Binneiilaiidsclie Berichten.
gemankt met de Somalis. Dat de regeering
maatregelen heeft genomen de mooi denaars
hun gerechte straf te bezorgen,is al voldoende.
Het oorlogsschip Volta is met vijf mitrail
leuses en krijgsvoorraad uit Napels naar
Mogadoxo vertrokken. De Opinions bevestigt
het gerucht dat de Volta Massowah zal aan
doen om daar 200 Askari's, voor de kust van
Somaiiland bestemd, aan boord te nemen.
Het prijsgerecht te Rome heeft gisteren
het opbrengen van de DoelmjJc wettig ver
klaard.
Tengevolge van het sluiten van den vrede
met Abessynië bestaat er evenwel geen reden
meer om de verbeurdverklaring van schip en
lading uit te spreken. Zjj blijven ter beschik
king van de eigenaars, zonder dat dezen recht
hebben op vergoeding wegens geleden schade.
S P A N J K.
Volgens een telegram aan de New- Vork
Herald uit Jacksonville loopt daar het ge
rucht, dat de Cubaansche insurgenten-aan-
voerder Maceo de Trocha overgestoken is en
dat de Spaansche gouverneur van Cuba, gene
raal Weyler, gewond is.
I II B IJ E.
Naar aanleiding van de vele klachten der
Fransche pers over den erbarmelijken toe
stand, waarin de gevangen Armeniërs zich
bevinden, vooral uit een sanitair oogpunt,
heeft de sultan van Turkije eene zorgvuldige
inspectie der gevangenissen gelast, en het
gevolg hiervan is, dat in de voornaamste
gevangenissen van Stamboel reeds belangrijke
verbeteringen zijn aangebracht.
De Porte moet beslist weigeren eenige
schadevergoeding te betalen aan de slacht
offers der jongste moorden.
Nog dagelijks hebben te Konstantinopel
gevangennemingen van Turken plaats. De
gearresteerden worden onder bescherming
der duisternis in huurrijtuigen overgebracht
naar Yildiz kiosk, waar zij een vooiloopig
verhoor ondergaan. Daarna worden zij geleid
naar de centrale gevangenis te Stamboel. De
minister van politie en de prefect der hoofd
stad hebben al eenige dagen hun intrek ge
nomen in Yildiz-kiosk. Er is niets uitgelekt van
de reden dezer inhechtenisnemingen.
Te Diarbekir heerscht, blijkens rapporten
die bij den Fianschen gezant zijn ingekomen,
groet gebrek reeds 500 personen zouden den
hongerdood gestorven zijn.
De oekumenische patriarch te Konstan-
tinopel heeft geweigerd te voldoen aan den
wenscli der Porte om de verkiezing van den
metropolitaan van Ueskub te vernietigen, op
grond dat die verkiezing op wettige wijze
heeft plaats gehad en de synode daarom ook
niet bereid zou zijn in eene nieuwe verkiezing
toe te stemmen.
De Porte heeft de Grieksche regeering
verzocht den consul-generaal op Kreta, den
heer Gennadios, terug te roepen. De Turksche
regeering verdenkt dezen ambtenaar van
stoken onder de Christenen. De regeering te
Athene heeft geweigerd aan het verzoek te
voldoen.
Drie leden van het hervorming=eoimté voor
Kreta, een Griek, een Franschman, en Nuzim
Bey, zijn Zaterdag naar Kanea vertrokken. De
commissie zal zich in de eerste plaats bezig
houden met de afschaffing van het tegenwoor
dige gebruik dat de rechters door het volk
gekozen worden, en met de vraag of het wen-
schelijk is, het recht van appèl hij het hof
van cassatie af te schaffen.
E P T E.
De regeering heeft Zaterdag het bewuste
half millioen ponden sterling aan de schuld-
kas terugbetaald. De daarvoor noodige gelden
heeft zij voorloopig uit haar eigen middelen
genomen, welke zij weer zal aanvullen door
dat bedrag van Engeland te leenen. Op die
•wijze krijgt Engeland toch de gemaakte kos
ten vergoed en wordt de schuldkas toch
met de bewuste som belas1,, maar tevens
t vervalt daardoor de aanleiding om de provin-
t cie Dongola niet als een Egyptische provin-
cie, maar als een Engelsch wingewest te
beschouwen.
Uit Kaïro wordt aan do Timet gemeld,
dat een Fransch syndicaat aan de regeering
heeft aangeboden het half millioen ponden
sterling voor te schieten om aan deschuld-
kas terug te betalen, maar aangezien de
regeering het aanbod van Engeland reeds
heeft aangenomen en genoemd bedrag reeds
heeft terugbetaald, kon zij natuurlijk op het
Fransche aanbod niet ingaan.
Naar men meldt hebben de Fransche en
Russische commissarissen der Egyptische
j schuld geprotesteerd tegen de leening van
500.000 p. st., welke Egypte op aandringen
van lord Cromer bij de Britsche regeering
j zal sluiten.
A M E It i K A.
Uit een afzonderlyk rapport bij de bood-
schap, welke president Cleveland Maandag aan
het Congres der Vereenigde Staten heeft ge
zonden, blijkt dat de ontvangsten over het
met 30 Juni 1896 afgesloten dienstjaar zijn
I gestegen tot 409,475,408 en de uitgaven tot
1 403,678.654 dollars.
In een afzonderlijk rapport van den staats
secretaris Olney der Vereenigde Staten wordt
nader uiteengezet waarom de regeering der
Unie de Cubaansche opstandelingen niet als
oorlogvoerende mogendheid kan erkennen. De
opstandelingen hebben n.l. geen lokaal bestuur
ingesteld zij hebben zelfs het noodige niet
gedaan om zekere rechten uit te oefenen
i wèl daarentegen hebben zij Amerikaarische
i plantages vernield en Amerikaansche onder-
danen beleedigd.
Volgens bericht uit New-York aan de
Times heeft de uit Canton teruggekeerde
senator Thurston verklaard dat de reden van
Mac Kinley om een buitengewone zitting
1 van het congres te laten houden, blijkt te
zijn deze, dat populisten in den Senaat derepu-
blikeinen vrij willen laten aldus te bandelen.
Volgens berichten uit New-York veroor
zaakt de overhaaste terugkeer van generaal
Andrade uit Caracas allerlei gissingeni Som
mige denken dat Venezuela wijziging ver
langt van het 54e artikel van de overeen
komst tusschen Engeland en Amerika, omdat
het voor zichzelf schade vreest, als uit dat
artikel mocht voortvloeien datdeSchomburgk-
grenslijn werd bevestigd, of dat het 5e artikel
van het vredesverdrag Venezuela werd uit
gelegd.
De Argentijnsche regeering heeft besloten
de invoerrechten op sterken drank en likeu-
i ren te verhoogen.
TWEEDE KAMERDERSTATEN-GENERAAL.
Zitting van 8 December.
Begrooting van binnenlandsche zaken.
Hooger onderwijl.
De lieer Kuyper criliseerde de methode,
waarop de administratieve macht ten aanzien
van het hooger onderwijs te werk gaat,
vooral bij de keuze van personeel bij het
bezetten der leerstoelen, waarbij op onweten
schappelijke wijze wordt gehandeld. Zoo klaagt
hij over liet gemis van een leerstoel in de
hornoeuputhie, de geneeswijze voor de armen.
Voorts meende hij dat onze hoogescholen bij
den buitenlandsche universiteiten achterstaan,
waardoor de faculteiten met de buitenland
sche niet kunnen concurreeren. Voor het
bijzondere hooger onderwijs wenscht hij vol
komen rechtsgelijkheid met het openbare
het recht voor de vrije universiteit tot het
verleenen van graden het minder eenzijdig
toekennen van studiebeurzengelijke uit-
keering van rijkswege aan de bijzondere
gymnasia
De minister Van Houten veidedigde het
stelsel van behoud der veelheid van acade
miën, jui<t als waarborg tegen overheersching
van lichtingen. Overigens wenscht hy aan
de eischen der wet en wetenschap aan elke
universiteit te voldoen en zijn z. i.dehoog-
leerareu in de geneeskunde vrij in de homoeo-
pathie te doceeren. De staat kan hierin niets
voorschrijven.
De heer Kuyper betwistte dit en hield ook
tegenover den heer Tydeman vol, dat het
hooger onderwys te Weenen, hoewel beter
ingericht, minder kost dan in Nederland.
De heer Beelaerts van Blokland stelde voor,
de uitgetrokken sommen voor het etnografisch
museum niet over te brengen van onderwijs
naar kunsten en wetenschappen, welk amen
dement de strekking had om te handhaven
den bestaanden toestand, in afwachting van
voorstellen om over te gaan tot den bouw
van een ethnografisch museum te 's-Graven-
hage of te Leiden. Er moet niet geprejudici-
eerd op eenige beslissing, ook niet over de
vraag of het museum is in te richten tot
kunstnijvei heidsmuseum. Het regeeringsvoor-
stel prejudiceert stellig. Hij keurde af dat de
minister curatoren der hoogeschooi niet ge
hoord heeft over het opheffen der ethnogra-
fische verzameling.
De minister van binnenlandsche zaken ver
dedigde de overbrenging van den post museum
naar de afdeeling kunsten en wetenschappen,
onathankelijk van de plaats van vestiging,
maar uitsluitend in het belang van het mu
seum zelf dat niet is een verzameling ten
behoeve van een hoogleeraar in het vak en
dus geen hulpmiddel van het onderwijs is.
Het is een algemeen museum, en in het
belang van zuivere toestanden heeft de regee
ring de beslissing genomen. Wijziging der
cijfers zou niets baten, daar het kon. besl.
daardoor niet ongedaan kan worden.
De heer Drucker constateert dat de oorzaak
dezer zaak is het ontslag van den heer Serru-
rier, maar de minister had tijdelijke voorzie
ning kunnen nemen. Bij bestrijdt dat het
museum.geen hulpmiddel van het onderwijs
zou zijnjisn beroept zich op de lijst van 1880
en op de,rs praktijk, en acht den maatregel
van den minister een gevaarlijk precedent.
Het amendement-Beelaerts van Blokland
werd aangenomen met 53 tegen 27 stemmen.
Het amendemeni-Beelaerts van Blokland
was eenparig aangeraden door de commissie
van rapporteurs.
De lieer De Savornin Lohman had het be
streden, daar de minister bevoegd was te
handelen, gelijk hij deed.
De minister zeide dat bij de aanneming
van het amendement de uitgaven voor het
museum uit de onvoorziene uitgaven zullen
gekweten worden. Wil men dit afkeuren,
men stelle een tnotie voor.
De minister heeft overgenomen het amen-
dement-Lely-Van Karnebeek, tot aanstelling
van een hoogieeraar in de wis- en natuur
kunde aan de universiteit te Utrecht in
plaats van een lector.
De heer Vermeulen bestreed den post voor
een nieuw geologisch mineralogisch labora
torium te Groningen, wat door den heer
Veegens en den minister werd verdedigd.
De heer Vermeulen stelde nu voor eene
vermindering met f 10,000.
Morgen voortzetting.
•SCHIEDAM, 9 December 181)6.
Hedennacht omstreeks 1 uur bevond de
heer J. Meijer zich in zijne branderij aan de
Wiliemskade, toen hij het schokken van een
ketel hoordemeenende dat het in zijne
nevensstaande branderij was, ging hij er heen,
doch bemerkte daar niets. Eindelyk kwam
hij tot de ontdekking dat het geluid kwam
uit het ketelhuis achter de stoombranderij
van de heeren gebr. Van der Velden en dat
daar ook brand was uitgebroken. Onmiddel
lijk werd door hem en zijn personeel alarm
gemaakt," waarop de politie toesnelde, die
zich juist aan de overzijde op de Westerkade
bevond. Spoedig was men met den slangen
wagen van de gasfabriek aangerukt en kon
water gegeven worden met behulp van de
waterleiding.
Nadat de brandweer was gearriveerd, nam
deze het blusschingswerk van de politie over
en was de brand spoedig gebluscht. Door
den heer Meijer, bijgestaan door den meester
knecht A. Boogaard, werd de kraan van den
stoomketel geopend, zoodat deze kon ledig-
loopen en het springen van den ketel werd
voorkomen.
Hel betelhuis is uitgebrand en een trap
alsmede een gedeelte van den zolder van de
daarnevens staande branderij, mede eigendom
van de heeren gebr. Van der Velden, is
verbrand.
De autoriteiten waren spoedig op de plaats
des onheils tegenwoordig.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De Koninginnen verlieten heden te elf
uur Pallanza.
Behalve de beide laatste dagen was heb
weder gedurende het verblyf aldaar ongunstig.
By kon. besluit is benoemd tot hoogheem
raad van Delfland de heer S. J. van den Bergh,.
In verband met de instelling van den mili
tairen pensioenraad, zal het personeel, thans
werkzaam bij den pensioenraad voor burger
lijke ambtenaren, aanmerkelijk uitgebreid
worden. De benoeming der bij die colleges-
nieuw aan te stellen ambtenaren wordt weldra
te gemoet gezien.
Naar de Haarl. Crt. verneemt, is by ge
legenheid van het 25-jarig jubileum van mr.
C. Fock als commissaris der Koningin in
Zuid-Holland, ook door het hoofdbestuur der
»AIg. Vereeniging voor Bloembollencultuur''
aan dezen een bewijs van hulde gebracht. Een
commissie uit het hoofdbestuur heeft den heer
Fock gelukgewenscht en hem namens de-
vereeniging een deel van het nFlorilegium
Harlemense" aangeboden, een plaatwerk be
staande uit afbeeldingen van bloemen van
bol-, knol-, en wortelgewassen, waarvan thans
de eerste twee afleveringen verschenen zijn j
daarbij was gevoegd een gecalligrapheerde
opdracht.
De heer J. H. Krelage sprak den heer
Fock toe, die zich zeer getroffen betuigde-
voor de hem betoonde sympathie.
Ook een commissie, bestaande uit afge
vaardigden van de Zuidhollandscheafdeelingenr
der »Aig. Vereeniging", heeft by monde van
den heer P. F. L. Waldeck den heer Fock
gelukgewenscht en hem daarbij aangeboden-
een met zilver gemonteerden hoorn op zilve
ren voetstuk, gedekt door een massief zilve
ren beeld, >Flora" voorstellende. De heer Fock
was zeer gevoelig ook voor dit blyk van
deelneming in zijn feest.
Radicaal program.
Aan de vereenigingen, aangesloten bij denr
^Radicalen Bond", is door het bestuur een
schrijven verzonden, mededeelende dat ter
voldoening aan de opdracht om een ver
kiezingsprogram te ontwerpen, het bestuur
gegeven door de algemeene vergadering van
4 October, wordt voorgesteld het onderstaand
besluit te nemen in de algemeene vergade
ring, die gehouden zal worden op Zondag 3
Januari 1897 des middags te 1 uur in het
gebouw voor »Kunsten en Wetenschappen"
te 's-Gravenhage, en met verzoek de be
handeling van dit voorstel in de onderscheiden
vereeniging tydig aan de orde te stellen.
De vergadering, voldoende aan artikel 13 der
statuten, spreekt als haar oordeel uit
dat de nieuwe kieswet zoodanig strijdt tegen
de democratische beginselen dat, zoolang grond
wetsherziening niet te verkrijgen is, een uitbrei
ding van het kiesrecht tot de uiterste grens der
grondwet een der voornaamste eischen blijft
dat inmiddels op grondwetsherziening moet
worden aangestuurd
dat het tot stand komen der navolgende her
vormingen niet mag worden vertraagu
a. Verplichte verzekering tegen de gevolgen
van ongevallen, ziekte, invaliditeit en ouderdom
met geldelijken sieun van den staat. Kamers van
arbeid. Wettelijke regeling van bet arbeids-con-
tract, met name ter voorkoming van overraatï-
gen arbeidsduur. Bepalingen omtrent loon en ar
beidsduur in bestekken ea concession van de
overheid uitgaande.
b. Vermeerdering van den productieven land
arbeid door de overheid of met baar steun. Uit
breiding van het onteigeningsrecht, daarvoor
noodig alsmede voor de verbetering van wonings
toestanden.
c. Herziening der armenwet teneinde te
komen tot een stelselmatige en afdoende leni
ging van armoede. Ter voorkoming van armoede
maatregelen tegen werkloosheid en hare gevol-
8en
d. Leerplicht. Wettelijke regeling van het
vakonderwijs. Betere regeling der onderwijzers
traktementen.
