is te Triënt het anti-vrijmetse
laars-congres geopend, onder twi «tUcischap
van vorst Löwenstein. De voist-bhschop van
Triënt hield eene toespmuk in liet Italiaansch,
de secretaris-generaal Smoezynski hield eene
rede over den paus en de vrijmetselaars.
Ongeveer 500 geestelijken waren aanwezig,
waaronder verscheidene Italiaaiische bisschop
pen en de patriarch van Konstantinopel,
maar slechts weinige leeken.
I A L I E.
De voltrekking van het huwelijk, van den
prins \an Napels met prinses Helena van
Montenegro is nu vastgesteld op 24 October.
De bureaux en de voorzitters der beide Ka
niers hebben besloten, na de bruiloft aan deu
koning en de koningin en dc jonggehuwden
op plechtige wijze adressen van gelukwen-
sching te ove.iiandigen.
Volgens de Opinions heeft koning Hum-
bert een decreet oriderteekend, waarbij be
paald wordt dat voorloopitr geen wijziging is
gekomen in de helfing der rechten op goede
ren die uit Tunis komen of uit Italië in
Tunis ingevoerd worden.
Een pauselijke encyclica is verschenen,
waarbij gebeden worden voorgeschreven voor
de eenheid der kerk en tot afsmeeking van
's Hemels bijstand voor de kerk in bare
tegenwoordige benarde omstandigheden.
De apostolische delegaat te Konstantinopel,
de heer Bonetti, is naar Rome gekomen, om
met eene zending van den paus aan den
sultan te worden belast in het belang dei-
Christenen in het Oosten.
SJ'ANJE.
Te Madrid is Zondag een officieelo depêche
uit Manilla ontvangen, meldende dat eene
bende van 300 opstandelingen de Spaansche
voorposten te Rechazada heeft aangevallen.
De burgerwacht bood heldliaftigen tegen
stand en hield het drie dagen uit lot de
komst van versterkingen. De opstandelingen
verloren vijftig man, waaronder een aan
voerder.
T U R K IJ E.
Eenigen tijd geleden heeft de sultan den
wensch te kennen gegeven eeu portret van
de Duitsche keizerlijke familie te bezitten.