ST" jaargang.
Zaterdag 5 Juni 1897.
N°. 9337.
uitgeverThTj. c."röelants.
FEUILLETON.
GROOTVADER.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Abonnementsprijs toot Schiedam, pet kwartaal f o,90
n n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1,05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers0 02
3ÜREAU i BOTERSTRAAT ÏD, Tclcplioon Ufo. 123.
Advertentieprijs: van 1—5 gewone regels met inbe
grip van ecne Courantf 0.52
Iedere gewone regel meero.lO
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 4 Juni '97.
üe wapenstilstand is nu voor goed gesloten,
of liever de voor den duur van 14 dagen tot
stand gekomen staking der vijandelijkheden is
hernieuwd voor den geheelen duur der vredes
onderhandelingen, op dezelfde voorwaarden als
waarop de eerste is gesloten.
Druk wordt er geconfereerd tusschen de ge
zanten te Konstantinopel onderling en tusschen
de ambassadeurs en de Porte.
Wanneer nu overeenstemming kan bereikt
worden in dien zin, dat van Griekenlands krach
ten niet te veel wordt gevergd, dan zal de
vrede zich wel niet te lang meer laten wachten.
De Politischc Correspondenz verneemt uit
Athene, dat koning George een derde van zijn
civiele lijst heeft afgestaan, welk voorbeeld door
den Kroonprins zal gevolgd worden.
Waar dit noodig blijkt te zijn, en waar bo
vendien gevreesd wordt, dat de oogst van Thes-
salië, die juist zooveel beloofde, verloren is,
daar mag Griekenland wel eenigszins genadig
behandeld worden.
En dit zal ook wel gebeuren, vooral nu,
zooals uit een Weener bericht blijkt, de goede
betrekkingen tusschen Athene en St.-Petersburg
weer hersteld zijn.
Dit 20U het gevolg wezeu van een brief, dien
koning George aan den Czaar heeft gezonden
om dezen zijn dank te beluigen.
Rusland toch speelt, ondanks Duitschlands
nog jongen invloed, een belangrijke rol aan
den Bosporus.
De Kroonprins van Griekenland heeft van
zijn bezoek aan Engeland afgezien.
Kreta boezemt op dit oogenblik meer be
zorgdheid in.
Een eigenaardig bewijs daarvoor is wel, dat
blijkens bericht uit Kanea, men ia den nacht
van 2 op 3 Juni beproefd heeft de vreemde
troepen te mobiliseeren voor het geval van een
Turkschen opstand.
Eu de Standard verneemt uit Konstantino
pel, dat de ministerraad de aandacht der mo
gendheden heeft gevestigd op den onbevredi-
genden toestand op Kreta en de meening heeft
geuit, dat Turkije belast diende te worden met
de herstelling der orde op het eiland.
Maar daar zullen de mogendheden wel voor
passen.
Men beweert, dat Frankrijk nieuwe voor
stellen heeft gedaan omtrent de invoering der
autonomie op Kreta.
Er heeft zich thans een voorloopig Kreten-
zisch bewind gevormd onder Hadji Michalis.
Deze heeft twee manifesten uitgevaardigd,
waarin niet over autonomie of vereeniging met
Griekenland wordt gesproken, maar wel de
bevolking wordt aangemaand tot verdraagzaam
heid jegens elkander.
Roman door Jonas Lie.
8)
«Alsof er geen tijd genoeg geweest is er aan
te denken, dat zij dezen winter uit zou komen,"
ging hij eenvoudig voort.
«En dat zegt hij, grootvader 1 nadat hij het
zelve was, die mij in deze geheele historie gedreven
en gedwongen heeft. Aisof het niet je eigen schuld
was, Gunner, als hier in huis iets in de war loopt,"
«Ik zeg eenvoudig, Terna's eerste optreden in
de wereld zal niet weggemusiceerd worden 1" klonk
het na een paar heftige schieden door de kamer.
Er ging een siddering door Stephanie's leden en
haar oog zocht het zijne.
Zij richtte zich een weinig op de ellebogen op
en merkte snibbig op:
«De galante cavalier, die zich interesseerde voor
liet muzikale talent van zijn vrouw, schijnt plotse
ling uit die stemming geraakt te zijn."
tik spreek van Terna, met het andere laat
ik mij niet in", viel hij haar brutaal in de rede.
Mevrouw Stephanie viel weer vermoeid op het
hoofdkussen neder.
tlngwald moetoogenblikkelijk een briefje brengen,
dat ik niet op de repetitie komen kan. Ik zie het
liefst van de heele zaak af."
'Terna gaat naar het bal Kat andere raakt
mijn koude kleeren niet?"Ik kan het verdragen,
ik ben onmuzikaal, dat weet ja wel,"
Ook woidt aangedrongen op het houden
eener algemeene nationale vergadering.
Intusschen komen voortdurend berichten van
botsingen tusschen Christenen en Muzelmannen,
en lijkt het wel of de zaak op denzelfden voet
zal worden voortgezet.
Lord Balfour ziet de zaken in het Oosten
niet donker in.
In hel Engelsche Lagerhuis gaf hij in den
loop der discussie te kennen, dat er naar zijn
rneening geen aanleiding was om den staat
van zaken op Kreta ongunstig in te zien.
Het blij ft noodig, dat de orde op het eiland
hersteld woule; dit kan evenwel niet geschieden
zoolang men nog verkeert ;n een periode van
tijdelijke maatregelen, waartoe de omstandig
heden hebben genoodzaakt.
Met een voldoende gendarmerie en de noodige
elementen voor een goed bestuur zal Kreta
hiervan was de heer Balfour overtuigd de
zelfde goede vruchten doen zien van vrijheid
en autonomie als overal gevonden worden.
/oor 't arme, geteisterde Kreta, zoo goed
als voor de rust van Europa, is het ta hopen,
dat dit spoedig moge bewaarheid worden.
De ministerieele crisis in Spanje heeft nog
geen oplossing gevonden.
Gisteren is een conferentie gehouden onder
voorzitterschap der Koningin-Regentes. De
voorzitters van Kamer en Senaat, de leiders
der politieke partijen en maarschalk Martinez
Campos waren met het demissionnaire kabinet
daarbij tegenwoordig.
Een besluit is evenwel nog niet genomen,
en vóór Zaterdag wordt geen oplossing ver
wacht.
Hoe die zal zijn, kan slechts gegist worden.
De conservatieven hopen nog, dat opnieuw
Canovas met de formatie van een kabinet zal
worden belast.
In dat nieuwe kabinet zou dan 0. a. de
hertog van Tetuan geen zitting hebben.
'Waarschijnlijker is echter, dat Sagasta een
ministerie zal samenstellen.
Mocht dit geschieden, dan zal een ontbinding
der Cortes wel volgen, daar Sagasta niet over
een meerderheid beschikt.
Intusschen blijft Canovas, op verzoek der
Regentes, de loopende zaken leiden.
Men zegt daarenboven, dat Martinez Campos
belast zal worden met het opperbevel op Cuba,
orn de hervormingen op groote schaal uit te
voeren, die Sagasta hem zal opdragen.
In een ministerraad, dien de Regentes pre
sideerde, heeft Canovas rekenschap afgelegd
over den toestand op de Filippijnen en op Cuba,
en over de verstandhouding met de Vereenigde
Staten.
Gemengde ülcdedccllngen.
Het Engelsche gezantschap naar Abessinië
«Hij spot mot mij. Hij vertrapt mij."
«Vader! Moeder wordt onwel!" riep Terna.
«Maar, Stephanie", riep de arts medelijdend uit.
«Hoor nu eens
Hij ging in het kantoortje en kwam met een
medicijn terug, die hij haar bij droppels ging toe
dienen,
«Kom, kom. "Vat nu alles niet als vollen ernst
op. Dat verlicht je al wat, is 't niet?"
Mevrouw Stephanie antwoordde slechts met een
stuiptrekken, tot zij eindelijk lucht kreeg en in een
vreeselijk gejammer uitbrak.
«Kom, iaat ik je naar je bed dragen."
Zij keerde zich toornig van hem af.
«Laat ik je eerst door een inspuiting met mor
phine wat kalmeeren, wezenlijk, Fanny", zei hij
Zij liet zich na dan toch door hem naar de
slaapkamer brengen.
«Nu is vader weer heel lief', zei Christientje.
«Houd ja mond", viel Ingwald tegen haar uit.
Grootvader voelde de verholen, fonkelenden blik
van den jongen op zich gericht. Er was iets raad
selachtigs in deze oogen iets rijps boven zijn
jaren.
«Als ik maar niet naar dat bal hoefde," fluister
de Tema.
«Ja, en zij krijgt haar zin", bromde Ingwald
woedend.
Grootvader stond zenuwachtig op de venster
ruiten te trommelen. Zijne treurige gedachten gingen
tot die twee daaiover, die met diep treurigo ver
moedens op hunne jonge gezichten daar nederzaten
onrustig aisof de grond onder hunne voeten zou weg
en. De pijnlijke stemming van den voormiddag
heeft een cigenhandigen brief van Keizer Me-
nelik aan Koningin Victoria meegekregen.
De toestand van pastoor Kneipp is wederom
sterk achteruitgegaan.
De Kroonprins van Rumenië gaat goed vooiuit.
De Transvaalsche Volksraad heeft een com
missie van vijf leden benoemd, die bevoegd
zijn rechtsgeleerden te raadplegen, om een
grondwetsherziening voor te bereiden, vooral
wat betreft de positie der rechterlijke macht.
In de boodschap van den president bij de
opening der zitting was reeds op het vven-
schelijke daarvan gewezen.
Volgens berichten uit Pretoria :S een epi
demie uitgebroken in Sehoehoeni's land (Zout-
pansberg). De Kaffers sterven bij honderden
Ook in de districten ten westen van Pretoria
sterven vele arme boeren en Kaffers aan koorts.
Chamberlain zwaait in een brief aan sir Alfred
Mdner allen, die den opstand in Rhodesië heb
ben helpen dempen, grooten lof toe.
Onder die bevvieiookten behoort ook Cecil
Rhodes.
Het Huis van Vertegenwoordigers der Ver
eenigde Staten verwierp met 34 stemmen
meerderheid het voorstel van don Senaat, om
de Cubanen als oorlogvoerende partij te er
kennen.
liet hoofd der hervormingspartij op Cuba,
de markies van Rubell, ziet den toestand op
Cuba gunstig in.
Vier provinciën zijn, volgens hem, volkomen
gepacificeerd, de politieke hervormingen zijn
door de bevolking goed opgenomen, en de
suikeroogst zal met geen moeilijkheden ge
paard gaan.
Het gerucht loopt te Rio-de-Janeiro, dat pre
sident De Moraes spoedig zal aftreden.
Het Braziliaansche gezantschap te Parijs
echter verklaart dit gerucht voor ongegrond.
De spanning tusschen Japan en Hawaii is
nog toenemende.
De regeering van Hawaii blijft weigeren
Japansehe immigranten toe te te laten, en de
Japansche gezant Heeft daarop met zijn vertrek
gedreigd.
De goedkeuring der bisschoppen.
Mr. H. J. Smidt, die, zooals wij mededeelden
te Dordrecht te verstaan gaf, dat dit kabinet
onder goedkeuring der bisschoppen was tot
stand gekomen, iets wat door den heer Van
der Kaay namens den kabinetsformeerder lioëll
te Alkinaar ten stelligste werd ontkend,
deelt thans in een ingezonden stuk in het
Vaderland mede, dat hij zich bij die stellige
ontkentenis neerlegt. Trouwens de heer Smidt
verdween, toen do arts eindelijk weer met een
vroolijk gelaat binnentrad alles moest in
huis rustig zijn moeder moest slapen
mocht niet gestoord worden, opdat ze van avond
frisch zou zijn voor de repetitie
«Je gaat naar het bal, Terna" zei hij in het
voorbijgaan. Reeds des namiddags was Terna op
weg naar juffrouw Langwig op de Schans over
de Soilerbahn om te inforroeeren of zij kon komen
om de oude groene japon van moeder voor Terna
te veranderen in een baljapon. Juffrouw Langwig
zou wel vrij zijn.
Het was een heel eind in de voorstad en groo t-
vader wou Terna vergezellen; bij had behoefte eens
de lucht in te gaan. Grootvader ging zwijgand
naast haar en keek maar zoo'n beetje voor zich heen.
«Kon men zoo zijne gedachten maar kwijt worden,
kind
Zij waren reeds een heel eind in de Kerkstraat
en wilden don hoek om steken bij de apotheek
«De Zwaan", toen Terna grootvader aan de mouw
trok om hera mee te tronen naar het andere
trottoir en hard begon te loopen. «Neen, Terna, blijf
hier nog een oogenblikje staan", klonk het op een
bolderen toon en heel vertrouwelijk van de oude,
breede, hooge stoep van de apotheek. Een jonge
man liep hen tegemoet en volgde hen blootshoofds
op straat.
Ja, ik ben weer thuis vreugde in het heele
huisgezin zoo lang tot ik vader weer vraag
om geld om weer ta vertrekken. Zij meenen allen
dat ik nu blijven wil en in da apotheek staan en
pilletjes draaien en poeiers klaarmaken."
«Dat is Paul Ooeg, u weet wel grootvader
apotheker Hoegs zoon
zegt, dat hij niet gesproken heeft van de feite
lijke goedkeuring der bisschoppen,
«Te Dordrecht heb ik aldus de heer
Smidt in een toespraak gewezen op onder
scheiden omstandigheden, die aantoonden, dat
het tegenwoordig ministerie onder den duim
zat van de room=ch-katholieken en van de frac-
tie-Lohman eu op de noodlottige gevolgen daar
van. Terloops werd toen ik volg het steno-
giaphisch verslag van da DordrcchlscJie Courant
door mij opgemerkt, dat het ministerie,
hoewel uit oud-liberalen samengesteld, mis
schien door zijn oorsprong reeds clei'icaa! van
aard was, daar 1 iet in staatkundige kringen
voor zoo goed als zeker beschouwd werd, dat
op de formatie van het Kabinet (speciaal betrof
dit de opneming van den heer Van Houten) do
goedkeuring van de bisschoppen was gevraagd
en verkregen. Waarop ik dan verder liet volgen,
dat, wat daarvan ook mocht zijn, in ieder geval
het ministerie in zijn werking, d. i. in zijn doen
en laten, van de r.-k. staatspartij afhankelijk
was.
»Zoowei uit de woorden als uit het verband
blijkt dus onmiskenbaar dat het feit, door mij ge
releveerd, niet was de goedkeuring der bisschop
pen, rraar wat in «staatkundige kringen" daar
omtrent voor zoo goed als zeker werd aange
nomen.
«Dit feit werd door mij aangehaald,niet
wat de heer Vaa der Kaay daarvoor in de plaats
schuift.
«En dit feit is niet «een grove leugen", maar
alleszins juist en waar, door tal van getuigen
te bewijzen."
De 2V. Jl. Ct. zou het de moeite waard
achten te vernemen, in welke staatkundige
kringen het lasterpraatje voor zoo goed als
zeker werd aangenomen, en vooral den eersten
zegsman daarvan te ontdekken. «Wat wij,"
zegt het blad, «weten is dit, dat er tal van
Kamerleden van verschillende richting zijn, die
van het praatje nooit iets hebben vernomen.
Het is wel gemakkelijk om op die wijze zich
de verantwoordelijkheid van den hals te schui
ven, die men als de oorspronkelijke openbaar
maker van het praatje heeft op zich geladen."
Ons dunkt, dat men nu deze geheele zaak
maar met rust moest latendergelijke klein
zielige kibbelarijen hebben o. i. weinig zin. Het
groote publiek keert zich gelukkig van die
herkauwerij met dégout af.
Christelijk Historisch en R,-Katholiek.
Wij wezen er onlangs op, hoe uiterst zon
derling en schier uniek een samengaan is van
Roomsch-Katholieken en Christelijk-Historischen
gelijk te Schiedam.
Wij stelden toen in hel licht, dat het Pro
gram van den Christelijk-Historischen Bond in
zijn artikel 3 een bepaald agressief karakter
draagt tegen de katholieke kerk.
Luister, wat thans het Nederlandsch Dagblad,
het orgaan van de Christelijk-Historischen, zegt
Mag ik zoo vrij zijn mij voor te stellen, meneer
de inspector. U zult misschien van me gehoord
hebben, den eenigen zoon van den apotheker en zijn
ongeluk. Veriaopen student en pharmaceut
«Zoo, zoo zoon van den apotheker Hoeg en
de ambtman Hoeg is je oom, niet waar? En de
hoogste tolambtenaar in Cfristiansand, ik ken de
familie van haver tot gort."
«Niet heelemaal, meneer de inspector, daar zou
ik mijn hoofd onder willen verwedden, niet één
oppositie mensch in da geheele linie men wordt
als van nul en geener waarde geacht, zoolang men
niet een staatsbaantje heeft, een betrekking of een
gesubsidieerde apotheek. Maar toch wij zijn
HoegsEn ik ben geen appel, die ver van den stam
is gevallen
Grootvader lachte en dreigde hem met den stok,
terwijl bij bleef staan om afscheid te nemen.
«Apropos, Terna, heb je nu soms de vijf-honderd"
vroeg Paul.
Zijn oogen flikkerden en hij hield de vijf vingers
omhoog.
«Zeg, vertrek je gauw weer?"
«Kijk, kijk, jij gaat er op vooruit, je geeft nu
antwoorden. Vroeger was je werkelijk aileen oogen
zonder mond. Nu ik vertrek wezenlijk reeds
Dinsdagnamiddag. Daarom veroorloof ik mij ook
de juffiouvv zoo ver de straat op te vergezellen.
Voor het overige tot weerziens in het voor
jaar!" zeide hij afscheid nemend.
«Een aardige jongen, die daar, hè?"
«Die aardig?"
Wordt vervolgd.)
