51"" jaargang.
N°. 9330.
Eerste Blad
Donderdag 27 Mei 1897.
verkIezingswerk.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
Bericht.
Kennisgeving.
FETTILLETOISr.
GROOTVADER.
UITGEVER? H. J. G. ROELANTS.
OFFICIEEL.
U
BUITENLAND.
Abonnementsprijs tooi Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
1} franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommerso,02
BUREAU: BOTEKSTRA.1T PO, Telephoon lïo. 123.
Advertentieprijs: van 1—5 gewono regels met inbe
grip van ceno Courant. f 0.52
Iedere gewone regei meer0,10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Morgenavond verschijnt de Schie-
üamsche Courant niet.
Inrichtingen tvelke gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en wethouders
van Schiedam,
Gezien liet verzoek van de firma Gebroeders MEIJER,
om vergunning tot plaatsing \ar. een door sto .m ge
dreven maalgangtot het malen van graan, in het
pand aan de Willemskade no. 21, kadaster sectie
L no. 615.
Gelet op de bepalingen der Hinderwet
Doen te weten
dat voormeld verzoek met de bijlagen op de secre
tarie der gemeente is ter visie gelegd;
dat op Woensdag den Qden Juni a. s., des na
middags ten 2 ure, ten raadhuize gelegenheid zal
worden gegeven om bezwaren tegen het toestaan van
dat verzoek in te brengen en die mondeling of schrif
telijk toe te lichten; en
dat gedurende drie dagenvóór het tijdstip hierboven
genoemd, op de secretarie der gemeente, van de
schrifturen, die ter zake mochten zijn ingekomen,
kennis kan worden genomen.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het be
hoort, den 26sten Mei 1897.
Burgemeester en uiethoud-ers voornoemd
VERSTEEG.
De secretaris
VERNÈDE.
Wij hebben onlangs uiteengezet, op welke
wijze eene verkiezing voor een lid van de
Tweede Kamer onder de nieuwe wet zal ge
schieden, thans willen wij nog enkele opmer
kingen maken ter aanvulling.
In de eerste plaats willen wij wijzen op
artikel 57 van de kieswet, luidende
Het hoofd of de bestuurder van een
bedrijf of onderneming, waarin mannelijke
personen, die den leeftijd van vijf-en-
twintig jaren hebben bereikt, arbeid ver
richten, is verplicht ce zorgen, dat ieder
van die personen, die bevoegd is tot de
keuze made te werken, gedurende ten
minste twee achtereenvolgende uren, tus-
schen acht uren des voormiddags en vijf
uren des namiddags, daartoe gelegenheid
vinde.
Op dit artikel mag wel eens nadrukkelijk
Roman door Jonas Lie.
'tWas toch maar wat lastig voor Terna: zij
moest zoo'n beetje op kluchtigen grootvader passen,
die zulke origineele invallen had en maar nooit
scheen te kunnen begrijpen, waarom men dien of
dien niet zou aanspreken en dit of dat niet mocht
doen zoo heelemaal tegen fatsoen en gewoonte
in.
Be mens then in de stad wisten enkel dat hij
ergens utofinspector" geweest was, dat hij op
kamers gewoond had en 't vorige jaar in zijns
geboorteplaats bij zijne familie was komen wonen.
Bij het oudere geslacht stond hij anders bekend,
oKapitein-luitenant Grunth", ja wel die arti
kelen schreef in de couranten over »de noodige
hervormingen bij de Marine", waarbij er altijd
zooveel te zeggen viel over schandalen, chicanes,
enz. Natuurlijk had zoo'n lastig man zijn congé
gekregen en toen hadden zij hem bij rhet tol
wezen" geplaatst.
En nu moest men in de familie zoo'n beetje
een oogje op hem houden, de kleinkinderen gingen
wet hem wandelen, want hij maakte een praatje
wet vriend en vijand en lette zoo heelemaal er
niet op mot wie men swel" was of niet, en stak
zijn neus zoo ongegeneerd in een andermans zaken.
de aandacht gevestigd worden, omdat or werk
gevers zullen zijn, die misschien óf dit artikel
niet kennen, óf niet weten, dat zij bij verzuim
kans op straf beloopen. De bedoeling van dit
artikel is om aan alle arbeiders, die in een
bedrijf werken, ook daar, waar zich bijzondere
zwarigheden voordoen, ten minste twee volle
uren vrijaf te geven, in welke uren echter de
schafttijd begiepen mag zijn.
Van belang is ook het volgende artikel, voor
onze plaats van industrie:
Het hoofd of de bestuurder in het voor
gaand artikel bedoeld, is verplicht te zorgen,
dat in zijne fabriek of werkplaats, of eene
plaats, waar arbeid wordt verricht, gedu
rende twee werkdagen vóór, en op den
tot stemming bepaalden tijd op zichtbare
wijze is opgehangen eene door hem on-
derteekende lijst der uren, in het voor
gaand artikel bedoeld, vermeldende, voor
elk afzonderlijk of groepsgewijze of voor
allen gezamenlijk.
Op de woorden narbeid" en sfabrieken
en werkplaatsen" is 1 der arbeidswet
toepasselijk.
Wij hoorden dezer dagen zeggen, dat door
een enkel patroon zou gezegd zijnïVrij kunnen
ze voor mijn part krijgen, maar ook nog een
kaart ophangen, daar dank ik voor." Nu kan
deze opmerking een legendarisch karakter
dragen, onmogelijk is het echter niet, dat er
aldus gesproken, en misschien later ook ge
handeld wordt.
Hiervoor wilden wij waarschuwen.
Vroeger hebben wij reeds beschreven, wat
men als kiezer heeft te doen op den stem
mingsdag. Volledigheidshalve voegen wij daar
nog bij, dat men, als men zich in de invulling
van zijn billet heeft vergist, éénmaal een nieuw
stembiljet kan aanvragen, mits het eerst ont-
vangene worde teruggegeven.
Men passé dus op, goed te weten, wie men
»zwart wil maken", daar slechts een keer een
vergissing de feitelijke uitoefening van het
stemrecht niet doet te loor gaan.
Men heeft verder het recht als kiezer, om
in het stemlokaal aanwezig te blijven, voor
zooverie daardoor de sortie", bedoeld zal wel
zijn de goede gang van zaken, niet verstoord
wordt.
Het zal goed zijn, dat steeds eenige kiezers
aanwezig zijn, om ingeval van eenig willekeurig
of onwillekeurig verzuim bezwaren in te bren
gen.
Is het op den stemmingsdag 's middags vijf
uur geworden, d&n kondigt de voorzitter van
het stembureau dit aande kiezers, die dan
aanwezig zijn, worden echter nog tot de stem
ming toegelaten.
Nadat de stemming is afgeloopen, wordt het
aantal kiezers, dat blijkens het aantal inge
leverde kaarten aan de verkiezing heeft deel
genomen, en het aantal der niet gebruikte
stembilletten opgemaakt en aan de aanwezige
kiezers medegedeeld. Deze kaarten worden met
Dat doe je zoo niet!
Grootvader en kleindochter gingen midden door
het gedrang op den voormiddag op den strandweg,
tusschen de voorbijrollende rijtuigen door. De
herfstmorgenrijp was aan don zonkant weggesmol
ten, Ook Terna hield de oude heer voor den mal
ais hij deed, alsof hij de groene muts met het
gouden koord wou koopen, die zij achter een
spiegelruit zagen liggen.
En telkens schrok zij en keek zij hem eens aan
om te weten, of hij het heusch meende.
Maar zij begon meer en meer te merken, dat
het hem maar om een grapje te doen was, zoodat
het met de geschiedenis van de groote spuit met
het slangapparaat, die hij, zoo hij beweerde in
het voorjaar in den tuin zou noodig hebben, niet
meer zoo goed lukte.
Maar het was er grootvader maar om te doen
die groote, viagende oogen op hem gericht te zien,
dan genoot hij.
Plotseling begon hij te wenken en iemand te
roepen.
Terna hoopte in stilte, dat de wagen met appels
niet zijn aandacht zou trekken.
'tKwam toch niet te pas midden op straat
appels te koopen voor haar die al lange rokken
droeg en haar belijdenis al gedaan had of
een wildvreemd mensch aan te roepen.
En toch deed hij het weer:
n Willumsen kaptein Willumsen!"
De man ging met een pak papieren in de hand
door het gedrang en was juist tusschen een paar
kaïren heen gedrongen, toen hij zijn naam hoorde
roepen en omkeek.
»lCaptein Willumsen, herken je mij niet?"
nog eenige andere stukken in een verzegeld
papier gesloten, waarna de stembus geopend
wordt. Men mêleert de billetten, men ziet of
hun getal met liet getal kiezers, die gestemd
hebben klopt, en de aflezing begint. Welke
billetten van onwaarde zijn, kan men in de
kieswet lezen; hierover beslist overigens het
stembureau.
Zijn alle billetten geopend en de daarop uit
gebrachte stemmen opgenomen, dan deelt de
voorzitter den uitslag mede, proces-verbaal
wordt daarvan opgemaakt en voor dien dag is
alles afgeloopen officieel althans.
Want officieus niet.
Het zelfde werk, wat geschied is bij het door
ons beschreven stembureau, heeft ook plaats
gehad in alle andere stemdistricten, waarin het
hoofdkiesdistrict is verdeeld.
Ook daar is de uitslag dezer partieele stem
ming bekend gemaakt.
Weet men dus de cijfers van die verschil
lende bureaux, dan weet men ook den uitslag
van de stemming in het gansehe district.
Absolute waarde heeft dit nieter kunnen
vergissingen hebben plaats gehad, maar in den
regel kan men al met voldoende zekerheid den
afloop opmaken.
Officieel geschiedt dit eerst den volgenden
dag, wanneer op het hoofdstemburcau van alle
onderstembureaux de uitslag wordt geconfron
teerd en samengevoegd.
Des avonds te zeven ure van den stemmings
dag laten wij rekenen dat er twee uren
noodig zijn om de billetten te depouilleeren, te
tellen enz. dus op 15 Juni a.s. zal aan alle
bureaux de voorloopige uitslag wel ongeveer
bekend zijn.
Wanneer dus telegraaf, telephoon, of rijwiel
waar beide eersten niet bestaan, in dienst ge
steld worden, zal men reeds te acht ure, dunkt
ons, van alle zijden berichten krijgen, terwijl
den volgenden dag, allicht voor den middag
de officieele uitslag van alle districten bekend
zal zijn.
Wij stellen ons voor onze stadgenooten van
eiken uitslag, onmiddellijk zoodra deze bekend
is, op de hoogte te stellenreeds hebben wij
daartoe voorloopige maatregelen getroffen, ter
wijl wij nader zullen bekend maken, hoe ieder
belangstellende zich van hetgeen hij wenscht
te weten kan op de hoogte stellen.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 26 Mei '97.
Gistermorgen eindelijk is het door alle
mogendheden goedgekeurde memorandum door
de gezanten te Konstantinopet aan Tewfik-
pacha overhandigd.
Deze nota is in bezadigde termen gesteld,
en zou reeds eerder aan de Porte zijn overhan
digd, indien niet Duitschland den eisch had
gesteld, dat eerst Griekenland de daarin vervatte
vredesvoorwaarden zou aannemen.
De kapitein nam beleefd zijn hoed af en de
vlakke hand voor den mond houdende, riep hij
>Ik weet niet, met wien ik de eer heb!"
sja wei, maar ik ken je drommels goed, kaptein
Willumsen. Weet je niet meer van Ilavbsund
waar ze aan het tolkantoor beslag op je heele
vaartuig wilden leggen?"
»Is u dan misschien meneer Grunth?"
ïjawel, die ben ik."
Pardon, meneer de inspector. Ik moet juist
weer naar het tolkantoor. Ze wachten daar niet
op je ik moet verder!"
»Nu, luister eens. Ben je getrouwd en heb je
kinderen
»Zes, meneer. Bonjour meneer. Adieu."
sDit hier is mijn kleindochter Terna een
loos meisje, dat kan ik je verzekeren. Ik heb hier
in de stad een zoon getrouwd en
ïDat doet me plezier te hooren."
uNiet enkel plezier, Willumsen."
ïOch ja, dat gaat zoo Nu heb ik toch heusch
haast. Gegroet."
Terna haalde verruimd adem. Maar ze waren
nog geen drie huizen verder of zij zag, dat haar
grootvader vlug op een trap in een zijstraat toeliep.
Aan den anderen kant van de trap waren allerlei
goederen uitgestald ten verkoop.
Grootvader had de vrouw uit den winkel ont
dekt, die half aangekleed van uit de keuken een
uitviuchtje Raar de haringtonnen gemaakt had en
nu haringen in een schotel deed.
Grootvader ging aan de trap staan en leunde
tegen hei hek. Hij verraste de vrouw, lerwij! zij
bezig was met alle aandacht zeven haringen bij
elkaar te leggen.
Mocht dit niet geschieden, clan zou üuitsch-
iand zich aan do gemeenschappelijke bemidde
ling der mogendheden onttrekken, welk voor
beeld Oostenrijk zou volgen.
De reden voor Duitselilands wantrouwen
jegens Griekenland zou gelegen zijn m het feit,
dat Ralli, de Grieksche premier, nu nog blijft
vasthouden aan de vereemging van Kreta met
Griekenland, daarenboven weigerende te tieden
in eenig offer hetzij in geld hetzij in grond
gebied.
De nota der mogendheden is dan nu over
handigd, maar daarom is de vrede nog niet
geleekend,
In Turksche diplomatieke kringen acht men
den toestand zeer moeilijk de Sultan is hui
verig om gematigde vredesvoorwaarden goed
te keuren, daar hij vermoedt, dat de dweepzieke
oorlogspartij tegen hem woidt opgestookt.
Bovendien willen de Turken geen vernieuwing
van liet verdrag, waarbij aan de Grieken in
het Oltomaansche rijk bijzondere voorrechten
zijn geschonken. Die voorrechten zouden thans
geduchte wapens kunuen worden tegen de
souvereiniteit van den Sultan en de rust van
liet rijk.
Aldus was het oordeel van een hooggeplaatst
Tuikseh ambteuaar, met wien decorrespondent
van de Berliner Lohal Ansemer een onderhoud
had.
De Sultan heeft nu maar weer eens zijn
troost gezocht bij zijn Duitschen vriend Hij
heeft keizer Wilhelm telegrafisch zijn dank
betuigd, met het verzoek, ook verder hem raad
te willen geven, opdat Turkije het juiste middel
moge vinden, om zich als overwinnaar te kun
nen doen gelden.
Ook te Athene wordt voortdurend nog ge
confereerd door de gezanten, Gisteren hebben
zij weder beraadslaagd, en na afloop der bijeen
komst bracht Ralli een bezoek aan den Engel-
sciien gezant Eggerton.
Wat de uitbanning der Grieksche onderdanen
uit Tuikije betreft, is de termijn voor vertrek,
die gisteren afliep, onbepaald verlengd, in aau-
merking genomen dat de oorlog feitelijk is af
geloopen.
Over den wapenstilstand blijkt uit de mede-
deeling van den heer Curzon in het Engelsche
Lagerhuis, dat die den 20sten op den heuvel
van Taratza bij Lamia gesloten en dienzelfden
dag 's middags te 3'A uur begonnen is. Daarbij
is bepaald, dat beide legeis hun positie hand
haven en dat flankbewegingen vei boden zouden
zijn.
De neutrale strook is den 22sten vastge
steld.
Over den duur van den wapenstilstand is
niets bepaald, maar de Turksche opperbevel
hebber in Thessalië beschouwde de overeen
komst ais geldende voor 15 dagen.
Hieraan kan nog worden toegevoegd, hetgeen
onder dagteekening van gisteren uit Lamia
wordt bericht, n.l. dat de Turken alleen de
verzekering hebben gegeven van zich stipt aan
tZoo, vrouw Brodeisen, laat het nu maar bij
zes; met de pannekoeken hoef je je niet druk te
maken."
De vrouw keek verschrikt op zij zou voor
geen geld gewild hebben, dat meneer de tolinspector
haar in haar nachtjak zag.
Maar zij hield zich groot en zei schertsendshoe
weet u zoo precies, dat vvrj pannekoeken zullen
hebben, meneer?"
aDat weet ik zoo wei. Het is Zaterdag en je bent
met je bloote ai men aan 't werk en haalt haring.
Meen je, dat je er niet alles van weet als je
veertig jaar getrouwd bent? Je moet weten, ik
lag Zaterdag altijd overhoop met mijn vrouw over
de pannekoeken. Ik wou er vooral eieten in hebben,
maar zij zocht het in 't meel en 't klaarmaken."
bNu ja, als dat uw eenige reden is
»Och, ziet u, we hadden 't we! eens meer over
andere dingen ook, dat we het niet eens waren."
»Heb jij 't nooit eens aan den stok met je man
vrouw Brodersen. En je verschuift het natuurlijk
tot dat je met hem alleen bent. Nu merk ik weer,
dat je een vorstandig wijf bent."
»Men doet zijn best om den wagen recht te
houden," zeide zij. Dat was een wonderlijke lieer
om mee te praten.
sMaar wij weten dat beter, niet waar vrouw
Brodersen. Zoo'n lesje is wel eens heel nuttig,
heel nuttig."
»Ja, als 't maar niet t9 vaak voorkomt," zei de
vrouw lachende.
sNu ja, maar liet heeft 1 voor. Wij hebben
het allemaal noodig, dat ons de ies eens gelezen
wordt. Heb ik gelijk of niet gelijk?"
{Wordt vervolgd.)
