N°. 9488.
51"" jaargang.
Dinsdag "30 November 1897.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
DE JONGE WEDUWE.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f o.90
b ff omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per pest, p. kwartaal. l.go
Afzonderlijke nommers- O 02
BUREAUBOTKR<8TKAAT Tclephoon lbo. 123.
Adveiwenttepmjsvan 1—5 gewone regels met inbe
grip van een o Courantf Q.52
Iedere gewone regel meer0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algesic*».! •verzicht.
Schiedam, 29 November '97.
Een bericht van groote beteekenis komt,
onder dagteekening van gisteren, uit Weenen.
Reuter's Bureau seinde toen:
«Het ministerie heeft zijn ontslag aangeboden,
dat door den Keizer is aangenomen. Baron
Gautsch, minister van onderwijs, is belast met
de vorming van een nieuw ministerie. Men ge
looft, dat het nieuwe ministerie uit hoogwaar-
waardigheidsbekleeders samengesteld zal wor
den. De studenten en de werklieden hielden
op het vernemen van het aangeboden ontslag
der ministers een betooging op den Ring, onder
de kreten«Leve Wolf, weg met Lueger
De lang verbeide, hier verlangde, daar niet
gewilde, beslissing is dus eindelijk gevallen.
Graaf Badeni treedt terug van de ministerieele
tribune, die hij èn voor eigen reputatie èn voor
het belang der monarchie, beter altijd had
gemeden.
Zijn plaats zal nu worden ingenomen door
Von Gautsch, die reeds vroeger als zijn opvol
ger werd gedoodverfd.
Dat Badeni nog zoo onverwacht door den
keizer ontslagen is, is zeer zeker te danken
aan de onlusten der laatste dagen,
Weenen, Praag en Graz de drie hoofd
plaatsen der politieke agitatie verkeerden
Zaterdag en Zondag in een toestand, die niet
ver van de revolutie af was.
Te Weenen stormde het zoowel binnen de
muren van het parlementsgebouw als daar
buiten.
Ziehier hoe het in de "Volksvertegenwoordi
ging toeging:
De president werd bij het binnentreden der
Kamer ontvangen met gefluit, geschreeuwde-
trompet en met proppen papier. De afge
vaardigde Wolf drong de vergaderzaal binnen,
vanwaar de wachten hem verwijderden. Nadat
de zitting weer eenigen tijd geschorst was ge
weest, hief de vice-president de zitting op, met
de mededeeiing, dat schriftelijk bekend zou
worden gemaakt, wanneer de eerstvolgende
zitting zou worden gehouden.
"Wolf sloeg met zijn stok de politieagenten,
waarop hij naar een politiepost werd gebracht.
Hij zal voor dit feit voor de correctioneele
rechtbank terecht staan. Hij moet getracht
hebben, met een valschen baard de vergader
zaal binnen te dringen.
Drie-en-veertig personen, die gisteren gear
resteerd zijn, zullen aan de justitie worden
overgeleverd.
Op het oogenblik. dat Wolf gearresteerd werd,
vielen verscheiden afgevaardigden de politie aan.
De burgemeester verklaarde, dat graaf Badeni
zich niet meer verantwoordelijk stelde voor het
handhaven der orde in de hoofdstad. De politie
moest Wolf met geweld plaats doen nemen in
een rijtuig, dat door politie te paard werd
geëscorteerd.
ROMAN DOOR
HANS WACHENHUSEN.
6)
Tusschen hem en de jonge vrouw werd geen
woord gewisseld. De laatste scheen zelfs verlegen
en had moeite haar ontroering meester te worden.
Buiten op het terras kwam graaf Aiban hen
tegemoet.
«Ons restte niets anders dan a op te zoeken,
tnarnal" riep hij uit, haar hand aan zijn lippen
brengend. «Q heeft ons geheel en al vergeten!"
Tegelijk viel zijn blik vragend op des; jongen
aan, in wien zijn geoefend oog een officier der
Russische garde meendo te herkennen.
«Mijn protégé, zelfs toen hij nog op de krijgs
school was, baron Leo Kurovskigraaf Alban
aldus stelde de gravin de beide heeren aan elkaar
voor.
Zij voelde, hoe haar dochter haar arm drukte,
en zweeg. Zij zag hoe Alban's oogen flikkerden,
terwijl hij zeer bteek werd. Toch wist hij zich
genoeg te beheerschon, dat hij den groet van den
jongen man beleefd beantwoordde. Het gezelschap
wandelde verder over het terras.
Aan de trap gekomen nam de jonge garde
officier beleefd afscheid met de opmerking, dat hij
wellicht stoorde. En dat scheen inderdaad zoo te
zijn. Alban keek hem na; hij was verstrooid, en
De socialistische afgevaardigden, die Vrijdag
uit de zaal zijn gezet, trachtten Zaterdag even
eens binnen te dringen, maar werden opnieuw
naar buiten gewerkt, waar de menigte hen
toejuichte.
De zittingen der Kamer moesten verdaagd
worden.
Das liet zoo niet verder ging, schijnt ook de
verschillende partijen ten slotte te zijn ge
bleken.
De bladen deelden althans mede, dat de
presidenten der clubs, die tot de oppositie be-
hooren, zich naar den heer Badeni hadden
begeven om hem te verzoeken stappen te doen,
welke konden leiden tot het eindigen van den
tegenwoordigen stand van zaken.
De heer Lueger vestigde, als burgemeester
van Weenen, bovendien de aandacht van den
minister-president op den volksgeest. Hij achtte,
wanneer er niet spoedig verandering kwam.
bloedvergieten onvermijdelijk.
Zijn voorspelling is waar gebleven.
Reeds Zaterdagmorgen hadden er ophoopingen
plaats gevonden voor het gebouw der Kamer,
die door de politie verstrooid werden.
De stemming orider de menigte, vooral samen
gesteld uit socialisten en studenten, werd oproe
riger toen Wolf en de socialisten uit de Kamer
werden verwijderd, waarbij Wolf o. a. uitriep
»Volk van Weenen, men arresteert uw afge
vaardigden 1"
Om half een opstootjes voor de universiteit.
De bereden politie maakte verscheiden charges,
waarbij zij uit de ramen der universiteit met
stoelen en flesschen werd gegooid.
"Verscheiden studenten, maar ook verscheiden
politieagenten, werden leelqk toegetakeld.
Zaterdagavond bewoog zicli een ontzaglijke
menscbenmenigte op den Ring. Het verkeer
stond stil. De bereden politie deed plotseling
een charge, waardoor verschrikkelijke verwar
ring ontstond. Verscheiden personen werden
gewond, en er hadden talrijke arrestaties plaats.
Een cordon politie beschermde het politie
bureau, waar de gearresteerden werden be
waard.
Zondagmorgen was het kalm op den Ring.
In de voorsteden zouden socialistische ver
gaderingen plaats vinden, waarheen de groote
menigte zich begaf.
Het gerucht liep, dat er bloedige botsingen
hadden plaats gevonden, maar er hadden zich
alleen eenige kleinere opstootjes voorgedaan.
Op het laatste oogenblik nog werden de
socialistische vergaderingen verboden.
Toen drong het volk op naar den Ring, waar
ook de studenten samenstroomden. In een lan
gen stoet bewogen de manifestanten zich onder
geschreeuw van «Weg met Badeni I" voort,
daarbij de passage vrijlatend.
De politie werd beleedigd, maar reageerde
daarop niet.
Dit duurde zoo voort van half twaalf tot
half drie. Toen verschenen plotseling drie esca-
drons Hongaarsche huzaren, die de geheele
breedte van de Ring besloegen.
I1MMBIffTffff
zeker was het hem zeer welkom, dat hij, toen zijn
bediende met een telegram op hem toetrad, daarin
een aanleiding had, de dames alleen huiswaarts
te laten keeren. Ihj zou haar terstond volgen,
zeide hij.
sWelk een ongelukkige ontmoeting, mama!"
riep Mmia uit, toen zij door den «Kurgaiten" gingen.
«U weet niet, dat Egon vóór ons vertrek uit Parijs
een photografie van Leo heeft gevonden; ik had
vergeten die te vernietigen. Hij herkende hem
zooeven terstond, zooals u zag. Waarschijnlijk
heeft hij het ook reels vroeger van een ander ge
hoord. Sedert dien tijd is onze huiselijke vrede
verstoord, en dat maakt mij zoo ongelukkig! En
dat wij hem nu juist hier moesten ontmoeten 1"
«Dus je bent onvoorzichtig geweest!" Da gravin
scheen zich daarover niet verder te bekommeren.
«Leo heeft mij inderdaad herhaaldelijk geschreven,
toen hij hoorde, dat je getrouwd waart. Hij had
de zaak heel tragisch opgenomen. Je hadt hem in
ieder geval overijlde beloften gedaan, waar toch
niets van kon komen. Het was jamroer, Minia,
erg jammer 1"
Maximinia was zeer opgewonden.
«Ik dank den Hemel, dat Egon hier maar een
paar dagen denkt te blijven. Ik wou alleen u weer
eens zien. O, ik voel mij niet gelukkig sedert
«Je voelt je niet gelukkig sederthoorde
zij haar man zeggen, die haar achterop kwam.
«Sedert vandaag soms?"
De jonge vrouw verbleekte; zij wendde het hoofd af.
«Je weet, dat ik er naar vei langde mijn moeder
te zien."
Zwijgend liepen zij naast elkander, Alban klemde
de tanden opeen, maar zij kon het niet zien.
Langzaam trok de menigte af, waarop de
huzaren van de universiteit terugreden naar den
Rijksraad, en vandaar weer stapvoets terug, de
menigte verstrooiende in de aangrenzende
straten.
Ook te Praag sn Gratz hebben zich opstootjes
voorgedaan.
Te Gratz moest de infanterie eerst een
charge met de bajonet maken, waardoor vier
personen werden gewond.
Toen de menigte hierop de troepen met
sleenen bestookte, werd vuur gegeven. Eén
persoon werd gedood en éen gewond, terwijl
ook ver.clieiden manschappen gewond werden.
Te Weenen liep nog het gerucht, dat het
voorloopig vergelijk krachtens art. 14 der grond
wet door den Keizer zou worden gedecreteerd,
in de hoop dat Hongarije rekening zal houden
met den toestand en geen bezwaren tegen dien
maatregel zal inbrengen.
Tal van dagbladen zijn in beslag genomen.
Anarchie in de Oostenrij'ksche hoofdstad,
anarchie te Parijs in de hoofden der dagblad
schrijvers, der regee.ingspersonen wellicht en
zeker van het publiek 1
Een ieder zal wenschen, dat de voorspelling
van sommige bladen moge bewaarheid worden,
dat generaal de Pellieux morgen zijn onder
zoek zal sluiten en rapport uitbrengen aan
generaal Saussier.
Is dit zoo, dan mag spoedig eenige zekerheid
worden verwacht.
Wat, in afwachting daarvan, over de zaak-
Dreyfus en den aankleve er van te zeggen?
Al de dingen opnoemen, die de dagbladen
«weten" of «uit betrouwbare bron vernemen"?
Wij zouden er noch de plaats noch den tijd
voor hebben.
't Zou ook weinig nut hebben, want het eene
bericht spreekt het andere tegen, de eene stel
lige verzekering elimineert de andere.
Daarom zullen wij met een enkele greep uit
de talrijke mededeehngen volstaan.
Voorcp sta, dat zich geen enkele nieuwe ge
beurtenis in de zaak-Dreyfus heeft voorgedaan.
De Figaro deelt mede, dat generaal de Pel
lieux de correspondentie met Esterhazy met
derden in beslag heeft genomen.
Esterhazy gaat daarin te keer tegen de
bevelhebbers van het Fransche leger.
De Figaro noemt die brieven sstupclïiants
(verbijsterend)". liet blad publiceert er enkele,
maar Esterhazy beweerd dat ze vervalscht zijn.
De Courricr du Soir meent, dat het onder
zoek niet zal leiden tot revisie van het vonnis,
maar tot nieuwe vervolgingen, zegt dat Ester
hazy onder bewaking staat.
De Lanlurne beweert, dat de confrontatie
van Esterhazy en Picquart tot heftige incidenten
aanleiding heeft gegeven.
Volgens de Matin heeft Picquart als zijn
meening uitgesproken, dat Esterhazy zich had
laten betalen èn door de Fransche èn door de
Duitsche en Italiaansche regeeringen. Ilij zou
«Sedert wanneer ken je dien mijnheer?" vroeg
hij eindelijk, toen hij zijn gewone bedaardheid had
teruggekregen.
«Zij zijn samen opgegroeid," meikte de moeder
met nadruk op. «Zij wisselden van portretten, toen
Leo naar zijn garnizoen ging."
vAvis au lecleur Zij is dus op de hoogte!"
mompelde Alban. «Dat dacht ik ook voegde bij
er, schijnbaar rustig, hardop aan toe.
«Je bent toch niet jaloersch, mijn waarde?"
vroeg de gravin spottend, in plaats dat zij trachtte
te verzoenen, waar zij wist dat reeds ongenoegen
bestond.
«Volstrekt niet 1 Alleen in eer en eigendom be
leedigd 1"
«De arme jongen was zoo gelukkig, dat hij de
vriendin zijner jeugd weer eens zag!"
«Minia zwijgt I Zij zegt geen woord om zich te
rechtvaardigen I ging Alban, altijd nog met de
grootste zalfbeheerschmg, voort.
«Omdat ik mij geen schuld bewust ben!" ant-
wooidde zij zenuwachtig.
«Dat leeft in Parijs en hoeft nog zulke ouderwet -
sche begrippen van het huwelijk!" zei de gravin
tergend, bij wie de oude antipathie jegens hem
weer scheen op te leven.
»Ik ben in mijn huwelijk gesteld op de goede,
oude, Duitsche gewoonte." Zijn stern klonk kalm
maar verwijtend.
De gravin zweeg. De jonge vrouw zocht den arm
van haar man. Hij had geen woord voor haar over,
maar scheen alleen wat verstrooid.
's Avonds was er reünie m het kurhaus.
Ook Alban verscheen daar tamelijk laat met zijn
vrouw. Scherp nam hij de aanwezigen op. De oude
daarbij een medeplichtige hebben gehad in het
bureau van den generalen staf. Picquart zou
dien medeplichtige hebben genoemd.
De Depêche Coloniale toont aan, dat Drevfus
van al hetgeen te Parijs geschiedt, niets weet.
De Matin zegt, dat Scheurer-Kestner een
twintigtal personen van aanzien uit de politieke,
de letterkundige en de journalistieke wereld
heeft uitgenoodigd tot een bijeenkomst, waar
hij hun onder geheimhouding door voorlegging
van zijn dossier overtuigd heeft van Dreyfus'
onschuld.
Daags na die bijeenkomst schreef Zola zijn
reeds vermeld artikel in de Figaro.
De Foedd. Allg. Ztg. om even naar
Berlijn over te wippen verklaart beslist te
kunnen tegenspreken, dat keizer Wilhelm ooit
te gunste van Dreyfus een schrijven zou hebben
gericht tot Casimir Périer, destijds President
der Republiek.
De pretendent, prins Philip van Orleans,
heeft in een (door dezen gepubliceerd) schrij ven
aan kolonel Perceval zijn smart uitgedrukt
over den smaad, die het Fransche leger wordt
aangedaan.
De Intransigcant eindelijk wil weten, dat
kolonel Picquart, die gisteravond van het hotel
«Terminus" vertrokken is, dertig dagen ves
ting-arrest heeft gekregen.
De beslissing daaromtrent zou heden officieus
bekend worden gemaakt.
De minister zal verder, wordt er gezegd,
Dinsdag mededeelingen doen betreffende het
onderzoek van den heer Pellieux, dat gesloten
is.
"Volgens hetzelfde blad zou Esterhazy in
deze zaak geheel onschuldig zijn verklaard.
Gemengde Mededeelingen.
Het plan tot uitbreiding van de Duitsche
vloot is hekend geworden.
De Reichsanzeiger deelt de beginselen van
het ontwerp mede dat Dinsdag bij den Rijksdag
zal worden ingediend.
Te Berlijn heeft de inbeslagneming van liet
bekende spotblad Kladderadatsch nogal opzien
gebaard.
Het blad bevatte een plaat, voorstellende
den Duitschen keizer, bezig zijn jongste toe
spraak aan de recruten voor te lezen.
In den hemel ziet men Frederik den Groote,
Napoleon, Alexander en Leonidas in de cou
ranten die redevoering lezen.
De Spaansche Staatscourant heeft de aan Cuba
verleende autonomie voor Cuba en Portorico ge
publiceerd, terwijl de inleiding daarvan de al-
geheele oprechtheid van het Gouvernement
bevestigt. De regeering van het eiland zal be
staan uit een gouverneur-generaal en een parle
ment als wetgevend lichaam voor koloniale
aangelegenheden. Het zal samengesteld zijn uit
twee Kamers, een Kamer van vertegenwoordi
gers en de Raad van Administratie, die gelijke
rechten zullen hebben.
gravin was er nietzij had de voorkeur gegeven
aan de speelzaal.
Maximinia, die een bleekgele zijden robe droeg,
was spoedig door een aantal dames, die zij kende,
omringd, en haar man liet haar bereidwillig bij
haar vriendinnen. Hij vond weldra een heer, dien
hij hier verwachtte en met wien hij in druk gesprek
over het slechts flauw verlichte terras heen en
weder wandelde.
Plotseling bleef hij, als door een voorgevoel ge
dreven, voor een der vensters staan en keek naar
de verschillende groepjes in de zaai. Hij zag Leo,
met Maximinia en eenige andere dames in gesprek.
«Je gaat toch even mijn vrouw begroeten, waarde
Rudorf?" vroeg hij met voorgewende kalmte,
«Het spijt mij, dat ik dat met kan," antwoordde
deze. «Mijn reiskostuum verbiedt mij den toegang
tot de zaai. Breng haar mijn groeten over; want
ik moet morgen weer bijtijds weg. Misschien mag
ik met u beiden in het Kurhaus soupeeren
«Excuseer mij dan een oogenblik."
Met vasten stap trad hij de zaal binnen, juist
toen Maximinia, die hem niet zag, zich van den
jongen gaide-officier weer tot haar vriendinnen
wendde.
Hij trad op den officier toe, terwijl zij zich pra
tend verwijderde.
«Een oogenblik, mijnheer," zei hij kortaf, maar
beleefd. «U is mij een antwoord schuldig op een
vraag, die ik u als man van eer heb te doen."
Hij trok hem mede naar een der vensters.
«Heeft u, zooals mij verteld is, tot mijn vrouw
in eenige betrekking gestaan, waaraan u nu het
recht ontleend, misbruik te maken van mijn af
wezigheid?" Wordt vervolgd