52"" jaargang.
Zaterdag 30 April 1898.
i\h 9614.
CUB A LIBRE.
FEUILLETON.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER; H. J. C. RQELANTS.
BUITENLAND,
G0URA1T.
ABOJWEjrEKTSi'BiJS voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
n omliggende plaatsen, p. kwart - 1.05
n franco per poat, p. kwartaal. - 1.30
Afeonderlijke nommers0.02
BÜREACt BOTERSÏRAAT ïO, Telephoon No, 123.
AxiTEBTEsmsPBiJB: van 15 gewoao regels met inbe
grip van eene Courantf 0.59
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 29 April '98.
De oorlog.
Het is moeilijk, ook slechts bij benadering,
zich een juist oordeel te vormen over de kansen
van den oorlog. Te moeilijker is dit, waar van
beide zijden de berichten blijkbaar zoo ten
eenen male onbetrouwbaar zijn. Zoowel hetgeen
van Key-West, dus van Amerikaansche, als
wat van Madrid wordt bericht, behoort met
zeker wantrouwen te worden aangenomen. De
waarheid kan eerst later blijken
Zoo ook met het bombardement van Matanzas,
waarover het volgende telegram door den cor
respondent der Ind. Beige te Key-West aan
zijn blad werd verzonden.
Het luidt:
«Hier is bericht gekomen van een belang
rijke actie tegen Matanzas, op 80 K.M. van
Havanna.
«De kustbatterijen hadden het vuur geopend
tegen den kruiser New- York, die daar Woens
dagmorgen was aangekomen.
Tegen den middag ontspon zich een ernstig
gevecht. Het Amerikaansche schip beantwoordde
ieder schot, en met bewonderenswaardige juist
heid vielen de granaten in de batterijen.
j>De monitor Puritan en de kruiser Cincin
nati voegden spoedig hun vuur bij dat van de
New-York. Langzamerhand werd het vuur
levendiger en ten slotte werd er zoo snel ge
schoten als het laden der kanonnen slechts
teeliet. Na verloop van achttien minuten waren
de batterijen van Matanzas verwoest en een
groot aantal kanonnen onbruikbaar geworden,
zoodat zij het vuur staakten.
ïDe Amerikaansche schepen trokken zich
terug zonder eenige averij. De verliezen aan
de zijde der Spanjaarden moeten zeer aanzien
lijk zijn."
Een tweede telegram van Key-West bevestigt
het eerste. Het bombardement had ten doel
het voltooien der aardwerken bij Pentagorota
te verhinderen. Op een afstand van 4000 a
7000 meters wierpen de Amerikaansche schepen
300 granaten op de Spaanscbe batterijen. Er
werd uitmuntend geschoten door de Ameri
kanen, en na ieder schot, dat op korten afstand
op de forten werd gericht, zag men het met
selwerk rondvliegen.
De New- York vertrok na het bombardement
naar Havanna, en de Puritan en de Cincinnati
verlieten eveneens Matanzas.
Een telegram uit Londen van gisteren geda
teerd zegt evenwel
«Verkeerdelijk is hedenmiddag in een tele
gram uit Key-West gezegd dat de Puritan en
de Cincinnati mede Matanzas verlaten hebben.
Integendeel, zij zijn daar gebleven en gaan voort
net de blokkade."
Een telegram van New-York aan de Temps
verzekert dat de adviso Herald, het eenige
oorloggssehip dat zich binnen een omtrek van
ï- DOOR
THEODOR DUIMCHEN,
5) -
Zooais afgesproken was, soupeerden zij samen
en rookten toen hun sigaar onder het concert op
het Pargueccilo, waar de elegante woield van
Havanna zich onder de tonen der militaiie
muziek en bij het licht der gascandelabres pleegt
te verzamelen.
Men had nog een sherry-cobbler geslurpt voor
het café Louvre on was daarna gescheiden. Gebauer
en KSihner namen aan den hoek een cocheeen
rijtuig, om naar het Paradero te rijden en met
den laatsfen nachttrein hun woning te bereiken in
Cerro. Mübïus stak het nog steeds verlichte plein
over en ging naar zijn kamer in het hotel.
Het was iets koeler geworden. Van de Bahia
uit woei een zachte bries. De bediening in het
hotel Telégrafo was voortreffelijkhij vond zijn
kamer buitengewoon goed gelucht. Maar niettemin
lag hij nog wakker op het strak gespannen zeil
doek van zijn bed, en toen hij eindelijk laat in
den nacht was ingeslapen, duurde zijn rust niet
lang. ?ijn hoop op de toekomst, de indruk der
eerste dagen op Cuba, al wat hem den geheelen
P.vond in de gedachten was geweest spon zich
-erder in zijn droomen uit in vreemde, avontuurlijke
gestalten. Terwijl bij zich onrustig era en om
minder dan 20 mijlen van Havanna bevond op
het oogenblik van het vuurgevecht, bevestigt
dat er groote schade is toegebracht aan de
haven, en dat de Amerikaansche schepen niet
de minste averij hebben gekregen.
Over het gevecht zelf wordt gezegd
«De Ncw-York had eerst het vuur te verduren
van de batterij op kaap Rubal-Gaya en van
kaap Maya, die de ingang der haven van Ma
tanzas verdedigen. Daarop antvv oordde de ATeio-
York met zijn achtduims-kanonnen en drong
plotseling full speed de baai binnen.
«De Amerikaansche schepen hadden in 18 mi
nuten tijds de Spaansche forten tot zwijgen
gebracht, wier kogels allen hun doel misten.
«De Amerikanen losten 85 kanonschoten, de
forten 25. De eersten beschouwen het bombar
dement van Matanzas als zeer belangrijk. Zij
meenen dat de vernieling der forten hun een
groot voordeel verschaft ingeval een aanval van
die zijde zal gedaan worden op Havanna, dat
niet meer dan 80 K. M. van Matanzas ver
wijderd is."
Een berichtgever aan boord van de Ncw-York
meldt nog de volgende bijzonderheden
«Admiraal Sampson had, toen hij met de
Ncw-York naar Matanzas koers zette, gezien
dat de Spanjaarden ijverig bezig waren om
verschansingen op te werpen en te wapenen.
Bovendien was hij te weten gekomen dat er
twee torpedo's waren afgezonden op de tor
pedoboot Foote. De Puritan en de Cincinnati
lagen reeds voor Havanna.
«De admiraal besloot een verkenning te doen
om op de hoogte te komen van de plaatsing
der batterijen en het soort kanonnnen, en zoo
mogelijk het werken aan de versterkingen te
doen eindigen.
«Matanzas nu ligt aan een baai, die drie K.M.
breed is, op een afstand van 4 mijlen van de
open zee. Aan de twee uiteinden der baai lig
gen twee hoogere punten, Rubal Gaya oostelijk
en Maya westelijk. Die twee punten, versterkt
door batterijen, beheerschen de baai.
«De New-York drong de baai binnen; de
Puritan volgde op eenige honderden meters
de Cincinnati kwam achteraan.
«Eerst schoten de Spanjaarden alleen van Maya,
maar weldra was het vuurgevecht algemeen.
De New-York nam Rubal-Gaya onder vuur
de Puritan beantwoordde de batterijen van
Maya, die krachtiger en volhardender schoten
dan van de overzijde. De New-York loste drie
schoten per minuut op een afstand van drie
mijlen. Op liet laatst van den strijd ging ook
de Cincinnati op 2000 meters mee doen.
«Vooral Rubal-Gaya heeft geducht geleden."
Te Parijs neemt men de Amerikaansche lezing
van het bombardement alleen onder groot voor
behoud aan,
Men beweert zelfs dat het Amerikaansche
departement van marine het verhaal van het
gevecht bij Matanzas overdreven noemt.
Veel beslister is nog de tegenspraak in een
telegram uit de Spaansche hoofdstad van dezen
inhoud
gooide en het buttisten beJdelaken in een bal aan
het voeteneinde getrapt was, lag hij afgewezen
aan donna Barbara's voeten en achter haar mede
lijdend gelaat dook grijnzend dr. Kuchier's gelaat
op, die hem op de schouders klopte en zeide
«Draag het als een man
Men kan te Havanna geen gat in den dag
siape», ook al is men eerst Iaat naar bed gegaan,
en al is de nacht nog zoo onverkwikkelijk geweest
Want 's morgens vroeg om zes uur ziet de zon
er reeds uit als in nooidelijk Europa op een heoten
middag in Augustus.
De gloed van den ontwakenden dag had Möbius
dan ook iang voor zeven uur reeds wakker ge
roepen. Van zijn prille jeugd af had hij de loffelijko
gewoonte, zich eiken morgen geheel te wasschen
en af te wrijven. Hier werd nu wel die koude
wassching vanzelf een lauwwarme, maar hij was
toch eenigszins opgefrischt, en toen hij beneden in
de groote zaal zijn glas mulato, half uitstekend
koffie-extract, buitengewoon steik, half heerlijke
room, had gedronken, nadat hij een voortreffelijke,
geurige sigaar had aangestoken, scheen de wereld
hem toch wel wat beter toe.
Hij informeerde bij den portier, of de op komst
zijnde Amerikaansche stoomboot reeds binnen was,
en toen hij hoorde dat de Columbus inderdaad van
Morro geseind was, ging hij allereerst op weg naar
het kantoor van Löber en toen naar do haven.
Toen hij uit de koele, bescbaduwda hooge marmeren
vestibule van het hotel naar buiten trad op het
schaduwlooze, door de zon beschenen plein, viel
«De telegrammen uit Key-IVest moeten
onder voorbehoud worden aanvaard. De Ameri
kaansche pantserschepen toch zijn na eeri ge
vecht van een half uur gedwongen hunpositie
voor Matanzas op te geven."
Uitvoeriger berichten dienen dus te worden
afgewacht, voordat men aan een der partijen
een overwinning, iioe weinig beteekenend ook,
zal mogen toekennen.
De blokkade van Cuba schijnt anders niet
veel te beteekenen. Behalve de Herrem die
Havanna, en de Montserrat die Cienfugos wist
te bereiken, is nog de Aviles te Nuevitas
binnengeloopen.
Daarentegen heeft de Terror het van Liver
pool en Cortinna komend zeilschip Guido, be
stemd voor Havanna, prijs gemaakt, na er eei st
jacht op te hebben gemaakt.
De Terror loste eerst een schot in de lucht.
Maar toen op de Guido alle lichten uitgedoofd
werden, vuurde de Terror verscheiden malen
met haar zesponders. De schoten troffen alle
hun doel, de loodsbrug van de Guido. Een man
der equipage werd gewond.
Het schip had een groote lading levensmid
delen en specie voor bet Spaanscbe leger op
Cuba aan boord; de waarde van schip cri lading
wordt op een millioeu gulden geschat.
Ook dit bericht komt uit Kev-West.
De Amerikanen hebben ook reeds eenige
krijgsgevangenen gemaakteen infanterie-officiev
en zijn ordonnans, die zich aan boord van een
der prijsge maakte schepen bevonden. Zij zijn in
vrijheid gesteld en naar Cuba teruggezonden.
Volgens een te Madrid ontvangen officieel
telegram van maarschalk Blanco is een deel
van het Amerikaanseh eskader in Oostelijke
richting weggestoomd naar het Bahama-kanaal.
Bij Dimas in de provincie Pinar del Rio is
een Amerikaanseh paritserschip gestrand. Een
drietal schepen zijn bezig om het weer vlotte
brengen.
Dat de forten om Havanna geschoten hebben
op de Amerikaansche schepen wordt van Spaan
scbe zijde beslist tegengesproken. Er zijn alleen
alarmschoten gelost.
Aan het departement van oorlog te Was
hington moet groote verwarring heerschen. De
meest tegenstrijdige bevelen worden gegeven
telkens blijkt dat men niet op de hoogte is of
dat er zich onvoorziene feiten voordoen.
De geestdrift blijft evenwel grooter hebben
zich reeds meer vrijwilligers aangeboden dan
noodig zijn, terwijl ook veel vrijwillige gaven
in de staatskas vloeien. De levensmiddelen zijn
zeer duur.
Over het plan tot samenwerking met de op
standelingen, hoeft generaal Miles onderhandeld
met de vertegenwoordigers der insurgenten,
met name Qucsada, die den titel van Cubaansch
zaakgelastigde heeft aangenomen en generaal
Nunez, die sedert zeventien maanden alle vrij-
in het eerst de brandende hitte als iets onver
draaglijks op hem, ondanks zijn dun, wit iitroren
pak en zijn lichte strooien hoed. Maar hij slak
toch dapper zijn zonnescherm op en begon zijn
tocht. En toen hij eerst bet plein was overgestoken
en de O'Reilly-straat afliep naar de kathedraal, ging
hot reeds beter.
Volgens de verstandige gewoonte der tropon zijn
de sliaten zoo nauw, dat er steeds schaduw, en
tusschen de huizen althans zekere koelte heetscht.
Bovendien slaan de bezitters der tegenover elkaar
liggende winkels de handen ineen om gemeen
schappelijk te zorgen voor zonneschermen, die ter
hoogle der eerste vardieping hoiizontaal over de
straat worden gespannen.
Bij Lober gaf zijn vriend Gebauer hem een
bediende van het kantoor mee, die belast was met
espeditie, de regelingen met de aduanahet doume-
kantoor, inklaring en zoo voorts, en met dezen
slanken, maaeren zoon van het eiland, die zeer
goed Engelsch en voldoende Duitsch sprak, ging
het taait verder naar de kade. De stoomboot had
Duitsche en Engeisclie machines aan boird, die
dr. Mobius in op iracht van Pacheco zelf in Dmtscli-
land en in de Vereenigde Staten bad gekocht en
die nu onder zijn toezicht ontvangen en op de te
Havanna reeds aanwezige ossenwagens der plantage
naar Las Caobas zouden gezonden worden. De
monteurs werden over ongeveer acht dagen ver
wacht.
De Columbus lag op de reede, omgeven van een
geheele flottielje lanchas, de platte zeilbooten die
het verkeer tusschen de buiten liggende stoomsche
pen en de kade onderhouden.
buiters-expeditios heeft georganiseerd en die
alle Cubaansche havens kent.
Er moet besloten zijn dat de Vereenigde
Staten de insurgenten zullen voorzien van het
noodige en met hen den veldtocht voeren. De
insurgenten-generaals Garcia en Gomez beschik
ken over 35000 man.
Als uitvloeisel van de gehouden conferentie
moet ook reeds bevel zijn gegeven lichte
artillerie in te schepen.
Een aanval der opstandelingen op Artesuna
is intusschen, naar de Invparcial uit Havanna
verneemt, afgeslagen.
Een ernstig onheil is te Easton in Permsyl-
vanië geschied. Daar zijn drie groote maga
zijnen, vol met licht ontplofbare stoffen voor
de regeering, inde lucht gevlogen. Twee dooden
zijn gevondenverscheiden personen worden
vermist, en een aantal hebben verwondingen
bekomen.
Het vermoeden bestaat dat de ontploffing
door Spaansche spionnen is bewerkt.
Anderzijds zouden de Spanjaarden een zeer
ernstig verlies hebben geleden door het in de
lucht vliegen van een fabriek van rookzwalc
buskruit te Santa Cruz.
Over de Spaansche vloot boort men nog
altijd ongeveer niets. Alleen dat de torpedojager
Destructor met drie torpedo-boo*en van Cadix
naar Ceiita (over Gibraltar) is gegaan.
Later is de Destructor naar het Oosten ge
stoomd, vermoedelijk om jacht te maken op
Amerikaansche jachten in de Middellandsche Zee.
De straat van Gibraltar wordt geheel be
streken door de te Ceiita en Algecira opgerichte
batterijen.
Op Porto-Rico heerscht gebrek. De bevolking
is er zeer opgewonden. De oorlogscoi respondent
der New-York Herald aldaar werd gevangen
genomen.
De gouverneur der Philippijnen heeft een
proclamatie gericht tot de inboorlingen, waarin
hij zegt dat hun van de Amerikanen hetzelfde
lot staat te wachten als de Roodhuiden in
Noord-Amerika,
De Amerikaansche regeering stelt aan het
Congres voor het tonnengeld voor vreemde
schepen te verhoogen tot 2 doll. 20 cent, het
geen voor de handelsstateu allesbehalve aan
genaam is.
Gisteren heeft een deputatie van Engelsche
parlementsleden en vertegenwoordigers van
scheepvaartmaatschappijen met den minister
van koophandel Ritchie een onderhoud gehad
over die wetsontwerpen tot verhooging an de
tonnengelden.
De heer Ritchie deelde zijn bezoekers mede
dat de regeering over de zaak in briefwisse
ling is met den Britsehen gezant te Washington
en de Europeesche mogendheden, wier belangen
daaibij betrokken zijn. Er zullen door alle
mogendheden verloogen tot de regeering wor
den gericht over het nadeel van den voorgestelden
maatregel voor den Europeeschen handel.
Het was een verrev.'.olijk schoon tooneolop bet
donkerblauwe water dat door den zacliten land
wind werd gekroesd, dansten de witte latijnsche
zeilen der lanchaslangs de kade lagen kleinere
zeewaardige zeilschepen, meest kustvaarders van
liet eiland, met vruchten en producten van buiten
echter, waar de kolossen onder stoom lagen, hoorde
men alleen het knarsen der schoepstakels; ruste
loos bewogen da stangen, die recht van den mast
omhoog staken, zich ais reusachtige armen, nu
eens boven de open luiken in het dek, dan weer
buiten boord; lusteloos rateldon de kettingen over
de rollen, die aan hun uiteinde hingen en zonder
ophouden hieven zij balen en kisten van allerlei
vorm uit de buik van het schip op en lieten ze
buiten boord neer in de op zij van het schip
liggende lanchas, die notedoppen schenen naast
de zwarte stalen reuzen, en die dieper in hot water
zonken door den last, die de goliath bun oplegde.
Ver achter de stoomschepen strekten zich in een
wijden hoog de blauw schemerende heuvelketenen
van Guanabacoa uit, die de havenkom van Havanna
volkomen beveiligen tegon de zee en haar tot een
der beste ankerplaatsen ter wereld maken.
De poëtische indiuk van het tooneel werd echter
spoedig verdrongen door de nuchtere werkelijkheid.
Eén lancha met machines was reeds door de kranen
op de kade gelost en met een tweede werd juist
begonnen. De douanen-aangifte begon, de eorste
carreta reed onder de kraan; een ontzaglijk breed
dek, uit balken getimmerd, op twee zeven voet
hooge wielen mot een dissel, die wel een jonge
boomstam geleek; vier sterke trekdieren er voor.
(Wordt vervolgd.)
