N°. 9316.
Es Btaie Yrrawtii van ülimriei.
51"" jaargang.
Dinsdag 11 Mei 1897.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
UITGEVER: H J. C. ROELANTS.
Samenwerking van gelijkgezinden.
BUITENLAND.
Aboknementspbijb voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
a omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - i.go
Afzonderlijke nommers. o q2
BUREAUBOTEBSTÏIAAT ÏO, Teleplioon IVo. 123.
ADVEitTEiïTrEPiixjs: Tan 1—5 gewono regels met inbe
grip yan eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer - 0.10
Bij abonnement wordt korting Terleend.
Het doel waarmede, na een maandenlange
Toorbereiding, den 14en November van het
vorige jaar de algemeene vergadering der
Liberale Unie haar programma van beginselen
vaststelde, was bovenal, zooals trouwens de
eerste overweging tot haar besluit ook inhoudt,
het vereenigingspunt te vormen voor alle voor
uitstrevende vrijzinnigen. Men zou de waarheid
geweld aandoen door te zeggen dat dit doel
ten volle is bereikt, want zeer velen, die met
de beginselen van het hervormingsprogram
instemmen, staan nog buiten het verband der
Liberale Unie; maar toch mag met zekere
voldoening worden geconstateerd dat, zooals bij
de voorbereiding der naderende groote verkie
zingen meer en meer blijkt, het programma
der Liberale Unie onder de gelijkgezinden in
den lande een tucht en een eenheid heeft ge
bracht, welke, hoezeer men ze ook nog grooter
en beter zou wenschentoch niet nalaten
kunnen van gunstigen invloed te zijn op den
uitslag van den grooten strijd.
Het is een gelukkig verschijnsel dat dit zelfde
programma, toen het verscheen en aange
nomen was, ten felste bestookt zelfs door hen,
wier standpunt slechts weinig van dat der
Liberale Unie afwijkt, thans integendeel
werkelijk een vereenigingspunt blijkt te zijn.
Telkens hoort men dat in de verschillende
deelen des lands kiesvereenigingen als nieuwe
leden tot de Unie zijn toegetreden en dus het
aantal hunner, die voor de verwezenlijking van
het Unie-program willen werkzaam zijn, juist toe
neemt in plaats van te verminderen, zooals in
November 11. voorspeld werd door die liberalen,
die dat program als den twistappel kenschetsten
welke te kwader ure te midden der liberale
partij geworpen was.
Tot die gelukkige verschijnselen moet stellig
ook gerekend worden wat j.l. Donderdagavond in
eene huishoudelijke vergadering der Vrijzinnige
Kiesverceniging te Leiden gebeurd blijkt te zijn.
Van daaruit werd in November 11. onder aan
voering van twee hoogleeraren der juridische
faculteit, de strijd aangebonden tegen het Unie-
program, vooral tegen den knellenden band dien
het den candidaten voor de Tweede Kamer zou
aanleggen, en nu stelt deze vereeniging mr.
H. L. Drucker candidaat, van wieu bekend is
dat hij uit volle overtuiging zich gebonden
acht voor de verwezenlijking der maatregelen,
Roman van
Eufemia gravin von Adleksfeld—Ballestrem.
35)
Lachend sloeg Froderik Leopold denzelfden weg
In, het vroeg opstaan was anders Daphné's fout
niet, doch wie wist wat haar naar buiten had
doen gaan. Langzaam slenterde hij naar Mon Ca
price, en betrad het bekoorlijke miniatuur kasteel.
Bapliné! riep hij, Daphné!
Niemand antwoordde hem, de kamers waren leeg
en door da geopende vensteis kwam de morgen
lucht zoo snijdend naar binnen, dat een rilling
hem door de leden voer, ten minste daarop schoof
hij het, dat het hem op eenmaal zeer onaungenaam
te moede werd.
Van den wand van den gouden salon lachte het
bekoojlijk portiet van Daphné, dat eerst onlangs
te Dresden was geschilderd, een kunstwerk, dat hem
het eenige geliefde uit die periode was; en opeen
met perle d' amour ingelegd tateltje daaronder,
waarop een kostbare chineesche vaas met een bou
quet najaarsrozen geurde, lag een briefje, waarop
hare krabbelende kinderhand met siddeiende letters
had geschrevenïAan mijnen echtgenoot."
In hevige spanning maakte hij de enveloppe
los: het schrijven bestond slechts uit enkele regels
ïlk ga heen om nimmer weder terug te
zkeeren. Gisteren nog heb ik het niet gewild,
zmaar in mij is iets wat krachtiger is dan
jdeze wil.
in het urgentie-program genoemd, met alle
kracht werkzaam te zijn.
Minder gelukkig daarentegen is de wijze,
waarop de leden der bij de Unie aangesloten
kiesvereeniging te Zinrikzee van hunne gehecht
heid aan het program van 14 November 1.1.
gemeend hebben blijk te moeten geven.
Dat program behelst onder meer eene be
sliste veroordeelding van de toepassing van
beschermende rechten, teneinde de ontwikke
ling van landbouw en nijverheid te bevorderen,
en hun afgevaardigde, de heer Van Kerkwijk,
die 34 jaren reeds de liberale kiezers van
Schouwen in Den Haag vertegenwoordigd heeft,
is, blijkens zijne over de motie-Dobbeimann uit
gebrachte stem, een voorstander van graanrech
ten. Niet minder dan aan het time-program
is de Zierikzeesehe afdeeling der Unie echter
ook aan haren langjarigen afgevaardigde ge
hecht, en zij zocht naar eene oplossing om
geen van beiden prijs te geven. Handig werd
een motie in elkaar gezet, waarin verklaard
werd, dat »de zaak der protectie wel een be
langrijke politïek-oeconomische quaestie is,
maar geen partij-kenmerk, de vooruitstrevende
liberalen, die hun vereenigingspunt vinden in
de Liberale Unie, onderscheidende van andere
partijen," en met hare aanneming achtte men
de keuze van den heer Van Kerkwijk als can
didaat gedekt
Niemand voorzeker zal dezen Zierikzeeschen
liberalen het recht betwisten, den candidaat
te stellen dien hun lu-t, maar tegen hunne
drogredenen op te komen, daartoe heeft iedereen
hetrecht. Trouw aan het Unie-program is slechts
hij, die mee alle daarin gestelde beginselen
instemt, onverschillig of die beginselen al dan
niet beleden worden ook door andere partijen
of politieke groepen. Ware instemming vol
doende alleen met die beginselen, welke neen
partij-kenmerk" zijn, d. w. z. de Unie-liberalen
onderscheiden van andere partijen, dan zou het
geheele Unie-program wel kunnen worden ter
zijde geschoven, want er komt geen enkel
punt in voor, dat ook niet in andere pro
gramma's wordt aangetrollen.
In 't bijzonder geldt dit van de sBeginsel-
verklaring van den Radicalen Bond" en van
het verkiezLngsprogram, dat in de algemeene
vergadering van dien Bond op 3 Januari 1.1.
werd vastgesteld. In sommige opzichten iets
uitvoeriger eu onderwerpen aanduidende, waar
van het Unie-program niet uitdrukkelijk mel
is Vaarwel Daphné kan zonder Apollo niet
nleven."
Toen hij dit had gelezen, viel de krachtige man
op zijne knieen, en hij wrong zich in stomme
smart de handen, en de uren die hij in eenzaam
heid op Mon Caprice doorbracht konden vertellen,
hoe een verstandig mannenhart met zicli zelf in
strijd kwam en met den verzoeker, die hem het
wapen van den zelfmoordenaar in handen wiide
di ukken.
Toen hij eindelijk tot rust gekomen was, en met
gebroken hart, vernietigd en gebogen, zich gereed
maakte om terug te keeren tot het vervullen van
zijn plicht bij zijne kinderen, toen wierp hij den
sleutel van het paviljoen in den vijver in het
kasteel gekomen echter haaide hij met krachtige
hand op zijnen stamboom den naam door van haar,
die smaad en schande had gebracht over Uimenried
Daphné keerde nimmer terug naar dat oord,
waar zij jarenlang tevreden en gelukkig had ge
leefd, Wel is waar hielden hare macht en hare glans
op, toen de keurvorst na weinige jaren stierf, maar
zij bleef wonen in haar klein paleis te Dresden,
omgeven door een kring, welke de voormalige
vriendin van den overleden keurvorst voortging te
huldigen, en als het ware een soort hofhouding
om haar heen vormde.
Zij had den naam van haren echtgenoot afge
legd en met een vorstelijken fantasienaam verwis
seld, welke door haar een treurige beroemdheid
verkreeg, en met haar uitstierf, toen zij haren
hoogen vriend in den dood volgde.
Doch veel, veel vroeger dan zij hare oogen sloot,
was de blonde jonkvrouw van Uimenried gestorven
voor het trouwe hart van Frederik Leopold, haar ge
maal, die haar meer had liefgehad, dan zij ooit
ding maakt, stelt het verkiezingsprogram van
den Radicalen Bond toch in 't algemeen, zij
't ook in andere bewoordingen, dezelfde eischen
aan de candidaten, aan wie de werkelijk her
vormingsgezinde democraten in den lande met
vertrouwen de behartiging zullen mogen op
dragen bovenal aan die sociale belangen, waar
aan tot dusver in Nederland de wetgever maar
al te weinig zorg gewijd heeft. Waar dit zoo
is, en voor gegronde tegenspraak is dit inder
daad niet vatbaar, daar is 't derhalve te be
treuren, dat het UVe-program niet geworden
is het vereenigingspunt ook voor de radicalen,
die met de aanhangers der Liberale Unie op
betzelfde principieele standpunt staan.
Hierdoor toch ontstaat het gevaar, dat het
bestaan van tweeërlei organisatie in sommige
districten leiden kan tot het stellen van twee
candidaten, die, hoewel dezelfde beginselen toe
gedaan, de hervormingsgezinde democraten in
twee kampen zullen verdeelen, en dat zóó de
stemmen allicht versnipperd zullen worden,
welke, op één candidaat vereenigd, zoo al niet
terstond de overwinning zouden kunnen schen
ken, dan toch den geestverwant in herstem
ming zouden kunnen brengen, waardoor (te
kans op de definitieve zege behouden blijft.
Treden daarentegen twee gelijkgezinden bij de
eerste stemming in het strijdperk, dan is er
maar al te zeer reden te vreezen, dat geen
hunner het tot herstemming brengt.
Om dit gevaar te voorkomen is 't nu nog
tijd, en 't is te hopen dat in de eerstvolgende
weken vooruitstrevend-liberalen en radicalen
dit voor oogen zullen houden en tot eiken prijs
voorkomen zullen, dat bij de zoo gewichtige
beslissing, welke de Juni-verkiezingen voor de
naaste toekomst van ons vaderland zullen
brengen, zij elkaar moedwillig aan de stembus
verzwakken. Het gaat om de beginselen, niet
om personen of eene toevallige party-organisatie.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 10 Mei '97.
De oorlog tussclicn Cirlekenland en
Turkije.
De interventie der mogendheden is eindelijk
een voldongen feit geworden; de vredes-onder-
handelingen ziju begonnen.
Ziehier hoe de Temps den loop der diploma
tieke gebeurtenissen beschrijft.
Naar aanleiding van het initiatief, door graaf
had vermoed. Hij had sedert het uur, waarop zij
hem had vet laten, nooit haren naam veder ge
noemd, en ook aan zijne kinderen had hij dien
nimmer geleerd, doch toen hij gestorven was,
vonden zij op zijne borst in goud gevat haar be
koorlijk beeld naast een lok van haar blond haar,
en deze stomme getuigen verhaalden van zijne
liefde, van zijn smart en van zijne zelfverloochening,
en zij vertelden, wat hij geleden had om Daphné,
de veilorene, die als een vlinder naar het licht,
haren schitterenden afgod Apollo was nagevlogen,
verblind door zijn glans, en die zich daarbij de
vleugels had gezengd voor tijd en eeuwigheid.
IV.
Kismet.
1880.
Het was op Capri, het door rotsen omgorde
eiland van de Odyssee, de eens zoo beruchte
residentie van keizer Tiberiu». In de ruinen van
de villa Tiberiana stond op eonen kostelijken voor
jaarsnamiddag jonker Hans Ulrich van Uimenried.
Op de hoogte van de villa, onmiddellijk daarvoor
log de befaamde Salto, deze torenachtige borst
wering, welke tot op eene hoogte van 240 meter
steil uit de zee oprijst en van weike de gruwzame
stiefzoon van Augustus de aangeklaagden voor
zijne oogen deed nederstorten en hen hun salto
mortale liet maken.
Dat was do grootste verfijndheid van de oud-
Romotnsche, oververzadigde genotzucht den vei-
schtikkelijken dood in dit srhoono paradijs over
te planten, dacht de vreemdeling. Was dit het
eenige, wat den zoon van Livia Drusilia nog kon
verstrooien Droomeiig zweefde zijn blik naar buiten
Murawieff genoraenwaren de gezanten te
Athene het eens geworden over de te volgen
gedragslijn, in geval Griekenland de tusschen-
komst der mogendheden zou inroepen om een
einde te maken aan den oorlog.
Ingevolge van die be=piekingeri der gezanten,
deed de Russische vertegenwoordiger leeds
Vrijdag, ook uit naam zijner collega's, officieuse
stappen bij liet Giieksciie kabmet, door te
wijzen op het gevaat, waaraan Griekenland
zich door voortzetting van den st! ijd blootstelde,
terwijl hij de hulp van Europa beloofde, indien
Gnekenland die inriep.
De Grieksche regeering heeft toen te recht
ingezien, dat langer verzet niet mogelijk was,
en Vrijdagavond sveMe de minister van buiten-
landsclie zaken Skouloudis aan de gezanten
der mogendheden een geschieven nota ter hand,
waai in de bemiddeling van Europa werd inge
roepen.
In die nota deelde het Helleensclie gouver
nement zijn voornemen mede om zijn troepen
van Kreta terug te roepen. Kolonel Vassos, eeu
zeker aantal officieren en 400 manschappen
waren terstond, de re=t zou weldra terugge-
toepen worden. Aan die belofte voegde de regee
ring het verzoek toe, dat de mogendheden aan
hun vlootbevelhebbers instructies zouden geven,
teneinde den terugkeer der Grieksche troepen
te vergemakkelijken.
Hierop is door de gezanten een identiek
antwoord gegeven. Alleen de gezant van Duitseh-
laud wachtte nog instructies af, maar ook hij
schijnt die reeds ontvangen te hebben.
De mogendheden hebben dus een aanvang
gemaakt niet de onderhandelingen, en de oorlog
kan als geëindigd worden beschouwd.
Toch is er geen wapenstilstand gesloten.
Wel hebben geruchten geioopen van een
wapenstilstand vari 14 dagen, maar noch de
Sultan, noch de diplomatie hebben dit nuttig
geacht.
Volgens betrouwbare inlichtingen, zal Tur
kije zich niet veeleischeud toonen. Het is vol
daan door het behaalde militaire succes. Ook
zal het niet terugkomen op de voor den oorlog
gedane beloften; de autonomie voor Kreta blijft
onveranderd.
Men meent, dat Turkije twee eischen zal
stellen
lo. Betaling van eene geringe schadeloos
stelling door Griekenland
2o. Een herziening der Macedonische grens,
zoodat liet geheele gebergte Turksch gebied
wordt, en grensconflicten over betwiste streken
niet meer kunnen voorkomen.
Van een wapenstilstand is Turkije, zooals
wij reeds zeiden, niet gediend, daar die zou
kunnen dienen tot reorganisatie van het Griek
sche leger.
En in diplomatieke kringen ziet men het
vooitduren van den oorlog de beste waarborg
voor bespoediging der onderhandelingen.
over de wijde, blauwe zee, waarover die gouden
nevel lag, die men aan de kusten van de Tynheen-
sclie zee ziet, en onwillekeurig breidde hij diep
ademhalend zijne armen uit, want een lang ge
koesterde vvensch was door deze reis naar bet
schoone Italié vervuld geworden, en H.ins Ulrich
van Uimenried behoorde tot die uitvetkoren schaar
van Italiaansehe pelgums, die het ieehjke daar
niet plegen te zien, zich door bedelaars, onbe
schaamde hoteliets, onaangename passagiers en
andeie kleine onaangenaamheden hun goede luim
niet laten bederven, maar gansch en al de schoon
heden der natuur en der kunst van dit heerlijke
land op zich laten invveiken.
We! voorbereid had hij het betreden, hij bracht
enthousiasme en kennis van de kunstschatten
mede, een rijke, zoowel historische als archooolo-
gische wetenschap en last nol least een warm
hait voor alles, gekruid door een dosis humor,
welke door hare verwantschap met een optimis
tische levensbeschouwing, iederen blik in het leven
en dujven van andeien voor den gelukkigen be
zitter dezer gave Gods des te genotvoller maakt.
Langzaam, schrede voor schrede, was hij voor
waarts gegaan, en zoo was li ij eindelijk op Onpri
aangekomen.
Het had hem leed gedaan van de plaats te
scheidon, "welke hij het laatst had bezocht,
alles was er zoo rijk, zoo kostelijk, en dat men
toch eenmaal van Rome moest scheiden, scheen
hem bijna even ondenkbaar, ais hij nu meende,
dat het heerlijk zou zijn, zijn leven op het lachende
rotseiland in de Tyrrheensche zee te veidroomen.
fVardt vervolgd.)