BINNENLAND.
1 Jan.
1830
202,364
1840
211,349
■19 Nov.
1849
224,035
31 Dec.
1859
243,304
1869
261,694
•1879
317,011
1889
408,011
(7 Oct.
1897
500,000)
Staten-Goneraal.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
YL AARDINGEN.
c
naar den vorm op een ultimatum heel te ge
lijken.
De note moet til, naar thans wordt ver
zekerd in zeer vriendschappelijke bewoor
dingen den wensch uitdrukken van de regeering
te Washington om te welen, wanneer Cub.i
zal kunnen tot rust worden gebracht, op welke
vraag een antwoord woidt ver/ocht vóór den
31'ten October, opdat pres'-Uut, Me. Kin ley er
mededeeling van kunne doen in zijn bood
schap aan het Congies, dat in November by-
eenkou...
Wat de inwendige politiek van Spanje aan
gaat, verzekert men, dat de Cortez in December
zullen ontbonden worden.
Het nieuwe Pailement zal dan in Maait 1898
worden bijeengei oepen.
liet werk der verkiezingen is den nieuwen
minister van binnenlambelie zaken Capdebon
volkomen toeveitiouwd. Hij heeft liet zaakje
reeds meer bij de hand gehad.
Intussehen heeft de ininisterieele crisis eenige
indirecte, persoonlijke gevolgen gehad.
Allei eerst is de blief van genei aal Weyler
aan generaal Azcarragua, behelzende zijn ge-
tuigselu ift van goed geding, door een indiscretie
openbaar gemaakt, zoodat de mirdsteiraad zich
genoopt heelt gezien een gerechtelijk ondeizock
te gelasten.
Dam' nl. Weyler, zooals wij reed» mede
deelden, in dit schrijven de door hem gescha
pen toestand op Cuba in liet schoonste daglicht
stelt ten koste zijner voorgangers, voelde
maarschalk Campos zich persoonlijk buleedigd
en sprak hij den afgetreden premier ad interim
Azcarragua-er over aan, of deze brief op diens
bevel gepubliceerd was.
Azrnnagua verklaarde, dat bij niets wist
van die publiceei ing, maar men gelooft, dat
Campos generaal Weyler na diens terugkomst
in Spanje lei veiantvvou'ding zal roepen.
Ook de generaal Sanchez Mira is op den
armen Azcairagua gebeten, wegens een woor
denwisseling over een technische aangelegen
heid in den Senaat.
Daar Azcarragua destijds minister was, bad
de zaak toen geen gevolgen maar zoodra was
hij niet afgetreden, of Sanchez Mita eischte
een verhlaiing van hem.
Reeds waren de wederzijdsche getuigen aan
gewezen, toen de militaire autoriteiten tusschen-
beide kwamen, generaal Mira kamerarrest gaven
en een onderzoek instelden, zoodat voorloopig
deze quaestie blijft rusten.
Men verwacht nu algemeen, dat generaal
Weyler in den loop dezer maand vau Cuba zal
worden teruggeroepen.
Wanneer hij althans niet vrij willig heengaat,
want zijn antwoord aan een delegatie van in
woners van Havana, die den wensch uitten,
dat, hij opperbevelhebber zou blijven, is wel
in dien geest.
De generaal antwoordde nl., dat bij er zeker
van was in Mei den oorlog te kunnen eindigen.
Maar oorlog moest met oorlog worden bestre
den. Hij zou trouw blijven aan zijn systeem,
en liever aan zijn stelsel te wijzigen, zou hij
het oppei bevel over het eiland en zijn com
mando over de tioepen neerleggen.
(■cmengde Mededcellngcn.
Te Londen zijn diie van Maidstone komende
personen door typhus aangetast.
Men vreest voor overbrenging der ziekte naar
Londen.
De Frnnsche minister van koloniën Lebon,
is gisteren naar Bordeaux vertrokken, waar hij
zich zal inschepen naar Seuegambië.
De behandeling van het Panama-proces is
nogmaals uitgesteld, waarschijnlijk tot half
December.
De Zwilsersche Nationale Raad heeft het door
de kantons gocdgekeuid ontwerp tot naasting
der spoorwegen aangenomen.
In Februari wordt het onderworpen aan een
referendum.
De Koning van Siam is op dit oogenblik te
Darmstadt, waar ook Czaar Nicolaas nu sedert
eenige dagen vertoeft.
De Grieksche minister van oorlog heeft be
sloten twee klassen der reservisten van de
landmacht en alle reservisten van de marine
naar bun haardsteden te zenden.
De torpedovloot keert naar den Piraeüs terug.
De Oiakzai's en de Afridi's zouden, volgens
berichten uit Peschavvur, besloten hebben,
ingeval bun voorstellen aan de Britsch-Indische
regeering worden verworpen, iederen stamge
noot, die nieuwe voorsteilen durft te doen, uit
den Islam te velbannen.
Dan zou dus de opstand een strijd a outrance
worden.
Beuter bericht uit Washington, datEügeland
thans beslist heeft geweigerd deel te riemen aan
welke conferentie ook, omtrent de robbenvangst
in de Behringzee, waar vertegenwoordigers van
Rusland en Japan bij toegelaten worden.
Op Jamaica is de gele koorts uitgebroken.
Volgens berichten uit New-York breidt de
gevreesde ziekte zich snel uit, vooral onder de
Europeesche soldaten.
De correspondent der Times te Rio de Janeiro
bevestigt de inneming van Canudos door de
regeeringstroepen.
Volgens hem is evenwel Conseilhero, de fana-'
tieke leider van den opstand, niet gevangen
genomen.
Met één stem meerderheid heeft de Kamer
van Peru, volgens eon depêche uit Lima aan
de New-Yorlc Herald, den gouden standaard
aangenomen.
De weinige zil vei landen, die er nog zijn,
verdwijnen één voor één.
Koninklijk bezoek te Arnhem.
Bij liet b"zook van Hare Majesteiten op 16
dozer zal de cerewacht te paard, die reeds
dienst deed bij bet bezoek in Augustus, Hare
Majesteiten begeleiden op Haren rit van het
station naar de vvor.ing van den Commissaris
der Koningin en terug. President ingraaf Gaspai cl
van Limburg Stirum.
Vrij-Antirevolutionairen.
Over de vergadering der »vrij-antirevolutio-
nairon" zegt Ba Hollander
»We zijn in staat te kunnen rnededeelen,
dat de vergadering, Maandag in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen te Utiecht
gehouden, niet »vrij talrijk" gelijk De
Nederlander zegt maar »vrij slecht" be
zocht was. Er waren niet meer dan hoogstens
22 personon tegenwoordig.
nOnder de opgekomenen weiden opgemerkt
de heei'on jhr. De Savornin Lohman, JA graaf
Van Bylandt, A. baron Van Dedein, graaf Van
Limbuig Stirum, leden van de Twee Ie Kamer
baron Schimmelpenmnck van der Oye, hd van
de Eerste Kamer; J. C. Fabius van Delft; jhr.
Quailes van Ufford, oud-lid tier Tweede Kamer
en voorts vijf bestuursleden van »de's-Giaven-
haagsche a. r. kiesvereeuiging", waai onder de
heeren J. D. baron van Wassenaer van Rosande,
Van Biederode. Huurman (»Chr. Volksbond"),
twee leden van de Goesche kiesvereeniging
»Groen van Prinsterer"een paar leden van
de Christelijk-historische kiesvereeniging te
Hilversum; een vijftal predikanten, onder wie
de felle anti-papist ds. Schouten van Ommeren.
»A. baron Mackay was niet ter vergadering
aanwezigook niet, voor zoover wij weten, de
heeren Gudin de Beaufort, Mtdvil van Lyndon
en Biantzen van de Zijpe. Het Haagsche Dagbl.
deelt nog mede dat graaf Schimmelpennïnek
(Amersfooit) en piof. S. van Veen ook tegen
woordig waren. l)at is ons onbekend. Ook dat
pi of. de Geer de vergadering heeft bijgewoond,
woidt door onzen berichtgever betwijfeld."
De Aoderlandsche Staat tegenover de
Bietsuïkcrindustric.
Hoe einstig d§ Nedeiland^che Staat in de
laatste jaren gestieefd beeft om de bescher
ming der suikerindustrie in Nederland niet te
doen zijn eene onbillijke bevoorrechting van
eene enkele industrie te midden van de vele
andere onbeschermde takken van bedrijf, dat
blijkt uit de productie-cijfers van Nederlandsehe
bietsuiker. Terwijl in Nederland de suikerop
brengst in 189,3 94 geschat werd op 72.000
tons, wordt hij voor 1896/97 geschat op 175.000
tons, d. i. 100.000 ions meer. Geen wonder dat
de buitenlander daaruit de conclusie trekt, dat
de wetgever in Nederland om de bescher
ming alhier te beperken het tegenovergestelde
pad heeft ingeslagen.
Intussehen is volgens de laatste gegevens
omtrent den aanplant in Nederland een sterke
vermindering in verbouwde biet waar te nemen.
De schattingen daarvoor bedingen nl. over 1897
voor Nederland 32314 FI.A. tegen 44358 II A.
voor 1896. (II. en S. Exportllad.)
De 500,000ste.
Gisteren is te Amsterdam het half millioeri
inwoneis volgeraakt. Het Ildbl. zegt hiervan:
Van het nieuwe gebouw, waar de bureeien
vau het bevolkingsregister zijn gevestigd, had
heden de vlag behooren te wapperen.
Toen wij eenige maanden geleden den loop
van de bevolking der hoofdstad in 1896-na-
gingen, wezen wij er op, dat het cijfer van
494,189, op 31 December jl., in den loop van
dit jaar wel tot 500,000 zou zijn gestegen..
Volgens het Statistisch Maandbericht over
Augustus was op het eind dier maand het
getal van 498,893 bereikt. Er ontbraken, dus
nog 1107 aan het halve millioen. Die zijner
in den loop van September en in de eerste
dagen van October bijgekomen, namelijk bet
overschot van geborenen en nieuw gevesiigden
boven de oveiledenen en vertrokkenen.
En zoo is heden no. 500.000 ingeschreven.
De loop der bevolking v.s, blijkens den uit
slag der 7 volksstellingen van deze eeuw, aldus:
D
De toeneming is dus van 18301869 slechts
zeer matig geweest. Eerst na 1869, toen
de aanbouw van nieuwe wijken een groote
vlucht nam, is de bevolking sneller vooruit
gegaan,
In het jaar 1896 is de stijging buitengewoon
groot geweest (38,000) wegens de uitbreiding
van de grenzen der gemeente.
Internationale Tentoonstelling1 van Bakkerij en
"•'ookkaust. Botterdam 1898.
De voorloopige Hoofdcommissie der voorge
nomen Tentoonstelling heeft zich alsnog ge-
assumeerd den Hi. G. van der Vellen, Cuisi-
nier-eonfkeui-voorts als rechtskundig adviseur
Mr. Ed. Jacobson, Advokaat en Procureur, en
ah bouwkundige adviseurs de HH. J, Verheul
Dzn. en J. P. Stok Wzn., beiden Architect,
allen te Rotterdam.
Als Bankiers zijn aangewezen de HH. R. Mees
Zn., en als Assuradeurs de HH. geb. Chabot,
beiden aldaar.
De commissie, die zich ijverig onledig houdt
met de vooi bereidende werkzaamheden en het
bei amen der plannen, zal heden, Vrijdag, weder
vergaderen, tot het nemen van velschillende
besluiten.
P<: deelneming in het waarborgfonds heeft
reeds van den aanvang af aller verwachtingen
overtioffen. De inschrijvingen gaan dan ook nu
reeds eenige duizenden guldens de cijfers te
boven van die, welke het waarborgfonds der
Bakkerij-Tentoonstellingen in 1886 en 1894 te
Amsterdam gehouden bedioeg.
Zoowel uit bet buiten- als uit het binnenland
kwamen bereids talrijke toezeggingen voor be
langrijke inzendingen.
Te Rotteidarn zelf woidt het plan lot het
houden der Tentoonstelling algemeer. niet een
bijzondere ingenomenheid begroet. Reeds nu
vernamen wij dat verschillende, builen de Bak
kerij staande, gioote firma's aldaar, liet voorne
men koesteren op den dag van de opening der
Tentoonstelling te vlaggen.
IJk cn herijk,
llij besluit van} den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid is bepaald
lo. dat het goedkeuringsmerk gedurende het
jaar '1898 te bezigen, zal zijn
bij den ijk en den herijk van maten en ge
wichten, de letler h in den gewonen «ebt ijtvorm
bij den ijle cn den herijk vmi gasmeteis, de
Koninklijke kroon
2o. dat het merk van het ijkkantoor waar de
eerste stempeling heeft plaats gehad, voor de
nagenoemde ijkkantoren bestaat uit hot cijfer
achter den naam van elk kantoor uitgedrukt:
's Hertogenboscli 1. Breda 2. Arnhem 3. Nij
megen -4. 's Giavenhage 5. Rotterdam 6. Leiden
7. Dordrecht 8. Amsterdam 9. Alkmaar 10. Mid
delburg 12. Utiecht 14. Leeuwarden 15. Zwolle
16. Groningen 17. Assen 18. Maastricht 19.
De gewone audiëntie van den Minister van
Binnenlar.dscbe Zaken zal op Zaterdag 9
October e. k. niet plaats hebben.
De SM. no. 236 bevat het veislag der ge
delegeerden van de Nederlandsehe regeering,
mi'. J. Heemskerk Azn. en dr. Ruysch, ter
bijwoning van bet 29 Aug.—2 Sept. te Brussel
gehouden Vide internationale congres tegen het
misbruik van steike dranken.
De afdeelingeu der Tweede Kamer hebben
benoemd tot rapporteurs over hoofdstuk III
(Buitenlandsche Zaken) der Staatsbegrooting,
de heeren Van den Borch, Roessingh, Fokker,
F. van Bylandt en H. van Asch van Wijek
en over hoofdstuk IV (Justitie), de heeren
Smits vau Oijen, Rink, Smidt, Drucker en
Hartogh.
Heden is liet vijf-en-twintig jaar geleden,
dat prof. C. P. Tiele benoemd werd lot hoog
leeraar aan het Remonstrantsch seminarie.
In deftigen eenvoud is gisteren te Leiden
het stoffelijk overschot bijgezet van wijlen den
heer van Butnngha Wicliers, in leven oud
substituut officier van justitie bij de rechtbank
te 's Gravenhage. Van uit de residentie reed
de lijkwagen naar Leiden, waar zich de be
trekkingen en enkele geuoodigden, waartoe
behoorde mr. Van der Kemp en mr. Pleijte
zich daarbij aansloten.
Aan het graf werd niet gesproken.
In het door ens gisteren aan de N. B. Ct.
ontleende bericht omtrent een stoomvaartlijn
van Kansas City naar Port A.thur moest niet
gespioken worden over een stoomvaartlijn maar
over een spoorweg lijn.
ROTTERDAM, 8 October. Alhier vergaderde
gisterenavond onder voorzitterschap van den burge
meester, den heer F. B. 's Jacob, de stedelijke com
missie, om bij do troonsbestijging van H. M. Koningin
Wilhelminn bij te dragen aan liet Nationaal Hulde-
bh.ik, aan te bieden aan H. M. de Koningin-Regentes.
Van den secretaris, mr. C. J. A. Bichon van
IJsseluionde. was ontslag-aanvrage ingekomen, welke
verleend werd.
Op voorstel van den voorzitter werd onder dave
rend applaus tot secretaris benoemd de heer Van
Oordt Az., tevens secretaris der provinciale com
missie. Besloten werd voorts, weldra nadere voor
stellen in te dienen en bekend'te maken, om tot
het beoogde doel te geraken.
ROTTERDAM, 8 October. In het vijfde distriet
zijn door de kiesvereeniging „Rotterdam" op de voor-
loopige candidatenlijst voor het lidmaatsehrp van den
gemeenteraad geplaatst de heeren mr. 5. J. L. van
Aal ten Jr. en G. H. Hintzen.
TWEEDE KAMER.
Geloofsbrieven.
Ten gevolge van een drukfout is er in het verslag
der commissie, tot onderzoek der geloofsbrieven van
een lid dor Kamer, gekozen in Amsterdam VI, een
onduidelijkheid ontstaan.
Het stembiljet in stemdistrict no. 6 uitgebracht
en dat de commissie als van onwaarde beschouwt,
omdat het aan de achterzijde den naam Geertscma
droeg, was aan de voorzijde voor den naam Geertsenia
zwart gemaakt en door het stembureau aan dien
candidaat toegerekend, en niet zooal3 in het ver
slag stond, aan den heer Heemskerk.
w ij z i g i n g der staatsbegrooting.
De regeering heeft hij de Kamer opnieuw inge
diend de wetsontwerpenlo. tot wijziging van het
VIIIc hoofdstuk der staatsbegrooting voor het dienst
jaar 1896 houdende beschikbaarstelling van gelden
wegens de Joor het departement van oorlog gedane
versterkingen, voor den dienst van 1897.
lnlichting-eu op eon adres.
De minister van koloniën heeft inlichtingen om
trent het adres van J. J. Gorter, ontslagen algemeen
ontvanger van 's lands kas te Tjilatjap aan de Kamer
verstrekt.
Op 5 September 1888 werd in de destijds onder
requestrants beheer staande landskas te Tjilatjap
een tekort vau circa f 5000 ontdekt onder omstan
digheden die aanleiding gaven requestrant in zijne
functien te schorsen en een gerechtelijk onderzoek te
doen instellen.
Wel werd bij vonnis van den raad van justitie
te Samarang van 01 Maart 1890, bekrachtigd bij
arrest van het Hooggerechtshof van Ned.-Indie vau
30 April d. a. v. verklaard, dat er geen voldoende
aanleiding bestond tot verdere vervolging van re
questrant cn dat geene termen tot zijne terechtstel
ling aanwezig waren, maar desniettemin werd hij bij
gouvernementsbesluit van 27 Juni 1891 nit 's lands
dienst ontslagen, omdat, „zoo al in rechten het be
wijs niet geleverd is kunnen worden, dat (hij) aan
zijne zorg toevertrouwde landsgelden heeft verduis
terd, het te zijnen aanzien gebonden onderzoek noch
tans heeft aangetoond, dat hij ten aanzien van de
administratie en bewaring dier gelden aan schrome
lijke nalatigheid en verregaand plichtverzuim zich
heeft schuldig gemaakt."
Er bleek dat hij reeds in Juni 1888 wist dat er
een tekort vau f2000 in 's lands kas bestond, welk
tekort hij, toen een inspectie te verwachten was,
trachtte te verbergen door ledige kisten te doen
doorgaan voor gevuld met kopergelden dat bij de
kasopneming op 5 Sept. ten aanzien van het tekort
van circa fÖrtüO, op gelijke wijze is te werk gegaan.
Blijkens hot administratieve onderzoek is requestrant
niet te zuiveren van een zwaar vermoeden van schuld,
althans ten aanzien van het eerste tekort en hcett
hij in elk g. d zijn plichten op onverantwoordelijke
en onverschoonbare wijze verzaakt, door verschillende
werkzaamheden, aan het ontvangersambt verbonden,
alsmede de bijhouding van aan hem opgedragen
vendu-administratie en de bewaring der daartoe be-
hoorende gelden zonder eenige of althans noemens
waardige controle aan zijn Inlandscben schrijver over
te laten, zelfs toen hij reden had dien Inlander van
oneerlijkheid te verdenken.
De gouverneur-generaal heeft ook in het onder-
wcrpelijk request geeu termen gevonden om op de
ten aanzien van Gorter genomen beslissing terug te
komen.
Bij Kon, besluit is benoemd tot directeur van het
post- en telegraafkantoor te Steenwijk F D. Kink,
thans "i gelijke betiekking te '/evenaar.
Bij Kon. besluit is benoemd tot directeur van het
post- en telegraafkantoor te Voorschoten D. J II. van
Tussenbioek, thans commies der posterijen van de
2e klasse.
De collecte voor het nationaal huldeblijk voor
H, M. de Koningin-Regentes heeft opgebracht
1 732.01 Vs.
Tot onderwijzeres aan de school voor M. U.
L. O. 2de kl. ne. 9 te Rotterdam is gisteren
door den gemeenteraad aldaar benoemd mej.
C. G. Tijl, alhier.
Op de voordracht voor eene onderwijzeres te
Pernis komt o.a. voor ooze sladgenoote mej.
van Vlaardingeu.
Aan den op 20 en 21 Nov. a. te houden
zangwedslrijd te Amsterdam, uitgeschreven dooi
de vereeniging »Orpheon" aldaar, wordt ook
deelgenomen door de liedertafel »Orpheus", dir.
Georg Rijken, en de zangvéreeniging »St. Caeci-
lia", dir. A. M. den Draak, bside alhier.
Gisterenavond waren aan de vischmarkt aan
gevoerd twee partijen voornde prijzen waren
van f0.05 tot f0.527s, alles per koop.
Hedenmorgen waren aangevoerd 12 partijen
tong, schol, bot en rogj de prijzen waren voor
tong van f0.80 tot f3.22'/s, schol van f 0.30 tot
f 2.4273, bot van f 0.35 tot f 1.45, rog van f 0.25
tot fl, alles per koop.
BURGERLIJ KE STAND.
Ondertrouwd
7 Oct. G. Zaal, 21 jaar, en M. Verbokkem,
25 jaar. G. van Bei kei, 21 jaar, en K. van
Eenige, 28 jaar.
Geboren
6 Oct. Franciscus Wilhelmus, zoon van A.
H. Dreokelford en J. Leerdam, Nieuwe Haven.
Johanna, dochter van A. van Dijk en M. H.
van der Most, Broersvest. Johanna Cornelia,
dochter van H, Trouwborst en J. Kiela, Baan.
7 Oct. Nicolaas Johannes Maria, dochter van
J. Leliveld en C. A. A. van der Burg, Oversch.
straat. Adriana Petronella Maria, dochter
van M. G. van der Burg eu W. Kleipool, Boter-
straat.
De heer Aut. Groeneveld, proponent alhier,
is tot predikant beroepen bij de Ned. Herv. Gem.
van Schellinkhout (bij Hoorn).
Tot onderwijzer aan de kostelooze school
alhier is aangesteld de heer D. van Santen te
Rozenburg.
