51"e jaargang.
Donderdag 10 Juni 1897.
N°. 9340.
s
FETTILLET ON.
GROOTVADER.
Verschijnt degelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER: H. J. C. EOELANTS.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Kc n n i s g e v i n g.
Kennisgeving.
Aangifte van leerlingen
De noodzakelijkste hervormingen.
«te
COURANT
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAUBOTESSTEAAT TO, Telcplioon No. 123.
Advertentieprijsvan 15 gewone rcgeB met inbe
grip van ceno Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer - (.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
1)e burgemeester van Schiedam,
brengt ter openbare kennis:
dat ter vervulling van een plaats in de Tweede
Kamer der Staten-Generaa! in het Kiesdistrict Schie
dam op Dinsdag 15 dezervan des voormiddags acht
tot des namiddags vijf uur, een stemming zal worden
gehouden over de volgende candidaten
IDENBURG. (A. W. F.
Graaf VAN LIMBURG STIRUM. (Mr. O. J. H.
TAK VAN POORTVLIET. (Mr.J. P.R.;
dat tot de stemming niemand wordt toegelaten dan
die volgens de Kiezerslijst bevoegd is tot de keuze
mede te werken en in het bezit is van de bij art. 55
der kieswet vermelde kaart, bevattende eene oproe
ping voor de stemming;
dat aan den kiezer, die zijn kaait heeft verloren of
wien geen kaart is toegezonden, op zijne aanvraag
door of vanwege den burgemeester ter Gemeente
secretarie eene kaart wordt uitgeieikt, mits hij vol
doende van zijne indentiteit doe blijken;
dat art. 128 van het wetboek van strafrecht luidt:
Hij die opzettelijk zich voor een ander uitgevende,
aan eene krachtens wettelijk voorschrift uitgeschreven
verkiezing deelneemt, wordt gestraft met gevangenis
straf van ten hoogste een jaar en
dat voor hoofden of bestuurders van fabrieken of
werkplaatsen ter Gemeente-Secretarie, tegen betaling
van '2i/s cent, verkrijgbaar zijn foimulieren ter invul
ling van de uren, waarop de peisonen, die onder hen
arbeiden, gelegenheid kunnen vinden aan de stemming
deel te nemen.
Schiedam, 9 Juni 1897.
jDe Burgemeester van Schiedam,
VERSTEEG.
Burgemeester en wethouders van Schiedam,
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat het 2e
suppletoir-kohier der plaatselijke directe belasting
naar het inkomen, dienst 1896/97, door den ge
meenteraad vastgesteld en den 31 sten Mei daar
aanvolgende door heeren gedeputeerde staten dezer
provincie goedgekeurd, aan den ontvanger der gemeente
ter invordering is uitgereikt en m afschrift gedurende
vijf maanden, te rekenen van heden, op de secretarie
der gemeente voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Wordende voorts een ieder aangemaand zijnen aan
slag op de bepaalde termijnen te voldoen, op straffe
van vervolging volgens de wet.
Eu is hiervan afkondiging geschied, waar het be
hoort, den 9<len Juni 1897.
Burgemeester en wethouders voornoemd
VERSTEEG.
De secretaris
VERNÈDE.
INSPECTIE der VERLOFGANGERS.
Burgemeester en wethouders van Schiedam,
Gezien het besluit van den heer Commissaris der
Roman door Jonas Lie.
H)
De vrouw van den stiftskanunnik had natuuilijk
geweigerd, maar daarvoor had zij een heele hoop
zoons en dochters, dia, naar zij schertsend zeide,
wel hare verplichtingen zouden wilden overnamen.
Juist na hen kwam consul Anders Wingaard
met de vrouw van den arts Grunth, de gevierde
vorstin van den avond, in schitterend wijnrood
zijden toilet van uiterst moderne coupe.
De bon Ie rijen slingerden zich door elkander onder
de kroonlichten op de maat van de muziek.
En grootvader ging ook eens kijken en zag maar
zoo'n beetje toe en praatte eens met deze en gene
van de aanzittende vrouwen, tot hij zich geschikt
bij een kaartpartijtje in een der binnenste vertrekken
van den club kon terugtrekken.
Er kwam een trek van weerzin op zijn gelaat
toen hij zijn zoon, den arts. zag, die met consul
Wingaard in den dans hoogst geanimeerd scheen
te keuvelen.
Hij herinnerde zich hoe verscheiden oude dames
langs de wanden zaten slechts grootmama's
boe zij in zijn romantischen tijd er uitgezien hadden
en hoe zij zich nu tot breede gestalten hadden afge
rond, met zeldzame gegraveerde, door het loven
gevormde pbysiomieiin, met diepe voegen, als
dakgoten, waardoor veel regen geloopen had
Zij zaten nu met gezelschapsgezichtenhet
leven tot rekenschap vorderend de een boos,
Koningin in de provincie Zuid-Holland van 22 April j!.,
A, ho. 1064 (2de afd.) prov. blad no. 21,
brengen ter kennis van de belanghebbenden:
dat de inspectie over de verlofgangers der militie
te land, binnen deze gemeente zal plaats hebben
op MAANDAG, 28 JUNI 1897,
des voormiddags ten 10 ure,
op het terrein achter het gebouw de St. Joris Doele,
aan het Doeleplem;
dat op die inspectie zullen moeten verschijnen de
miliciens der lichtingen van
1891, 1892, 1893, 1894, 1895 en 1896,
voor zoover zij vóór den 1 sten April jl. in het genot
van onbepaald vei lof zijn gesteld, met uitzondering van
hen, die in de maand Juni e. k. iu werkelijken dienst
moeien komen of aan tuien vrijstelling of uitstel tot een
nader tijdstip van de inspectie is verleend
En worden mitsdien opgeroepen al de hierboven
vermelde, zich met onbepaald verlof binnen deze ge
meente bevindende verlofgangers, om op bovengemel-
den tijd en plaats te ischijnen.
Strekkende voorts tot informatie .-
a. dat de verlofgangers, volgens art 140 der wet van
19 Augustus 1801 staatsblad no. 72), ter inspectie
behaoren te verschijnen IN UNIFORM GEKLEED
en voorzien van al de kleeding- en uitrusting
stukken, hun bij het vertrek met verlof medege
geven, van hunne zakboekjes en van hunne
verlofpassen; en
l. dat zij, volgens art. 830 der genoemde wet, worden
geacht onder de wapenen te zijn niet alleen ge
durende den tijd, dien het bovenbedoeld onderzoek
duurt, maar in het algemeen wanneer zij in uniform
zijn gekleedzoodat zij, die ongeregeldheden plegen
of zich aan misdrijven schuldig maken bij het
gaan naar de plaats voor het onderzoek bestemd,
gedurende het onderzoek en bij het naar huis
keeren, te dier r,ke zullen worden gestraft volgens
het ciiininee! wetboek en het reglement van krijgs
tucht voor het krijgsvolk te lande bij gemeld art.
130 toepasselijk verklaard.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het be
hoort, den 9den Juni 1897.
Burgemeester en Weihouders voornoemd
VERSTEEG.
De secretaris,
VERNÈDE.
Kostelooze toelating ran «erlingen op liet gym
nasium, de hoogerc burgerschool en do her
halingsschool, verbonden aan do school
voor jongens met uitgebreid leerplan.
Burgemeester en wethouders van Schiedam
brengen ter kennis van belanghebbenden:
dat de aanvragen om kosteloos te worden
toegelaten tot den a.s. cursus
lo. Van liet gymnasium
2o. Van de hoogere burgerschool
3o. Van de herhalingsschool verbonden aan
de school voor jongens met uitgebreid
leerplan
uiterlijk den ISden «fall a.s. bij hun col
lege moeten zijn ingedienden
dat de regelen voor de toelating vastgesteld,
op de secretaiie der gemeente ter lezing liggen.
de andera zoet vriendelijk kijkend de oude
mevrouw van Director Fries ah een soort scherp
rechter met een nentweder-oder" om deu roageren,
krommen neus, en de fonkelend, scherpe valkonoogen,
Hij herinnerde zich nog heel goed, welke schit
terende schoonheid zij in den tijd harer jeugd was
geweest. Maar de vrouw van den stiftskanunnik
zag er lief uit, als innerlijk welingericht. Ais meisje
was zij altijd leehjk geweest, maar heel, heel goedig
en vriendelijk.
sKoro... kom, men behoeft zich niet in be
schouwingen te vei liezen... niet waar mevrouw
Jonsbeig? Is uwe dochter hier?"
Hij werd op dit oogenbhk op Terna opmerkzaam
zij danste werkelijk met den bergwerkstudent Tenger
in persoon
Grootvader liep bij mevrouw Jonsberg weg om
gesprekken te ontgaan.
Hij moest Terna zien Zij zag er werkelijk
allerliefst uituitstekend zelfs in die veranderde
groene japon wat was "ij teer, slank en lief.
zoo frisch opgebloeid Daar was iets aan haar,
dat hij stijf zou willen noemendie manier,
waarop zij het hoofd hield, dat bewegelijke in hare
houding, dat sierlijke in iedere beweging. Nu
kwamen de walsen voor de jongelui
Grootvader vergat zijn plan zich aan het speelta
feltje terug te trekken.
Hij stond daar als aan den grond genageld door
Terna's slanke, schoone_ gestalte haar gelaat
geheel vervuld door den eersten dans op haar
eerste ngroote menschenbal." Zij scheen hem als
een jonge, teere boom, vóór hij bloesems krijgt.
Zet zij niet de voet als ja het dansen
schijnt haar we! aangeborenals den zeevogel
het zwemmen, als grootmoedor
sia, ja Torna je eerste di»-3, dat. Men zou dai
Vooris brengen zij in herinnering, dat over
eenkomstig besluit van den gemeenteraad, aan
het gymnasium 1 leerling, en aan de hoogere
burgerschool 2 leerlingen kosteloos geplaatst
kunnen worden.
Schiedam, deu 9n Juni 1897,
Burgemeester en wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
VERNÈDE.
voor de openbare scholen voor lager onderwijs
met uitgebreid leerplan.
Ouders ot Voogden, die leerlingen voor
bovengenoemde scholen wenschen aan Ie ge
ven, wordt verzocht zich vóór Zondag 41
Juli a.s. aan te melden, voor Meisjes bij
mej. A. KIMMIJSER en voor Jongens bij den
heer A. H. E. TIJL.
De leerlingen moeten geboren zijn vóór 1
Januari '1892.
i.
Nu allervvege de candidaten der verschillende
partijen gesteld zijn, ware 't wel te wenschen
dat tot den stemmingsdag, welke althans de
voorloopige beslissing zal brengen, alle persoon
lijke quaestiën bleven rusten en alleen voor de
beginselen werd gestreden. De ervaring van
vroeger jaren leert echter anders, en ook de
polemiek der groote partij-organen van allerlei
richting en kleur heeft gedurende de afgeloopen
weken ze weer bevestigd, dat meer in 't be
strijden van den tegenstander, in de verderfe
lijke strekking zijner beginselen en in de ge
varen, welke van de toepassing daarvan voor
het algemeen welzijn zijn te duchten, dan wel
in de aanbeveling van eigen candidaat en eigen
beginselen kracht gezocht wordt. Afgescheiden
van 'teeht menschelijke trekje in dit verschijn
sel, omdat overeenkomstig het bekende spreek
woord de mensch gewoonlijk aan den splinter
in eens anders oog den omvang van een balk
geeft, komt deze meer negatieve dan positieve
wijze van strijdvoeren op het politiek terrein
hoofdzakelijk voor rekening van het kies
stelsel, dat de overwinning schenkt aan de
volstrekte meerderheid, waardoor elke stem
die men zijne tegenpartij ontrooft, niet slechts
dezer zwakker maakt, maar ook rechtstreeks
de kansen der eigen partij vermeerdert. Op
dit en op andere gebreken in ons kiesstelsel,
wat de stemuitbrenging en het opmaken van
het resultaat betreft, stellen wij ons voor latei-
uitvoeriger terug te komenvoor heden be
palen wij ons tot de bloote opmerking, ter
verklaring niet ter rechtvaardiging van
de bedroevende traditie in onzen politieken partij
den bruidsdag van het leven kunnen noemen. Nu
is zij, het kind, volwassen
Grootvader mompelde:
De jongen wil verscheiden dansen van haar
wat nog zoo dom niet is zij kijkt haar
dansboekje eens na en schrijft hem op mooi,
zóó, dat hij merken kan, dat hij no. één op de
lijst is
Mooi zoo, nu is zij bezorgd voor den heelen
avona. Nu kan ik wel eens een beetje verder rond
kijken.
Dat ging nu niet zonder hindernissen, omdat
do dans weer begon en de weg bij de zitplaatsen
bij den muur langs steeds nauwer en nauwer werd.
Hij wetkte zich vooruit, de eene gehandtchoende
hand op den rug, als van landtong tot landtong
omzeilde met eene groote bocht juffrouw Uhlenhorst,
die in den laatsten tijd een beetje indringerig was,
liet schijnt wel, dat je nooit te oud bent otn ntet
nu, enfin. Overal maakte men hem complimentjos
over het optreden van zijn schoondochter op het
concert, wat hem meer en meer prikkelde. Hij voelde,
hij was op sprong dan een of ander een scherp
antwoord te geven juist zag hij mevrouw, de
echtgenoote van den stadsbouwmeester, hem met
open mond naderen om hem ook nog eens te
feliciteeren, toen hij nog juist even ontsnappen
kon.
De handschoenen verdwenen onmiddellijk in de
achterzakken van den rok en met een gevoel van
bevrijding werkte hij zich door de met speeltafeltjes
bezette kamertjes en vorschte naar gelegenheid
den avond naar wensch te passcereo.
Over het algemeen scheen men zich nogal te
amuseeren. Men zat bij het spel met witte ovet-
hemden en sieiiijke manchetten eu hier en daar
schitterde een ridderorde op den rok.
strijd om bovenal zijn kracht te zoeken in het
zwart maken van den politieken tegenstander.
Voorzeker zijn er weinig districten, waarin
't den strijders voor de vrijzinnige richting
zoo gemakkelijk valt deze fout te vermijden
als in het district Schiedam. De candidaat der
liberalen van alle schakeeringende oud
minister Tak van Poortvliet, heeft 't allerminst
noodig in de schatting der kiezers te worden
opgeschroefd door eene vergelijking met zijne
tegencandidaten hij is door zijn staatkundig
verleden als ware 't een levend programma
en zijne verdiensten en beteekenis zouden
in de algemcene schatting evenmin ook
maar iets kunnen rijzen, tengevolge van de
beginselen of het politiek karakter zijner tegen
candidaten aan de stembus, als zij zouden
kunnen dalen, indien één dier tegencandidaten
de eminentste vertegenwoordiger der katholieke
of der anti-revolutionnaire partij ware. De
kiezers weten wie Tak is en wat zij aan Item
hebben, en nu hij zich geheel homogeen ver
klaard heeft met de programma's der Liberale
Unie, naar wij deze week na opzettelijk onder
zoek vernamen, kan ieder, die de uitvoering
.der daarop geplaatste hervormingen werkelijk
wil, overtuigd zijn dat hij door zijne stem op
15 Juni daartoe krachtig kan medewerken.
In een vorig artikelwezen wij er op, hoe
de vrijheid van overeenkomst, bij de ongelijke
kracht der partijen tusschen wie het arbeids
contract gesloten wordt, in de menschelijke
samenleving leidt tot een miskenning der be
langen van hen die hunne arbeidskracht ten
bate van de maatschappelijke voortbrenging
verhuren. De Staat behoort wettelijl e regelen te
stellen, zoo zeiden wij prof. mr. Treub na, waar
door de vrijheid van contract in zoover begrensd
en geregeld worde, dat de daardoor ontstaande
rechtsverhoudingen tusschen werkgever en werk
nemer niet langer in strijd zjjn, gelijk tot heden
niet zelden 't geval is, met zedelijkheid en recht
vaardigheid. In overeenstemming daarmede
spreekt het urgentie-program c er Liberale Unie
den wenscli uit eener wettelijke regeling van
het arbeidscontract, bovenal met dit doel dat,
beter dan in de gebrekkige bepalingen in ons
Burgerlijk Wetboek over den huur en verhuur
van diensten, de wederzijdsche rechten en ver
plichtingen van werkgever en werknemer wor
den verzekerddat gewaakt worde tegen over-
matigen arbeidsduur, niet slechts voor vrouwen
en jongelieden, gelijk reeds geschied is in onze
arbeidswet van 5 Mei 1889, maar ook voor
den volwassen arbeider, die in het Nederland
onzer dagen onder den drang van het nood
zakelijk levensonderhoudzooals de arbeids-
enquête aan 't licht gebracht heeft, vaak nog
zijne diensten verhuren moet voor een onaf
gebroken arbeid van meer dan, ja zelfs wel
van het dubbele van 12 uren. Men denke slechts
l) Zie ons nummer van Zondag 23 eu Maandag
-.4 Mei 1.1.
Men rookte extra sigaren en had elegante étui's
voor do korte pijpen open naast zich liggen. Een
blik werpende in een aangrenzend vertrek, zag
grootvader de uniforms-overjas van zijn zoon, den
militairen arts.
De arts zat, met het eene been over het andero,
behagelijk leunend, rookte en gaf ironische opmer
kingen ten beste.
Giootvader verstond dien toon en die bitteiheid
Hij keerde zich fluks om »Dte goeie kerel,"
mompelde do oude man er» liep door. Hij had met
hem te doen
Met den ouden makeiaar Knoff, die er zonder
iets te doen bij stond, den postdirecteur eu den
directeur Bronnich arrangeerde bij toon buiten in
het kamertje naast den balzaal een bostonpat tijtjo.
Giootvader schikte de kaarten, scbu Ide ze snel
door en met een haastig onderzoekonden blik op
den partner, zeide hij kort: sPetite misère ouverto
Het geluk scheen zich echter tegen hem te ver
klaren en hij dronk eens van zijn toddy om zich
over de bêtises heen te zetten.
Grootvader zat daar, het hooge, breode voorhoofd
omlijst door de grijze haren, die men het nog aan
kon zien, dat zij eens rood geweest waren. De
heldere, blauwe oogen rustten vaak uisvorschend
op de medespelers. De post directeur ergerde hem,
daar hij zoo interessant angstig speelde, als gold
het zijne brave vrouw en zijn acht bloeden van
kinderen te voeden. En de cude makelaar, de oude
Knoff met het kale hoofd bekeek voorzichtig de
kaarten en kauwde op zijn sigaar, als voormiddags
als hij in de stad van den portwijn naar den
sherry liep jonggezel geen familie daar
hij voor behoefde te zorgen.
Wordt vervolgd.)