52"e jaargang.
Vrijdag 27 Mei 1898.
N°. 9636
Tweede Blad
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
/Kennisgeving.
Openbare Aanbesteding.
BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
Kerk en School.
SPORTr
Gemengd Nieuws.
ABOMTEMBSTSPBias voor Schiedam, per kwartaal 1 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers0.02
BVItEAr: BOTEBSTOAAÏ ffO, Telephoon lïo. 123.
Advertentieprijs: ran 15 gewone regels met inbe
grip ran eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en wethouders van Schiedam,
Gezien het verzoek van J. GROENENDAAL om
vergunning tot oprichting van een unedertj aan de
Hoofdstraat no 110, kadaster sectie L no, 1376.
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Doen te weten
dat voormeld verzoek met de bijlagen op de secre
tarie der gemeente is ter visie gelegd;
dat op Donderdag den 0den Juni a s., des na
middags ten 2 ure, ten ïaadhuize gelegenheid zal
worden gegeven om bezwaren tegen het toestaan van
dat verzoek m te brengen en die mondeling of schrif
telijk toe te lichten; en
dat gedurende drie dagen, vóór het tijdstip hierboven
genoemd, op de secretarie der gemeente, van de
schrifturen, die ter zake mochten zijn ingekomen,
kennis kan worden genomen.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het be
hoort, den 2(3sten Slei 1898.
Burgemeester en wethouders voornoemd
VERSTEEG.
De secretaris,
VEHNEDE.
CiEIHEEKTG SCHIEDAM.
Op Vrydag I© Juni a.s., 's namiddags
2 uur, zal door Burgemeester en Wethou
ders van Schiedam in het openbaar worden
aanbesteed
Het vernieuwen van een gedeelte bazalt-
en kaaimuur aan de Nieuwe Haven en het
afdammen van een gedeelte kaaimnnr langs
de Schie, beiden in de gemeente Schiedam.
Het bestek is veikrijgbaar ter gemeente
secretarie tegen betaling van f 0,50 en ligt met
de teekeningen ter inzage aan het bureau 'lei-
gemeentewerken.
De aanwijzing ter plaatse geschiedt op uins-
dag 7 Juni, 's voormiddags ten 10 ure, te be
ginnen aan de Nieuwe Haven.
Inlmldlgingsfecsten.
Te Amsterdam is, in opdracht van den minister
van koloniën, het geheele Vicloriahote! bij bet
Centraalstation afgehuurd, van 3 tot en met 9
September, ten behoeve van den sultan van Siak
en de gezantschappen van Solo en Koptei, met
het oog op de inhuldigingsplechtigheid.
Een leerplicht-curiosum.
De Haagsche correspondent van de Zutph. Ci.
deelde onlangs als curiosum mede wat erover
leerplicht te lezen staat in de Handelingen van
de Tweede Kamer van 16 Februari 1883.
De heer Clerx bracht als lid van de com
missie voor de verzoekschriften het volgende
rapport uit
sin de handen uwer commissie zijn gesteld
de volgende verzoekschriften-. IV van Johan
Herman Harms, te Rotterdam, strekkende om
den algemeenen leerplicht te doen invoeren.
»Daar dit verzoek echter niet te rijmen is
met de bepalingen der wet ah onder meerderen
die van art. 2 Burgerlijk Wetboek, de vrijheid
waarborgende voor allen die zich op het grond
gebied van den Staat bevinden, alsmede dat
slavernij en alle andere persoonlijke dienstbaar
heden, van welken aard ook of onder welke
benaming ook, niet in het Rijk geduld worden,
is uwe commissie van oordeel en heeft de eer
aan uwe vergadering voor te stellen, ten deze
over te gaan tot de orde van den dag."
s De vergadering vereenigt zich met de voor
gestelde conclusie." Aldus is geschied 16 Febr.
1883 dus nog nauwelijks 15 jaren geleden
De Zeeuw merkt naar aanleiding van deze
herinnering op, dat deze correspondent door
eene waarheid te zeggen en eene waarheid te
zwegen, feitelijk een curiosum maakt, waar er
geen is.
Hij verzuimde namelijk 't verslag der volgende
zitting na te lezen, dat hem alles zou opgehel
derd hebbeD.
Hoe geschiedde vroeger door de Tweede Ka
mer het onderzoek der verzoekschriften?
De discussie van 18 Febr, heelt 't aan 't licht
gebracht.
De leden der commissie verdeelden de stukken
onder elkander; ieder zag de hem toegeschikte
stukken door en maakte zelf op eigen hand,
volgens afspraak, zonder nader overleg te plegen
met de overige leden der commissie, de con
clusie op.
Nu waren in de toenmalige commissie 3
liberalen en 2 anti-liberalen gezeten en het
anti-liberale lid Clerx (Roomsch) kreeg het
adres van Harms om Leerplicht tot zijn deel.
Hij maakte de conclusie, las die voor, te midden
van groot lawaai; want er werd nooit geluisterd
naar het uitbrengen van dergelijke rapporten,
er werd druk door de leden onder elkander
geconverseerd en niemand wist dat dit rapport
zou worden of werd voorgelezen en dat de heer
Clerx heel ondeugend deze conclusie zou voor
stellen.
De voorzitter der Kamer, vol verbazing over-
die conclusie, wachtte opzettelijk een beetje lang
eer hij den hamer vallen liet, vroeg met nadruk
of ook iemaud het woord er over verlangde,
doch wijl er niemand zich aanbood, daar immers
niemand geluisterd had, liet hij den hamer
vallen, en zoo werd deze conclusie binnen ge
loodst.
De heer Borgesius en anderen hebben hiertegen
in de volgende zitting geprotesteerd, doch er
was niets aan te veranderen.
Sedert dien tijd hebben de commission voor
de verzoekschriften haar taak een beetje ernstiger
opgevat; mr. Harmen Smeenge komt de eer
toe dezen Augiasstal te hebben geruimd, zoodat
het binnenloodsen eener conclusie zonder voor
kennis der commissie van rapporteurs niet meer
mogelijk is.
De heer Clerx heeft er uatuuriijk grooten
schik in gehad.
Ned. Slngersbond.
In het Brongebouw te Haarlem werd gisteren
de 8e algemeene vergadering gehouden van
bovenstaanden bond.
Voorzitter was de heer E, M.S. van Santen,
die in zijn openingswoord warme hulde bracht
nan den heer J. Rooyen te Haarlem, den op
richter van den bond, die door ziekte verbinden!
was de vergadering bij te wonen.
De bond heeft nu 21 afdeelingen, 868 ge
wone en 30 buitengewone leden.
De rekening sluit met een batig saldo van
f 299. De begrooting voor 1898 99 is f 1480.23.
Tot bestuursleden werden herkozen de heeren
J. A. Schontlmler en H. J. van Zadelhof!. De
volgende vergadering zal te Groningen worden
gehouden.
Er zullen 31 aandeelen van het vakblad
worden afgelost.
Het salaris van den secretaris werd bij accla
matie en onder luid npplaus met Vu verhoogd.
Hem werd een bewaarplaats voor zijn papieren
aangeboden.
Aan den slagersgezel C. A. van Vliege te Rot
terdam wordt een bondsmedaiüe uitgereikt
wegens 35-jarigen dienst en f100 zijn toege
staan voor medailles aan onderscheidene land
bouwtentoonstellingen.
Het bondsorgaan zal voortaan zoo spoedig
doenlijk verschijnen. Afzonderlijke nummers
zullen f 0.-15 kosten en aan niet-abonnés zal
een gratis exemplaar worden toegezonden, mits
zorg worde gedragen voor frankeerkosten der
brieven die op de geplaatste advertenties komen.
Wegens de gepleegde fraude bij de stempe
ling van spek te Delft, is de stempelaar ont
slagen en is aan hem, die stempeling had ge
vraagd, voor één jaar het stempelrecht ont
nomen.
Naar een voorste! van Deventer zal alles wor
den gedaan wat mogelijk is om de bepaling in
de keurverordening te Rotterdam, dat alleen
halve dieren mogen worden ingevoerd, vernie
tigd te krijgen.
In het vakblad zal, als daaruit geen gevaar
voor den bond kan ontstaan, gewaarschuwd
worden tegen flesschentrekkers.
Een voorstel van de jGeldersche Spekslagers-
vereeniging", om een proef te nemen met mais-
voer, werd gesteld in handen eener commissie.
Het voorstel van Gouda, om de militaire
slachterijen afgeschaft te krijgen, werd verwor
pen eveneens een voorstel van Rotterdam, om
aan de afdeelingen oningevulde getuigenboekjes
af te geven.
Aan de Dordtsche vereeniging werd de raad
gegeven zich tot den gemeenteraad te wenden
om vrije keuring of althans gelijk en billijk
keurloon te verkrijgen.
Op rijkskeur zal worden aangedrongen.
Door een commissie zal een reglement wor
den samengesteld van de kenteekenen, waarop
juryleden hebben te letten bij tentoonstellingen.
Aan Amsterdam werd opgedragen een schema
te maken voor een regeling van het gezellen-
en meestersproefstuk.
Bij de Regeering zal worden aangedrongen
over te gaan met tuberculine inenting tegen
tuberculose bij runderen.
Na eenige plichtplegingen ging de vergadering
te ruim 4 uur uiteen en werd een rijtoer ge
maakt. Later was er diner bij de Gebr. Brink-
mann op de Groote Markt.
Naar de Bred. Courant verneemt, zal de heer
Van Kol, afgevaardigde tor Tweede Kamer van
de Staten-Generaal, zich metterwoon te Prinsen-
hage vestigen.
Bij Kon. Besluit is de kapt, der art. G. J. Neis-
zen, tkaus op non-act. op pensioen gesteld en het
bedrag van het pensioen bepaald op f773 'sjaars.
Bij Kon. Besluit is dc officier van gez. 2e lel. A.
Klein, van het personeel van den geneesk. dienst
der landmacht, op zijn aanvraag, voor den tijd van
1 jaar op non-act. gesteld, buiten bezwaar van de
schatkist.
Bij Kon. Besluit is eervol ontslag uit Rijks dienst
verleend aan II. Lavics, adj.-coimn. aan bet Dep.
van Waterstaat, Handel en Nijverheid.
Neb. Hkp.v. Kerk.
Synode.
In de zitting der Algemeene Synodale Commissie
van Dinsdag werd het rapport besproken, uit te bren
gen aan de Synode, omtreutde facultatieve invoering
van het parochie-stelsel, voorgesteld door het Provin
ciaal Kerkbestuur van Noord-Holland. Van het Be
stuur der Evangelische Unie was een schrijven inge
komen, waarbij het voorstel onvoldoende geacht wordt,
om in de rechten van de minderheden te voorzien.
De vergadering werd voorgelicht door een rapport van
den heer Grouemeijer, waaruit bleek, dat door hem
de kerkerade.ii der aanzienlijkste gemeenten officieus
zijn geraadpleegd, die voor de groote meerderheid het
voorstel onaannemelijk geacht.
Tot leden der spoedcommissie werden gekozen de
heeren J. W. van Hoogstraten, pred. te Edam, eo
mr. W. J. L. Umbgrove, oud-ouderling te Zutfeu, en
tot hun secundi de heeren C. E. Groncmeijer, pted. te
Amsterdam en jhr. A. C.Roell, oud-ouderling teZierik-
zee. Tot leden der guaestorale commissie werden be
noemd de heeren C. E. Gronemeijer en jhr. A. C. Roell,
en tot hun secundi de heeren J. W. van Hoogstraten
en mr. W. J. L. Umbgrove.
In de gisteren gebonden zitting der Algemeene
Synodale Commissie werd behandeld het voorstel van
hot Provinciaal Kerkbestuur van Noord-Holland, tot
facultatieve parochievorming. Dit voorstel was door
de Synode in handen der Synodale Commissie gesteld,
om daarop te adviseeren.
Besloten werd te adviseeren niet tot behandeling van
het ontwerp over te gaan, op grond datzooals bleek
uit een adres van het bestuur der Protestantsche
Unie, alsmede uit i'.c verklaringen yan onderscheiden
kerkeraden de bedoeling van het voorstel niet
duidelijk was uitgedrukt: dat bij evcntucela vast
stelling van bet ontwerp, dit toch niet gunstig door
de kerk zou worden ontvangen, aangezien de kerk
raden der groote gemeenten, op wie het voorstel van
toepassing is en die langs officieusen weg hierom
trent zijn geraadpleegd, over het geheel een ongun
stig oordeel over het voorstel hebben geveld; dat
eindelijk blijkbaar de tijd nog niet is gekomen om
ccn soortelijk voorstel aan het oordeel der kerk te
onderwerpen.
Dc vergadering meende tevens de aandacht der
Synode te moeten vestigen op het denkbeeld door een
der genoemde berkeraden geopperd, om de kerkelijke
verkiezingen districtsgewijze te laten houden, zooals
thans met de staatkundige het geval is, o. a. met de
verkiezing voor de Gemeenteraden.
Na afdoening van nog cenige stukken werd de ver
gadering op dc gcbruikelijken wijze gesloten.
Beroepen: te Gnpingc, J. W. A. Klinkamet
Bredius, cand- te Utrecht" Te Wissckerke en
's-Heer Hendrikskinderen, G. Steenhamer, cand. te
Nijkerk. To Barneveld, H. van Gricthuyscn, te
Oosterwoldc. Tc Schcrmerhorn, F. Knipscheer, cand.
Te Gelselaar en Daarle. J. C. Krovnsigt, cand.
te Dordrecht. Te Meed huizen en Zeerijp, F. Siega,
cand. te Utrecht, Te Ingcn, H. J. C. Pierson, te
Ressen en Doornik. Te Oosterdijk, F. Knipscheer,
cand. te Amsterdam. Tc Oudeschild, S. Miedema,
te Anna Paulowna c. a. Te Tzum, D. Vonk, te
Oldchroek.
Bedankt: voor IJtens en Hennaard, door G.
Steenhamer, cand. te Nijkerk. Voor Helenaveen,
A. C. Ie Grand, te Woubrugge. Voor Puiflijken
Leeuwen, door A. A. Schouten, te Wamel c. a.
Voor Blokzijl, door H Visser, te Idsegahuizen.
Voor Dubbeldam, door E. H. Jonkers, te Znid-Beier-
Iand. Voor Genemuiden, door H, Viaseher te Delft.
Aangenomen: Naar Oorschot, door F G. W.
Kemirmnn, te 's-Gravenhage. Naar Oldehoitwoldo,
door F. de Boer, te Ureterp.
Ger. Kerken.
Beroepen: te Kockengen A. Na wijn, te Mids-
land (Terschelling). Te Bleiswijk, C. Hoek, te
Schettens, en Langerhouw. te Winsum, D. Steen
huis, te Blija. Te Hindeloopen, R. J. Aalberts,
cand. Amsterdam. te Wijho, O, Wisse, cand. te
Kamperland. te Murmerwoude (Fr.j, C. J. Bos,
te OpcindeNijcga.
Bedankt: voor Zaltbommel, J. Hania Pzn to
Oosterbierum. Voor Fijnaart c. a., door C. B.
Scboemakers, te en W. Souburg.voor Berlicuvn,
door H. J. Allaart, te Harlingen B.
Hoooeb Onderwijs.
Amsterdam. Candidaatsexamen in de rechten Ber
nard Terivindf,
Leiden. Doctoraal examen in de klassieke letteren
J. G. van Pesch; theoretisch apothekers-examen C,
B. Duyster.
Middelraar Onderwijs.
Aan het christelijk gymnasium te Utrecht zijn,
met ingang van 1 September, benoemd tot leeraren
in dc oude talen de heeren E. Bessem, litt. hum.
cand. en jur. cand, en L. A. van Melle, litt, hum.
doctorandus en cand. theol.
Evenals vorige jaren zal ook in dit seizoen dc
S. C. F. C. Hermes" wederom mededingen in de
tweede klas-competitie. Verder spelen daarin mede
R. C. F. C. „Victoria", D. C. F. C. „Concor
dia", II C. C. II en L. C. F. C. „Ajax II". De
aanstaande wedstrijden zijn voor „Hermes"5 Juni
tegen H. C. C. II alhier; 12 Juni tegen „Conoordia"
te Delft; 19 Juni tegen „Victoria" alhier.
„Hennes" heeft Donderdag 19 Mei zijn seizoen
geopend met een overwinning op „Concordia" (buiten
de competitie om). De respectievelijke scores waren
„Hermes" 67 en 103, „Concordia" 19 en "I.
Zondag a.s. zal bij wijze van oefeningsmatcb alhier
een wedstrijd, gespeeld worden tegen het 1ste elftal
der H. C. C., hetwelk in de eerste klns-compctitic
mededingt.
Het Bestuur van het NederL Gymn.-Verb. richt de
volgende oproeping in zijn officieel orgaan tot zijn
leden.
De mededcelbg van 19 April heeft u doen zien,
dat alle pogingen in 't werk worden gesteld om het
verblijf ia de hoofdstad, hij gelegenheid dor inbul-
digingsfeesten, zoo aangenaam mogelijk te maken.
Het Bondsbestuur kan thans beschikken over
lokalen, waarin voor twee nachten logies is te be
komen. Een militair nachtleger zal worden opgeslagen
en voor de benoodigdheden van wasseben enz. zal
gezorgd worden. Het is te begrijpen, dat aan dit
alles groote kosten verbonden zijn en om deze ecnigs-
zins te dekken, hebben wij gemeend een prijs van
f 1 te moeten stellen voor 2 nachten logies. Wanneer
de bijdrage der feestcommissie voldoende is om de
uitgaven van een en onder te bestrijden, dan geven
wij gaarne vrij logies.
Waarschijnlijk zullen wij over 400 stellen nacht
leger kunnen beschikkenmocht de aanvrage grootcr
zijn, dan zal ook daarin worden voorzien. Het is
dus noodig tijdig te weten hoe groot het aantal
deelnemers aan de betoogiag zal zijn,omdenoodige
maatregelen te treffen.
Reeds velen hebben toezegging van deelneming
gedaan, doch nog velen ontbreken. Laat ons toch
bedenken, dat nooit de gelegenheid schooner kan zijn,
om voor onze turnzaak propaganda te maken, dan
op den 7n September 1898.
Jaap Eden en zijn vrienden Gongoltz, Lambcrjack
en Robertson zijn er slecht afgekomen met hun over
winning op de BuTalo-baan. De directie is in gebreke
gebleven de prijzen en de vooraf gestelde toelagen
uit te betalen en de kampioenen van de korte baan
hebben bun horloges, ringen en medailles in de bank
van leening moeten achterlaten om naar New-York
te kunnen komen.
Zij zullen tegen de baandirectie te Buffaln een
actie instellen.
Een beraamd duel.
In de Oude Plantage le Rotterdam zou dezer
dagen een duel plaats hebben tusschen twee
jongelieden, die op een zelfde meisje verliefd
waren.
De wapens zouden in deze beslissen, wie de
gelukkige minnaar zou wezen van het meisje
dat van buitengewone schoonheid was.
Op het bestemde tijdstip des morgens te zes
uur waren een achtal politieagenten van de
afdeeling Kralingen ter plaatse, voorts een paar
nieuwsgierige journalisten en een amateurpho-
tograaf.
De duelisten bleken evenwel van gedachten,
veranderd te zijn, ten minste zij lieten op zich
wachten,
Tragisch.
Een wielrijdster, de dochter van een geacht
predikant te Utrecht, had gisteren het ongeluk
op de Kromme Nieuwe Gracht in botsing te
