m 9228.
50'" jaargang.
Dinsdag
26 Januari 1897.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bericht.
FKXJILLETOISr.
UITGEVER: II. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
DE WERELD ONTVLUCHT.
AnOJWEifSHTSPBiJS, per kwartaalo.90
Franco per post1.30
Afeonderiijke - 0.02
BUREAUBOTERSTlt AAT Ucleplioon Jfo. 123.
Advertentieprijs: van 15 gewone regels met inbe
grip van cene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer - 0.10
Bij abonnement wordt ketting veilcend.
Aan hem. die aan de Bedactle van
dit blad vóór des middags vier ure,
bet eerst bericht komt brengen, van
ecnlg meldenswaardig feit b.v. een
ongeval, hier Ier stede, zal ecne be
looning verstrekt worden van vijf en
twintig cents.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 25 Januari '97.
Twee belangrijke verkiezingsveUltochlen en
de hernieuwing van twee parlementen wachten
on$ in de maand Maart, nl. èn van de Itali-
aansche Kamer van afgevaardigden, èn van den
Oostenrijkschen Rijksraad, welke 22 Januari
zijn laatste zitting gehouden heeft en waarvan
de ontbinding bij keizerlijk decreet in de Wie
ner Zeitung aangekondigd is.
De algemeene verkiezingen voor den nieuwen
Rijksraad zijn uilgeschreven tegen 9 Maart a.s.
Zoo staat Oostenrijk aan den vooravond van
een belangrijken en feilen verkiezingsstrijd.
Het nu gesloten parlem-nt heeft zijn tijd
niet onnuttig besleed. Onder de belangrijke
legislatieve werkzaamheden welke het tot een
goed einde gebracht heeft, bebooren, behalve de
wetten tot wijziging van liet strafrecht, tot ver
betering van den toestand der arbeiders, tot
hervorming van de civiele procedure enz., vooral
ook de wet tot afschaffing van het dagbladzegel
(de laatste in de rij) en wat belangrijkheid betreft
de voornaamstede wet tot hervorming van
het kiesrecht. Deze laatste heeft het noodza
kelijk gemaakt tot de verkiezing van een nieuw
parlement over te gaan, dat niet meer uitslui
tend de vertegenwoordiging van enkele bevoor
rechte standen zou zijn.
Hoewel het geen ideale kieswetgeving is, die
in Oostenrijk wordt ingevoerd, zal het nieuwe
parlement haar toch eenige afgevaardigden te
danken hebben, die hun mandaat verplicht zijn
aan het algemeene gelijke stemrecht.
Het zal namelijk de eerste maal zijn, dat
het nieuwe kiesstelsel in werking treedt, waarbij
een nieuwe curie of categorie van kiezers door
de wet gevoegd is, t. w. de curie van het
algemeen stemrecht. Deze curie, waartoe alle
Oostenrijksche kiezers behooren, zal 75 afge
vaardigden kunnen kiezen, die zich zullen voe
gen bij de 353 leden, tot dusver gekozen dooi
de andere furiën, nl. die der grootgrondbe
zitters, der steden, der Kamers van koophandel
en nijverheid en der plattelandsgemeenten.
Men heeft dus als 't ware het algemeen stem
recht door een zijdeur binnengehaalU en de
grootst mogelijke onzekerheid heerscht omtrent
den uitslag der verkiezingen van deze nieuwe
curie, die uit de meest heterogepe bestand-
deden is samengesteld en waarin men meent,
Roman van Anny Wotiig.
21)
«Wel wat al te veel," meemlo Mevrouw Von
Sanden. Zij was sinds een paar dagen de bewoon
ster der elegante villa en warmdo zich welbehaag
lijk aan de opflikkerende vlammen in don haard
waarvoor zij in een gemakkelijken stoel uitrustte.
«Wat bedoelt u, mama? Ik heb u niet goed ver
staan, zeide Linda, die tegenover haar moeder
in een schommelstoel zat en de kleine voetjes met
de bruinieeren laarsjes tegen het haardijzer aan
gedrukt hield, terwijl zij ijverig bezig was een
sigaret lusschen de fijne vingeren te draaien.
«Waar je gedachten toch bij zijn, Linda, mag
de hemel weten doch zeker niet bij Roman. Ik
geloof, dat er nog drie van zijn brieven onbeant
woord liggen."
Nog maar drie? Nu, dan heb ik nog een beetje
tijd met schrijven,"
«Ltnda, Linda. De kruik gaat zoolang te water
tot zo breekt."
«Welnu, laat ze breken."
«Wees niet onverstandig, kind. Je verloofde
toont werkelijk een engelengeduld tegenover al je
grillen en luimen en vergeet niet, dat Roman ons
bestaan geheel in zijn hand heeft, liet groote ver-
Mogen, dat je vader ons nagelaten heelt, is door
nze kostbare levenswijze, zoogoed als opgeteerd
Het zal nauwelijks toereikend zijn om ons op don
dat de antisemieten en socialisten zich een aan
zienlijke meerderheid zullen verwerven.
Voor tie liberale partij in Oostenrijk vangt
deze verkiezingsstrijd aan onder hoogst ongun
stige voorteekenen. Haar innerljjke verdeeldheid
en da afwezigheid van een scherp omschreven
liberaal programma zijn oorzaak, dat zij tan de
naaste toekomst weinig mag verwachten.
Weliswaar heeft deze partij een verdienste
lijke en moedige oppositie gevoerd tegen het
oude aristocratische regime en de clericale
reactie, maar ongelukkigerwijze heeft zij de
nieuwere vooruitstrevende begrippen, die sinds
het laatste tiental jaren het liberalisme aller
wegen in Europa een zooveel ruimer gezichts
kring geschonken hebben, niet tot de hare
kunnen maken. Zij heeft zich daardoor ai meer
en meer verwijderd van de groote mas«a der
bevolking, die zich blindelings overgegeven
heeft aan lien, die de mooiste beloften gaveri
de socialisten en de antisemieten. Zoo hebben
de liberalen overal, in den Landdag, in Bohemen,
in de hoofdstad hun invloed zien verminderen,
en ziet deze partij, die thans geheel zonder
leider is, zich tegenover een krachtige Slavische,
clericale en aristocratisch-feodale meerderheid
geplaatst.
Zooals men weet is Oostenrijk van alle staten
van midden-Europa uit een sociaal en politiek
oogpunt het meest achterlijk. Zoolang echter
de liberale partij zich niet op nieuwe grond
slagen weet te hervormen, is het maar al te
zeer te vreezen, dat Oostenrijk in deze nieuw
ingetreden era een tijdperk van hevige reactie
Omtrent de krijgsverrichtingen der Italiaan-
sclie. troepen in Erythrea werd als laatste
bericht vermeld de aankomst van generaal
Vigano te Agordat. Het blijkt nu dat de tele
grafische gemeenschap met Kassala verzekerd
is gebleven. Dit is min of meer strijd met een
ander bericht, volgens hetwelk Italië zou be
sloten hebben Kassala prijs te geven.
De hoofdmacht der Derwisjen staat te
Sciagiet met vooruitgeschoven posten tusschen
deze plaats en Agordat, Te Tukulai bevinden
zich ongeveer 1000 Derwisjen terwijl men van
uit Agordat een troep van 400 a 500 ruiters
opgemerkt beeft. De bevolking is met het vee
naar de bergen gevlucht.
Het is vrij zpker, dat de gezamenlijke strijd
macht der Derwisjen uit 5000 a 6000 met
geweren en eenige meerdere duizenden met lan
sen gewapende Derwisjen bestaat.
Gisterennacht hebben de Italiaansehe eclai-
reurs de positie der Derwisjen verkend en be
merkt, dat deze geen verandering ondergaan
heeft.
Dat Italië zich op alle gebeurlijkheden voor
bereid houdt bewijst het feit, dat de ministers
van oorlog en marine te Rome een schikking
getroffen hebben met den directeur der Alge
meene Stoomvaartmaatschappij, opdat deze laat-
ouden voet voort te laten laven, totdat je Romans
vrouw gewoiden bent. Mij blijft dan nog slechts een
kleine repte over, die je vader op tne vastgezet
heeft een erbarmelijk, armzalig bestaan, waar
in ik je voor geen prijs ter weteld zou willen
laten deeien."
«En als ik nu toch eens wilde ais ik liever
alles, rijkdom en pracht opgaf, om weer vrij te
zijn, mama. Wat zoudt u dan zeggen
«Dat je een zottin bent," klonk het uit den
mond van mevrouw Von Sanden, seen doin, on-
practisch kind, dat het geld nog niet op zijn
rechte waarde weet te schatten. Maar ik weet
zeer goe 1 wat die verandei ing in je gevoelens
teweeggebracht heeft. Val nie niet in do rede,
alsjeblieft," ging zij heftig voort, toen Linda de
oogen smoekend naar haar moeder ophief sik zeg
je, ik weet volkomen goed, dat hot de donkere
oogen van graaf Brandos zijn, die je in de stille
eenzaamheid der Cliiemsee zoo betooverd hebben,
dat je denkt dat geen andere man bij hem halen
kan."
»Je vergist je mama, als je gelooft, dat ik den
graaf hooger stol dan de andere mannen, die ik
ken. De wereld en het leven, waarin u mij al zoo
vroeg ingeleid hebt, hebben mijn oordeel gescherpt
ik weet zeer goed, dat de graaf maar een
vluchtige belangstelling voor mij voelt; ik weet,
dat hij maar al te spoedig tot de overtuiging zal
komen dat ik en mijn eigenaardigheden hom slechts
korten tijd kunnen boeien maar toch, bij die
overtuiging is het bewustzijn, dat ik ten minste
gedutende eonige minuten hem niet onverschillig
beri, een zalig gevoel, dat ik genieten wil, tot
eiken prijs verstaat u, mama, genieten u<il.
ste een zeker aantal stoombooteu in gereedheid
zou houden tot transport van troepen.
Ook blijft om dezelfde reden de kameront
binding nog uit, om in geval van nood het
parlement nog te kunnen bijeenroepen.
Reeds Zaterdag vermeldden wij, dat volgens
berichten uit Cairo de Engelschen zich reeds
ijverig bezighouden met toerustingen voorden
nieuwen veldtocht in Soudan. Hier moeten
wij nu nog bijvopgen, dat de expeditie van
Soeakim (aan de Roode Zee) zal ondeisteund
worden. Zelfs is men reeds begonnen met den
aanleg van een spoorweg van Soeakim naar
Berber, waarvan liet eerste gedeelte tot Bir
Hanrluk reeds klaar is. Deze spoorweg zal
vooral dienst moeten doen, indien de vierde
Nijl-cataraet voor de kanonneerbooten niet be
vaarbaar mochten blijken.
De bevolking in de streken, waardoor de
spoorweg gelegd wordt, schijnt vrijwel op de
hand der Engelschen te zijn. Toch zal de 321
K.M. lange weg den ontwerpers nog heel wat
moeilijkheden kosten, daar hij door eeti uitge
strekte woestenij en voorts door een bergachtig
terrein loopt. Het laatste begint bij Otao; van
daar wordt de baan vermoedelijk naar Sinkat
gelegd. Sinkat was reeds vroegervaak hel toorieel
van botsingen tusschen de Mahdisten onder
0«man Digna en liet Engelsch-Egyptische leger;
thans is hier een kleine militaire post. Uit
Soeakim werd gisteren gemeld, dat Osman
Digma uit Omdurman teruggekeerd was en
binnenkort in den omtrek van Sinkat verwacht
werd.
Uit Erythrea komt voorts liet bericht van een
gevecht, dat tusschen twee Abessynische hoof
den heeft plaats gehad, n.» den ras Alonia en
den ras Agos. De laatste schijnt gedood en zijn
bende verspreid te zijn geworden.
Wij moeten ten slotte hier nog bijvoegen een
bericht van den correspondent der Daily Tele
graph te Rome, volgens hetwelk de Derwisjen,
die liet geheele terrein tusschen Kassala en
Agordat bezet hebben, van plan zouden zijn
beide plaatsen te gelijk aan te vallen.
De expeditie van de Niger-Company onder
majoor Arnold is, zooals wij reeds mededeelden,
te Kabba aangekomen. Zij bestaat u',t 26 offi
cieren en 4000 Houssah's met G maxims en 2
zevenponders. De expeditie trok eerst na Soera,
halfweg Kabba, waar majoor Arnold een ver
sterkten post oprichtte. Vervolgens vertrok de
hoofdmacht als vliegende kolonne naar Kabba
Zooals wij weten vluchtte de vijand en trok
zich op Bida terug.
De afstand van Kabba naar Bida, de hoofd
stad vnn den emir Ahu Bokari, is niet groot.
De bevolking aan den Niger tusschen Lokodja
en Eega heeft de partij der expeditie's gekozen.
Egga is verbrand geworden om den Foullah'S
te beletten dit als steunpunt te gebruiker
de bevolking van 10.000 zielen heeft toen op
een eiland in de rivier een kamp betrokken.
Rhodes, Vrijdag reeds te Plymouth aange
komen en onmiddellijk naar Londen doorge
varen, is reeds geïntervieuwd geworden door
een correspondent van de Sun. Rhodes liet zich
slechts in vage algemeene bewoordingen "it.
Over zijn ontvangst aan de Kaap zeide hij o.a.
nDe ontvangsten en de feestmaaltijden waren
niet met mijn toestemming voorbereid en langs
de kust heb ik alles van dien aard vermeden,
tot ik Port Elizabeth bereikte. Daar vond ik
een feestmaaltijd voor mjj gereed en 600 men-
schen op mij staan wachten. Wanneer ik dat
ontweken had en hun gastvrijheid had gewei
gerd, zou men mij voor onbeschoft hebben ge
houden. Er schoot mij dus niets anders over
dan te gaan zitten en te eten en daarna moest
ik praten."
fn 't alg meen sloeg hij een minder aan
matigenden en beslisten toon aan dan gewoon
lijk en scheen hij min of meer onder den
indruk der stemming, die thans in het Engel-
sehe Lagerhuis ten opzichte van hem en de
Chartered Company bij velen der niet-Jingbisten
heerscht, waaronder ook minister Chamberlain,
die er wel degelijk belang bij heeft zijd naam
van de insinuaties van Rhodes' vrienden schoon
te wasschen.
Uit Parijs wordt gemeld: Baron von Mohrert-
heim, de Russische gezant bij de Fransche
Republiek, heeft aan den minister Hanotaux
medegedeeld, dat graaf Murawieff, vroeger gezant
bij liet Deensche hof en thans benoemd tot
minister van buitenlandsche zaken, op last van
den Czaar zich van Kopenhagen naar Parijs
zal begeven, ten einde zijne opwachting te
maken bij den president der Republiek en be
trekkingen aan te knoopen met de Fransche
ministers. Graaf Murawieff" wordt aanstaanden
Donderdag te Parijs verwacht.
Volgens een te Madrid ontvangen bericht,
beeft de colonne Molina op Cuba aan de oevers
der Hanabana een afdeeling opstandelingen
verslagen, die zich bij hun vlucht in de rivier
stortten, waarin er 39 verdronken.
Een officieel telegram uit Havana meldt,
dat generaal Weyler na een verkenningstocht
in de provinciën Matanzas en Havana, deze van
georganiseerde benden opstandelingen, zoogoed
als gezuiverd vorid en deze provinciën voor
gepacificeerd kon verklaren.
(üemengde Itledeilecllngcii.
Liebkriecht heeft de vorige week te Berlijn
een voordracht geiiouden voor kleine kooplieden
en handelsbedienden en betoogd, dat deze van
de sociaal-democratie heil hadden te verwach
ten. Krachtig werd dit, onder toejuiching der
vergadering, wederlegd door verschillende toe
hoorders, die aantoonden dat de socialisten den
Mevrouw Von Sanden zag met een blik van
ontzetting haar anders zoo volgzame dochter aan,
die opgesprongen was, den schommelstoel ver van
zich gestooten had en nu met bliksemende oogen
voor de moeder stond en zoo heftig en beslist
sprak, als zij zelf eenmaal in Imar jeugd gedaan had.
»Kind, kind," veimaande zij en een angstig gevoel
van beklemming benam baar bijna den adem, «heeft
graaf Biandes wooiden tot je gesproken, die je
zijn gevoel voor je konden verraden
«Woorden?" riep Linda met een scbrillen lach.
«Wel zeker, dat ontbiak er nog aan. Ondanks al
zijn onverschilligheid yoor de wereld en de men-
schen is bij toch in zekere opzichten een l ïfaard.
Hoe zou dan graaf Brandes min de bruid van een
ander, liefdesverklaringen durven doen. Neen. neen,
daartoe ontbreekt hem de moed, ofschoon h'j op
het Vrouwenland er dikwijls na aan toe geweest
is.
Het heeft mij dikwijls geamuseeid te zinn, hoe
ik het in mijn macht had, beurteling hem op een
afstand te houden of als slaaf aan mijn voeten
te doen knielen. Zoolang ik hem dagelijks zng was
dat heel aardig het amuseerde mij kostelijk
maar nfi wij hier zijn en ik hein in geen acht
dagen gezien heb, is het mij dikwijls te moede u
zult er om lachen, mama, alsof ik sterven zal van
verlangen naar het Vrouwsneiland, als ware da ir
al mijn geluk achtergebleven."
Mevrouw Von Sanden lactate echter niet. Haar
blauwe oogen zag ang-tig en verschrikt naar haar
dochter, die zij nauwelijks hei kende. Was dat" de
luchthartige Linda, die met alles den spot dreef?
«Geloof je dan dat de graaf je bemint, je wer
kelijk liefheeft vroeg ze nogmaals dringend.
Beminnen Ja en neen Voor korten tijd moge
lijk vurig en hartstochtelijk, maai-diep in zijn hart
tioont, geloof ik, een ander vrouwenbeeld, dat met
mij bitter weinig gelijkenis heeft. O, moeder,
waarom ben ik niet, wat bad ik moeten zijn, om
door hem bemind te woiden."
Snikkend viel Linda vooi haar moeder op de
knteeti en veiboig het moe ie hoofd in haar schoot.
De blauwzwarte vlechten waren losgeraakt en het
rijke, weeldeiige haar sleepte op den grond.
Verschrikt richtte mevrouw Von S ''den het
hoofd haier dochter op. sLinda". spt, zij ver
manend, «wees verstandig dat gevoe! gaat weer
over. We hadden niet zoo lang op dat eenzame
eiland moeten blijven ik had moeten bedenken,
dat dit verkeerde gevolgen zou hebben, maar Heinz
Ritlberg was ook zulk aardig gezelschap en de
rust deed mij zooveel goed, dat ik aan de gevolgen
van dit voortdurend samenzijn met den graaf "iet
gedacht iieh, Maar je moet die zaak mot „oo
tragisch opnemen, Linda. De giaaf za! binnen
eenige dagen zooals hij schreef - liiei zijn
ia zal hem dan zelf polsen en onderzoeken hoe
diep zijn gevoe! voor jou in zijn hart geworteld is
en daarnaar handelen. Hij zal zeker dikwijls bij
ons komen en we zullen ook vaak in do gelegen
heid zijn hem op Helmenhorst, waar we dikwijls
op bezoek zullen zijn, te on'moeten.
«Maar weet u, mama", zeide Linda, liaar slanke
gestalte hoog oprichtende, «het scheen mij laatst
toe, toen wij op Helmenhoist een oezoek brachten,
alsol de bnion ten hoogste veibaasd was ons te
zien. Hebt u hem dan indertijd op het Vrouwen-
eiland niet gezegd, dat wij voor een paar maanden
naur Beriijn zouden komen." (IVordl vervolgd.)