II
51"'" jaargang.
Dinsdag 2 November 1897.
N°. 9464.
FEUILLETON.
RAMUNTCHO.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER": H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. -1,30
Afzonderlijke nommerso.02
BUREAUBOTERSTRAAT ÏO, Tcleplioon Mo. 123.
AovERTEtmEPRijsvan 15 gewone regels met inbe
grip van cene Courantf 0.59
Iedere gewone rcge! meer- 0.10
Bij abonnement w^rdt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 1 November '97.
Zaterdag meldden wij met een enkel woord,
dat het antwoord vai< den maehinistenbond op
de voorsteilen van den Board of Trade in
Engeland gepubliceerd was.
Daaruit blijkt, dat de stakers bereid zijn met
de vereenigde patroons te onderhandelen op
de basis, als dit door de regeering is voorgesteld.
Echier maken zij de volgende reserves lo.
zij willen de beteekenis van het non-interventie-
recht, d. w. z. van het recht der arbeiders
verenigingen om zich in de zaken der patroons
te mengen, waar dit niet arbeidsaangelegen-
heden betreft, door een onpartijdig scheids
rechter zieri uitgelegd 2o. wanneer de staking
wordt opgeheven, dienen alle bepalingen van
de andere zijde gemaakt omtrent de uitsluiting
onmiddellijk te vervallen; 3o. de door den
minister van Handel voorgestelde conferentie
zal gepresideerd worden door een onafhankelijk
man, met wiens keuze zich beide partijen kun
nen vereenigen.
Men ziet derhalve dat de arbeiders aldus
inerkt de Independence Beige op bereid zijn
tot verzoening en niets liever verlangen dan een
einde te maken aan den rampzaligen toestand,
waarin zich de Engelsche industrie door deze
lange staking bevindt.
De patroons schijnen echter niet met dezelfde
gevoelens bezield te zijn. Hun vereeniging heeft
aan de Board of Trade geantwoord, dat zij
geen enkele beperkende voorwaarde aannam.
In elk geval wenschen zij geen nadere onder
handelingen aan te knoopen dan indien zonder
eenige restrictie de eisch tot het invoeren vau
den achturigen werkdag wordt teruggenomen;
hangende het onderzoek over dit viaagstuk
wordt de lock out niet geschorst.
In Engeland zelf gispt men deze handelwijze
der patroons ten zeerste, omdat daardoor een
vergelijk al weer op de lange baan geschoven
en niet waarschijnlijker gemaakt wordt, immers
het is niet te verwachten, dat de arbeiders aan
dezen eisch gehoor zullen geven.
De strijd zal dus vermoedelijk tot het einde
gestreden worden, en in aanmerking genomen
den krachtdadigen steun, die de stakers zoowel
van binnenslands als van buitenslands ontvangen,
kan men nog volstrekt niet vooruit zeggen, aan
welke zijde ten slotte de overwinning zal zijn.
Het valt ten zeerste te betreuren, dat in het
stadium, waarin de strijd langzamerhand ge
komen was en met het oog op den zucht tot
schikking van de zijde der machinisten, het einde
nu weder niet te zien is.
Keizer Frans Joseph is weder in de Oosten-
rijksche hoofdstad teruggekeerd na een vrij
langdurig verblijf in de Hongaarscbe. De toe
stand, dien hij bij zijn terugkeer aantrof, was
Roman door
Pierre Loti,
lid der ïAeadémie Franpaise".
30)
Vervolgens bij Bayonne, had hij van aandoening
gesidderd, toen hij dicht bij de grenzen de eerste
B.iskische baretten had gezien en weder voor het
eerst de pijnboomhouten huisjes had opgemerkt.
En te Saint-Jean-de-Luz, toen hij uitgestapt was,
had hij zich gevoeld als een dronken man. Voor het
eerst, na de nevelen en de koude, die reeds in het
noorden van Frankrijk begonnen waren, kreeg hij hier
eensklaps den indruk van een warm klimaat alsof
hij een serre binnenkwam. De zon schitterde dien
dag heerlijk en de zoele zuidewind waaide, ter
wijl de Pyreneeën in heerlijke kleurenpracht tegen
den hemel afstaken.
Jonge meisjes kwamen voorbij en haar lach klonk
®et Baskische bevalligheid maar plotseling ver
zonk bij weder in eigen gedachtenwaarover
peinsde hij om zich aldus door de bekoring hier
te laten betooveren, wijl dit terug gevonden oora
altijd ledig zou blijven
Zooals hij reeds voorzien had, was de diligence,
die eiken dag van Etchezar afrijdt, sedert twee
uren vettrokken, maar zonder bezwaar kon hij zelf
dien langen weg afleggen, die hem zoo goed be
niet bijster opwekkend en onmiddellijk heeft
de Keizer dan ook gisterenmiddag een kabt-
netsiaad samengeroepen.
Wat er in dezen ministerraad is besloten, is
nog onbekend misschien zal de Reich&rath
ontbonden worden, misschien ook zal de Grond-
wet_ worden geschorst of wel kan ook het
ministerie worden heengezonden, welks optre
den een crisis in het leven riep.
De laatste oplossing is misschien wel het
verstandigst en het meest rationeelvooral bij
de Duitseh-gezinde groepen heeft deze regeering
zich door haar tactloos en ruw optreden uiterst
gehaat gemaakt.
Of keizer Frans Joseph echter geneigd zal
blijken om een minister naar huis te zenden,
in wien hij al zijn vertrouwen had gesteld, is
eene andere vraag, welker beantwoording in
nauw verband staat met de wijze, waarop men
in Oostenrijk den keizer en het door hem aan
gestelde pleegt te beschouwen, n.l. als eene
autoriteit, die ongeveer onschendbaar is. Juist
hierom wordt het voir Frans Joseph zoo uiterst
moeilijk te bekennen, dat hij zich in de keuze
zijner personen heeft vergist, waarop het feitelijk
zou neerkomen.
Indien Badeni gehandhaafd mocht blij ven, zou
inderdaad de toestand zeer ernstig worden iu
Oostenrijk, niet nog zoozeer om het verdrag
met Hongarije, als we] om de onverzoenlijke
vijandschap, die de Duitsche stammen dezen
bewindsman toedragen.
Gelijk de Correspondence politique opmerkt,
zal het met Hongaiije bestaande compromis geen
oorzaak zijn van het wankelen der monarchie;
maar wat deze zou kunnen bedreigen en
voor welks slagen zelfs de dynastie niet vei
lig zou zijn, zou het gevoel zjjn in Bohemen,
in Tyrol ert in Neder-Oostenrijk opkomende,
dat hunne belangen bij de Kroon, de natuur
lijke beschermster van hunne rechten en privi
legiën geen voldoende zekerheid zouden vinden
en afhankelijk zouden worden van de willekeur
van een ras, dat hen ten eenenmale vijandig
is, de Czeehen en de Polen.
In een zoo in deelen en deeltjes gesplitst rijk
als Oostenrijk kon de politiek slechts bestaan
in een billijke verdeeling van den invloed, in
een voortdurend in evenwicht houden van de
verschillende volksstammen.
Dit evenwicht heeft de averechtsche politiek
van graaf Badeni verbroken, en het zou ge
tuigen van weinig inzicht, indien men voort
ging tegen den verklaarden wil van het meest
ontwikkelde deel der natie in eene zoodanige
staatkunde te volharden.
Aldus zijn de beslissingen, gisteren te Wee-
nen genomen, van groot belang voor de ont
wikkeling van de Oostenrijk-Hongaarsche monar
chie. Met buitengewone spanning worden ze
dan ook allerwege afgewacht.
Misschien komen er hedenmiddag nog tele
grammen, die nader licht verspreiden, waar
wij eventueel naar verwijzen.
kend was en hij zou zelfs dien eigen avond voor
het invallen van den nacht nog aankomen.
Hij ging dus een paar beigschoenen koopen, het
schoeisel van zijne vroegere tochten, en met zijn
snellen stap der bergbewoners begaf hij zich dade
lijk op weg, langs die wegen, welke zoovele her
inneringen in zijn gemoed opwekten.
November eindigde warm, zooais het hier in
de buurt der hooge bergen steeds placht te zijn.
Reeds sedert dagen was <le heme! blauw en klaar
geweest, zich welvende boven de bijna o itbladerde
bossehen en de rossige berghellingenlangs de
wegen bloeiden de geraniums als in de Meimaand,
en vlinders, die de dood nog enkele weken had
gespaard, vlogen van bloem tot bloem.
Hier en daar kwam een aardig Baskisch huisje
boven de boomen uitsteken, en overal hingen op
de houten balkons trossen snijboonen te drogen
en overal hingen langs de muren als koraal-snoeren
lange rissen Spaansche peperallemaal dingen, die
hem herinnerden aan zijn oude land.
Na zijn verblijf in het nevelachtige Noorden,
wekte de helderheid van de lucht, de zuidelijke
zon, en iedere bijzonderheid van dit iand, in zijn
ziel een samenloop van gedachten, dia hem oneindig
weemoedig aandeed.
Het is in dit late seizoen, dat men de vacht
der wollige kudden pleegt te scheren en groote
ossenkarren, die met wol gevuid waren, rolden
langzaam voort naar de eenzame hoeven, op hun
weg den reuk van hun inhoud achterlatend. Zeer
langzaam gingen zij met hunne lading op de berg
wegen vooruit; zeer langzaam onder het klinken
der klokken. De ossen, loom en sterk, met diQ
Du EngeLchen gaan voort in Engelsch-Indië
veroveringen te maken.
Bij liet nemen van <le Sempighnpas, waar
van wij Zaterdag melding maakten, zijn volgens
nadere telegrammen vier dooden gevallen, ter
wijl twintig man gewond werden.
Onmiddellijk rukte generaal Lockhart voort;
nu naar de Aranghapas, welke gisteren even
eens met onbeduidende verliezen werd geno
men de vijand werd verjaagd uit zijne stel
lingen door een dicht artillerie-vuur.
Lockhart begeeft zich thans naar Tirah.
In een brief aan den diptomatieken agent
van Engeland zegt de Emir van Afghanistan,
dat hij een deputatie van Afridi's en Orakzaï's
den '17en October te Kaboel ontving en dat
hij hun verzocht had, verschooniog te vragen
aan de Engelsche regeering en de voorwaarden
te vernemen, waarop zij genade zouden krijgen.
De Emir geeft toe, dat de oproerige stammen
verdienen getuchtigd te worden en hernieuwt
zijn vriendschapsbetuigingen tegenover de En-
gelsclien. In een anderen brief aan den onder
koning zegt hij. dat hij het als zijn taak
beschouwt, Hadua Mullah tegen te houdeu.
(Gemengde tlcdedecllngcn.
De Spaansche regeering heeft thans het rap
port van de overheid te Barcelona goedgekeurd,
waarbij 25 anarchisten in vrijheid gesteld wor
den, met dien verstande echter, dat zij onder
politietoezicht zullen blijven; van de overigen
zullen er 73 buiten het land worden gezet.
Te Madrid heerscht een algemeene werksta
king onder de bakkers, zoodat de bevolking
zich slechts met de grootste moeite van brood
kan voorzien.
De Spaansche Bank heeft ter beschikking van
het gouvernement gesteld: 80 millioen peseta's
ten behoeve van Cuba en 30 millioen voor de
Philippijnen, Een telegram uit Key-uest zegt,
dat er heftige manifestation hebben plaats gehad
naar aanleiding van het vertrek van generaal
Weyler, die aan de manifestanten zou verklaard
hebben, dat hij vervangeu werd, omdat men
voor de rebellen en voor de Vereenigde Staten
ging bukken.
Volgens eene depêche uit Havanna is maar
schalk Blanco gisteren aldaar aangekomen en
heeft hij onmiddellijk het gezag overgenomen.
Generaal Weyler, zijn voorganger, moet vol
gens geheime berichten vlak voor zijn vertrek
talrijke deputaties ontvangen hebben, voor welke
hij heeft uiteengezet, dat de voorgestelde her
vormingen niet met zijne meening strookten.
De orde is te Havanna niet gestoord.
De contróle-commissie der Grieksche financiën
te Athene heeft onder voorzitterschap van den
minister van financiën gisteren een bijeenkomst
gehouden. De Duitsche consul woonde de zitting
bij. Er werd beraadslaagd over de basis, waarop
eigenaardige huidskleur, die hen op bisons of
oerossen doet gelijken, trokken de zware wagens,
waarvan de raderen zonder spaken zijn als karren
uit de oudheid. De drijvers, met den langen stok
in de hand liepen vooruit op hunne bergschoenen
zonder eenig geruisch te maken, de boist half
ontbloot, de jas over den schouder geslagen en de
baret over het glad geschoren gelaat getrokken.
Dan kwamen er weder oogenblikken van stilte,
gedurende welke men niets hoorde dan het gonzen
der vliegen iu het verwelkende loof aan de boomen.
Rumuntcho zag de enkele voorbijgangers, die
zijn weg kruisten aan, zich er over verwonderende,
dat hij nog geen bekenden ontmoette, die hem staande
hielden, maar hij zag geen enkel bekend gezichthij
had geen gelegenheid om met oude teruggevonden
vrienden te spreken, niets dan een vage begroeting
van lieden, die een oogenblik bleven staan, mee-
nende hem vroeger gezien te hebben, maar zich
het niet meer goed herinnerden en dan ook spoedig
doorliepen, en sterker dan vroeger voelde hij het
verschil tusschen hem en deze arbeiders.
Van beneden komt ondertusschen een wagen
beladen met hooi, dat zoo uitsteekt, dat hij de
takken der langs den weg staande eikenboomen
raakt. Vooruit loopt de voerman met een gelaat
waaruit stille berusting spreekt, een groote, kiach-
tige jongen, ruw als zijn voertuighij loopt op
nonchalante wijze, gelijk zijne voorouders, arbei
ders en ossendrijvers als hij, eeuwen lang geloopen
hebben.
Bij het naderen van Ramuntcho houdt hij met
een gebaar en een koit bevel zijn span in, ver
volgens treedt hij op den reiziger toe, de handen
de financieele controle zal moeten worden uit
geoefend.
Bij keizerlijk besluit wordt bekendgemaakt,
dat de Turksclie consuls te Athene, Piraeus
en Patras, benevens die op de eilanden Corfu,
Syra en Negropont zich onmiddellijk naar
hun posten terug moeten begeven.
De commissie, welke geroepen is om den
terugkeer der vluchtelingen in Thessalië te
regelen, heeft bericht ontvangen dat de terug
keer verboden is te Pharsalus, Velestino en
Domokos, welke als militaire centra worden
beschouwd.
Het trekken naar Larissa is vrij.
Er is definitief besloten, dat Kassala door
de Egyptische troepen bezet zal worden.
Dr. Leyds beeft voldoende schikkingen ge
troffen met het Portugeeschc bestuur te Dola-
goabaai betreffende een overvloedige voorziening
van inlandsche werkkrachten voor de mijnen
aan den Rand tegen verminderde prijzen van
vervoer.
Henry George was Donderdagavond, na in
verscheiden vergaderingen gesproken te hebben,
tegen elven naar huis teruggekeerd, en kort
daarop naar bed gegaan. Tegen half vier 's nachts
hoorde mevrouw George haar man steunen, er
werd een dokter gehaald, maar George werd
spoedig bewusteloos en kreeg zijn bewustzijn
niet meer terug. Als oorzaak van zijn dood
wordt algemeen beschouwd dat hij zich over
werkt heeft in den verkiezingsstrijd.
George's zoon heeft zich nu candidaat gesteld,
maar zal wel geen g oot aantal stemmen op
zich vereenigen.
Pensionneering van werklieden.
De heer C. Pijnacker Hordijk schrijft in liet
Yad. dat het bericht omtrent beslissingen, die
door de Staatscommissie, welke sedert Juli 1895
zich bezighoudt met een onderzoek betreffende
de pensionneering van werklieden met geldelijke
hulp van den Staat, niet afkomstig kan zijn
van iemand die vertrouwen verdient, daar de
beraadslagingen en beslissingen der commissie
volgens het voor ledental en secretaris bindend
regiement van orde een vertrouwelijk karakter
hebben.
Intercommunale Teleplioon,
In verband met het eenige dagen geleden
voorgekomen feit, dat in den Haarlemmermeer-
polder bij de Lijnden Rijkstelephoonkabels door
gekapt en een kokerpaal ontgraven is, verdient
't de aandacht, dat de intercommunale tele-
phoondraden, welke sedert 1 October jl. een
onderdeel uitmaken van het algemeen Rijks-
telegraafnet, tevens gebezigd worden voor het
overseinen van telegrammen.
Als dijkgraaf en heemraden van den Haar-
naar hem uitstrekkend Florentinomaar een
Florentine geheel veranderd, thans geheel man ge
worden, met iets beslists in zijne houding.
Beide vrienden omhelsden elkaar; vervolgens
zagen zij elkaar stilzwijgend aan, plotseling geheel
overmeesterd door den stroom van herinneringen,
die bij hen beiden opkwamen en waaraan zij geen
uitdrukking wisten te geven: Ramuntcho evenmin
als Florentino, want zoo hij ook al welbespraakter
is, de diepte en het geheim zijner gedachten zijn
ook evenzeer meer on loorgrondbaar. Het kwelt hen,
dat zij dingen in hun hoofd hebben, die zij onmach
tig zijn om uit te drukkendan vestigen zich hunne
blikken verstrooid op het zware span ossen ze zijn
van mij, weet je, zegt Florentino. Sedert twee jaar
ben ik getrouwd, mijne vrouw heeft haar eigen
weik, en zoo beginnen wij het bij ons vrij aardig
te krijgen. Ja, voegt hij er bij, ik heb nog een
ander span ossen thuis, net als deze. Vervolgens
zwijgt hij, want hij denkt aan den eenzamen terug
keer van Ramuntcho, aan zijn gebroken geluk, aan
zijne bruid, die daar ginds bij de nonnen hare
gelofte heeft afgelegd, aan zijn stervende moeder,
en bij is bang om over zijn eigen geiuk te spreken,
omdat het voor Ramuntcho te wreed kan zijn.
Opnieuw komt er een oogenblik van stilte, zij
kijken elkaar met een glimlach aan, geen woorden
kunnende vindendaarenboven is er tusschen
hen beiden in de laatste drie jaar als 't ware een
afgrond van gedachten gekomen. En Florentino,
zet zijne ossen weder in beweging, terwijl hij
krachtig de hand van zijn ouden vriend schudt.
Wij zien elkaar nog wel eens weer
Wordt vervolgd.)