Van het le naar het 2e studie
jaar gaan over:
aanleiding van de door het hoofdbestuur gestelde
vragen.
Als vergaderplaatsen voor de algemeene ver
gadering in 1898 worden voorgesteld 's-Graven-
hage en Utrecht.
Het hoofdbestuur van het Ned. Ond. heeft de
afdeelingen verzocht de volgende vragen aan be
spreking te onderwerpen en de antwoorden vuor
1 Juli in te zenden
1. Wordt er in uwe omgeving iets gedaan
voor het onderwijs van schippers- en kramers
kinderen
2. Zijn u plaatsen bekend, waar vee! schippers
en kramers hun domicilie hebben
3. Weet u iets omtrent het aantal hunner
kinderen
4. Is u iets bekend omtrent het schoolbezoek
dier kinderen
Aan het verslag van de gewestelijke ver-
eeniging Zuid-Holland, van het Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap over het jaar 1897,
is het volgende ontleend
Op 1 Januari 1897 telde het gewest Zuid-
Holland 28 afdeelingen en in den loop van '97
is dit aantal nog met 1 vermeerderd door de
oprichting van de afdeeling Leerdam, met 10
leden.
Het aantal leden bedraagt ruim 1340. Voor
standers zijn er in Zuid-Holland slechts 8.
Uit de ingezonden verslagen van de afdee
lingen blijkt, dat in alle afdeelingen aan de zaken
van liet Genootschap de noodige aandacht is
gewyd; enkele afdeelingen behandelden uitslui
tend genootschapszaken.
Het ondersteuningsfonds mocht zich in alge
meene belangstelling verheugen. In elf afdee
lingen zijn sub-commissiën gevestigd en waar
zulks niet het geval is, trachten de leden allen
naar hun vermogen toch bij te dragen voor deze
goede zaak.
Uit de meeste verslagen blijkt verder, dat er
behalve genootschapszaken ook onderwerpen
ontleend aan de paedagogiek, aan de letter
kunde, aan land- en volkenkunde, enz., zijn
behandeld en dat er een aangename toon
heerschte, die getuigde van onderlinge waar-
deeriug ook bij verschil van opvatting.
Het bezoek aan de vergaderingen liet over
het algemeen te wenschen over; bij de meeste
afdeelingen is het bezoek het grootst, als er
genootschapszaken of wetsvoorstellen worden
behandeld.
De ontvangsten bedroegen in 1897 f 345,47'/»,
de uitgaven f304,50, saldo derhalve f40,9TA.
Uit het gewestelijk bestuur traden de heeren
R. J. Kortmulder, N. Cramer, H. J. W. Iluber
en H. J. Hjjman, zoodat het gewestelijk bestuur
thans is samengesteld uit C. W. Valken, voor
zitter, mej. B. W. Corneider, secretaresse,
J. Kuyk, penningmeester, en J. A. Koenraads,
H. A. Ekker, J. van der Schenk, Nic. Beye
en W. Visse, de laatste tevens gedelegeerde
van het gewest in de gewestelijke commissie
van het ondersteuningsfonds.
Tweede Kamer.
De afdeelingen der Tweede Kamer zijn giste
ren gereed gekomen met het onderzoek van
al de wetsontwerpen die aan de orde waren
gesteld. Aanstaanden Dinsdag te 11 en te
ltya ure komen de afdeelingen weer bijeen tot
overweging van de z.g. Ongevallenwet.
Nieuw telegramtarief.
De Staais-Courant bevat het Kon. besluit van
den 20 Mei j.l., houdende wijziging van het regle
ment voor den dienst der Rijks-telegraaf. Het
eenige artikel van dat besluit luidt als volgt
«De seinkosten voor telegrammen tusschen
twee Nederlandsche kantoren in verschillende
plaatsen bedragen 25 cent voor de eerste tien
woorden of minder; 5 cent voor elke volgende 5
woorden of minder, van 11 tot en met 50 woor
den, en 5 cent voor elke volgende 10 woorden
of minder voor de woorden boven 50.
«De seinkosten voor telegrammen tusschen
een Rijkskantoor en de binnen den bestellings-
kring van dat kantoor gelegen bijkantoren (lo
caal telegrammen) bedragen 15 cent voor de
eerste 10 woorden of minder: doch worden
voor de woorden boven 10 berekend als in het
eerste lid van dit artikel voor de gewone tele
grammen is bepaald."
Leerplicht.
In de vergadering van «Christelijk-nationaal
schoolonderwijs" is o. a. behandeld het bekende
tegen het wetsontwerp op den leerplicht ge
richte rapport. De bespreking werd ingeleid
door mr. Th, Heemskerk en eindigde met de
aanneming van rapport en conclusion onder
applaus. Prof. Fabius had vooraf aan het slot
der discussie den wensch uitgesproken, dat er
van het wetsontwerp, dat stamt op «de sata
nische idee der revolutie", niets zou komen
hetgeen eveneens met applaus begroet werd.
De nlenvre vfce-president van den Raad
van. Indië.
In tegenstelling met JRet Vad. wordt in
Insulinde gewezen op het bedenkelijke der be
noeming van den heer De Meester
«Men heeft, zegt laatstgenoemd blad, meer
malen de afschaffing of ten minste de reorga
nisatie bepleit van dat hooge Regeeringslichaam
op grond, dat zijn nut niet opwoog tegen de
kosten.
Deze benoeming is een zeer eigenaardig tee-
ken, hoe weinig eischen gesteld behoeven te
worden aan een voorzitter van dat coilege.
Hiermede wordt niet bedoeld iets af te dingen
op de buitengewone bekwaamheden van den
nieuwen titularis maar men kan toch moeielijk
beweren, dat zijn commiesschap ter provinciale
griffie te Zwolle van 18751885, zijn secreta
risschap der gemeente Groningen van 1885
1892, ja zelfs zijn administrateurschap der
Generale Thesaurie bij het departement van
Financiën van 1892 tot heden, ook maar in
de verste verte zweemt naar een voorbereiding
voor de hooge betrekking, die hem thans wacht.
Zeker is het, dat het een moeielijk te ver
gulden pil is voor de tegenwoordige leden van
den Raad van Indië. Ontmoedigend is zulk een
benoeming trouwens voor elk Indisch ambte
naar. Weldra begint nu weder liet groot-ambte-
naars-examenten overstaan van een breede
commissie van mannen, die hun sporen verdiend
hebben op het gebied van velerlei vakken van
Indologische wetenschap, zullen tal van jonge
lieden streng vergelijkend worden beproefd voor
een luttel aantal plaatsen.
Strenge, zeer strenge erichen stelt de Staat
aan hen, die, zij het aanvankelijk in de nederige
betrekking van ambtenaar ter beschikking, zullen
waardig gekeurd worden in kolonialen dienst te
treden. Maar als de eerste van het hoogste col
lege in Indië wordt schier te gelijker tijd iemand
benoemd, die, hoe bekwaam ook op zijn eigen
gebied, van Indië niets weet, er nooit was en
nooit van eenig Indologisch vak studie maakte.
Is het ontbreken van kennis van Indische
zaken juist een aanbeveling, met het oog op
door te voeren bezuinigingen, die niet licht
zouden gesteund worden door iemand, die
Indische toestanden kan beoordeelen En koos
men daarvoor een Nederlandsche financieele
specialiteit 1"
Van andere zijde wordt aan Insulinde ge
meld, dat de benoeming van den heer De
Meester inderdaad gevolgd zou zijn op een
verzoek van den Gouverneur-Generaal om uit
zending van een financieele specialiteit.
fcdir-expeditie.
Gisteren berichtten wij, dat aan het departe
ment van koloniën het volgende telegram was
ontvangen van den gouverneur-generaal, ge-
dagteekend 3 Juni
«Eergisteren van Segli uitgerukteerste
object Garoet genomen; de vijand vuurde veel,
maar hield geen stand. Toekoe Oemar is terug
getrokken, waarheen onbekend. Onzerzijds ge
sneuveld 3, zwaar gewond 3 en licht gewond
12 militairen beneden den rang van officier".
Volgens particuliere berichten van het IIhl.
zouden de verliezen onzerzijds grooter zijn
geweest. Van den correspondent te Medan ont
ving dat blad gisterrsamiddag het volgend tele
gram
«De Pedir-expeditie is op 1 Juni voorwaarts
getrokken en heeft Garoet Aree bemachtigd en
bezet gehouden. Oemar had zicli uit de voeten
gemaakt.
«Onzerzijds zijn 10 gesneuveld en 19 gewond.
De verliezen der Atjehers zijn onbekend.
«De expeditie trekt verder."
De correspondent te Batavia seinde het vol
gende
«De colonne Van Heutsz heeft to Garoet
haar bivak opgeslagen. Tot gisteren waren onze
verliezen 10 dooden en 19 gewonden, allen be
neden den rang van officier. Des avonds werden
de gewonden naar Segli vervoerd.
«De pretendent-sultan is te KampoDg Latigga,
Polim te Padang Tidji. Toekoe Oemar is terug
getrokken, men weet niet waarbeen.
«De gezondheidstoestand is goed, weersge
steldheid gunstig."
Koninklijke Militaire Academie.
De uitslag der gehouden overgangsexamens
is als volgt
Van h e t 2e naar het 3e studie
jaar gaan over:
Infanterie hier te lande: F. II
Prager, C. A. Bik, R. C, Bakker, jhr. C. M.
Storm van 's Gravesande, f. H. Reynders, N.
Visser, O. G. James, H. G. Keppel Hesselink,
El. W, van Kerkwijk, G. A. W. Massink, P.
Clerx, C. L. A. J. Graaf van JAmburg Stirum,
L. L. P. Calkoen, F. E. Jochim van Nootdorp,
A. J. van Lakerreld de Ileus, II. Jespers,
W. P. P. Tielenius KruythofT,
Cavalerie hier te lande: II. A. C.
Fabius, jhr. J. W. Godin de Beaufort, J. B.
van der Dussen, W. J. Jeltes.
Infanterie O o s t-I n d i II. A. Cramer,
P. C. Haalmeijer, J. C. A. Bannink, II. L. van
Hoogstraten, jhr. \V, E. van der Does de Bije*,
E. L. de Kok, C. A. Remmert, J. J. Sparry, W.
C. Lemei, P. R. D. de Kok, J. Oudsburg*, W.
Lnsonder, J. J. C. Geul', A. K. Nanniug, J.
Feikema, W. II. Cassa, W. Bneno de Mèsquita,
J. II. A. de Voogt, J. M. Scheurer', B. W. van
Weideren baron Rengers', N. Wiegand, C. van
Roggen, P. A.Charbon', I). G. Draaijer*, J. W.
M. Diemont', F. II. A. Brans', J. F. K, Hansen.
Cavalerie Oost-I ndië. G. van der
Zoo de Jongh*, D. C. Dinger*, G. B, F. van der
Schoot*.
Infanterie hier te lande: W.
Arriens, J. M. van der Made, A. Rietveld, C.
E. Stolk, D. J. Gorter, J. J. Quadekker, J. J.
Hoogeboom*, G. II. O. W. van der Nagel, J. J.
Coliard, W. C. C. van Strijen, L. J. de Wolf,
F. G. H. M, Steenberghe, J. Kamphuis Suer-
mondt, J. A. ten Cate, H. J. van der Take,
J. T. Heins, E. R. Bgleveld*.
Cavalerie hier te lande: A. Die
mont, A. Sprée*, F. J. J. baron van Heemstra,
L. H. H. Crommelin, A. H. W. van Blijenburg*,
H. L. E. G, J. Werner, H. L. Stennekes*.
Infanterie O o s t-I n d i C. P. Win-
ckel, M. J. van Lakerveld, M. J- E. Bos, W. K.
L. H. C. Campen, C. W. ten Brink, G. A,
gchefier, H. J. Vermeer, C. Schultz, S. G.
Badings*, E. Franssen, E. Sieburgh', H. J. K.
Schuitenvoerder, B. W. A Koopman, J. A. van
Velthuvsen, E. J. van Son", J, II. F. Gelpke',
W. C. Okhuyzen', E. L. A. Bouman, M. J,
Berckenhofi", P. V. M. 1*'. Amoit*, W. de Vos
tot Nederveen CappeP, P. H, de Boer, J. J.
Riel', II. J. A. van Geuns*, A. II. Hofkamp, C.
G. Bach", L. V. Ledeboer*, A. J. Rooseboom,
G. A. Veenendaal, A. II. Bennewitz, D. M.
Püstma*, F, W. Bering*, W. J. Meynema', J.
E. Stok', L. Derajanl', j. D. P. Bouman*, H,
J. Schmidt*, H, W. Warnsiock, A. M. Verhaar*.
Cavalerie O o s t-I n d i A. Jvan
Riemsdijk', H. D. Simon*.
Eén cadet heeft niet, één slechts gedeeltelijk
aan het examen deelgenomen.
Voorwaardelijk.
De vrouw in Indië.
Omtrent de samenkomst ter bespreking van
den arbeid der vrouw op verschillend maat
schappelijk gebied in onze Indische bezittingen,
welke op 22, 23 en 24 Augustus in de Congres
zaal van het gebouw der tentoonstelling van
vrouwenarbeid te 's-Gravenhage zal plaats
hebben, kan het volgende worden medegedeeld.
De samenkomst zal Maandag 22 Augustus
10 uur 's morgens worden geopend. Door den
heer R. A. van Sandick zal een kort woord
worden gesproken over den beschavenden
invloed der vrouw op de Europeesche samen
leving in Indië. Vervolgens zal dr. R. F. P.
Maasland spreken over ziekenverpleging door
vrouwen en des namiddags 2Vs dr. S. Monniken
dam over vroedvrouwen en hare opleiding.
Dinsdag 23 Augustus, *10 uur 's morgens,
zal mevr. de wed. J. P. EsserHovy de taak
der vrouw bij de Christelijke zending behande
len en zal mevr. D. van AsseltMalga over
hetzelfde onderwerp spreken terwijl des namid
dags 2Vs uur mevr. de douair. jhr. A. Klerck
geb. jkvr, van Hogendorp het onderwerp zal
inleiden «De werkkring van de Vereeuiging
tot bevordering der zedelijkheid in onze over-
zeesche bezittingen."
Eindelijk zal op Woensdag 24 Augustus des
morgens *10 uur dr. A. A. Fokker spreken
over: «De opleiding der Indo-Europeesche
vrouw, vooral uit het oogpunt van kunstnij
verheid en ambacht", en des middags 2l/a uur
de heer W. F. G. L. Haanstra over: «De op
voeding der vrouw voor hare taak als moeder."
Toonkunst.
Den lSen van deze maand zal te Bussum
de negen-en-vijftigste gewone algemeene ver
gadering van de Maatschappij tot Bevordering
der Toonkunst worden gehouden. Mr. L. J.G.
van Ogtrop moet als hoofdbestuurder worden
vervangen, waartoe worden aanbevolen mr. J.
B. Roelvink en de heer J. Weetjen.
Van de afdeelingen konten dan in behande
ling de volgende voorstellen
De afdeeling Dordrecht stelt voor een fonds
te stichten waaruit aan leeraars en leeraressen
bij de inrichtingen voor onderwijs der maat
schappij, onder nader vast te stellen voorwaar
den, een pensioen uitgekeerd zou kunnen
worden.
Het hoofdbestuur, sympathie gevoelende voor
liet denkbeeld door het bestuur der afdeeling
Dordrecht uitgesproken, heeft gemeend dit
denkbeeld aau de goedkeuring der algemeene
vergadering te moeten onderwerpen alvorens
een uitgewerkt voorstel wordt ingediend. Het
uitwerken toch van het denkbeeld is van zeer
omvangrijken aard en zal opgedragen moeten
worden aan een specialiteit op het gebied van
levensverzekering.
De afdeeling Nijmegen vraagt een extra-
toelage van f 400 tot dekking van het nadeelig
saldo, ontstaan doo'r de zeer geringe ontvangsten
van het huishoudelijk muziekfeest, gegeven in
*1897.
Als toelichting tot dit voorstel dient, dat uit
de rekening en verantwoording van het muziek
feest blijkt, dat de ontvangsten zeer ver beneden
de raming gebleven zijn. Daardoor is ontstaan
een nadeelig saldo van f 1.636.15. Inderdaad
meent de afdeeling Nijmegen, dat zg in deze
bijzondere omstandigheden een beroep mag doen
op een welwillende beschikking der algemeene
vergadering. Het geringe bedrag der ontvangsten
toch was geheel onafhankelijk van de voorbe
reiding en van de inrichting van het feest.
De afdeeling Utrecht wenscht in Juni 1899
een tweedaagse!) muziekfeest met kunstenaars
concert te geven en vraagt daarvoor een crediet
van f2800 tot dekking van het eventueel tekort.
Het hoofdbestuur wenscht ditmaal geen be
paald prae-advies uit te brengen het acht het
houden van een tweedaagsch muziekfeest in
een der grootera afdeelingen zeer zeker wen-
schelijk. Toch moet het wijzen op den toestand
van het muziekfeesten fonds. De besturen der
afdeelingen en de leden der maatschappij kun
nen zelf nagaan in welken treurigen toestand
dit fonds zal verkeeren, wanneer een crediet
van f2800, zooals de afdeeling Utrecht vraagt
toegekend zal worden.
Voor het geval dat de aanvraag der afdeeling
Utrecht niet door de algemeene vergadering
mocht toegestaan worden, vraagt de afdeeling
Alkmaar de voorkeur voor het houden van een
huishoudelijk muziekfeest ter viering van haar
25-jarig bestaan.
Als vraagpunt stelt het hoofdbestuur:
I. Is het in het belang der leden-kunstenaars
en der Maatschappij in de toekomst de leden
kunstenaars te splitsen in twee categorieën, en
wel stemhebbende leden-kunstenaars en niet-
stemhebbende leden-kunstenaars
Stemhebbende leden-kunstenaars zouden zij
zijn die in 't bezit zijn van een diploma der
Maatschappij en zij, die op een vergadering van
stemhebbende leden-kunstenaars bij ballotage
zijn aangenomen.
Niet-stemhebbende leden-kunstenaars zijn alle
overige kunstenaars, die als leden bij de Maat
schappij zijn ingeschreven.
Alle leden-kunstenaars zonder onderscheid
hebben eventueel recht op een toelage uit het
Kunstenaarsfonds.
II. Is het in 't belang der leden-kunstenaars
en der Maatschappij jaarlijks een vergadering
van leden-kunstenaars te doen plaats hebben?
Woede wenken.
Nu het onvermijdelijke daar is, en de afschaf
fing der plaatsvervanging bij de militie zeer
waarschijnlijk ook door de Eerste Kamer zal
worden goedgekeurd, geeft de pastoor Bots te
Leiden in de Maasbode twee wenken, die ook
voor niet-katholieken zeer behartigenswaard zijn.
Hij noemt ze: kracht tegen den alcohol en goede
kennis der pulliciteilswegen.
Met deze wel wat vreemdsoortige uitdruk
kingen bedoelt hij
lo. dat de «vaders en moeders, meer nog
dan feitelijk reeds geschiedt, hun jongens van
kindsbeen at sterk moeten maken tegen de jene
verbekoring". Dat daartoe «hier en daar een
ouderpaar zoodoende eerst ook de eigen levens
wijze moet herzien", noemt de pastoor B.
te recht «een heil dat dan meteen wordt
meegenomen".
Geen beter raad kan aan onze bevolking ze
ker gegeven worden, nu het drankgebruik hier
te lande nog zoo schrikbarend hoog is en alleen
aan belasting ongeveer 27 millioen 's jaars
kost.
2o. dat de miliciens leeren, dat tegen mis
bruiken in de kazernes enz. de weg der publi
citeit voor hen open staat en «de redactie van
elke ordelijke courant in Nederland ieder die
waarachtig op goede gronden tegen genoemde
zaken in de courant optreden wil, gaarne
voorthelpt en den weg wijst, met geheimhouding
van naam".
Als deze beide wenken van pastoor B. worden
opgevolgd, zat stellig voor de schrikbeelden; die
velen zich thans nog van den militairen dienst
plicht vormen, geen reden meer bestaan.
(H)
Haven te Scheveningen.
Men schrijft ons uit 's-Gravenhage
De Commissie voor de Zeehaven te Scheve
ningen, den 39en Juni 1896 bij Kon. Besluit
benoemd, heeft thans haar verslag aan den
gemeenteraad openbaar gemaakt.
Zij stelt den gemeenteraad voor
te besluiten tot aanleg van gemeentewege
vau een visschershaven, in den geest van een
ontwerp van de heeren de Bruyn c. s. met
verzoek aan de regeering voor rekening van
het rijk te maken en te onderhouden een
buitenhaven als toegang tot een vanwege de
gemeente te maken visschershaven te Scheve
ningen, in den geest van dat ontwerp van de
heeren de Bruyn c. s,, en voorts met verzoek
aan de Prov. Staten, om aan de gemeente voor
den aanleg van een visschershaven te Scheve
ningen een subsidie van 3 ton te willen blijven
toekennen.
Volgens het bedoelde ontwerp van de heeren
de Bruijn c.s. is de havenbodem aangenomen
op 2 M. -F A. P. Bij gewoon hoog water zal
zij dus een waterdiepte hebben van 3.01 M.,
bij gewoon laag water van 1,38 M. Zij draagt
daardoor het karakter van tij-haven, zooals vele
kleinere havens in het buitenland.
Als plaats voor de haven is aangawezen het
Duinterrein tusschen den vuurtoren en de mon
ding van het afvoerkanaal.
De ontworpen haven bestaat uit een buiten
haven, gevormd door het uitbrengen van twee
havenhoofden, en binnenduins een binnen-voor-
haven en een los- en berghaven. De ingang van
de buitenhaven is breed 130 meter.
In de binnenhaven zullen 48 schepen tegelijk
kunnen lossener zijn ontworpen scheepshel
lingen en -werven, en remmingswerken, leg
en losplaatsen. In 't geheel zullen in de binnen
haven 312 bomschuiten kunnen worden opgelegd.
Spoorweg-aansluiting kan worden verkregen
met den stoomtramweg der H. IJ. S. M.
Voor onbruikbaarmaking, zoo noodig, is
gezorgd.
De kosten van aanleg worden geraamd op
2 millioen gulden, en die voor het onderhoud
op f 45.000.
Op het te Antwerpen geopende Internationaal
Congres ia het belang van verwaarloosde kin
deren, ontslagen veroordeelden en landloopers,
zijn voor Nederland benoemdtot onder-voor
zitter mr. Rethaan Macaré, lid der Tweede
Kamer en officier van justitie te Haarlem, en
tot secretaris de heer Simon van der Aa,
referendaris van de afdeeling gevangenissen enz.
aan het departement van justitie.
De datum van het jubilé des heeren A. K. P.
F. R. van Hasselt, gedelegeerd lid bij den Raad
van Administratie der H. IJ. S. M., is niet 14 Juli,
zooals wij gisteren meldden, maar 10 Juni.
