51*'c jaargang.
Woensdag 10 November
1897.
N°. 9471.
RAMUNTCHO.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
uitgeverThTX c. roelants.
BUITENLAND.
FEU TT iLETON.
Asktcibmbhtspbus voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. 1.05
franco per poet, p. kwartaal. - 5.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAUBOTERSTKAAT ÏO, Teleplioon No. 123.
ADVEnTEirTiEPMJSvan 1—5 gewone regels mot inbe
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 9 November '97.
De gespannen verhouding tusschen Engeland
en Frankrijk naar aanleiding der gebeurtenissen
in het achterland van Lagos en Dahomey wordt
er nog niet beter op.
Thans weder publiceert de Times een opzien
barend artikel, waarin de uit Dahomey vertrok
ken Fransche expedities openlijk beschuldigd
worden van een reeks handelingen, die volgens
den schrijver een bewuste of onbewuste schen
ding opleveren van alle bepalingen van inter
nationaal recht en van de forrneele verdragen,
die tusschen beide landen zijn gesloten.
De Franschen aldus wordt In dit artikel
gezegd hebben meer dan twaalf steden
verbrand, die onder Britseh protectoraat ston
den. Andere steden zijn met geweld bezet,
ondanks de met Engeland gesloten verdragen.
Er zijn inboorlingen gewapend en opgezet tegen
hun hoofden, wier trouw aan Engeland we!
hekend was.
Dank zij de Franschen heerscht er anarchie
in het gebied van Boussa en Borgou, waarop
Engeland aanspraak maakt als op het shinter-
land" zijner bezittingen.
De Times zegt tot nog toe het geheim dezer
dingen te hebben bewaard om geen gedachte
wisseling uit te lokken en de moeilijkheden
met Frankrijk nog te vergrooten, maar gaat
dan voort
j Het beginsel der feitelijke bezetting is de
negatie van al wat in de laatste jaren door
de diplomatie is gedaan om de kansen op een
oorlog tusschen de Europeesche volkeren naar
aanleiding hunner Afrikaansche bezittingen te
verminderen. Zij bevat in zich een terugkeer
naar barbaarsche gewoonten. Wij ontzeggen
Frankrijk ten cenen male het recht het achter
land van onze koloniën in West-Afrika te
veroveren."
Het City-blad somt dan op de verdragen door
de Niger-Company gesloten, die, wat de Fran
schen er ook van mogen zeggen, deel uitmaakt
van het Britsche rijk. Al de door de Niger-
Company gesloten speciale verdragen zijn dooi
de regeering geratificeerd en bevestigd door
nieuwe verdragen en nieuwe verklaringen der
Britsche regeering.
Men heeft gezegd, dat Engeland zich niet zou
mogen beroepen op het in November 1894 door
kapitein Luggard met Kishi gesloten verdrag,
zegt de Times ten slotte. Dit verdrag stelt het
geheele gebied van Kisohi onder protectoraat
der Niger-Company.
In aanmerking genomen dit verdrag en de
afkondiging van het Britsche protectoraat, kun
nen wij de handelingen der Franschen slechts
beschouwen als een bewuste of onbewuste
schending van het volkenrecht.
Tot zooverre de Times.
En de conferentie, die te Parijs is bijeen
gekomen?
Roman door
Pieuke Loti,
lid der «Académie Frangaise".
36)
In dat oogenbük zag Ramuntcho langs zijne oogen
voorbijgaan de groote Verschrikkelijke, die van
fflensch en dier, dezelfde Vreeselijke voor allen.
Geloovig, dat was zij we!, vooral practiscl) geloovig,
zooals de andere vrouwen rondom haar heen,
nauwgezet hare kerkelijke plichten vervullend,
maar zonder duidelijk begrip van een ander leven,
zonder lichtvolle hoop.
De hemelal die schoone beloften na dit leven
ja misschien, maar toch het koude graf kwam
nader, zeker nader, waarin zij moest vergaan. Wat
zeker was, wat onherroepelijk kwam, was, dat zij
nooit meer oog in oog Ramuntcho aan zou zien
dan, in haar twijfel of haar ziel het stoffelijk hulsel
wol zou ontvlieden, in haar angsten droefheid om
tot niets weder te keeren, stof te worden, wilde
zij door haren zoon worden gekust en zij klampte
zich aan hem vast gelijk schipbreukelingen zich
plegen vast te klampen, wanneer zij in het donkere,
diepe water ronddrijven.
Hij begreep dat alles, wat hare oogen, waar
uit het licht week, zeggen wildenen zijn teeder
medelijden, dut reeds sprak door het gerimpelde
't Is waar, den 20sten October hebben de
l<ran=ehe en Engelsehe gedelegeerden hun eerste
vergadering gehouden. Sedert dien tijd hoort
men er niets van, en schoon uit den aaid de
arbeid^ der gedelegeerden geheim blijft, is dit
stilzwijgen toch, tegenover den toon, dien vooral
de Engelsehe bladen aanslaan, in zekeren zin
beangstigend.
In Frankrijk houdt men zich nog altijd bezig
met de zaak-Dreyfus, schoon de half-officieuse
verklaring der regecring de gemoederen er wel
eenigszins tot kalmte heeft gestemd.
't Meest de aandacht verdient thans de stern,
die uit liet radicale kamp komtvan den oud
gouverneur van Indo-China, de Lanessan.
Deze verklaart in de Rappel niet te weten
of Dreyfus schuldig of niet schuldig ismaar
hij brengt hulde aan den moed van Gabriel
Monod en Scheurer-Kestner, al verkeeren zij
wellicht in dwaling.
Een gansch anderen toon slaat natuurlijk
de Libre Parole aan. Ifet antisemietische blad
wil liefst, dat de regeering thans de zaak om
keert en Scheurer-Kestner en Monod zal ver
volgen wegens belastering van den krijgsraad.
Velen, onder hen Clémenceau, dringen er op
aan dat de ondervoorzitter van den Senaat met
bewijsstukken zal komen.
En inderdaad, dit is noodig, niet alleen om
een revisie van het vonnis mogelijk te maken,
maar ook in de eerste plaats ter geruststel
ling der publieke opinie.
Een andere onverkwikkelijke geschiedenis
wordt weder eens opgehaald door den oud
minister Baihaut, die in het eerste Panama
proces, op grond zijner eigen bekentenis vooral,
veroordeeld is.
De man heeft nu uitgegeven sKerkerstudies",
waarin de namen Carnot, Casimir-Përier, Ray-
nal, Floquet, en niet het minst Burdeau, op
weinig vleiende wijze worden genoemd.
't Boek schijnt een bedekte wraakneming.
De heer Goblet, radicaal afgevaardigde van
het eerste arrondissement van Parijs, oud
minister van onderwijs en buitenlandsche zaken,
heeft een hoogst ehauvinistisch-radicaal speechje
gehouden.
Ilij betreurde het, dat de inhoud van het
Fransch-Russisch Verbond niet bekend was en
zou het nog meer betreuren, wanneer de
woorden «recht en billijkheid", die van weers
zijden waren uitgesproken, niet ook op een
«smartelijk verleden" werden toegepast.
De Daily Chronicle weet weer van een
nieuwe statengroepeering te spreken, nu niet
zooals in de Nuova Antologia was beweerd
een Engelsch-Italiaansche entente, maar een
Engelsen - Oostenrij ksch - Italiaansche overeen
komst tot handhaving van den status quo aan
de Middrfllaridsehe Zee.
Daarom stelt Engeland veel belang in het
bezoek van graaf Goluchowsky aan koning
Humbert te Monza, zegt het blad.
gelaat en de vergrijsde haren zijner moeder, werd
in zijn jong hart in diepe beroering gebracht
hartstochtelijk beantwoordde hij de roepstem der
oude vrouw.
Kort slechts duurde het. Zij had nimmer be
hoord tot diegenen, die lang verteederd blijven of
het ten minste laten schijnen. Hare armen werden
slap, haar hoofd viel neer, zij sloot de oogen, thans
bewusteloos.
En Ramuntcho, haar niet langer durvend aan
raken, schreide zonder gerucht, en heete tranen
stroomden er langs zijn wangen, terwijl van
verre de klok het avondgelui begon te klepelen,
het vredige geluid van het stille dorp, boscbermend,
vol goede hoop voor hen, die nog een volgenden
morgen hebben.
Den volgenden ochtend, na gebiecht te hebben,
o.crleed ztj, stil en kalm, terwijl de kerkklok
beneden haar het doodsbed zong.
En des avonds bevond Ramuntcho zich alleen
aan de zijde van dat kille iels, dat men nog
gedurende enkele uien bewaart, om het dan in
de aarde ter ruste te leggen.
Hoofdstuk VIII.
Acht d.igen later.
Dij het vallen van den avond, terwijl een harde
beigwind de takken van do hoornen deed kraken,
trad Ramuntcho zijn verlaten huis binnen, waar
de dood overa! scheen rond te waren.
De winter was reeds een klein beetje nader
gekomen en had het land met een ijslaagje bedekt
en een eind gemaakt aan den schijn-zomer van de
Want Oostenrijk heeft ook een afspraakje ge
maakt met den C/.aar over den Balkan, en nu
moeien die twee onderhandsche accoordjes met
elkaar in overeenstemming worden gebracht.
Of dit de reden is van het bezoek tan den
Oostenrijkschen staatsman aan Italië, of wel
zijn bezoek eenvoudig moet beschouwd worden
als een beleefdheid van de zijde van den eenen
bondgenoot jegens den anderen, is moeielijk te
zeggen.
Zeker is het, dat èn de Oostenrijksehe én
de Italiaansche èn de Duitsche bladen met
voldoening over dit bezoek spreken, en dat de
ontvangst zeer luisterrijk is geweest.
Zelfs is graaf Goluchowsky «neef' van koning
Humbert geworden, daar hij door Z. M. met
de Annunciata-orde is begiftigd.
Wat er te Monza is verhandeld, is niet
bekend.
Van avond keert graaf Goluchowski naar
Weenen terug.
Ferdinand van Cobtirg staat weer voor een
lastig dilemma.
Men zal zich herinneren, dat de vorst bij
zijn bezoek aan den Czaar beioofd had ver
scheiden Russischgezinde officieren, die wegens
hun veel op landverraad gelijkende vriendschap
voor Rusland indertijd het land hadden moeten
verlaten, weer in hun rang in het leger te
herstellen.
Dit is nog niet geschied, en wel voornamelijk,
omdat het Bulgaarsche leger er weinig op
gesteld is, die heeren weer in zijn midden te
zien.
Daarom heeft de minister-president Sto'iloff
er nooit sterk op aangedrongen, dat de belofte
aan den Czaar werd nagekomen.
Maar nu is de militaire attaché van het
Russisch gezantschap te Konstantinopel, kolonel
Peckhof, te Sofia aangekomen, en wel naar gezegd
wordt, om vorst Ferdinand te herinneren aan
zijn forrneele belofte.
Wat zal Ferdinand nu doen?
Verzaakt hij zijn belofte, dan stoot hij den
Czaar voor het hoofd.
Zet hij tegen den zin van het leger het
herstel der bannelingen in hun rang door, dan
loopt hij kans zijn troon van zijn hechlsten
steun te berooven.
Waarlijk een lastig parket
Van de onafhankelijk-verklaring van Bulgarije
heeft men verder nog niets vernomen, schoon
de Sultan de erlangde berats niet heeft ver
leend.
Kemcngde Mededccllngcn.
De secretaris van het werklieden-syndicaat
te Londen verklaarde Zondag op een meeting,
dat binnen eenige dagen de patroons niet alleen
te strijden zullen hebben tegen de metaal
werkers, maar tegen alle trade-unions uit het
Vereenigd Koninkrijk.
Officieus wordt medegedeeld, dat de Duitsche
Decembermaand. Voor de deur van Franchita
begonnen do geraniums en dalia's af te sterven,
en het voetpad naar het huis, dat nu niet meer
verzorgd werd, veidween onder de dichte blader
massa.
Ramuntcho was deze eerste week van rouw
bezig gehouden door allerlei zorg, die zijn smart
dempte. Trolsch als hij was, had hij gewild, dat
alles uit een ruime beurs zgj plaats vinden vol
gens de oude gebruiken van het kerspel. Zijne
moeder was begraven in een lijkkist, bekleed met
zwart fluweel en van zilveren spijkers voorzim.
Hij had zielemissen laten lezen, waaraan de buren
in hunne rouwgewaden in groote getale hadden
deelgenomen en dat alles had een groot gedeelte
van zijn geld gekost, want hij was arm.
Van het geld, dat eens bij zijne geboorte door
zijn onbekenden vader was gegeven, bleef hem
slechts zeer weinig over, daar het meeste vroeger
al door een ontrouw notaris was zoek gemaakt.
Thans moest hij zijn Iiuis vei laten en de meubelen,
waaraan hij zeer gehecht was, verkoopen, ten
einde zooveel mogelijk geld bij elkaar te kunnen
krijgen, om de reis naar Amerika te kunnen
maken.
Ditmaal trad liij met een buitengewone ont
roering binnen want hij ging iets doen, wat hij
al van dag tot dag had uitgesteld en waarover
zijn geweten hem geen rust liet. Hij had alles
onderzocht, wat aan zijne moeder had behoord,
maar het doosje, dat hare papieren en brieven
bevatte, had hij nog niet aangeroerd en dezen
avond zou hij het misschien openen.
Hij was er bij zich zelvon niet geheel zeker van,
Rijksdag 30 November a. s. /al bijeenkomen
en dan de begrooting. het marine-ontwerp en
het ontwerp der militaire strafvordering ter
behandeling zal vinden.
In de Oostenrijksche Kamer keurde de vice-
president Abrnkamowicz gisteren ten sterkste
de uitdrukkingen af, die in de laatste ver
gadering waren gebruikt en hij verzocht het
Huis een fatsoenlijker toon aan te nemen.
Eeriige leden bestreden daarop de verklaring
van den minister van financiën in de budget-
commissie, waarop de geheime vergadering van
4 November werd voortgezet.
De Fransche Kamer wordt zoo langzamer
hand een fraai beeld der natie
Nu gaat ook een leeuwentemmer zich candi-
daat stellen.
De Spaansche ministerraad heeft een amnestie
voor Cuba en de Philippijnen uitgevaardigd.
Generaal "Weyler heeft de reis naar Spanje
weer voortgezet.
De Spaansche conservatieve leider Romeo
Robledo heeft in een, vergadering heftig hot
bestuur der conservatieve partij aangevallen
en een lofrede gehouden op generaal Weyler.
De eenige politiek, welke tegen Cuba moet
gevolgd worden, is een oorlog en hij zal dan
ook generaal Weyler gaan toejuichen.
Een nieuwe bijeenkomst is uitgeschreven om
te protesteeren tegen de vervanging van gene
raal Weyler en een nieuwe partij met een
programma te vormen.
Het Hof van Cassatie te Rome heeft het
hooger beroep behandeld van den oud-premier
Crispi tegen het vonnis van het Ilof van Appel
te Bologna, in raadkamer vergaderd. Crispi
beriep zich nl. op de incompetentie de/er recht
bank, om kennis te nemen van de tegen hem
ingestelde vervolging.
Het Plof van Cassatie heeft vonnis geveld
in dien zin, dat de gewone rechter in deze
incompetent was en heeft dientengevolge zonder
verder verhaal het uitgesproken vonnis ver
nietigd.
Sedert eenige dagen is de Vesuvius aan het
werken en werpt veel lava uit.
Het vredesverdrag tusschen Griekenland en
Turkije, dat aanvankelijk uit PB artikels bestond,
moet ingedrongen zijn tot 16 artikels. Twaalf
dier artikels zijn reeds goedgekeurd. Van de
vier overige artikels heeft het eerste artikel
betrekking op de capitulatie, het tweede op het
verleenen van schadevergoeding aan particu
lieren.
Het protocol omtrent den terugkeer der Tlies-
saliërs is geteekend. Behalve de bekende voor
waarden zal een zeker voorloopig recht van
den oogst moeten worden betaald. De terugkeer
der ontslagen reservetroepen is verbodenmeer
kan 16000 vluchtelingen zijn reeds naar hun
haardsteden teruggekeerd.
Het Delyannistische blad de Proïa acht den
val van het ministerie zeker, wanneer het de
zoo als velen denken, dat de dood aan de achter-
bhjvenden het recht geeft om de brieven te lezen
van hen die zijn heengegaan, en door te dringen
in hun geheimen. Alles te verbranden zonder liet
in te zien, scheen hem eerbiediger en correcter, maar
dan zou ook voor goed het middel zijn vernietigd
om hem, van wien hij de vei laten zoon was, terug
te vinden. Wat moest hij dus doen, en van wien
zou hij raad nemenhij kende immers niemand
ter wereld.
lltj stak achter in het vertrek bij den grooten
schoorsteen het licht aan, vervolgens haalde hij
van de bovenkamer de bnwuste doos en plaatsto
die op de tafel dicht bij het vuur naait de lamp
toen ging hij zitten om er nog eens over na te
denken. Bij deze bijna geheiligde papieren, waaraan
hij eigenlijk niet raken mocht, maar die hij toch
zou onderzoeken en welke de dood in zijne handen
had gesteld, kreeg hij in dat oogenbhk de bewust
heid, in eene mate meer verscheurend dan vroeger,
van het onherroepelijk heengaan zijner moeder;
tranen kwamen hem weer in de oogen en in stilte
weende hij lang.
Eindelijk opende hij de doos.
Zijn hart klopte luid. Onder de boomen buiten,
in de sombere duisternis, meende hij schimmen te
zien, die vasten vorm aannamen en door het ven
ster keken. Hij zuchtte telkens en voelde, dat men
achter hem ademhaalde, schaduwen rezen om hem
op en schenen er belang in te stellen wat hij ging
doen. De kamer vulde zich met geesten
{Wordt vervolgd.)