51*te Jaargang.
Vrijdag 31 December 1897.
N°. 9514.
Eerste Blad.
DË JONGE WEDUWE.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
uitgever" h j. c. roelants.
FBTJILLETOJv-
VISITEKAARTJES.
BUITENLAM)
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
m b omliggende plaatsen, p, kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nomoerao.02
BUREAUBOTERSTRA.IT TO, Teleplioon Wo. 123.
AjOTEitTEjrTiEPT!i.T3: van 15 gewone regels met inbo-
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
De uitvinding der visitekaartjes is betrekke
lijk nog niet zoo heel oud. Volgens de Gaulois
vertoonden zij zich voor het eerst in het maat
schappelijk leven onder de regeering van Bode
wijk XIV. Met eenige reden mag men echter
betwijfelen, of Frankrijk het eerste land was,
waar zij in gebruik kwamen, als men ziet
hoeveel Duitsche, Hollandsche en Italiaansche
visitekaartjes uit dien zelfden tijd nog zijn over
gebleven. Waarschijnlijk verspreidden zij zich
in de tweede helft der zeventiende eeuw te
gelijkertijd over geheel westelijk Europa. Eerst
hestonden zij slechts uit een gewone speelkaart,
waarop men zijn naam schreef, om haar ver
volgens in het sleutelgat te steken bij den
vriend, dien men niet tehuis trof.
In het begin schenen zij nog weinig ge
bruikt te worden, want noch in de brieven
van mevrouw De Sévigné, noch in de Mémoires
dier eeuw vinden wij melding gemaakt van
visitekaartjes, ofschoon het overigens niet aan
allerlei bijzonderheden over het intieme leven
der tijdgenooten ontbreekt.
In de achttiende eeuw, de eeuw der sier
lijkheid en bevalligheid, waarin ook de kleinste
en geringste voorwerpen verfraaid en opgetooid
moesten worden, maakten beroemde kunste
naars hun werk ervan, een visitekaartje te
teekener. Cochin, Eisen, Fragonard, Chaffart,
Moreau wedijverden om aan deze stukjes kar
ton een artistiek voorkomen te geven. Soms
ia de naam eenvoudig omgeven door een bloem
krans van uitgezochte bewerking, soms vormt
hij 't middelpunt van een meer of minder
ingewikkeld motief, dat een allegorisch toe
speling bevat op den smaak, het beroep of de
woonplaats van den eigenaar. De narnen zijn
meestal eigenhandig geschreven.
Tegen het einde der eeuw begon het kaartje
zijn karakter van luchtigheid en élógance te
verliezen. De onderwerpen werden opzichtiger
en gewoonlijk koos men ze uit deRomeinsche
of Grieksehe mythologie. Men vindt er zelfs
klassieke landschappen onder en vooral delta
lianen maken misbruik van vergezichten met
verwoeste tempels en antieke ruines.
Tijdens het eerste keizerrijk voerde men op
de gegraveerde kaartjes alle emblemata uit het
troubadourstijdvak in. Elegante dames, zeker
om aan te duiden dat zij niet aan overgevoelig
heid leden, plaatsten haar adres op een kuras.
Over het algemeen getuigen de proeven op dit
gebied onder het eerste kiezerrijkvan een zeer
slechten smaak, en ook de Restauratie schijnt
hierin weinig verbetering gebracht te hebben.
ROMAN DOOR
HANS WACBENHUSEN.
31)
De twee jonge paren gingen vroeger van elkaar,
dan wel het plan was geweest. Leo gaf voor, dat
hij moe was van de jacht, en Maximinia verlangde
eveneens naar rust.
Intusschen zaten Emmerich en Hehrmann nog
tot middernacht op het terras van hun hotel met
gedempte stern te spreken, totdat de eerste einde
lijk opstond, en over den rand van hst balkon
neerzag op het zachte ruischen van de Oos daar
beneden, die in het licht der maan een zilveren
band scheen.
sik ben vast besloten onverwijld te handelen.'
wendde hij zich weer tot Hehrmann. «Door een
wonderbaarlijk toeval konden wij hen van avond
allen bij elkaar zien zitten. Niemand ontbreekt,
zelfs de oude gravin niet. Jij vraagt megen vroeg
mijnbeer Rudorf om een onderhoud; ik ga naar
majoor von Ziikow. Wij treffen elkaar later in het
Konversationshaus. En nu, goeden nacl.t!"
Hij ging naar zijn kamer, welk voorbeeld Hehr
mann volgde.
«Het courantenbericht zal opschudding maken 1"
mompelde hij onder het uitkleeden. «Rudorf zal
mijn briefje al in zijn hotel vinden."
XX.
Op een bank in de Lichtenhaler Allee zat 's mor
gens vroeg een kleine, armoedig gekleede man,
Als nu onze coupes, plateaux of wat men
er al meer voor moge bestemmen, vaak reeds
te klein zijn om de massa nieuwjaarskaartjes,
die ons gezonden worden te bevatten, wat
zouden wij dan wel moeten beginnen, als onze
kaartjes, in plaats van de weinige centimeiers
lengte en breedte, die zij beslaan, eens de
ruimte innamen van een Chineesch beleefd
heidskaartje
In 1841 werd de heer De Lagrend, de
Fransche diplomaat, door Louis-Philippe met
een buitengewone zending naar China belast.
De onderhandelingen hadden plaats te Macao.
Op zekeren morgen werd er namens den
gouverneur aan het hotel van den gezant een
dikke rol papier gebracht.
Die rol was tusschen de 25 en 30 centi
meters lang en 15 centimeters dik. Niemand
begreep, wat die zending beteekende, of wat
die rol kon bevatten.
Een Chinees, die op de hoogte van de ambte-
naarsetiquette was, deelde aan de verbaasde
leden van het gezantschap mede, dat de rol
niets anders was dan het visitekaartje van
den gouverneur van Macao.
De cylinder werd afgerold, wat lang geen
gemakkelijk karweitje was. Het blad papier
besloeg zulk een oppervlakte, dat geen vertrek
groot genoeg was om het uit te spreiden,
zoodat men er maar van afzag, het «kaartje"
verder in te zien.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 30 December '97.
Hoe men ook over de gebeurtenissen in het
verre Oosten moge denken, of er al dan niet
een Russisch-Duitsche entente bestaat, of Kiaut-
schau en Port-Arthur definitief in handen van
Duitschland en Rusland zullen blijven dan wel
slechts tijdelijk zijn bezet, één ding staat
onbetwistbaar vast, nl. dat de Britsche buiten-
landsche politiek hier, zoo goed als bij ver
schillende gelegenheden in den laatsten tijd,
heeft gefaald.
Men ziet dat in Engeland zeer wel in.
Kort geleden nog publiceerde de Times een
telegram uit Peking, dat iu de Chineesche
hoofdstad de invloed van Engeland tegenwoor
dig gelijk nul was. Vooral door het mislukken
der jongste onderhandelingen over het sluiten
eener leening.
In een schrijven aan het City-blad wordt
deze mededeeling nader verklaard.
De Chineesche regeering had in den laatsten
zomer de Engelsche regeering verzocht, haar
bij het sluiten eener leening van 10 millioen
p. st., ter betaling van het laatste gedeelte der
oorlogsschatting aan Japan, behulpzaam te zijn
door borg te staan, evenals Rusland dit bij
een vroegere leening had gedaan.
met een courant in de hand, peinzend voor zich
te staren.
Het was monsieur Bernard, die thans zijn geluk
te Baden beproefde. Hij was armer dan ooit te
voren; zijn vrouw was door ontberingen ziek ge
worden, zijn kinderen leden gebrek.
Hij had zich op deze bank neergez-'t in de hoop,
een aalmoes op te kunnen doen, maar hetgeen hij
in de courant las, die hij hier op de bank had
gevonden, deed hem zijn ellende vergeten.
Nog eens bracht hij het blad bij zijn oogen en
doorvloog ten tweeden male een artikel van den
volgenden inhoud.
Een huiveringwekkende gebeurtenis.
i Velen onzer lezers zullen zich nog het geheim
zinnige voorval heiinneren, dat voor drietal jaren
geleden op een der badplaatsen aan den Rijn ge
beurde en wekenlang de bladen bezig hield.
«Op een open plek in het bosch, dicht bij de
stad, vond men 's morgens het lijk van een nog
jongen, blijkbaar voornamen man, met een kogel-
wond in da rechterborsthet gebruikte wapen lag
aan zijn voeten.
Terstond herkende men in den ongelukkige graaf
A., verbonden aan een gezantschap te Parijs, die
eenige dagen geleden met zijn jonge vrouw vandaar
was aangekomen.
«De aard van het wapen wees op een duel
met bloedigen afloop, evenals versche voetsporen
in liet zand, Ds laatste konden echter ook van een
gezelschap zijn, dat op die plaats den vorigen dag
een picnic had gehouden. De wond zelf sloot de
mogelijkheid van zelfmoord niet buiten.
«Niemand wist of men hier te doen had met
een geheim gehouden duel of met een,zelfmoord.
Voor geen van beide wist men eenig motief te
vinden.
s Arbeiders uit de buurt verklaarden dat zij in
All tegenprnestntie had China zich bereid
verklaard aan Groot-Britannié een of andere
concessie te doen, die billijkerwijze kon wor
den verlangd.
De Britsche gezant te Peking en de consul-
generaal te Shanghai hadden beiden de regeering
er nadrukkelijk op gewezen, van hoe groot
belang liet was deze voorstellen in gunstige
overweging te nemen.
Bovendien hadden tot oordeelen bevoegde
personen met klem betoogd, dat dit wellicht
de laatste gelegenheid was, die zich aan Enge
land bood, om zijn prestige in China hoog te
houden, terwijl liet risico zeer gering was.
Maar lord Salisbury had bet anders ingezien
en had geweigerd op het voorstel in te gaan.
liet gevolg is toen geweest de moeilijke
positie, waarin Engeland zich nu ziet geplaatst.
Ook hier, zooals in Zuid-Afrika en aan den
Bosporus, is de buitenlandsche politiek van lord
Salisbury iu gebreke gebleven.
9
In den laatsten tijd zijn er besprekingen
gevoerd tusschen Petersburg on Parijs, over
de- wijze, waarop China aan geld zal worden
geholpen, ten einde den oorlogssehuld aan Japan
te kunnen betalen en tot ontruiming van Wei-
Ilai-Wei door de Japansche troepen te komen.
Daarvoor is noodig een bedrag van 0 millioen
p. st., een som waar wel aankomen aan is.
Nu wil Frankrijk ter wille van zijn Russi-
schen vriend gaarne China uit de verlegenheid
helpen. Les amis de mes amis sont mes amis,
niet waar
Maar en dit is niet meer dan billijk
waar de Fransche spaarpotten weer eens zullen
moeten aangesproken worden, daar wil men
in Frankrijk ook dat een Fransche bank met
de emissie der leening zal worden belast.
En daarover is men het nu niet eens, zoodat
de onderhandelingen voorloopig zijn gestaakt.
Met China gaat het blijkbaar op een eind.
Op den eersten dag van het nieuwe Chineesche
jaar zal een zonsverduistering plaats vinden,
en dat is een reden voor de langstaartige
wichelaars om het ergste te vreezen.
Dat Duitschland Kiautschau inpalmde en dat
Rusland zich te Port-Arthur vestigde, zeker,
dat spelde weinig goeds.
Maar nu de natuurmachten gaan samen
spannen met de barbaren van het Westen, nu
schijnt er voor het Hemelsche Rijk van het
Midden geen ontkomen meer aan.
Dat de Russische regeering nog niets van
zich heeft later, liooren over de voorgestelde
leening, geeft ook aaideiding tot bezorgheid.
Nieuwe ge' eurtenissen hebben zich intus
schen niet voorgedaan.
De regeling der quaestie met Duitschland,
merkt een bericht uit Peking aan de Ind. Beige
den vroegen morgen twee huurrijtuigen de richting
van het bosch hadden zien inslaan; in ieder rijtuig
hadden twee hun onbekende heeren, dus vermoe
delijk badgasten, gezeten.
sAlie huurkoetsiers werden in verhoor genomen,
maar tevergeefs. Ook de nasporingen bij leveran
ciers van wapens gaven geen resultaat.
«De troostelooze jonge vrouw keerde met haar
moeder naar haar kind te Parijs terug, en de
politie staakte eindelijk haar onderzoek.
«De zaak bleet een geheim, dat ondoordringbaar
scheen.
«Thans echter, meer dan drie jaar later, is de
broeder van graaf A. teruggekeerd uit Australië,
waarheen hij op jeugdigen leeftijd was getrokken,
en waar hij niets van zijn bloedverwanten had
gehoord.
b Hij vond zijn vader, een hooggeacht land
eigenaar in Wostfalen, niet meer in leven, en
hoorde eerst nu van den treurigen dood zijn"
broeders.
«Vast overtuigd, dat zijn broeder niet tot een
zelfmoord in staat was geweest, en verontwaardigd
over den smet, dien men op zijn naam bad ge
worpen, heeft hij nieuwe nasporingen ingesteld
naar de oorzaak van zijns broeders dood.
«Deze was gelukkig gehuwd geweest; dit bleek
hieruit, dat zijn weduwe drie jaren over hem
had gerouwd, voordat zij een nieuw huwelijk aan
ging. Dat geen andere reden voor zulk een daad
aanwezig was geweest, daarvoor mocht zijn prach
tige positie in de groote wereld te Parijs als be
wijs gelden,
«Er bleef dus geen twijfel over of hij was ge
vallen in een duel, dat niet volgens de wetten
der eer plaats gehad en een moord ten gevolge
bat gehad.
«In die richting stuurde hij zijn naspormgen,
ironisch op, blijft hangende totdat prins Hein-
ricii van Pruisen zijn «geharnaste vuist heeft
laten gevoelen en zijn lauweren heeft geplukt."
China zou zich wel gaarne tegen Duitsch
land verzetten, maar het voelt zich daar te
zwak voor.
Men is te Peking weinig gesticht over de
commentaren in de Engelsche bladen, en teleur
gesteld over het feit, dat Groot-Britanië China
niet bijspringt.
Over het Engelsche eskader bericht do
Shanghai Mercury intusscliPn uit Tschifou,
dat het smaldeel bij Port-IIamilton ankert, ter
wijl Dalziet onder dagteekeriing van 28 dezer
uit Shanghai meldt, dat de Japansche vloot,
bestaande uit ongeveer 20 ten strijde uitgeruste
schepen, bij het eiland Goto, in de buurt van
van Nagasaki, op definitieve hevelen wacht.
Zij zou in overleg handelen met het Engelseh
eskader onder den schout-bij-nacht Duller.
In Japan is de toestand eenigerrnato verward,
nu de Kamer ontbonden en het ministerie af
getreden is.
De oorlogspartij dringt aan op krachtig han
delen. In de departementen van oorlog en
marine heerscht groote bedrijvigheid, en de vloot
wordt toegerust.
Ook de Vereenigde Staten schijnen zich in
de zaken van het Verre Oosten niet onbetuigd
te willen laten.
Volgens een telegram uit New-York althans,
heeft de Amerikaansche regeering besloten de
vloot in de wateren van China te versterken.
Daartoe zijn reeds kruisers naar China op weg.
Een vreemde opvatting van den gesloten
vrede hebben de Turksche autoriteiten te
Preveza.
Eerst wordt er op Grieksehe schepen ge
schoten, die de golf van Ambracië willen ver
laten. Daarop vraagt de Grieksehe gezant vrien
delijk opheldering aan de Porto, die even
vriendelijk wordt gegeven, met de toevoeging,
dat de Grieksehe oorlogsbodems de golf van
Ambracië kunnen verlaten.
En nu de Grieksehe kanonneerbooten daartoe
overgaan, openen niet alleen de forten van
Preveza, maar ook het langs den oever ge
schaarde garnizoen het vuur op het uitzeilende
eskader.
Geen der kanonneerbooten is echter door het
vuur getroffen.
Het schijnt dat men te Preveza nog graag
een weinig oorlogje wil spelen.
Wat Kreta betreft, tracht de Daily Mail
nog eens een oud en versleten balletje op te
gooien.
Het blad beweert, dal R usland als gouverneur
voor Kreta heeft aanbevolen prins George van
Griekenland.
De meeste gezanten zouden evenwel geen
ooren hebben naar dit voorstel van Rusland.
en deze stelden onbetwistbaar vast, dat zulk een
duel had plaats gevonden zelfs gelukte het hem
de personen uit te vinden, die or bij betrokken
waren geweest.
«Het komt er nu, naar wij beslist vernemen,
nog slechts op aan, te bewijzen dat dit duel
onder tegen de ééne partij gerichte voorwaarden
heeft plaats gehad, dat die partij het slachtoffer
is geworden van een samenspanning tut moord,
dien men onder den schijn van een zelfmoord heeft
pogen geheim te houden een daad, die te ge-
meener is, omdat zij gepleegd is door mannen van
den eersten stand, waarvan een zelfs een prins is."
Het stuk eindigde met de woorden
«Wij mogen dus een interessant strafproces
verwachten."
Bernard vouwde de courant samen en stak haar
in den zak.
«Als ik maar wist waar ik een belangeloozen
getuige kon zoeken," fluisterde bij naderhand.
«Baron Hehrmann! Die ook hier 1 Hij zou
mij kunnen helpen Hij zag Hehrmann op eenigen
afstand aankomen, l'tep hem te gemoot en groette
diep.
Hehrmann zag hem eerst verwonderd aan, maar
herkende hem spoedig.
«Neem mij niet kwalijk, baron", zoo begon
Bernard, «de ellende noodzaakt mij u te vragen,
mij, als u iemand voor het een of ander noodig
mocht hebben
Hehrmann gaf hem eenig geld om van hem af
te komen. Als hij hem noodig had, zou hij hem
ontbieden.
Met tranen in de oogen keek Barnard hem na
en zag, hoe hij een afgemeten groet wisselde met
iemand, dien hij ook meende te kennen.
(iVordt vervolgd.)