BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
cil Rhodes' bezoek in de gevangenis aan de
twee officieren van Jamesons expeditie. Het
onderhoud, waarbij een gevangenbewaarder te
genwoordig was. zou van geheel particulieren
aard zijn geweest.
Van meer belang is de verklaring van Eail
of Selborne in liet Hoogerhuis, Be heer Cham
berlain had deelde hij mede telegrafisch
aan president Kruger gevraagd of deze werke
lijk zijn meening over Chamberlain's rede zou
geuit hebben, als de Daily Telegraph gemeld
had (zie ons nummer van 3 Februari.) De heer
Kruger had geantwoord, dat er een misverstand
moest bestaan. Hij was niet gewoon, beschou
wingen van dien aard door middel van een
dergelijk kanaal te houden en ook bij deze
gelegenheid was dit niet geschied.
Gemengde Nedcdcellngen.
In den Franschen Senaat werd de tweede
stemming gehouden over de geldigheid der
verkiezing van den oud-minister Bourgeois.
Met slechts 180 stemmen werd de verkiezing
geldig verklaard. Bourgeois legde daarop zijn
mandaat als senator neder onder applaus van
de linkerzijde. De president zal den minister
van binnenlandsche zaken hiervan in kennis
stellen.
Rudini zal in een manifest zijne denkbeelden
over Italie's toestand uiteenzetten.
De Paus woonde op den sterfdag van Pius IX
het Jaargetijde bij en gaf zelf de absolutie.
De kerkvorst zag er voortreffelijk uit.
Even haastig als hun optrekken was, is thans
de terugtocht der Derwisjen. Zij zetten hun
marsch voort in de richting der Atbara, steeds
contact houdende met de voorhoede der Itali
anen. De uiterste Italiaansche voorhoede is
bijna tot Kassala genaderd.
Nansen sprak Maandagavond te Londen voor
10,000 toehoorders. Hij deed het verhaal van
zijn reis. De prins van Wales sprak hem toe,
bedankte hem en overhandigde hem een te
zijner eere geslagen lierinneringsmedaille.
Blijkens een te Londen ontvangen telegram
gaat heden de tuchtigingsexpeditie tegen den
koning van Benin op weg.
De Portugeesche Cortes zijn ontbonden. Aan
het ontbindingsbesluit is toegevoegd een lijst
van voorgenomen hervormingen.
Een telegram uit Manilla bericht, dat de
opstand in de provincie Bulacan en in ver
schillende andere provinciën is onderdrukt.
De bepalingen in het Amerikaansche wets
ontwerp over de immigratie, behelzende dat de
immigrant moet bewijzen in het Engelsch of
in zijn moedertaal te kunnen lezen en schrijven,
en dat de echtgenooten beiden dezen proef
moeten afleggen, zijn door den Senaat verwor
pen. De Senaat acht het voldoende, dat de
immigrant Engelsch of een andere taal kunne
lezen en schrijven.
Een quaestie?
In de N, R. Ct. kwam dezer dagen een
klacht voor van iemand, die te Leiden verzocht
op de kiezerslijst geplaatst te worden op grond
van in 1896 elders betaalde grondbelasting,
waarvan hij de quitantie overlegde, en die ten
antwoord ontving, dat hij ook de biljetten van
de elders betaalde personeele, bedrVjfs- en ver
mogensbelasting had over te leggen.
Deze pisch streed z. i. met de artikelen la
en 11 der kieswet, daar hierin slechts sprake
is van ééne der Rijks directe belastingen.
De AT. R. Ct. antwoordt
z>Men kan kiezer worden op grond, dat men
aangeslagen was in ééne der Rijks directe be
lastingen, maar men moet alle Rijks directe
belastingen, waarin men aangeslagen was, vol
daan hebben. Dit laatste is ongetwijfeld de
reden, waai om men van den inzender de qui-
tanties van de overige belastingen geëischt
heeft. Op welk artikel der kieswet deze eisch
berust, is ons echter niet duidelijk. Op grond
van art. 11 schijnt de eiscii niet te kunnen
worden gedaan. "Volgens dat artikel toch moet
men slechts het bewijs overleggen, dat men in
ééne der Rijks directe beiasiingen is aangesla
gen geweest en dezen aanslag voldaan heeft."
Hier schijnt, voegt liet Vad. er bij, inderdaad
een leemte in de wet te zijn. Intusschen is het
zeker, dat de aiLpirant-kiezer plaatsing op de
kiezerslijst niet kan voideren, als hij niet be-
wijst, dat hij al zijn belastingen heeft betaald.
Reclameert bij bij niet-plaatsingdan zal
hij krachtens art. 31 der wet zijn bewijsstuk
ken, i. c. alle zijn voor voldaan geteekende
aanslagbiljetten, hebben over te leggen.
Wij gelooven dat èn N. R. Ct. èu Vaderland
in deze dwalen.
Immers leest men in den aanhef van art. 1
der kieswet: De leden van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal worden gekozen door de
mannelijke ingezetenen des Rijks, tevens Neder
landers, die den leeftijd van vijf en twintig
jaren iiebben bereikt, voor zoover zij over het
laalstverlcopen dienstjaar in één of meer der
Rijks directe belastingen zijn aangeslagen, het
te dier zalce verschuldigde voor of op den len
Maart voldaan hebben en volgen de gevallen
waarin men kiezer kan worden.
De quaestie is dunkt ons dus geen quaestie
wanneer men Iet op de hierboven gecursiveerde
woorden, dan kan er dunkt ons geen andere
opvatting in casu gehuldigd worden, dan ten
stadhuize te Leiden geschiedt.
leemte in de Kieswet.
Hoe zorgvuldig minister Van Houten
de kiezers heeft geclassificeerd, hel blijkt, zegt
Het Centrum, dat hij nog een bijzondere cate
gorie heeft overgeslagen, die op geen der elf
modellen van aanvrage voor het kiesrecht is
onder te brengen.
sHet zijn n.l. de niet-aangeslagenen, die^een
voldoende huur verwonendie ook niet in iemands
dienstlctrelekinrj staan, maar toch met hun
arbeid een inkomen verwerven, dat voldoende
is voor hun onderhoud en samenvalt met de
cijfers in de bekende tabellen genoemd.
«Het zijn de kleine neringdoenden, de kleine
handelaars, die voor eigen rekening zaken
doen. Verdient zulk een man gemiddeld door
het jaar elf of twaalf gulden per week, dan
slaat hij stellig gelijk met een weikman van
gelijke verdienste en het kan de bedoeling des
wetgevers niet geweest zijn, zulk een in zijn
soort onafhankelijk werkzamen ploeteraar, die
jaar in jaar uit zijn klanten bedient en op eer
lijke wijze het brood verdient voor zijn gezin,
achter te stellen bij een werkman, die in
dienstbetrekking is.
»Zich blind kijkende op dien werkman, heeft
men al schiftend en soiteerend dezen nyveren
en ontnisbaren burger vergeten! Te Amster
dam, waar aan ons bureau de adspirant-kiezers
in den warwinkel der formulieren worden te-
rechtgeliolpen, heeft zich gisteren zulk een
kiezer aangemeld. Wij hadden allerlei model
len, voor hem echter was er geen model ge
drukt; ook in de letters der wet kwam zijn
aanspraak of titel niet voor.
vWat gebeurd is?
»Wij hebben hem aangeraden het Mode! V
betreffende de ioonkiezers dermate te wijzigen;
hij kon daarop nu een eerlijke verklaring tee
kenen, dat hij in zijn kleinhandel het vereischte
loon heeft verdiend, en nu deswege het kies
recht aanvraagt.
sDit biljet gaat nu naar den Burgemeester.
Maar wij maken het geval nu reeds publiek,
omdat wellicht een officieele verklaring dien
aangaande licht zou kunnen verspreiden.
»Ons komt het voor, dat naar den geest der
wet den verzoeker het kiesrecht niet kan wor
den onthouden."
Onze vlag.
Aan een particulier schrijven uit Ternate,
met de laatste mail ontvangen, ontleend Insu-
linde het volgende bericht uit zeer geloofwaar
dige bron.
sliet te Ternate gestationneerde stoomschip
der gouvernernents-maiine Zeemeeuw maakte
gedurende de maanden October en November
een reis naar de Noord- en Zuidkust van
Nieuw-Guinea.
Op deze reis werden de Mappia eilanden
bezocht, gelegen drie wachten (12 uur) stoo-
mens benooi den de Geelvinkbaai.
Op deze latte, geheel met klapperboomen
begroeide eilandjes, werd een geheschen Ameri
kaansche vlag aangetroffen, die onmiddellijk
werd neergehaald en door onze driekleur werd
vervangen.
Ook werden eenige onderzoekingen gedaan
op het in de Etnabaai gelegen eilandje Zakahai
waar steenkolen werden aangetroffen, doch van
zeer infeiieure qualiteit. Met hoogwater loopt
deze koienbeddirig geheel onder, zoodat ze voor
exploitatie wel ongeschikt zullen zijn.
In de Tweede Kamer kan eerstdaags eene
belangrijke interpellatie worden tegemoet gezien.
Zooals bekend is, is bij koninklijk besluit de
politie-vei ordening vernietigd der gemeente
Wohseiaa! waarbij liet in bet openbaar uiten
van Godslasteringen is strafbaar gesteld.
De ariti-revol. kiesveieeniging ^Nederland en
Oranje" te Groningen, heeft eerie motie gezon
den naar de anti-revo). Kamerclub aan het
adres van het Kamerlid van Alphen, als voor
zitter van dat college, waarbjj zij het vertrou
wen uitspreekt dat in een der eerstvolgende
vergaderingen der Tweede Kamer de Regeering
over bovengenoemd koninklijk besluit zal geïn
terpelleerd worden, en hare afkeuring over deze
beslissing zal kenbaar gemaakt worden.
Ten paleize zal hedenmiddag een voorstelling
met de cinematograaf voor de Koninginnen
worden gegeven.
Maandag a.s. zal ten Hove een thé dansant
plaats hebben, waartoe een COOtal uitnoodi-
gingen zullen worden rondgezonden.
De gewone audiëntie van den minister van
koloniën zal op Vrijdag 12 Februari 1897 niet
plaats hebben.
De commissaris-generaal voor de wereldten
toonstelling in 1900, de beer Cremer, vertrekt
deze week naar Parijs, ten einde zich voor-
loopig persoonlijk op de iioogte te stellen van
de everilueele teireinen voor eene Nederland-
sche en koloniale afdeeling.
Het lid der hoofdcommissie, D. baron Van
Asbeck, ingenieur te Parijs, bevindt zich in
Den Haag.
Het Koninklijk Instituut van Ingenieurs is
er niet erg over gesticht, dat in de ho fdeom-
missie voor de tentoonstelling geen enkel lid
van het Instituut is opgenomen, tegen de ge
woonte bij dergelijke tentoom-tellingen.
De heer A. M. K. W. baron van Ittersuin
wenschte, dat de Raad van Beheer van het
Instituut zich ter zake tot de regeering zou
wenden, welken wen«ch de voorzitter in dien
Raad verklaarde ter sprake te zullen brengen.
Aan de verkiezing voor twee leden van liet
Hoofdbestuur is deelgenomen door 131 depar
tementen, samen uitbrengende 432 stemmen.
Uitgebracht werden voor de eerste vacature
op mr. M. W. F. Treub 398 stemmen, op
mr. J. Ktiïseman 34 st.; voor de tweede
vacature op D. W. Stork 423 st en op dr.
P. van Geer 9 stemmen. Zoodat tot leden
van het hoofdbestuur gekozen zijn mr. M. W.
F. Treub te Amsterdam en D. W. Stork te
Hengeloo. Beide heeren hebben de benoeming
aangenomen.
Het hoofdbestuur zal weldra doen verschijnen
een klein geschrift over stuingrondverhuring",
door J. Biuinwold Riedel.
In Febiuari of begin Maart worden verzon
den de punten ter beschiijving voor de alge-
meene vergadering van 1897, en het rapport
»De opleiding van het onderwijzend personeel
in be waai scholen", welk ïapport bevat de
uitkomsten van esn onderzoek, door het hoofd
bestuur ingesteld, ovei eenkorostig zijne aankon
diging in de algemeene vergadering van 1896,
en waarvan de conclusie geleid heeft tot een
voorstel zijnerzijds aan de algemeene vergade
ring van 1897,
Prof. Drucker, die in het vorige jaar op uit-
noodiging van curatoren der Universiteit te
Leiden er in had topgestemd, dat zijn aanvraag
om ontslag als hoogleeiaar voorioopig als niet
ingediend zou worden aangemeikt, heeft thans
den wensch te kennen gegeven, dat hem het
gevraagde ontslag worde veileend.
Te Delft wordt door menschen, die 't we
ten kunnen, verzekerd, dat de regeering er
ernstig over denkt, de kweekschool voor de
Zeevaart van Leiden naar Delft te verplaatsen,
als eene kleine vergoeding voor het vertrek
der artillerie-inrichtingen.
Tentoonstelling van Reclame-middelen.
Dc verecniging Amsterdam Vooruit! heeft het
voornemen, bij genoegzame deelneming, in de maand
Augustus a. s. in het Paleis voor Volksvlijt een In-
ternatimale tentoonstelling van Reclame-middelen te
houden.
Uit de leden van Amsterdam Vooruit.' zijn ver
schillende commissieen gevormd ten einde met ver
eende krachten het welslagen der tentoonstelling te
verzekereu.
Een prijsvraag voor een reclame-biljet voor deze
reclame-tentoonstelling wordt uitgeschreven, waar
voor de commissie, bestaande uit de heeren G. H.
Breitner, W. Kromhout Cz. en A. Reyding, bezig is,
bet programma te ontwerpen en een jury samen te
stellen.
Het Uitvoerend Comité, bestaande uit de heeren
A. N. J. Fabius (voorzitter), Jhr Mr. A. A. van
Teylingen (secretaris), J. F. Vbrster (penningmees
ter), W. Kromhout Cz., N. van Harpen en A. Rey
ding (.commissarissen) houdt zich reeds gcruimen
tijd onledig inet de voorbereidende maatregelen.
Naast het Uitvoerend Comité is uit de leden een
Financieele Commissie benoemd, bestaande uit de
heeren mr. H. J. van Ogtrop, mr. Mathuijs G. .T.
Boissevain, P. J. H. Kuijper van Harpen, J. Stroeve
J.Ez. en G. R. Harkema; terwijl men bezig is uit
de industrieelcn ecu Commissie van Advies samen
te stellen.
De vereeniging Amsterdam Vooruitbeoogt met
deze tentoonstelling geen winst. De leden stellen
hun werkzaamheden gratis ten dienste van deze
tentoonstelling, terwijl" het batig saldo der tentoon
stelling ten goede komt aan dc inzenders in ver
houding van hun deelname.
Commiezen der Posterijen.
Zondag is te Arnhem de algemeene jaarvergade
ring gehouden van de Broed jrschap van commiezen
der posterijen. ïn de plaats van het aftredend be
stuurslid, jhr. Van Foreest, die een herbenoeming
niet wenschte. werd gekozen de heer Van Leeuwen
van Duivenbode, van Amsterdam.
De statuten werden in dezen zin gewijzigd, dat
ook als gewone leden zullen worden opgenomen de
commiezen der posterijen en telegraphic, die surnu
merairs examen hebben afgelegd.
Door den heer Henri J. Messink werd de nood
zakelijkheid betoogd van de invoering van een nieuw
disciplinair stelsel voor de lagere beambten.
Als plaats van bijeenkomst voor de volgende ver
gadering werd gekozen 's-Gravenbage.
Dc heer W. P. Nagel, inspecteur der posterijen
te Breda, werd benoemd tot cerelid.
OVERSCHIE, 10 Februari. Maandagavond hoorde
v. d. Berg aan de Schans hnlp roepen en dadelijk
ging men naar de plaats vanwaar het geluid ver
nomen werd. Toen men daar aankwam, hoorde men
echter niets meer en vermoedende, dat er iemand
in het water was gevallen, ging men onder het ijs
zoeken en haalde ook werkelijk een man op. Dade
lijk werd hij op een melkwagen gelegd en naar
Oversehie gebracht, waar de dokter, na twee uren
met hem bezig te zijn geweest, slechts den dood
kon constateercn.
De verdronkene is herkend te zijn Jan Salters,
vroeger smid te Rotterdam.
KETHEL, 10 Februari. Gisterenavond was alhier
een vergadering belegd ten doel hebbende „de op
richting ecner afdeeling der Christelijk Historisch
Kiczersbond". Deze vergadering was uitgeschreven
en werd gepresideerd door Ds. K, E. van Griethuizen.
De president opent deze vergadering met een
woord, waarin hij ten duidelijkste liet gevoelen welke
ingrijpende veranderingen de uitslag der stemmingen
souden kunnen teweegbrengen als niet de protestanten
zich als één man zouden vereenigen.
Daarna ging de voorzitter over tot voorlezing der
bondsreglement-artikelen en hielp tevens de aanwe
zigen op de hoogte van degene, die zich kon be
schouwen, volgens de nieuwe wet, kiezer te zijn.
Over deze artskelen werd eenig debat gevoerd,
waarvan het gevolg was dat, toen de president in
rondvraag bracht wie al of niet genegen waren tot
het oprichten eener bondsvereeniging, elf van de
negen en tsvintig vereenigden tegenstemden, en toen
er overgegaan werd tot benoeming van een bestuur,
do zaal verlieten.
Alhier is dus een afdeeling der Chr. Hist. Kiezers-
bond opgericht.
POORTUGAL 9 Februari. De werkzaamheden aan
de zalmsteekvisscherij „de Hoop", onder deze ge
meente, directeur de heer Johs. Kalkman te Kraling-
scheveer, zijn heden hervat.
Bi] Kon. Besluit is eeu pensioen van f 3000 ver
leend aan J, A. Geukama Bakker, laatstelijk ontvanger
der diiecte belastingen te Rotterdam, 2de afdeeling.
Bij Kon. Besluit is, wegens eindiging van hun
dienstverband, een eervol ontslag verleend uit hunne
betrekking tot de landmacht:
1o. met ingang van Apul 1897, aan ie reserve-
officieren van gezondheid le kl. A M. Grondhout en
dr. W. F 11. Sciielkly, alsmede aan de reserve-oflieieren
van gezondheid der 2e kl. J. H. Petk, dr. 1. Sytsma,
G. J. van de Linde en M. P. Risselada
2o. met ingang van 9 Mei 1897, aan de reseive-
officier van gezondheid 2e kl. N. Lansdorp Jz.
De minister van waterstaat heeft te rekenen van
1 Februari 1897:
lo. den met ingang van dien datpm tot hoofdin
genieur voor het stoomwezen benoemden ingenieur
voor let stoomwezen der 1ste klasse in het 2de district
ter standplaats Rotterdam, W. A. M. Piepers, weik-
zaam te stellen in het 4de district ter standplaats
Arnhem, en hem aan te wijzen als hoofd vau dat
district
2o den ingenieur voor het stoomwezen der 2de klasse
m het 5de distuet ter standplaats Zwolle, .1 N Kooy.
wei kzaam te stellen in het 2de district ter standplaats
Rotterdam, en hem aan te wijzen als hoold van dat
district
3o. den ingenieur voor het stoomwezen der 2de
klasse, wei kzaam ïr het 5de district ter standplaats
Zwolle, D. Okhuize», aan te wijzen als hoofd van dat
district.
Bij Kon, Besluit is aan G. Visser Bzn., op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid van
het college van regenten over het huis van
bewaring alhier, onder dankbetuiging voor de
in die betrekking bewezen diensten, en zijn
benoemd: tot lid van liet college van regenten
over het huis van bewaring alhier, mr. F. van
Riemsdijk, ambtenaar van het openbaar minis
terie bij de kantongerechten te Schiedam,
Brielle en Sommelsdyk, alhier; tot lid, tevens
voorzitter van genoemd college van legenten,
mr. II. M. G, Kloppenburg, kantonrechter
hier ter stede.
De vereeniging ^Gezelligheid" gaf gisteren
avond een soiiée amusante en bal aan hare
leden, die zeker we! als geslaagd mag beschouwd
worden. Wanneer men met zelfverloochenende
volharding zich had lieengewerkt door den mod
derpoel, die den titel van toegangsweg werd
gegeven en men had zonder ongelukken de
groote zaal der Officieren-Vereeniging bereikt,
dan zag men dat in de eerste plaats daar voor
de gezelligheid was gezorgd door de rangschik
king der tafels en stoelen, terwijl het midden
gedeelte gere-erveerd was voor de danslustigen.
Een afwisselend programma van muziek,
dans, voordrachten van mej. Elize Dumont en
de heeren Nico de Haas en George Freund
bracht voorts de gewensclite vroolijkheid en
wist de aanwezigen uren achtereen bijeen te
houden, terwijl het scheiden door allen ais een
treurige noodzakelijkheid werd beschouwd.
lieden morgen omstreeks 12 uur ontstond
brand in de woning van den baibier De Raay
aan de Lange Haven naby de Koemarkt
Een broek, die boven de kachel te drogen
hing, had vlam gevat en het vuur had zich
daarop medegedeeld aan de schoorsteenlijst.
De brand werd gebluscht met emmers wa
ter door een agent van politie, bijgestaan door
een man ea een vrouw.
De schade is gering.
De brandersknecht D. van Gulick werkzaam
in de branderij van den heer Prins aan de
Westerkade had hedennacht te 2uur het
ongeluk om slapende in de sloot langs de
Warande te ioopen.
Door het koude bad eensklaps helder wakker
geworden, was hij spoedig weder op vasten
bodem en kon hij in de branderij zijn kleeren
drogen.
BURGERLIJKE STAND,
(.«"buren s 9 Febr. Klasina Adriana, dochter
van T. Polet en A. M. van der Stroom, Nieuw-
sticht. Maria Sophia, dochter van C. van
der Meer en A. Vermeulen, Breeistraat.
«verleden 9 Febr. Anna Sinke, oud 28
jaar en 6 maanden, eehtgen. van D. Dijkman,
Heerenstraat.