151N X I j XL A X JK
mulder. terwijl met. het tmmiddeiijk toezicht
op den houw en het uitwerken der details w;i>
beLlcl de opzichter der gemeentewerken, de
heer A. ISubherman.
Ik zie er mui at" eene uiUoerigo beschrijwng
te gin en van het gymnasium, gelijk het nu
is ingericht. I)en voorbijganger doet het wel
dadig aan. wanneer hij ziet hoe het fraaie
beeldhouwwerk njn de deur. niet de sierlijke
wapenschilden. ontdaan is van de dikke verf
laag. ter kwader ure daarop aangebracht, en
wat tie bestemming vau het gebouw is. deze
wordt hem /.ij bet ook na eenig zoeken
duidelijk, al- hij onder de kroonlijst het woord
«Gymnasium" loe-t.
Van binnen is tie verandering zeer belang
rijk. Een /.evental flinke leerzalen bieden, ook
indien tr een kla-.-e gesplitst moet worden,
voldoende ruimte, een keurige rector-kamer,
een geriefelijke wachtkamer, een gezellige lee-
ruarskamer. een aardige bibliotheek, een ruime
vestibule, zij ontbreken niet. en maken dit
gebouw inderdaad tot een gymnasium »gehee!
aan de eiscben tie.- tijds beantwoordende." ge
lijk tie stereotype uitdrukking luidt.
Links achter, afge-ebeitieu van. eu toch ver
bonden mei betgynmasiiim. vindt men de woning
van tien concierge.
Voorwaar tie verbetering is niet gering en
wie bet oude aartsvaderlijke gymnasium verge
lijkt met flit 'rotscbe gebouw! dat met vol
doening aan tien vreemdeling kan getoond
worden, zal Vervuld worden met erkentelijkheid
voor onzen gemeenteraad, di§| ziende deri bloei
van Schiedam's inrichting van llooger Onder
wijs, niet aarzelt Ie om ilit waardige gebouw
daarvoor in te richten.
ik ben aan bet einde van mijne taakAls
deze courant verschijnt zal plecbtiglijk door het
gemeentebestuur dezer stad bet nieuwe gym
nasium aan bet Curatorium zijn overgedragen,
dan zullen gesproken zijn de offtioieele woorden
van hulde eti van vertrouwen in tie toekomst,
dan zal weerklonken hebben onze opgewekte
Gyninnsiuminarsch, door den componist, tien lieer
Verballen, opgedragen aan rector en leeraren.
Dat het gymnasium onder de bekwame en
energieke leiding van den heer Yinkestevn
moge wassen in getal van leerlingen en in
goeden naam. Dat de leeraren daaraan hun
beste krachten mogen blijven wijden en mogen
meehelpen tot de glorie dier inrichting, die hun
lief is
Mijn gelukwenscb en huldegroet op dezen dag!
Vivat, crescat, jlorcat gymnasium Scieda-
men se!"
Aau het slot van mijn eerste artikel leest ineu
„Misschien ook hierom verhuisde zij, wanneer is niet
met zekerheid bekend, zooals boven is gezegd naar
een kleiner geboutv aan de Zuid-zijde van het Kerk
hof, vanwaar zij thans afscheid neemt." Deze zin
snede kan misverstand wekken. Eerst in 1879 bij de
verandering van de Latijnscbe schooi in een gym
nasium verhuisde zij naar dit gebouw, de vroegere
Bank van Leeuing. na eenige jaren in het gebouw
der H. li. 8. gehuisvest geweest te zijn. In bet tweede
artikel komt dit trouwens duidelijk uit.
j Manuscript toebelioorende aan den heer Frans
Visser.
J) Bij de jongste verbouwing kwam er nog iets van
de zoldering voor den dag. Van cenige waarde
of belangrijkheid was dit echter niet.
Het afscheid van het o u tl e en
de i n w ij d i n g van het
nieuwe g e b o u w.
Hedenmorgen orn 10 uur sloeg het oogen-
blik, waarop af,-eheid zou worden genomen van
bet gebouw, dat niet langer als tempel der
wetenschap zou dienen.
Daartoe waien in bet gymnasium aan het
Oude Keikhof bijeengekomen bet JJagelijksch
Bestuur en de Raad dezer gemeente, het college
van cuiatoien, lector en leeraren van bet gym
nasium. de iliiecteur der gemeentewei ken, de
directeur der (loogere Burgerschool en een
breede -dinar van leerlingen eri oud-leerlingen.
Van de verdere aanwezigen verdienen vermeld
te woi den dr. C. .1. Vaillant, oud-cuiator der
vroegere Latijn-olie school, en dl". A. E. .1.
Hoi werd,I, hoogieer.iar te Leiden.
Een kort woord van af-cheid en herinnering
aan bet gebouw, tint men thans zou gaan ver
laten, weid bier gespioken door den rector,
tlr. C. .1. Vinke-teijn.
Spreker heriunetde aan de vroegere bestem
mingen van bet gebouw, en toonde aan boe
weinig geschikt bet was gebleken om dienst
te doen als gymnasium.
Na een kort woord tot de oud-leerlingen,
wien spreker verzocht bun sympathie voor bet
oude gymnasium-gebouw over te brengen op
het nieuwe, ook al bood dat hun geen herin
neringen aan vroegere heldendaden, werd een
omgang gemaakt duur de verschillende lokalen,
waarna allen zich opmaakten i,aar de Plantage,
naar liet nieuwe Gymnasium.
Hier narn allereerst bet woord de Burge
meester de beer 11. J. Versteeg, en sprak on
geveer als volgt:
«Mijne Ileeren Leden en Secretaris van den
Gemeenteraad, mijnheer de Dl.-pet'teUr der Gym
nasia, mijnheer de oud-curator, der vroegeie
l.alijn-cbe school, mijne heeieri rector en leer
aren van bet gymnasium, architect en bouwmees
ters en gij tillen, die hier hebt willen aanwezig zijn
om door uwe tegenwoordigheid aan deze plech
tigheid luMer bij te zetten, mijnen hartelijk en
dank.
Ik heb bet voorrecht dit gebouw ais gym
nasium te openen en over te dragen aan heet eu
curatoren. Dit, is een gebeurtenis van groot ge
wicht voor onze gemeente. Al beschouw ik niet
bet onderwijs als een panacee voor maatschap
pelijke kwalen, toch is het een groot* verdienste
voor een gemeentel-,nul, wanneer hij zijn zorgen
aan bet onderwijl wijdt.
Dat beeft de regeering van Schiedam altijd
gedaan. Vijf eeuwen bestond bier een Latijnscbe
school en liet i.- ons een groot genoegen in ons
midden te zien een lid tier oude garde, tlr.
Yailhuit, oud-cuiatoi" der vroegere Latijnscbe
school.
Hen lilden Februari 1879 werd een raad—
be.-lnit, dank zij de onvermoeide pogingen van
mijn gi-uUtten voorganger, den beer Van Dijk
van Mutene.-se, die door ongesteldheid verbin
den! is bier tegenwoordig l>- zijn en wien ik
liter openlijk hulde breng, opgericht een gym
nasium volgens de wet van 187G, waarvoor de
steun der land-ivgeering werd verkregen.
liet gebouw aan bet Oude Kerkhof voldeed
toen aan tie eiscben die men mag stellen, om
dat Imt aantal leerlingen gering was.
Maar spoedig kwam er een gelukkige wending.
Het aantal leerlingen nam toe, en de tegen
woordige legeering van Schiedam be.-lool bij
raadsbesluit tie duizenden beschikbaar te stellen,
tot inrichtiug van dit gebouw voor gymnasium.
B. en YY. waren dankbaar voor dit besluit,
omdat er uit blijkt, dat ondanks den weinig
gunstigen toestand van Schiedam de Raatl hart
beeft voor bet onderwijs. Daarvoor dank ik den
Raad vau harte.
Vervolgens dankte de beer Versteeg den
inspecteur tier gymnasia voor zijne tegen
woordigheid, voor den steun, steeds van hem
ondervonden, en verzocht ook om diens verderen
bij-tauil,
Na ook een woord van dank te hebben ge
sproken tot den directeur en tien opzichter der
gemeentewerken en tot den bouwmeester, dhr.
Pinster, voor bun goede zorgen aan bet nieuwe
gebouw besteed, vervolgde de Buigemeester:
Eu nu wordt dit gebouw dus overgedragen
aan u, mijne lieeren curatoren, aar) wie in de
eerste plaats de zorg voor bet gymnasium is
toevertrouwd,
Gelukkig zijn de jaren voorbij dat gewan
hoopt werd aan het voortbestaan. Taczehe:: de
jaren '50 en '70 telde het gymnasium sleclrts
4 leerlingen.
Nu is tie toestand beter; gewezen mag wor
den op de goede lokalen, op het aantal leer
lingen, thans 70, en last not least op den geach ten,
bekwamen en ijverige» rector en de bekwame
leeraren.
De medewerking van rector en leeraren be
hoef ik niet te vragen; die zijn ons verzekerd.
Wij gaan met vertrouwen de toekomst tegemoet
Moge de feestelijke stemming, die gij aan dezen
dag hebt willen geven, een bewijs zijn van
uwe toewijding.
Maar wat baat dit, indien wij niet de me
dewerking hebben der- jongelingen.
Gij. sftes patriae in spe, gij zijt niet alleen
gelijk bedeeld, maar meest allen even ijverig.
Van u zal bet afhangen of dit gebouw aan
zijn bestemming zal beantwoorden en of de
gelden goed zijn besteed.
Maar vooral gij. die door de Voorzienigheid
met goede gaven zijt toegerust, wees niet
vad/ig en lui, maar werkt.
En nu is mijn taak ten einde.
Met eerr weriscbj van ganscber harte voor
tien bloei van liet gymnasium verklaar ik dit
gymnasium voor geopend."
Alsrju narn bel woord mi'. II. M. C.. Poort
man, president-curator van bet gymnasium.
»Tot hen, die met vreugde dit oogenblik
hebben tegemoet gezien," zeide spr., ïbehooren
niet het minst curatoren van het gymnasium.
Waar vroeger tie plaats te groot was voorliet
aantal leerlingen, daar is thans gezorgd voor
een gebouw, dat het toegenomen aantal ruim
kan bevatten.
«Met dankbaarheid aanvaarden curatoren dit
paleis der wetenschap err stellen het onder de
hoede van rector en leeraren."
De volgend» spreker was dr. C. J. Essiuk,
inspecteur dei" gymnasia.
«Edelachtbare heeren Burgemeester en Wet
houders! Toen ik uwe vereerende uiüiaodiging
ontving, heb ik geen oogenblik geaarzeld daaraan
gevolg te geven. Hoe zou dit anders mogelijk
ziju YVaar ik liet besluit, om dit gebouw tot
gymnasium te bestemmen, met ingenomenheid
heb begroet, boe zon ik dan niet dankbaar
zijii voor de gelegenheid om een blijk van mijn
sympathie te geven.
«Namens de regeeting tlank ik bet Schie-
darrische gemeentebestuur dat getoond beeft,
het ffooger Onderwijs een goed hart toe te
dragen.
«Ook dank ik u. edelachtbare heeren cura
toren. Gij hebt in uw verslagen er-op gewezen,
dat de toestand van het gymnasium-gebouw
dringend verbetering vereischte. Daarom mag
een woord van erkentelijkheid aan u van deze
plaats niet gemist worden.
«U, mijne heeren rector en leeraren, vvensch
ik van gansche harte geluk. Het nieuwe ge
bouw is te danken aan den drang der omstan
digheden. Vooral in de laatste jaren sedert
189'r, is het aantal leerlingen sterk toegenomen.
viVroeger was bet .Schledumselie gymmt-ium
in tie juni lijksehe verslagen .steeds bet laat.-te,
wat bet aantal leerlinge» hetrefi. in het ver
slag over den cursus 18051)0 evenwel, over-
tielt bet met zijn 51 leerlingen 8 zuster-
ini'it'hlirigen.
«In bet volgend verslag zal die verhouding
nog gunstiger" zijn. tiaar in den vorige» cursus
ln.1 aantal leerlingen reeds (15 bedroeg.
«liet moet voor u oen opwekkend gevoel
zijn werkzaam te zijn aan een in bloei toe
nemende inrichting, (lp uw plichten behoef ik
u niet te wijzen, lloe gij u aan tleze inrichting
wijdt ouder leiding van uwen hoogst bekwamen
lector is uit uw werkzaamheid voldoende bekend.
«Deze nieuwe inrichting moge u een prikkel
zijn tot nog grooter toewijding."
Na een woord, dat van warme waardeering
getuigde van den arbeid van den rector van
liet gymnasium, richtte spreker nog eenige
woorden tot de leerlingen in dezen voege:
«Tot u, leerlingen, een enkel woord. tlier
in tleze lokalen wordt de grondslag gelegd om
u te vormen tot mannen, of liever lot nuttige
leden der maatschappij, gij tot tie ernstigste
plichten kunt worden geroepen.
«ik meen tot u dit te moeten zeggen, dat gij
steeds met volhardenden ijver werkzaam moet
zijn. Volhardend, want ook in het stadium van
uwe studie vereischt de wetenschap volhar
dende, gestadige toewijding, niet opbruisende
drift. Doet gij dit, dan werkt gij ook aan eigen
geluk.
«Ook u zal het reeds bekend zijn, dat de
strijd om het bestaan steeds moeilijker wordt.
Alleen bekwaamheid, gepaard aan volhardenden
ijver, doet slagen. Niet alleen aan uw materieel,
maar ook aan uw geestelijk geluk werkt gij aldus.
«Tijd voor ontspanning is er nog genoeg.
Aart een gymnasium mag allerminst het «Mens
saua in corpore sano" uit het oog worden ver
loren. Maar daarvoor zorgen uw rector en uw
leeraren. Geeft u vol vertrouwen aan hun be
proefde leiding over. Dan verdient gij den eere-
naarn vau spes patriae
Na den inspecteur der gymnasia sprak de
recto:" van het gymnasia, dl". Vinkesteyn, onge
veer het volgende
«Hoogst aangenaam is het inij te kunnen
getuigen, wat er in mij omgaat, nu ik dit
gebouw uit uwe handen aanvaard, mijnheer de
president-curator". Het is een groote vreugde
voor ons, leeraren, nu eindelijk een Schiedam
waardig gebouw in gebruik te zien nemen.
«Niet altijd viert liet Honger Onderwijs
hoogtij. In onzen realistischen tijd wordt geldelijk
vooideel nutar al te dikwijls als het hoogste
doel gesteld.
«Nog altijd wordt, welk vak van studie ook
wordt gekozen, de studie der oude talen als
een der meest geschikte middelen tot ontwik
keling geacht. In een stad als de onze loopt
men zoo licht gevaar uit het oog te verliezen
het voordeel eener taal, die door weinigen ge
schreven, eu nog minder gesproken wordt.
«Ondanks de kwijnende industrie evenwel
heeft de Raatl dezer1 stad de noodige gelden
voor dit gebouw beschikbaar gesteld.
«Onzen tlank aan u, lieer burgemeester, die
met uw wakkere wethouders dit goetl ingerichte
gebouw aari den Raad hebt voorgesteld, en aan
u, heeren leden van den gemeenteraad, die be
sloot ons dit tweede tehuis te geven.
«Gij wanhoopt niet, ondanks den gedrukten
toestand onzer stad. Gij legt u toe op vei bete
ring der verkeerswegen en wilt een nieuw, een
herleefd Schiedam in het leven roepen. Maar
daarnaast vergeet ge niet uw zorg te wijden
aan het onderwijs. Daarvoor onze oprechte dank.
«Hoe zal ik u toespreken, hooggeacht college
van curatoren Op de aangenaamste wijze hebt
gij mij steeds van den aanvang af uwen steun
gegeven. Weinig colleges "zullen een toewijding
een voortdurende» arbeid tonnen als het uwe.
Door uw krachtig initiatief heoben wij steeds
gekregen wat noodig is.
«Hartelijk dank voor uwe tegenwoordigheid,
heer Inspecteur. Te zeggen, hoezeer gij rnij
steeds uwe medewerking hebt verleend, zou
niet uw wensch zijn. Zooeveu sprak de Burge
meester een woord van dank tot u. Mag ik
mij namens iniju collega's vau ganscber harte
daarbij aansluiten
»'L'ot u een woord, waarde collega's, die met
mij dezen dag een der gelukkigste van uw
loopbaan zult achten. Moeilijke lijden hebben
de meesten uwer doorgebracht. Wij hadden te
kampen met allerlei dingen, vooral met de
ongezonde lucht in de lokalen. Thans is dit
alles voorbij.
«Ik kan dan ook de verzekering geven aan
het bestuur der gemeente en het curatorium,
dat dit nieuwe gebouw ons zal opwekken tot
nog meerdere toewijding. Nogmaals hartelijk
dank.
«En u, leeilingen, wensch ik geluk rnet dit
nieuwe gebouw. Nu is het niet meer noodig
in rij en gelid de tr appen op te gaan, zorgende
dat niet een paar tc dikke jongens naast elkaar
gaan. Nu behoeft ge niet meer dicht opeen
gedrongen te zitten in te kleine lokalen. Nu
vindt ge frisse lie, opgewekte lokalen zooais uw
leeftijd is.
«Brengt ook die frischheid over op uw studie,
zoodat ge steeds, als gij eens allen, naar ik
hoop, aau de universiteit uwe studie zult vol
einden, met genoegen terugziet op de dagen
van vroeger.
Edelachtbaar Bestuur der gemeente. Toen
ik zoo even u dank zeide, drukte ik slechts in
woorden uil, wat wij in daden wenschten te
tnonen. "Wij stellen uw besluit op zoo hoogen
prijs, dat wij daarvan een stoll'elijk be wijs wen-
schen te geven.
Aanvuurd dit beeld" op dit oogenblik
werd de doek weggerukt van een bronzen buste
van Mmerwi. een fraai stuk werk der Soci,'té
ties Brontes «Aanvaard dit beeld der godin
der wijsheid er. wetenschap. Mochten wij ver-
ilauweu, dan zal steeds een eukele blik op het
beeld der godin ons herinneren aan de hooge
verwachtingen, die gij te recht van on.; koestert!
Toen het daverend applaus, dat thans volgde,
bedaard was, sprak de Burgemeester- een woord
van dank.
«Mijnheer de rector," zeide hij, «ik behoef
geen vergadering te houden met het Dagelijkse!)
Bestuur om dit geschenk in dank te aanvaar
den. 't is mij een bewijs, dat ik straks niets
te veel heb gezegd van uw liefde ,"oor het
gymnasium. Moge deze Minerva, beschermster
van kennis en wetenschap, ook u en allen, die
dit gebouw binnentreden, beschermen."
Hierna sprak de rector nog een woord van
dank tot den directeur der publieke werken
waarna de Burgemeester alle aanwezigen uit-
noodigde tot een rondgang door liet gebouw,
waarbij teveus in de leerarenkarner gelegenheid
bestond voor allen, die tegenwoordig waren,
om hun hamlteekening te plaatsen op^een oor
konde, ter herinnering aan deze plechtigheid.
Hiermede was de inwijding van het nieuwe
gymnasium-gebouw afgeloopeu.
De matinee.
Onder begunstiging van goed weer werd he
denmiddag de door de stafmuziek der d. d.
schutterij welwillend aangeboden rnatimie in
den Officieren-tuin gegeven.
Het goetle weer had vele stadgenooien naar
den Tuin doen opgaan, om Verhallen's wakkere
schare toe te luisteren, en ook de ofiicieele
personen ontbraken niet. Burgemeester en Wet
houders, vele leden van den Raad, de rector,
de leeraren vau liet gymnasium eri de inspec
teur der gymnasia droegen door hunne tegen
woordigheid bij tot het welslagen dezer matinee.
De leerlingen en oud-leerlingen waren in grooten
getale aanwezig.
De verschillende nummers van het pro«ram-
ma vielen, te oonleeleu naar de aandacht waar
mede zij werden aangehoord, zeer in den smaak
van het publiek. Bijzondere vermelding ver
dienen de twee fragmenten van «koning Oedi
pus", van jhr. i. C. M. van Riemsdijk, arr.
Verballen.
Zeer zeker mag deze matinee ten volle ge
slaagd worden geheeten.
Na alloop der matinee werden de oud-leer
lingen van het gymnasium door rector en do
centen, bijgestaan door dr. Eggiuk, inspecteur
der gymnasia, gerecipieerd.
Namens de regelingscommStë sprak de heer
J. L. Liezenberg hen op hartelijke, geestige
wijze toe, waarop door mr. Van der Minne,
advocaat en procureur te Rotterdam, namens
oud-leerlingen, met een warm woord van waar
deering werd geantwoord.
Hierna werden verfrisschingen aangeboden.
Koninginnedag.
Alom in den lande is gisteren de verjaardag
der Koningin met groote opgewektheid gevierd,
vooral te Amsterdam, Rotterdam en in de
residentie.
Nergens kwam eenige wanklank voor. Wij
zien er van af een beschrijving van alle feesten
te geven, en o u gebrek aan plaatsruimte, en
omdat de viering zich niet onderscheidde van
die van andere jaren.
De Staatscourant No. 204 bevat een ex
tract uit het reisrapport van II. M. schoener
Dolfijn, belast met politietoezicht op de vis-
scherij in de Noordzee, loopende van 22 Juli
tot 11 Augustus;.1,
OVERSGHQS, I September. De viering vau den
Koninginnedag was kier gistereu zeer geestdriftig.
Bijna nergens ontbrak Je driekleur en eiks borst
was met oranje versierd. Om 10 uur traden de kin-
dereD bij de verschillende scholen aan en ging liet
in optocht naar het gemeentehuis, waar een oranje
kleurig vaandel gehaald werd. Van hier begaf de
stoet zich naar de Hooge Brug, daarna terug naar
de Zestienhovcnsche Kade en kwam eindelijk aan
het terrein der remise, (lat geheel in vlaggentooi en
met groen versierd dc kleinen afwachtte.
Hier werden de kinderen onthaald op versnape
ringen, terwijl de muziek lustij blies en eindelijk
deed de vertooniug van do poppenkast bet terrein
weergalmen van de vreugdekreten der kleinen, die
met gezichten, welke van vreugde straalden, zich
kostelijk amuseerden.
Intussckeu begonnen om 2 uur dc volksspelen,
bestaande in mastklimuieii, boegsprietioopen, stroop-
bappen, papkappen, zakloopcn en watersteken voor
jongens en blokjesrapen en tmiilenloopen voor meisjes.
Het zeer talrijk toegestroomde publiek had niet min
der pleizicr in het aanschouwen der verschillende
spelen dan de jeugd en vooral bij het watersteken
steeg do vreugde ten top. Om ongeveer half zeven
werden de prijzen door den Burgemeester aan de
respectieve winners en wiusters uitgereikt. Een ge
weldige regenbui, die juist losbrak bij den afloop
vau het feest, deed publiek en kinderen spoedig
huiswaarts koeren, ecu aangename herinnering mee
nemende aau het velt', dat men dien dag had genoten.
KETHEL, 1 September. Gisteravond hield de
Christelijke jongelingsvereeniging een openbare ver
gadering, waar Mr. O. J. II. graaf van Limburg
Stirum als spreker optrad, in haar eenvoudig doch
zeer net versierd lokaal.
Nadat de president, deu heer L. den Hoed, de
vergadering geopend had eu de aanwezigen een
psalmvers gezongen hadden, werd het woord gegeven
aan ons Kamerlid.
Met een enkel woord herdacht spreker den ver-
