5f jaargang.
Woensdag 16 Juni 1897.
N°. 9345.
Eerste Blad.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
FETJILT /KTOiSr.
GROOTVADER.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
WVMWJCirV
AsOXSSJnOTsraiJS voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
n omliggende plaatsen, p. kwart. -1.05
ff franco per post, p. kwartaal. ï.go
Afzonderlijke nommerso.02
BUREAU: BOTERSTRAAT 70, Tclephoon IVo. 123.
Advertentieprijs: van 1—5 gewone regels met inbe
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Het Tweede Blad Torsckijnt morgenochtend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 15 Juni '97.
De Britsche parlementaire commissie, belast
met het onderzoek naar den inval van Jameson,
heeft reeds veel moeten hooren over de treurige
resultaten van het op treurige wijze gevoerde
ondetzoek.
Maar moeilijk kon een geestiger veroordeeling
worden gepubliceerd dan de Westminster
Gazette in een harer laatste nummers geeft.
Het blad ontwierp een grafsteen voor de
commissie. Twee engelenkopjes, met de trekken
van Rhodes en Chamberlain, versieren den
steenaan de eene zijde staat Jacksoa, de voor
zitter der commissie, aan de andere zijde de
advocaat-generaal sir Richard Webster, beiden
met rouvvlamfers om den hoed, rouwzakdoeken
in de hand en tranen in de oogen.
Het opschrift van den steen luidt
IN MEMORIAM.
De
Zuid-Afrika Commissie.
Zij eerbiedigde confidenties.
Zij ontdekte
wat duidelyk was.
Zij vermeed
wat duister was.
Zij compromitteerde Ni om and.
Gesterkt door
huichelachtige braafheid
en
goedgeloovigheid
spaarde zij
de witkwast niet.
Overleden in den reuk van onnoozelheid
4 Juni 1897.
Wij berusten niet.
Mon heeft den dader van den aanslag op
president Faure nog niet gevonden.
De voorloopig gearresteerden zijn weder vrij
gelaten, en de man, dien de politie met moeite
uit de handen van het volk wist te redden,
is gebleken een rechercheur van politie te zijn.
Het volk heeft hem leelijk toegetakeld, en zijn
toestand is niet onbedenkelijk.
De aanslag is overigens van niet veel betee-
kenis geweest. De nbom" is ook niet geworpen,
maar in het boschje liggende ontploft; te ver
verwijderd om gevaarlijk te kunnen zijn.
Waarschijnlijk was de buis, die voor bom
diende, gevuld met ontplofbare stof en stukjes
ijzer, evenals een tweede exemplaar, dat men
op de plaats van den aanslag heeft gevonden.
Men denkt algemeen dat de dader een krank-
Roman door Jonas Lie.
16)
«Neen, het gaat ook niet," vie! Stephanie weer
plotseling in, als schudde zij de heele zaak van
zich af. sLaat ons koffiedrinken en aan dat heele
zaakje niet meer denken. Nietwaar, grootvader,
een getrouwde vrouw moet thuis blijven."
«Dank je wel," zei de arts heftig, sdankje wol,
dan houd ik dien grooten Pool hier als een spook
of geestverschijning in huis dat zou je voor
altijd misloopen een gebrek in je ontwikkeling.
Daar komt bij, dat ik onmuzikaal ben en dus niet
eens beoordeeien kan, hoe groot de schade is. Ik
J*eg kort en goedndie Pool moet gezien en ge
hoord worden."
ïlloor hem eens, hoor hem eens. Alsof ik er
ooit met een woord over zou spreken, zelfs al
vond ik het jammer," zeide zij en keek stilletjes
op tafel,
»Ik wil alleen zeggen, Stephanie, dat ik het
zonde an jammer zou vinden, als je alleen om
huiselijke omstandigheden thuis bieeft," zei de
arts kort. sNu, ik sta er voor in, dat mijn vrouw
morgen om drie uur op de stoomboot is, Wingaard.
't Komt er nu maar op aan, den tijd dien vij
nog hebben, zoo goed mogelijk te besteden. Maar
moet er vooraf nog een adagio gerepeteerd worden,
dan
zinige is. De romantische opschriften op pistool
en dolk, waarbij ook »Elzas-Lotharingeif" en
z is Pole; liet zijn vergeten, wijzen daarop.
Rijdt de dader aan krankzinnigheid, hetzelfde
z°u oijna zeggen van Rocbefort, die in
zijn blad, de Intransigeant, den aanslag, die
per slot van rekening Faure voordeel in plaats
nadeel heeft gebracht, voorstelt als een door
gestoken werk van den prefect van politie.
Rocbefort acht Lépine tot alles in staat,
zelfs tot het stichten van den brand in de
Weldadigheidsbazar 1
Gelukkig, dat het maar Rocbefort is, die het
zegt. Hèm gelooft toch niemand.
Met spanning wacht men in Duitschland af,
welk lot der nieuwe Pruisische wetopdever-
eenigingen verder beschoren zal zijn.
Het Pruisische Heerenhuis is voor den 23n
dezer maand bijeengeroepen en de Vereenigings-
wet is voor den 25n aan de orde gesteld.
Zal liet Heerenhuis teiugkeeren tot het re-
geeringsontwerp, en de door den Landdag ver
worpen artikelen herstellen, met name art. 1,
dat de politie het recht geeft zekere vergade
ringen te ontbinden
Het is wel waarschijnlijk; het Heerenhuis,
dat evenals de Landdag het recht van amen
dement heeft, is zeer conservatief. Maar dan
moet het ontwei p naar den Landdag worden
teruggezonden, en het conflict tusschen Heeren
huis en Landdag is daar.
De regeering kan daarvan niets goeds ver
wachten, en zij zou zeker blijk geven van wijs
beleid, door de conservatieven in het Heeren
huis te bewegen, genoegen te nemen met de
wet, zooals die uit den Landdag is te voorschijn
gekomen.
Een bewijs van de krachtige oppositie tegen
bet regeeringsontwerp moge hier nog volgen.
Alleen te Berlijn werden in de afgeloopen
week niet minder dan zes en dertig meetings
gehouden tegen jden aanslag der regeering op
het recht van vergadering".
Gisteren is de vijfde zitting voor de vredes
onderhandelingen te Konstantinopel gehouden.
Nog steeds duiken tal van nouveautés op over
den loop der onderhandelingen.
Nu weder wordt aan de Tmes uit Konstan
tinopel bericht, dat de Sultan den steun van
den Czaar en van keizer "Wilhelm heeft inge
roepen voor zijn aanspraken op Thessaliê.
De gezanten der andere mogendheden zouden
daarover zeer ontstemd zijn.
Hun misnoegdheid zouden zij op deze wijze
uites, dat zij zullen weigeren over andere pun
ten te beraadslagen, zoolang de quaestie der
ontruiming van Thessalié niet is afgehandeld.
De Daily Telegraph verneemt op haar beurt
uit Weenen, dat de onderhandelingen, die nu
gevoerd worden, slechts zullen leiden tot een
praeliminair verding.
De bijzonderheden te regelen zal dan tot
taak gesteld woiden aan drie commissies, waarin
Wingaard stond eensklaps op.
»Nu, morgen om kwart voor drie zal ik het
genoegen hebben u af te halen."
Toen Wingaard de deur achter zich toegetrok
ken had, ging Stephanie op haar man toe en
legde hem de handen op de schouders.
üJe hebt er mij toe gedwongen, Gunnar, en het
is mijn schuld niet, als je naderhand vindt, dat
ik ook altijd maar de deur uitloop."
bJo, ja, ja, je weet best dat ik niets liever heb,
dan dat jij je amuseert," zei hij galant, terwijl
hij zich losmaakte en opstond.
Hij stiet een paar maal met de punt van zijn
laars tegen het tapijt, als schudde hij het stof er af
bNu ga ik naar mijn zieken. Jij brengt je zachtjes
aan op je gemak in orde en ik verdwijn van
avond in de club, dan stoor ik je niet."
De dokter was door een ziekenbezoek ver van
huis heel aan het strand geheel in beslag gen omen
en keerde eerst terug, toen zijn vrouw na hard
reppen nog even intijds in het rijtuig gestapt was,
om het schip te beieiken, dat aan de brug lag
en belde en floot.
Hij ging met een zekeren onderzoekenden blik
door de leege kamers en vond grootvader nog bij
do kranten en de leege koffietafel in de door de
zon verwarmde hoekkamer zitten.
»Dus mijn vrouw is weg", zei hij onverschillig.
Grootvader legde langzaam de bril op de krant en
kuchte eens.
»En dan zoo'n heele reisKan dat geen
stof tot praatjes geven? In vroegeren tijd.
iPraatjes!" De dokter lachte. «Mijn vrouw is
muzikaal, die man doet 't 'm niet. Zij kan toch
de mogendheden zullen vertegenwoordigd wor
den dooi* de militaire attache's en de consuls-
generaal.
In regeeringskringen te Konstantinopel ein
delijk gelooft men thans ook, dat de Porte
Kreta aan Griekenland wil afstaan in ruil voor
Thessahë. Griekenland zou dan geen oorlogs
schatting behoeven te betalen.
Maar Griekenland wil blijkbaar van afstand
van Thessahë niets weten en het gaat door te
protesteeien tegen de maatregelen, die de Porte
in de veroverde provincie neemt.
Ook in het decreet van den gouverneur van
Volo, waarbij de bevolking wordt aangemaand
terug te keeren op straffe van confiscatie harer
bezittingen, ziet men in Griekenland een lis
tige streek.
Men schrijft n.i. den Turken het voornemen
toe, den te velde staanden oogst te laten bin
nenhalen, om dien daarna te nnnexeeren.
Daarom raadt de Grieksche pers den Thes-
salischen landlieden, niet terug te keeren.
Ook over andere daden van Turksche zyde
is men in Griekenland weinig gesticht.
Seifullah-bey heeft in een schrijven aan den
Kroonprins bericht, dat het 3de Turksche
legercorps vei plaatst zal worden, en hij verzocht
derhalve dat hem een officier zou worden ge
zonden om eenige punten van den gesloten
wapenstilstand op te helderen.
De Grieksche regeering heeft den Kroonprins
bevolen daartegen te piotesteeren. Zelve doet
zij desgelijks bij de mogenheden.
Het schijnt ook, dat zich nog steeds Turksche
troepen op neutraal gebied bevinden.
Eindelijk wordt nog uit Athene bericht, dat
de Turken vier dorpen hebben bezet, op acht
uur afstands liggende van de positie, die het
Turksche leger bij het sluiten van den wapen
stilstand innam.
Men heeft inmiddels een aanvang gemaakt
met de uitwisseling der gevangenen.
Wat Bulgarije in den zin heeft, is niet recht
duidelijk.
Het te Bukarest verschijnende nationaal-
hberale blad, de Drepetul, vei zekert uit geloof
waardige bron, dat Bulgarije zijn leger uitrust
en troepen verzimelt aan de grens der Dubrud-
scba, dat deel van Rumenië, hetwelk ingesloten
wordt door den Donnu en de Zwarte Zee.
Gemengde Mededeelingen.
Kamer heeft de Bankwet aan-
De Fransche
genomen.
Het privilege der Fransche Bank is verlengd
tot 19J0.
Zondagmiddag is te Napels in
digheid der vorstelijke familie een standbeeld
voor Victor Emanuel onthuld.
Te Weenen is Zondag onder voorzitterschap
van den Keizer een ministerraad gehouden,
waaraan de drie gemeenschappelijke ministers
maar niet alle genoegens en pretjes er zoo maar
aan geven. En ik ben toch niet verplicht al die
muziek mee tegaan aanhooran, die ik even graag een
varken hoor gillen als een syraphonie voordragen.
Men moet tocli eens anders rechten respecteeren."
Hij begon onrustig heen en weer te loopen.
»Neen, neen", riep hij uit sTusschen man en
vrouw moet het heeten va banquezal men samen
kunnen leven. En daarmede is beider recht op
vrijheid gewaarborgd. De een legt den ander met
blinde veiligheid het hoofd in den schoot, .Ver
raad zou moord zijn, erger dan moord, zielemoord,"
hij hief de handen omhoog, bleek en als in ver
voering, ïdan zou men een leven, een menschen-
loven te wreken hebber.."
Hij zag plotseling zijn vader aan, als voelde hij
dat hij zich te zeer uitgelaten had.
»Nu, mij dunkt, men moet niet met vuur spelen,"
zei hij nog en verdween in het kantoor.
Grootvader zat somher, in diepe gepeinzen
met half open mond, onbewegelijk eenige oogen-
blikken daar; eindelijk zuchtte hij diep.
Hij had gezien, wat er in die oogen flikkerde.
Inderdaad, een sterk gespannen boog, als die
brak?
Zeker, dit huis stond op een vulcanischen
bodem.
Indien er in deze fijne vaas, in dit ongeschokte
vertrouwen, ééno iichte breuk ook maar kwam
Hij bleef in gedachten verzonken bij het venster
bij zijne bladen zitten en staarde op een blad, dat
op het tapijt gegleden was, vlak naast de poot van
de sofa, een uit hout gesneden dierenpoot.
Dat houten ding scheen hom een tijgeiklauw,
die naar zijn armen jongen greep en scheurde,
en de minister-president van Oostenrijk en
Hongarije deelnamen.
De liberale leden van den gemeenteraad te
Weenen hebben besloten voorloopig de ver
gaderingen van den raad niet bij te wonen.
Ex-koning Milan gaat te Weenen wonen.
Hij heeft daar een huis gehuurd.
De correspondent der New-York Herald te
Kairo bevestigt, dat de Engelsche expeditie
naar Abessiniee volkomen fiasco heeft gemaakt.
In 't geheel zijn op Vrijdag, Zaterdag en
Djeddah 10 peisonen aan de pest
Zondag te
bezweken.
De Transvaalsche Volksstem publiceert, aldus
melden telegrammen uit Kaapstad te Londen
ontvangen, het verslag eener meeting van
Transvaalsche burgers tegen de intrekking der
vreemdelingenwet.
Op die vergadering zou ook zijn aangedron
gen op intrekking der Londensche conventie
en de onafhankelijkheidsverklaring van den Bond
der Zuid-Afrikaansche Republieken.
Tegen de Volksstem is door een lid van den
Volksraad en twee andere personen van aan
zien een eisch tot schadevergoedinggroot
30.000 p. st., ingesteld wegens laster.
De opstand in Beclmana-iand schijnt ernstiger
te zijn dan eerst werd gedacht.
Aanzienlijke troepenversterkingen worden uit
de Kaapkolonie gezonden.
De Cubaansche insurgenten-generaal, Juan
Ruiz Riveira en zijn adjudant, kolonel Bacalloa,
die door de Spanjaarden in Maart werden gevan
gengenomen, zijn ter dood veroordeeld.
Vele Amerikanen op Cuba hopen, dat presi
dent Mc. Kinley tusschenbeide zal komen.
Dc Koninginnen.
De Koninginnen zijn
in goeden welstand op het Loo aangekomen
gisterenmiddag te 4 ure
Rijksmiddelen.
De Staatscourant van heden bevat een over
zicht van de opbrengst der middelen (hoofdsom
en opcenten) over de maand Mei 1897, in ver
gelijking gebracht met de raming van dat jaar
en de opbrengst over hetzelfde tijdvak van 1896.
De opbrengst was over Mei 9,638,045.55,
tegen f9,757,547.505 over Mei 1S96; het Vis
der raming bedraagt f 9,981,813.67.
Terwijl de directe belastingen zeer ruim ge
vloeid hebben, 5" het vooral de suiker, die over
Mei weinig nnlev ;deook de Staatsloterij en
de f.iegraaf gai minder dan de raming. De
inv jerrechten bleven iets beneden de raming,
maar bedroegen toch weder belangrijk meer dan
ove<* Mei van het vorige jaar.
scheurdo Christina begon aan de schalen te
rammelen. Zij wilde gauw klaar zijn.
Daar gleed langs het venster op het trottoir
een bekend gezicht en voor grootvader werd een
bruine hoed van 't hoofd gelicht.
Een paar vlugge treden de trap op een paar
woorden schenen er aan de deur gewisseld te
worden en Terna kwam thuis van haar atelier
de dokter wilde, dat zij hare kleeren zelf zou
leeren maken. Zij had tot begeleider Paul Hoog
gehad, die haar op straat had ingehaald. Hij was
dezen zomer na een lange reis weer inwoner van
deze slad geworden, zeide hij en had zijn handen
vol werk.
sMettertijd wil ik," ging hij voort, zeeno ge
schiedenis van deze stad schrijven, een stadskro-
niok om zoo te zeggen. Ik heb allercurieuste
dingen gevonden. Ik zit dezer dagen uur aan uur
in het stoffize stadsarchief", en tot grootvader: »ik
zou meneer den inspector ook graag eenige vragen
doen, Terna heeft mij daartoe aangemoedigd."
bNu, dan kan ik toch onmiddellijk hooren, wat
voor soort strdskroniek het is, waarmede jij je
afgeeft, indien ik ooit een woord er van hoor."
Paul keek haar geërgerd aan en dreigde met
zijn vinger.
»Zeg eens, meneer de inspector," begon hij, ois
u hier geboren
jJawel, mijn jongen, en aangenomen ook. Maar
het is meer dan vijftig jaar geleden dat ik de stad
vei liet." sMag ik vragenu herinnert zich waar
schijnlijk niet meer die wonderlijke origineeltjes
Bijvoorbeeld wie de laatste was, die een staart
pruik droeg
(Wordt vervolgd.)
