UIT DE PEltS.
Burm7LAm
na enkele vragen, een behandeling voor eene
week. Iemand die zoo handelt, moet wel kwaad
doen. Bij eer. armen- of busdocter zou men
er schande over roepen. En er kwamen patiënten,
die toch werkelijk wel eeu deugdelijk onderzoek
en een zorgvuldige behandeling, niet voor een
week in eens, verdienden. Een lijstje dat dr.
Baudet geeft, vermeldt hartgebreken, een etter-
zak in de borst, een buikgezwel, alles, tot
waanzin toe. De adsistenten schenen zich tegen
een behandeling van al deze lijders met koud
water, terwijl toch, b. v. bij de tweede on
middellijke operatie noodig was, niet te ver
zetten. Ook de bedekking van wonden met
een zalf van modder gemaakt, scheen hun
medisch geweten niet te raken. Dr. Lëvillain,
een arts, die Wörishofen bezocht, constateerde
in ééne week vier plotselinge verergeringen of
sterfgevallen! En een lijder aan waanzin, weg
gestuurd met koud water voor een weekl Het
herinnert ons de uitspraak van een psychiater,
die de koud waterinrichtingen pépinières voor
krankzinnigen noemde.
Dr. Baudet verhaalt, dat Kneipp 's avonds
altijd een voordracht hield en dan natuurlijk
gaarne en tot ieders voldoening tegen de schooi-
geneeskunde te velde trok. Volgens hem was
de ziekte gelijk het vuil in het waschgoed, en
moet zij, evenals dit, met veel water worden
weggewasschen. Daarna hield dan een van zijne
geneesheeren een rede om hem te huldigen.
In verband daarmede verschijnt in eenigszins
nieuw licht de herinnering van dr. Soer aan
de uitspraak van dr. Bauer Gemünd, die van
Kneipp gezegd had: jMit ihm ist ein Arzt ver
loren gegangen." Men zou zeggen, dat dit voor
hem allerminst een eeretitel kon zijn.
Wanneer een medicus Kneipp-arts wordt,
zijn er, volgens dr. Baudet, twee mogelijkheden.
Of hij is overtuigd van de voortreffelijkheid
van het systeem en dan is hjj volslagen onbe
kend met rationeele watergeneeskunde. Of hij
is van de meening van een Haagschen collega,
die zeide: ïKneippkuur is maar onzin en de
roem begint in Duitschland af te dalen, maar
hier is er nog vijf jaar veel geld meê te ver
dienen.'"
Eene uitspraak die evenmin aan duidelijk
heid te wenschen laat.
Het Woningvraagstuk.
In De Werkmansbode wordt nog eens een ar-
tikel gewijd aan het woningvraagstuk. Daarin wordt
vooral gewezen op de moeilijkheden, welke zich
opdoen bij het erstig ter hand nemen van het ver
beteren der woningen van den kleinen man. Wil
men de ongezonde en onhuiselijke woningen zien
verdwijnen, dan moeten zij gesloopt worden, en
wil men ze sloopen, dan moeten zij eerst onteigend,
d. w, z. betaald worden. Dit middel zal, meent
het blad, in het algemeen veel te kostbaar zijn
om op ruime schaal toegepast te worden, en het
stelt daarom de vraag of het geen tijd wordt naar
andere middelen om te zien. En nu eaeft de re
dactie een eigen denkbeeld aan, dat op het volgende
neerkomt.
Tegenwoordig worden in den regel geen wo
ningen onbewoonbaar verklaard, dan nadat genees
kundigen hebben geconstateerd, dat zij bij de
bewoners bepaalde ziekten veroorzaken.
De Werkmansbode wil in de eerste plaats de
grenzen voor onbewoonbaar-verklaring veel ruimer
zien gesteld. Het blad zou een commissie willen
zien ingesteld ook mannen en vrouwen uit den
werkliedenkring om uit te maken of een woning
werkelijk niet te bekrompen, te laag en te vochtig
is, dat zij in bescheiden mate voldoende luchtig
is en licht.
En, zoo hooren we vragen zoo lezen w.j
verder de woningen die naar het oordeel der
commissie niet zouden voldoen aan de bescheiden
eischen, of die in weike de eigenaar de aangegeven
verbeteringen niet wenschte aan te brengen, mis
schien omdat hij de middelen er voor niet heeft,
zoudt ge die onbewoonbaar willen verklaren?
Ja, is ons antwoordrna.ir met eeuig voorbe
houd. Gold het hier niet het vervteemden van eigen
dom en nog wei van particulier eigendom, dan
zouden wij dat vooi behoud liever weglaten.
Dat particulier bezwaar weegt ook bij ons zwaar.
Niet zoozeer om het particuliere dan wel omdat
de kleine en slechte woningen in den regel toe-
behooren aan de kleine Inyden. Dit beteekent niet,
dat die kleine menschen, werklieden (ambachts
lieden, enz.) eigenaars zijn van de woning welke
Toen de kadi wegging, vergezelde hij hem tot
aan de deur en groette hem eerbiedig met een
jAllah bescherme u".
De bruiloft had den volgenden morgen plaats.
Saffiëli was de eenige vreerode gast. Zoodra deze
alleen was met haar vriendin, gaf zij lucht aan
haar uitgelaten vroolijkheid. Aïdjeh daarentegen
was bezorgd.
Als aiies maar goed afloopt, zeide zij.
Nu, dat zal wel gaan merkte Saffiéh op. Wat
is er op je gedrag te zeggen Niets, bij Allah
Je helpt je vader om hel geld terug te krijgen, dat
hem ontstolen is, en je straft den dief.
Voor één ding ben ik bang hernam Aïdjah.
O, Saffiéh, mijn trouwe, mijn eenige vriendin, spot
niet met mijJe moet -weten, dat ik mij de
mogelijkheid voorste! van niet gerepudieerd te wor
den door den kadiIk ben I eel ijk, dat weet ik,
maar het zou kunnen gebeuren, dat hij mij aldus
straft voor b'^t bedrag, en mij veroordeelde tot
een treurige eenzaamheid in zijn harem. Wat zou
er dan van mijn vader en van mij zelf worden
Saffiéh dacht een oogenblik na.
Wees maar niet bang, zei zehij zal je zeker
repudieeren. Draag alleen zorg, dat ja geen vrees
of aarzeling toont, als je je sluier afneemt voor
zij zelf bewonen en misschien nog van een andere
er bij, maar liet beteekent, dat kleine burgers
baadjes, winkeliers en dergelijken, meestal de eige
naars zijn. Dezen hebben gewoonlijk het kapitaaltje
dat ze hebben kunnen besparen, in die kleine
woningen belegd. Erg handig van die kieine lui,
want geen andere belegging geeft hooger en zeker
der rente en grooter winst.
Men kan zeggen dat deze menschen kapitalisten
zijn, maar dan zijn het in den legel erge kleine.
Voor velen hunner zou het onbewoonbaar verklaren
hnnner eigendommen niet zijn het verminderen van
hun kapitaal, maar het ontnemen van geheel hun
vermogen.
Het bedoelde voorbehoud zon daarom zijn, dat
de woningen, welke werden afgekeurd omdat zij
niet aan de gestelde eischen voldoen, nu een termijn
van 30 jaar niet meer mochten worden bewoond.
De eene zal dezen termijn te lang vinden en
de andere te kort. De eene omdat wij dan nog
ten minste 20 jaar met die slechte woningen zijn
opgescheeptde andere omdat dan toch in ieder
geval na 30 jaar, dat particulier vermogen zal
verloren gaan.
Dat de termijn lang is wordt erkend. Een korter
zou gewenscht zijn. Wij gelcoven echter dat allen,
die liet met de oplossing van het woningvraagstuk
wél meenen, al heel blij zouden zijn, indien dit in
een tijdperk van 30 jaar zoover was opgelost.
Dat, dit geldt de opmerking van den andere liet,
kapitaal na 30 jaar zou zijn, is maar belrekkelijk
waar. Het is bekend genoeg, dat de vraag, ook
naar de slechtste woningen, nog altijd zeer groot
is, veel grooter dan naar de betere soort, mede
ook omdat de laatsten steeds worden aangebouwd.
De eigenaren kunnen dus nog een redelijkon huur
prijs voor slechte woningen bedienen.
Gewoonlijk is de huurprijs in geen verhouding
tot de koopsom, tot hetgeen gevorderd wordt voor
rente en aflossing daarvan, aan onderhoud wordt
besteed, enz. Dat de huurprijs meer dan 10 pCt.
van de koopsom bedraagt is regel. Nemen we
echler 9 pCt. als middencijfer en rekenen we 4 pCt.
voor rente, 2 pCt. voor lasten, onderhoud enz. (het
geen zeker te hoog is) dan resten nog 3 pCt, voor
aflossing, zoodat de koopsom binnen 25 jaar zou
kunnen zijn afbetaald.
Het onbewoonbaar verklaren van slechte wonin
gen, na een tijdperk van 30 jaar, moge dus iets
nieuws zijn, maar erg onbilljk zou het niet zijn.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 4 September '97.
Gisteren in den vroegen ochtend, of eigenlijk
in den nacht zijn de Koning en de Koningin
van Italië, begeleid door den minister van
buitenlandsche zaken, markies Visconti Venosta
en met groot gevolg naar Duitschland ver
trokken, waar zij, zooals wij reeds meldden,
ter gelegenheid van de groote manoeuvres, aan
het Duitsche keizerpaar een bezoek zullen
brengen.
De reis ging over Bazel, waar men te half
elf aan het station aankwam.
Uit Chiasso richtte de Koning een telegram
ter begroeting van den Zwitserschen Bondsraad,
welk telegram door den vice-president Rufly
werd beantwoord.
Des namiddags te half zes ongeveer kwam het
hooge gezelschap in Homburg aan, waar het
werd ontvangen door den Keizer en de Keizerin,
prins Albrecht en den hertog van Cambridge
met gevolg. Toen de trein stilhield, begaf de
Keizer zich naar den waggon, waarin de Ko
ning en de Koningin van Italië zich bevonden
om de gasten te begroeten hij kuste de Ko
ningin op beide wangen en omhelsde den
Koning herhaalde malen.
Daarna vertrok de stoet naar het slot; de
feestelijk versierde straten waren door infante
rie afgezet. Voor het paviljoen der Kurzaal
hielden de rijtuigenstil. De sOberbürgemeister"
begroette het koninklijk paar, dat voor deze
begroeting minzaam bedankte. Het publiek
bracht den gasten geestdriftige ovaties. Bij het
binnenrijden van het slotpark wachtte de Ita-
iiaansche majesteiten een bijzondere hulde.
Daar had zich n.l. de Italiaansche kolonie uit
Frankfort en Homburg opgesteld en hief hij
het naderen hunner vorsten een luid gejubel
aan.
De Koningin kreeg een prachtige bouquet,
waarvoor zij vriendelijk dankte.
De kretensEvviva il Re f Evviva la Regina"
schenen geen einde te zullen nemen.
hem. Kijk hem mei een spottend gezicht aan, op
dat hij goed ziet, dat je niet bang voor hem bent.
Dan zal hij je zeker wegjagen, daarvoor sta ik je
borg.
Toen het avond geworden was, en de kadi in
de kamer kwam, waar Aidjeh hem wachtte met
een popelend hart, roffelde hij eerst, zonder naar
zijn nieuwe vrouw te kijken, het voorgeschreven
gebed af. Daarna kwam hij aarzelend bij de kleine
witte gedaante, die neergri'C.kt zat in een hoekje
van den divan.
Dierbare meesteres van mijn hart, zeide hij, wat
ben ik gelukkig je de mijne te kunnen noemen,
sla uw sluier weg, bid ik n. Evenals de dolende
reiziger 's nachts verlangt de bletke maan te voor
schijn te zien komen uit de wolken om zijn weg
te verlichten, zoo sterf ik van begeerte, om jo
stralend aangezicht te aanschouwen.
Aidjeh deed haar sluier weg, maar het was een
ster van gelukkige voorbeteekenis, waardoor de
huwelijksavond van den kadi werd verlicht. Te
midden van een bleek en lijdend gezicht blonken
hem twee boosaardige oogen tegen, die zich naar
de zijne richtten met een uitdrukking van spot-
tenden zegepraal.
De kadi rilde en schrok.
Den vorigen dag waren de Keizer en de
Keizerin even naar Neurenberg geweest, waar
zij de parade van het Beiersche legercorps be
zichtigden en aan een feestmaal deelnamen. De
Prins-Regent bracht hier een hartelijke speech
uit op het keizerlijke paar, welke woorden door
den Keizer zeer vriendelijk beantwoord werden,
waarin hij niet kon nalaten de historische
banden, die hem aan Beieren bonden even op
te halen. De Keizer is nu eenmaal een lief
hebber van historie en snuffelt liefst in die van
zijn eigen geslacht.
Voor korten tijd heeft de Oostenrijksche
minister-president, graaf Badeni zich geheel
naar de rechterzijde gekeerd en van deze meer
derheid steun gevraagd voor de regeering.
De afgevaardigden dezer partij hebben eene
samenkomst gehad om het voorstel van Badeni
te overwegen en de onderhandelingen met dezen
zijn goed op weg. Bereids is er eene commissie
benoemd om met den eersten minister te on
derhandelen.
Het officieuse Frcmdcnblatt weet reeds te
berichten dat de gehouden samensprekingen een
bevredigend resultaat hebben opgeleverd.
Deze geheel nieuwe toestand kan grooten
invloed uitoefenen op de politieke toekomst
van Oostenrijk. Het Journal des Débats heeft
omtrent deze zaak een belangrijken brief ont
vangen van haren Weenschen correspondent,
waarin gezegd wordt, dat het hier niet de
quaestie geldt of Badeni ja dan neen zijn porte
feuille zal behouden, noch of het verdrag met
Oostenrijk zal blijven bestaan of niet, maar
dat het hier gaat om het Slavisch of het Duitsch
zijn der monarchie.
Er begint eene reactie a outrance. Men wil
den president van de Kamer het recht geven
om voor langer of korteren tijd iederen afge
vaardigde, die de beraadslaging in de war stuurt,
het recht om de zittingen bij te wonen, te ont
nemen, terwijl men eveneens het artikel uit
het reglement van orde zou schorsen, dat een
pauze van 10 minuten eischt alvorens men tot
stemming kan overgaan. Op deze manier zal
de oppositie ontwapend worden en zal het mo
gelijk zijn, dat de minderheid gedwee al die
voorstellen zal goedkeuren die de regeering wel
zoo goed is in te dienen.
Zal het Badeni gelukken al deze plannen
te verwezenlijken? Men mag er aan twijfelen,
ook al geniet hij den absoluten steun van de
meerderheid, die trouwens slechts over enkele
stemmen hoven de minderheid beschikt en
dus telkens gevaar loopt echec te lijden.
Opmerkelijk is het ook dat de Czechische
bladen zich weinig tevreden toonen met de
gedane concessies; zij zijn beducht, dat het
weer zal uitloopen op persoonlijke gunstbe
wijzen aan enkele voorname personen gebracht.
Een reconstructie van het tegenwoordige
kabinet .vordt dan ook reeds besproken.
De toestand, in plaats van beter te worden
is dan ook ingewikkelder dan ooit, en men zal
de samenkomst van het Parlement moeten
afwachten, dat, zooals men weet, den 20sten
September bij elkaar komt om zich rekenschap
te geven van de juiste beteekenis der nieuwe
combinatie van graaf Badeni.
Misschien kan alles nog wel op eene ont
goocheling uitloopen.
De' Koln. Zeil. van hedenochtend bevat eene
correspondentie uit Amsterdam, waarin een
brief door de Lanessan, oud-gouverneur van
Cochinchina in de Rappel wordt besproken, in
welk schrijven de Fransche diplomatie scherp
wordt aangevallen omdat zij in verband met
het Russisch-Fransche verbond niet meer den
nadruk heett gelegd op de »Hollandsche
quaestie."
De heer de Lanessan trekt te velde tegen
Duitschland's verlangen om de Hollandsche ha
vens in te palmen.
Duitschland, zegt hij, heeft een haven aan
de Noordzee noodig en haakt naar het bezit
van Rotterdam. Tot eiken prijs moet dit ver
derfelijke streven belet worden. En des heeren
de Lanessan's plan de campagne komt dan
hierop neer, dat Frankrijk een verbond met
Engeland, dat zegt de schrijver uit his
torische gronden in Holland zoo bemint is,
sluiten om Duitschland te verhinderen in zijn
vero veri ngsplannen
Wie ben je? riep hij uit, buiten zichzelven van
ontzetting en woede.
Aïdjeh, luidde het antwoord, de dochter van den
timmerman en uw echtgenoote.
Monster! afschuwelijke tooverheks! riep de kadi,
langzaam achteruit wijkende. Ik verzaak je
Denzeifden nacht nog was Aidjeh bij haar
vader terug, die, zooals zich denken laat, haar
met open armen ontving en den volgenden morgen
kwam de kadi. Hij groette en legde, zonder een
woord te zeggen, een zijden beurs op tafel en ver
zocht met een wenk Mehemed om den inhoud te
teilen. De timmerman telde het geld langzaam na.
Tweehonderd twintig pond, zei hij't is in orde.
Hier is uw stuk terug met mijn dank.
De kadi wierp een juist niet zeer welwilienden
blik op den timmerman, maar deze bleef daaronder
kalm en keek den machtigen rechter onvervaard aan.
Ik verlang, zeide de Saaiste, dat er over deze
zaak niet gesproken wordt.
De kadi was niet alleen bang, dat hij bespot
zou worden, maar hij vreesde ook zijn post te
verliezen, als het bekend werd, dat hij een meisje
den siuier bad laten oplichten, terwijl hij als
rechter zat. s
Er zal over gezwegen worden, zei de timmerman.
Door het verbond met Rusland heeft Frank
rijk dit land de vrije hand gelaten in het
Oosten, zoodat het Konstantinopel bezetten kan
en toegang krijgt tot de Middellandsche zee;
maar Duitschland's eerzuchtige plannen mag
het niet steunen.
De uHollandsehe quaestie" is oneindig be
langrijker dan de Oostersche en ze is van des
te ernstiger aard, omdat Frankrijk ten opzichte
van deze laatste zich tegenover Rusland de
handen gebonden heeft, maar niets kan Duitsch
land verhinderen om met Rusland eene over
eenkomst te sluiten over de inlijving van
Holland, die dat rijk volkomen onverschillig is.
Enfin wij zijn nu gewaarschuwd en een Ge
waarschuwd man geldt voor twee.
Gemengde Jlededeellngeu,
Het gerucht, dat de Duitsche keizer een be
zoek aan Palestina zou brengen, wordt beves
tigd. Met Paschen a. s. zou de reis plaats
vinden en twee maanden duren. Eerst zou een
contra-bezoek aan den koning van Italië ge
bracht worden.
De Oostenrijksche Reichsrath zal 20 Septem
ber bijeenkomen. Er wordt verzekerd, dat de
Keizer in zijn troonrede met kracht bij de
Duitsche partij zal aandringen op het opgeven
der oppositie, welke door haar gevoerd wordt.
In Buda-Pest is eene aanklacht wegens pers
delict ingediend tegen den apostel der z.g.
ideale anarchisten, welke die stad met zijn ver
blijf vereert, een zekere dr. Schmitt, omdat hij
in zijn blad Ohne Staat den moord van Canovas
verheerlijkte, hem als moordenaar voorstelde,
Bismarck den grootsten booswicht van Duitsch
land noemde en de regeering de ergste be-
leedigingeri naar het hoofd slingerde.
Het congres der sSionisten", dat te Bazel is
gehouden en de herleving van het Jodendom
als afzonderlijk volk in Palestina beoogt, is deze
week gesloten, nadat een centraal-comité was
ingesteld, dat te Weenen zetelt en uit 23 leden
zal bestaan, waarvan ten minste 5 in Weenen
moeten wonen en de overigen uit verschil
lende landen werden gekozen. Ieder die toe
treedt, moet ten minste ongeveer een halven
gulden bijdragen, als hij recht wil hebben tot
de keus van congresleden mede te werken. Er
za! een fonds worden bijeengebracht, waartoe
een beroep zal worden gedaan op alle Joden.
Er zullen geen kolonisten naar Palestina wor
den gezonden, alvorens de rechtstoestand er
verzekerd is. Bovendien worden commissies be
noemd voor de Hebreeuwsche taal en letter
kunde en voor liet schoolwezen.
De Italiaansche correspondent van het Daily
News bericht, dat volgens de Italiaansche con
suls de opstand in Indië vee! ernstiger moet
zijn, dan men uit de officieele berichten kan
opmaken.
Op het Milaansche katholiekencongres heeft
men het plan aangekondigd om in 1900 te
Parijs eene tentoonstelling te houden van Christe
lijke Kunst.
Acht kardinalen en driehonderd bisschoppen
moeten hiermede hun instemming betuigd
hebben.
Een hoofdcomité en sub-comissie's zullen in
de hoofdsteden der verschillende landen ge
vormd worden.
De Portugeesche Cortes beeft de voorstellen
van den minister van financiën aangenomen
betreffende de hervorming der Portugeesche
Bank,
De Cortes is uiteengegaan, zonder het voorstel
omtrent de conversie der buitenlandsche schuld
aan de orde te hebben gebracht.
De Russische Czaardie voor de groote
legermanoeuvres te Warschau is, wordt voort
durend hartelijk door het volk toegejuicht.
Diners en galavoorstellingen in den schouwburg
wisselen elkaar af.
De Kroonprins van Rumenië, die ernstig
ziek is geweest, is nu weer genezen.
De opstandelingen op Kreta moeten deze
De kadi ging met gebogen hoofd naar de deur.
Doch voordat hij den dorpel overschreed, zei hij
met een kwalijk bedongen toorn
Je hebt me bedrogen.
Gij dwaalt, kadi Effendi, antwoordde Mehemed
kalm. Ik heb u 'de zuivere waarheid gezegd, niet
eens, maar tweemaal. De imam is mijn getuige.
De kadi lachte als een boer, die kiespijn heeft.
In ieder geval heb je driehonderd dertig pond
uit mijn zak in de uwe doen overgaan.
En hebt u niet dezelfde som uit mijn zak in de
uwe gestoken
Dat is een leugen driehonderd maar
En nu hebt ge mij dertig pond bovendien cadeau
gedaan, Dat is een goed werk, want ik ben een
arme duivel. Dat Allah u er voor beioone in deze
en in de toekomende wereld
Naar hel Duüsch van Rudolf Lindau,
