Uit de Staatscourant.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Kerk en School.
Landbouw en Veeteelt.
Gemengd Nieuw s.
Fiiiantiëel.
T i s s c h e r y.
Scheepvaart.
Handel.
923/4
Verschenen is liet derde deel van Armenzorg
in Nederland, gemeente VGiavenliage, in op
dracht der »Vereeniging voor de Staathuis
houdkunde en de Statistiek" bewerkt door mr,
Ph. Falkenhurg.
Te 's-Gravenlmge overleed in den ouderdom
,gr) Gi jaar de heer J. J. Doffegnies, ouil-iri-
speeteui der postei'y'en in Zuid-Holland. l)e
overledene was ruim 40 jaien !n 's lands dieust.
Bii Kon. Besluit zijn benoemd: tot reckter-plaats-
Tervanfer in de arr.-rechtbank te Utrecht mr. Ph.
H.'Dop, advocaat en procureur aldaar; totkan-
tonr.-plaatsvervangerin het kanton Beesterzivaag
G ten Cate, ontvanger der registratie en domeinen
te Beesterzivaag, en in het kanton Venlo, mr. J F.
fl L, Geelen, advocaat en procureur te Yenlo; tot
rechter-plaatsvervanger in de arr. rechtbank te 's-Gra-
renhahc mr. J. Limburg, advocaat en procureur al
daar; met 1 Januari tot amanuensis bij 's Rijks
archiefdepot in Drenthe, J. A. It. Kymmel, thans
klerk bij gemeld depoten tot amanuensis bij 's Rijks
archiefdepot in Limburg J. M. II. Eversen, tot dus
verre concierge, boekbinder en klerk bij dat depot.
Bij Kon. Besluit is dr. C. 31. Kan, hoogleeraar
aan de gemeentelijke universiteit te Amsterdam, be
last met het geven van onderwijg aan II. 31. de
Koningin, benoemd tot ridder in de orde van den
Neder!. Leeuw.
Bij Kon Bcsl. is goedgekeurd dat L. F. J. van
Vliet, burgemeester van de gemeente Nieuw-Lekker-
Iund, is benoemd tot secretaris dier gemeente.
Bij Kon. Besl. zijn, met 1 Januari, bij dezeemacht
bevorderd: tot dirigeerend officier van gezondheid
2de kl,, de officier van gezondheid 1ste kl. dr. H.
j. van Bhijn, en tot officier van gezondheid 1ste kl.,
de officier van gezondheid 2de kl. E, C. Lorentz.
Bij Kon. besluit is, met 10 Januari benoemd tot
directeur van het post- en telegraafkantoor te Zeist
C. Bnrgersdijk, thans in gelijke betrekking te "Win
terswijk.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot rijks-commissaris
voor de domaniale steenkolen-mijnen C. Blankevoort,
ingenieur der mijneu te HeerleD.
Bij Kon. Besl. is aan den bnitengew. adelborst
bij de Kon. Nederlandscho marine-reserve W. Crans,
op zijn verzoek, met 5 December eervol ontslag ver
leend" uit den dienst bij die reserve.
Festival te Utrecht.
Tijdens de kroningsfeesten zal te Utrecht, door
bet Dtrcchtsche Dilettanten-Orkest, een tweedaagsch
nationaal festival van Nederlandsche Harmonie en
Fanfaregezelschappni worden gehouden. Do bedoeling
is, aan die korpsen binnen Utrecht een heusche en
lnisterlijke ontvangst te bereiden, voor een zeer aan
genaam verblijf aldaar te zorgen en van de deelheb
bers goedkoop logies te verzekeren.
Yan dc gezamenlijk uit te voeren nummers, waar
onder een inhuldigingsmarsch van den directeur van
'trecipicerend gezelschap, worden de partituren en
stemmen kosteloos aan de deelnemende gezelschappen
toegezondenelk deelnemend gezelschap ontvangt een
bsrinneringsmedaille voor zijn banier; aan de spoor
wegmaatschappijen zal reductie van reiskosten worden
aangevraagd, en de data van het festival zullen zoo
veel mogelijk zoodanig worden gekozen, dat zij niet
gelp vallen met feestelijkheden op groote schaal in
andere plaatsen.
Daar het der commissie niet is mogen gelukken
ia 't bezit tc komen van een volledige lijst der Neder
landsche harmonie- en fanfaregezelschappen, worden
de gezelschappen, die onwillekeurig geen uitnoodiging
mochten hebben ontvangen, verzocht zich te wenden
tot den secretaris der regelingscommissie, den heer
C. Krayenkoff Sloot, te Utrecht.
Te Delft is in den ouderdom van 80 jaar over
leden de heer A. Eversen, kunstschilder, lid der
Kon. Academie van Beeldende Kunsten.
Naar men verneemt, is de heer B. Blok. die nu tien
jaren geleden het Dagblad van Zuid-Holland m
's-Qravenhage als eerste-redacteur heeft verlaten,
aangezocht om als hoofdredacteur de leiding van dat
blad op zich te nemen.
Bij een der Amsterdarasche uitgevers bestaat het
voornemen een werk te doen verschijnen getiteld:
A. C. Wertheim, zijn leven en werken, ten voordecle
van een der philanthropische stichtingen door Wert
heim in het leven geroepen. Tot oordeelen en schrijven
bevoegde mannen zullen worden uitgenoodïgd, elk
op hun gebied, Wertheim te schetsen in zijn grooten
en onderscheiden werkkriDg. Zoo mogelijk zullen
illustratien van stichtingen door den betreurden
doode in het leven geroepen, dc uitgaaf sieren.
De Gids kondigt de verschijning aan van een
nieuwe novelle van Louis Couperus, Psyche getiteld.
Yoor de arr.-rechtbank te Roermond stond Woens
dag terecht W. E. J. Stox, gewezen burgemeester
van Kessel, beklaagd van valsehheid in geschrifte.
U getuigen werden gehoord, waaronder dc heeren
Create en Cretz van Maastricht als deskundigen.
Het 0. 31. eischte ecne gevangenisstraf van I jaar
en 6 maanden en ontslag als secretaris der gemeente.
Door de politic te Delft is proces-verbaal opge
maakt tegen zekeren S., een ontslagen letterzetter
7kn den heer C. J. van Doorne aldaar.
Raim 5 maanden geleden werd op de zetterij van
den heer v. D. een zethaak vermist, van welke dief
stal het vermoeden bleef rusten op een daar werken-
den jongen; hoe ook gezocht werd, geen aanwijzing
werd bekomen.
Nu kreeg genoemde S. werk bij een anderen boek
drukker en werd de heer v. D. gewaarschuwd dat
ae vermiste zethaak in S.'s bezit was.
Bij onderzoek door de politie bleek dit juist te
iijn en werd tegen S. cene vervolging ingesteld.
Neb. Heuv. Kerk.
e r op e nTe Renesse en Noordwelle (el. Zierik-
seo), Th. H, Ph. Papendrecht, eand. te Dordrecht; te
harderwijk, J. Hoekstra te Heteren te Loon-op-Zand,
J- A. van Boven, tc Oud-Beierland teHoornster-
gvaag e. a. (toezD. van Lonkhuizen, cand. te
Heteren; te Oene (cl. Harderwijk) H. J. Bisperink;
te Waspik; to Ammerstol, T. TI. F. vanPapendreeht,
cand. te Dordrecht.
Aangenomen: Naar Asch, door A. Darau
caud. te Rotterdam.
Bedankt; Voor Herkingen op Flakkee, door A.
van Veldhuijzen, cand.; voor Garsthuizen, door H.
IJnzomdes, cand. te Stednmj voor Hlndcloopen,
door A. Daran, caud. te Rotterdam; voor Wilhel-
imuadorp (gem. Kattendijkej, door W. A. Eerdbeek,
caud. te 's-Gravenhage
Gbiicp. Kerkes.
Beroepen: Te Berlikum P. Warmenkoven, te
Alblasserdam.
Bedankt: Yoor Stiens (Fr.) door J. C. Raams-
donk tc Beverwijk.
R.-K. Kerk.
De Paus heeft benoemd tot zijn geheim-kamerheer
den lieer C. J. A. Tcrwindt, kanunnik en directeur
vau het instituut voor doofstommen te St. Michiels-
Gesel.
Hqogee Ouderwijs.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de rechtsweten
schap de heet T. R. J. E. Stoop, geb. te 's-Graveu-
hage, met „Stellingen".
Doctoraal examen rechtswetenschap A. F. 31. Steen-
berghe en A. van de Sande Bakhuyzencandidaats-
exnmen rechten H. F. Wolfson; bevorderd tot arts
A. G. Wittenroodtoegelaten tot het eerste gedeelte
van het arts-examen B. Roest en H. J. Wagoner.
Utrecht. Tot arts bevorderd3V. C. Klaasson tot
semi-artsH. G. Hamaker, IV. Trugg en G. Ck.
Boltencand. ex. tkeol. 2H. G. van der Flier,
cand. ex. rechtsw.D. A. E. Immiuk.
Groningen. Theoretisch geneeskundig examen D.
J. Drukker.
Yoor het apothekersbediende-examen zijn te Gronin
gen nog geslaagd mej. G. W. v. d. Heij, geboren te
Heveskcs, en mej. A. van Rijscns geboren te Deinum.
Bevorderd tot doctor in de rechtswetenschap J. T.
Linthorst Iloman, geboren te Assen, na verdediging
van „Stellingen."
In de afgeloopen maand zijn langs het grens
station Esschen 8040 stuks vee uit Nederland
naar België verzonden, ter waarde van f740,000
(uitsluitend slachtvee).
Onder den veestapel van graaf Rosen bij
Stockholm is mond- en klauwzeer uitgebroken.
Aangezien graaf Rosen kort geleden van uit
Nederland ingevoerd vee een paar runderen
had gekocht, is een veterinair onderzoek gelast
van alle veestapels, welke met beesten van het
bedoelde Ilollandsche vee-transpoi t eveneens in
aanraking zijn gekomen.
De iverkstaking te Almelo.
Troor de \veik«takers en uitgeslotenen van
de fabriek van den heer Hedeman, is in de
laatste G weken respectievelijk ontvangen
f 107G.8G, f 1009 39, f 917.47, f970,46
f963.74 en f918. Uitgekeerd is f 1004.84,
f 1009.39, 1989,86%, f 1082.82, f 1077.54 en
f 1079.
De voorzitter der gecombineerde besturen te
Almelo doet bij dit financieel overzicht op
nieuw een oproep, om nu de winter komt, de
stakers en uitgeslotenen te steunen, opdat zij
niet door den nood gedwongen zullen moeten
toegeven.
De aanhaling.
Naar aanleiding ran het bericht omtrent
eerie aanhaling te Zevenaar van gouden en
zilveren werken, wordt nader aan het N. v. d. D.
medegedw'd, dat de waarde der aangehaalde
voorwerpen niet ongeveer vijftig duizend gulden
bedraagt, maar door de ambtenaren is geschat
op ruim twee duizend gulden.
Brutaal.
In den nacht van Maandag op Dinsdag had
den te Heinkenszand twee personen de brutaliteit
om, door een raam open te schuiven, te klim
men in den stal en het koetshuis van den
pastoor.
Zij haalden het rijtuig naar buiten, spanden
het paard ervoor en gingen een rijtoertje maken.
Toen het gespan werd thuis gebracht, merkte
de koster onraad en maakte leven, waarop ife
rijlustigen op de vlucht togen, paard eniijtuig
in de steek latende.
De politie heeft de brutale lui opgespoord
en tegen ben, zekeren J. B. en J. v. M., proces
verbaal opgemaakt.
Werk aan den winkel.
Men meldt uit Viissingen
Gi-terenochtend 8 uie was er een ongewone
levendigheid voor onze haven. Onze visschers-
vloot was uitgegaan. Ditmaal echter niet om
viscli, maar om taliijke vaten, die voor onze
haven dreven.
Tot op heden zijn ongeveer 240 vaten door
de vis'chers hier gelost. De inhoud van de vaten
is hars (résine) waarschijnlijk afkomstig van de
gestrande batk Adele en Salinebij Breedene.
Deze vaten zullen worden overhandigd aan
den strandvonder, die ze wellicht 1 jaar en 6
weken onder zyne bescherming zal nemen, om
ze daarna zoo ze inmiddels niet worden
opgeëischt publiek te veilen.
Veesmokkelen.
Het veesmokkelen aan de Zeeuwsch-Belgische
grenzen is tegenwoordig meer dan erg, zoo zelfs
dat op den middag groote partijen van 100 en
meer stuks vee door een aantal mannen over
de grenzen wordt gedreven, waartegenover de
commiezen dikwijls geheel machteloos staan.
Ontioikkeling van de Stoomvaart.
Deze ontwikkeling kan het beste worden
waargenomen bij de stoomvaart op den Atlan-
tisclien Oceaan. De eerste stoomboot ging van
Savannah, staat Gregoria, naar Liverpool op
22 Mei 1819. liet was een zeilschip ingericht
als raderboot. De kolenvoon aud was zeer ge
ring en slechts 48 uut weid van de stoom
kracht gebruik gemaakt. De reis duurde 28
dagen.
Het eerste schip, dat de geheele reis onder
stoom bleef, was de Boy al William in het jaar
1833. Eerst in 1847 werd de eeisie handehlijn
geopend van Boston naar Liverpool door de
-toomboot United Statesde reis duurde 13
dagen. Een goed overzicht geeft onderstaand
staatje, wat betreft de vei korting van den tijd
van overtocht tusseheu New-York en Liverpool
Overtocht in
Jaar.
Dagen.
Uren.
Minuten.
1840
17
'1846
15
1847
13
1831
9
20
•16
1852
9
17
12
1855
9
9
24
1863
9
8
3
1869
7
22
3
1882
6
22
1889
5
19
18
1896
5
7
23
Een ve
•gelyking lunchen de
stoombooten
van het jaar '40 en thans kan liet beste ver
kregen worden door eenige bijzonderheden te
melden van de stoomboot Brittania, die in
1810 van Boston naar Liverpool voer in 17
dagen, en de St. Paul een boot van de In'er-
national Navigation Company, die thans vaart
tusschen New-York en Southampton in 6 dagen,
5 uur en 22 minuten.
De Brittania was 63 meter lang, 10 meter
hi eed en had 6 meter diepgang. De machines
hadden 403 H. P. (paardenkrachten) en het
kolenverbruik bedioeg 38 ton (1 ton is 1000
k g.) per dag. De snelheid was 8 knoop (1
knoop is 1.852 k.m.) en zij kon 90 eerste-
klasse-passagiers vervoeren.
De St. Paul is een transatlantische boot, die
wat grootte betrelt alleen door twee schepen
van de Curiard lijn overtroffen wordt n.l. door
de Campania en de Lticania. De afmetingen
van de St. Paul bedragen in nieters: 168 m. lang,
10 m. breed en 127 diepgang.
De machine heeft 20 000 H. P. dat is 50 maal
sterker dan van de Brittania dp gemiddelde
snelheid bedraagt 25 maal meer, dat is 208 knoop.
Het kolenverbruik is 310 ton per dag. Van
deze hoeveelheid krijgt men het beste een indiuk
door zich voor te stellen een kolentrein van
een en dertig wagens. De inhoud van dien trein
wordt in vier-en-twintig uur verstookt.
De St. Paul vervoert 1700 peisouen. Vau
dit aantal zijn 300 eerste klasse, 175 tweede
en 775 derde klasse passagiers, tezamen 1310
personen. In de machinekamer en m da ketel-
ruimte werken 175 man en er zijn 170 kelners
aan boord. De inrichiing is met alle gemakken
voorzien, die men in de moderne hotels aan
treft.
Voor een reis van New-York naar Southamp
ton worden, als het aantal passagiers voltallig
is, onder anderen de volgende hoeveelheden
levensmiddelen ingeslagen: 13.600 k.g. vleesch,
10,000 oesters, 217 k.g. koffie, 1300 k.g.
boter. 1300 k.g. suiker, 16,000 k.g. aardappelen,
15,000 eieren, 140 vaten meel. Elke reis kost
aan de maatschappij f 12.500 per dag, derhalve
ruim f75.000 één overvaart van Amerika naar
Engeland.
Ben geval van clairvoyance.
De Semaine medisale bevat deze week een
relaas van prof. Grasset, te Montpellier, over
een geval van clairvoyance, dat hij heeft
waargenomen onder omstandigheden, die elk
bedrog uitsloten, en dat daarom op hem een
grooten indruk heeft gemaakt. Een oud
leerling van hem, een arts te Narbonne, had
hem verteld, dat hij onder zijne patiënten
iemand had, die de gave van helderziendheid in
hooge mate bezat en hem had uitgenoodïgd
een proef te nemen.
Prof. Grasset had toen op een velletje papier
een tweeregelig vers geschreven, en daaionder
drie woorden, in Russische, Duitsche en Griek-
sche karakters, en ten slotte zijn woonplaats
en den datum. Dit had hij toegevouwen, met
de letters naar binnen, gepakt in een stuk
stanniool, zooals dat om chocolaadtableiten zit,
en daarna in een enveloppe gesloten. Door de
sluiting daarvan had hij een speld gestoken,
en de beide uitstekende punten met een groot
zegel dedekt.
Zoo was alles naar Narbonne verzonden. De
arts daar had den brief thuis laten liggen en
was bij zijn sujet aangeloopen om een uur voor
de proef vast te stellen. Maar deze was on
middellijk bereid op de plaats zelve tot de lezing
over te gaan, en terwijl de brief op 300 meter
afstand op een bureau lag, las zij het was
eene vrouw alles wat er in stond. Zij lier-
kende het stanniool, las het vers, leekend»
de vreemde letters na, of zei dat zij ze
niet begreep, en noemde ten slotte het onder
schrift.
Prof. Grasset had den brief later geopend
in de Academie vari Wetenschappen te Mont
pellier, en daar geconstateerd dat hij in alle
opzichten ongeschonden was geweest. De Aca
demie heeft daarop een commissie benoemd
om de zaak nader te onderzoeken.
Vreemde muntspecie.
Een heer, die eenigen tijd in Mexico door
bracht, vertelde de volgende historie: Tn een
kleine stad kocht ik eenige citroenen en gaf
de koopvrouw een dollar om te wisselen. Zij
gaf mij hierop 49 stukken zeep terug itt de
groote van een rijksdaalder, Verwotidetd keek
ik haar aan, maar zag toen in haar blikken
insgelyks een groote verbazing.
Een politieagent, die het voorval had aange
zien, kwam nader en vei klaarde my, dat in vele
ileelen des lands inplaats van met pasmunt met
zeep weid betaald eu dat dit een weitelyk be
taalmiddel was. Toen ik mijn zeepvoorraad nader
beschouwde, zag ik dat ieder stuk den stempel
der stad droeg en dien der firma, die daarvoor
door de stedelijke regeering was aangesteld.
Ieder stuk had eers waarde van ongeveer vier
cents, en vele daarvan waren blijkbaar reeds
in het water geweest. Dat was trouwens niets
ongewoons, men wiescii er mee, en zoolang de
stempel maar zichtbaar bleef, hielden de stukken
hun waarde.
In Indtë, zegt de Amst. Crt., wordt insgelijks
vaak met zeep betaald, eveneens in sommige
gedeelten van Afrika; daar is door den invloed
der zendelingen de tabak ais ruilmiddel zelfs
vervangen door zeep.
Kleeren van glas.
Het nieuwste materiaal, dat thans voor de
confectie wordt verwerkt, is gesponnen glas. Een
firma te Venetië fabriceert van deze stof hoed-
vormen, die er zeer elegant uitzien en die het
voordeel hebben dat zij, zoodra zij eertigszins
vuil beginnen te worden, met water en zeep
kunnen worden schoon gemaakt.
Aan de Koningin-Regentes van Spanje werd
onlangs een kostbaar kleed van zeldzaam fijn
gesponnen, wit glas ten geschenke aangeboden
ieder, die, in de gelegenheid is geweest, dit
kleed te zien, was geheel en al bewondering.
Do gla«draadjes zijn zóó fyn gesponnen, dat de
stof, die daarvan geweven wordt, buigzaam is
als zijde. De naden van een kleed worden vast
geplakt met een bijzonder soort lijm.
Faillissementen.
Uitgesproken:
Amsterdam, 1 December. J. C. Schoemaker hout-
kooper aldaar. Reehter-eommissaris, mr. P. Coninck
Westenberg; curator inr. Joh M. Jolles aldaar
Utrecht, 1 December J. C Naudorff winkelier te
Utrecht. Rechter-commis«aris, mr. R Melvil baron var.
Lyndon; curator mr. J. F. F Claringbould aldaar;
Amsterdam, 30 November. G. J. Mudde. wasscher en
strijker le Hilversum. Rechter-commis--aris mr. Th. J.
fl Hoppe; curator mr. H. van Manen te Amsterdam.
SCHEVENINGF-.N, 3 December. In het laatste etmaal
zijn van de hariugvisscherij circa 100 bomschuiten
binnengekomen met vangsten van 5 tot 13 last haiing.
In verkoop kwamen heden eenige partijen steur-
harmgvoor het kantje werd f 13 gemaakt.
De geheele aanvoer van versche viscb be.tond heden
uit 100 stmts schelvischvoor middelsoort werd 55
tot 05 c., voor klem soort 40 tot 50 c. gemaakt.
Hoos water te Schiedam.
Dec. 5 v.m. 1.11 n.m. 1.39
6 2.2.25
7 2.44 3.04
lloog te
ia M. f h'. i P. van het Hoogw. te Hoek-van-HolIand.
Dec. 5 v.m. 0.55 M.n.m. tó,
6 0.82 s 0.62
7 0.85 0.68
Zon en Slaan.
Zonsopgang Dec. 5 7.54 v.m ondergang 3 47 n in.
6:7 55 3 47
77.57 3.46
Volle Maan 9 Dec.
Laatlte kwartier 17 Dec,
ANTWERPEN, 3 December.
Tarwe lager. Amenk. fr. 21a fr.La Plata
fr 22 Vs a fr. Üonau fr. 17% a fr. 22%.
Mais lager. Amerik. Mixed fr. 10 a fr.La
Plata fr. 10% a fr.Odessa fr. 16% a fr.
Petroleum kalm. Loco fr. 14% 3 eerste rand. fr. 15.
PARIJS, 3 December.
Tarwe. Loopend? maand fr 30.10, Jan. fr. 30.—.
2 eerste mnd fr 29.95, 4 eerste innd. fr. 59.65, 4
mnd. van Maart fr 29.25, prijsh.
Rogge Loopende maand fr 13.50, Jan. fr. 18.50,
2 eeiste mnd. fr 18.75, 4 eerste maanden fr 18.75,
4 mnd. van Maait fr 19.—, kalm.
HAMBURG, 3 December.
Petroleum loco 4 75, btief, dito -.geld. Spiritus
per Dec./lan. 20%, Febr./Mrt. 20%. Stemming: va^t.
BUDAPEST, 3 December.
Tarwe zwak prijsh.
BERLIJN, 2 December.
Spiritus. Loco 37.
LONDEN, 3 December
Aanvoer van Eng. Tarwe qrsvreemde 33.100 qrs
Eng. Gerst 1500 qrs, vreemde 23,6uO >rs.
Granen kalm. Tarwe en Mais prijsh. Gerst vast.
Amerikoansche Goederenmarkt.
NEW-YORK, 3 December.
Tarwe
Dec.
Jan.
3
Dec.
96 U
96%
2
96%
96%
1
96
96%
Dec.
Jan.
3
Dec.
31
2
B
31%
1
31%
92%
93%
Ma i s. N
Febr. Maart. Mei.
35%
S37/s
34%
Juni
Juni.
