Vrijdag 17 Juni 1898
N°. 9653.
52""1 jaargang.
Eerste Blad
VROUWENSTRIJD.
P. LOOPUYT
H. J. VERSTEEG
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Ter Stembus.
FBXJILLBTON.
UITGEVER: H. J. C. EOELANTS.
BUITENLAND.
GOURANT.
ABOWrawiirrwiijii T«#f Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
A&onderlijke sommen>0 02
BUREAU: BOTERSTRAAT 70, Tclcphoon No. 123.
A»YEBTanTtKPnxjsvan 16 gewone regels met inbe
grip Tan eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Onze laatste opwekking tot de kiezers van
ons district om morgen (Vrijdag) ter stembus
te gaan kan kort zijn.
In onzen wakkeren burgemeester, den heer
H, J. Versteeg en in ons volijverig raadslid,
den heer P. Loopuyt hebben wij een paar can
didates waarvoor ieder die het wel meent met
ons district, graag in het vuur gaat.
Ze zijn de volkomen weerspiegeling van het
herlevend SchiedamVersteeg, onder wieDS
leiding eindelijk weer wat energie kwam in
onze haast doodbloedende stad, Loopuyt die de
incarnatie is van den band tusschen Schiedam,
Overschie en Kethel geknoopt.
Beter dan wie ook kunnen deze beiden als
leden der Staten de belangen van ons district
te 's-Gravenhage vertegenwoordigen, beter dan
wie ook zijn zij op de hoogte van wat Schiedam
en omgeving voor zijn ontwikkeling behoeft en
door hun uitgebreide relatiën zullen zij veel
voor ons kunnen en willen doen.
Onbevooroordeeld zal ieder, ook de tegen
stander, toegevengij liberalen, zijt met uwe
candidaten ditmaal al bijzonder gelukkig, zij
verheugen zich in een groote populariteit van
de beste soort.
Wie staan tegenover onze candidaten?
De heer A. C. A. Nolet, een man stellig,
die groote waardeering verdient, maar die,
waar men naar Schiedam's belang vraagt in
de Staten, het zeer zeker moet afleggen bij
den heer Loopuyten de heer Krapeen
Hagenaar voor wier. men tot aanbeveling slechts
■weet bij te brengen dat szoo'n Haagsche
ingenieur zeker wel op de hoogte zal zijn
van den watertoestand in de naastbijgelegen
deelen der provincie", en van wien men vraagt,
alweer als aanbevelingdzou hij wel zoo ver
werpelijk zijn')
Dat zijn al heel zwakke argumenten men
zal het ons toegeven.
Daaarvaor moet een man als Versteeg, die
onze stad door en door kent, vallen, en daar
voor moet een uitnemend zittend lid
uitgeworpen worden.
En waarom om een politiek winstje, dat
Wij cursiveeren.
DOOR
HERMANN HEIBERG.
19)
»£én hoop bestaat er misschien nog, freule",
hervatte Axel. jU her.nnert zich wel dat, naar graaf
Knut mij vertelde, PrestÖ verloofd is. Misschien
heeft toch alleen de gemeenschappelijke zaak en
hun overeenstemmende opvattingen hen tot elkaar
gebracht."
«Ja, oorspronkelijk is zij wel daardoor tot hem
gelrokken," zeide Lucile«maar hem beeft
geloof dat vrij beslist haar geld en de bevredi
ging van zijn grenzelooze eerzucht verlokt. Te dien
einde za! hij ook zijn verloving ten gunste van
Imgjor verbreken. Ik acht dien man tot iedere
slechtheid in staat, voorzoover het oen het ver
krijgen van macht en rijkdom gaat
«Ik beoordeel Prestö eveneens ongunstig hij is
mij bovendien ontzaglijk antipathiek. Maar dat zou
ik toch niet durven onderschrijven. Voor eerloos,
voor een schurk houd ik hem niet. Hij is een
sterk egoïst en een dweeper, maar
«Ja, ja, dat is juist uw weldadig aandoend
karakter. Ofschoon de natuur u een zoo scherp
verstand beeft geschonken, ofschoon u een flinke
dosis levenservaring bezit, blijft u toch een ver
trouwend hart en geloof in menschen bewaren 1
En zulke mannen als u, bij wie dat samengaat,
vindt men juist zoo weinig. Waar ligt de ware
harmonie tusschen verstand en hart, tusschen
strenge beginselen en edelmoedigheid?"
toch niet te behalen is, en dat, al ware het
behaald, geen winst zou blijken.
Wij hebben te veel goed vertrouwen in het
doorzicht onzer medeburgers in dit district,
dat wij niet gaarne aan de victorie onzer candi
daten gelooven. De groote meerderheid der
kiezers zal, hopen wij. de waarachtige belangen
van Schiedam en dit geheele district boven
politieke overwegingen weten te stellen, waar
mede wij wel achteruit, maar niet vooruit
raken in onze stad.
Maar toch sporen wij onzerzijds tot groote
krachtsinspanning aan. De verkiezingen deze
week in andere districten van ons vaderland,
met name in Amsterdam, kunnen ons doen
zien, hoe de niet-liberale partij in stilte maar
met groote kracht arbeidde en hoe zij aldus,
de tegenpartij tot weinig krachtsinspanning
prikkelend, de overwinning behaalde.
Laat hier het niet aldus gebeuren, maar
vervulle hier ieder trouw zijn burgerplicht.
Laten dan morgenavond met groote meerder
heid uit de bus komen onze candidaten
en
Algemeen overzicht.
Schiedam, 16 Juoi
'98.
De expeditionnaïre troepenmacht is uit Tampa
vertrokken. Vijfendertig transportschepen zullen
het leger overbrengen, het grootste voegen
de telegrammen er bjj dat sedert den Krim-
oorlog over zee werd gezonden. Veertien oorlogs
schepen begeleiden de transportschepen.
Tegelijk is ook de tweede expeditie naar de
Philippijnen vertrokken. Van Honolulu af zal
zij mede geeonvoieerd worden door oorlogs
bodems.
Eerst nu gaat dus blijkbaar de strijd met
volle kracht beginnen. Manilla moet vallen in
het Oosten, Santiago in het Westen, en na
Santiago het geheele eiland.
De laatste dagen lijken wel eenigszins de
stilte voor den storm te zijn geweest. Wel is
er te Guantanamo voortdurend gestreden, maar
het belangrijke van dien strijd is alleen gelegen
in het feit dat de Amerikanen, zij het ook met
moeite, zich wuen te handhaven.
Zelfs hebben zij volgens een gisteren te
New-York ontvangen telegram 400 Spanjaarden
op de vlucht gejaagd, waarbij éen Amerikaan
gewond en veertig Spanjaarden gedood werden.
»U beschaamt mij diep, freule
mik zeg wat ik meen, graaf Debn. En indien
Imgjor niet krank was haar overspannen ideeën
zijn van ziekeiijken aard dan zou zij de goede
vrouw zijn voor een man als uAch, mijn
moeder heeft veel te verantwoorden I Zijzij
heeft Imgjor door overgroote strengheid in haar
jeugd naar deze wereld van verzet gedreven
«Hoe? Dat zegt d, freule Reeds een andermaal
zinspeelde u op iets dergelijksHoe pijnlijk is het
voor mij dat u in een in roijn oogen zoo uitmun
tende vrouw als uw moeder is, niet alles kan
prijzen, dat u haar niet onbeperkt lief heeft
Lucile trok de schouders naar achteren, zoodat
de volmaakte vormen van haar aristocratiscue
gestalte in de onberispelijk zittende japon van
teêr-groene zijde nog schooner uitkwamen. Zij
kiemde de fijn gesneden lippen opeen en zeide
toen met krachtigen nadruk
«Toch niet; ik heb mijn moeder innig lief. Maar
juist omdat ik haar zoo lief heb, zou ik wiiien dat ik
haar als het hoogste ideaal kon beschouwen. Er
is iets dat ik niet begrijp. Ik spreek met alleen
over mama's houding ten opzichte van Imgjor
Op dit oogenblik tikte graaf Lavard aan zijn
glas om een dronk uit te brengen op de gasten.
Daardoor werd Lucile in haar uiteenzetting ge
stoord, en bovendien bemerkten beiden dat men
hen gadesloeg. Dientengevolge richtten zij hun
blikken onafgebroken op den spreker, en slechts
eens sloeg graaf Delm een blik op zijn omgeving.
En toen die ook op Imgjor viel, zag hij eerst dat
Prestö haar iets toefluisterde, en toen dat zij hem
haastig met een harer lieve blikken antwoordde,
een dier blikken waarin het gansche wezen van
haar liefderijk gemoed zich uit i.
Maar een nog sterker bevestiging zijner droeve
Deze cijfers rieken anders wel eenigszins
naar den muilezel van Matanzas
Admiraal Sampson heeft aan den minister
van marine bericht dat Asseradores, een stad
westelijk van Santiago, door troepen onder
graaf Rabi, gesteund door de insurgenten onder
Gaicia, is bezet.
Van Spaansche zijde wordt gemeld dat Maan
dagnacht een Amerikaansch schip den ingang
der baai van Santiago naderde. De Spaansche
batterijen dwongen het zich te verwijderen.
Dinsdagmorgen kwamen een Amerikaansche
kruiser en een adviesjacht naar den ingang der
baai toe en losten 60 kanonschoten op de ver
stel kingen, zonder daaraan echter schade toe
te brengen.
Wat den toestand op de Philippijnen betreft,
daaromtrent zegt een telegram van generaal
Augusii, den kapitein-generaal, gedagteekend
8 dezer, het volgende:
»De toestand is nog steeds kritiek. De hoofd
stad is door den vijand ingesloten. Ik heb mijn
troepen bijeengetrokken binnen de lijn der
forten, van afstand tot afstand bevestigd door
grachten.
üDe gemeenschap is nog altijd verbroken.
Ik verwacht generaal Marret met versterkingen,
maar ik heb geen tijding van hem ontvangen.
»De blanke bevolking der voorsteden heeft,
uit vrees van door de opstandelingen vermoord
te worden, zich liever willen blootstellen aan
een bombardement en is geweken naar de
vesting. Wanneer het bombardement zal aan
vangen, is onbekend."
De Petersburgsche Novosti wijdt een artikel
aan den oorlog, waarin zij dezen bespreekt uit
het oogpunt van zedelijkheid en beschaving.
Het blad noodigt Spanje uit de bemiddeling
der mogendheden in te roepen, terwijl het
tegelijkertijd de wijze, waarop de Amerikanen
met minachting van alle beginselen van het
volkenrecht den oorlog voeren, scherp afkeurt.
Het is hoog tijd, zegt de Novosti, een einde
te maken aan een weerzinwekkenden strijd
voorda 'e Amerikaansche bommen alles op de
Antiller /ernield hebben, voordat de Europeesche
bevolking der Phillippijnen vermoord wordt
door de inboorlingen onder welwillende tus-
schenkomst van den Amerikaanschen vlootvoogd.
Welke daden van geweld, welke vreedheden,
vraagt het blad, moeten nog worden afgewacht
voordat Europa het recht al hebben te zeggen
ï>Genoeg Houd op I"
Van meer belang dan deze platonische ver
ontwaardiging is voor de Vereenigde Staten de
dreigende inmenging van Duitsehland op de
Philippijnen.
Vier oorlogsschepen met 3000 goed gedisci
plineerde manschappen aan boord, onder admi
raal Diederichs, dezelfds die ook Kiautschauin
bezit heeft genomen, bevinden zich in de baai
vermoedens kreeg graaf Dehn toen hij kort vóór
het eind der partij, zonder het te willen, getuige
was van een gesprek tusschen haar en Prestö.
Toen hij het park, waarheen allen en ook hij
gegaan waren, voor een oogenblik verliet ora uit
het rooksalon naast de eetzaal een sigaar te halen,
zag hij in de laatste Imgjor en Prestö elkaar
teeder de hand drukken en hoorde hij het jonge
meisje duidelijk zeggen
«Dus zooais afgesproken, overmorgenavond."
Meteen deinsden beiden evenwei, toen zij Axel
bemerkten, terug. Imgjor wendde zich naar den
tuin, en de dokter die toch reeds dezen avond
Axel voortdurend hoogmoedig ontweken was, maakte
een korte en koel-beleefde buiging en verliet het
vertrek.
«Ja, dokter Prestö is zooeven bij een zieke ge
roepen. s Hij ontmoette mij hier juist toen hij weg
ging zei Imgjor, toen Axel zich met ridderlijke
beleefdheid bij haar aansloot en, om toch iets te zeg
gen, de vraag deed of Prestö het gezelschap reeds
wilde verlaten.
Maar een gedachtenwisseling over wat onuitge
sproken tusschen hen lag en van zoo diepe betee-
kenis was, wist zij daardoor te ontwijken dat zij,
toen hij juist wilde beginnen te spreken, over haar
hond begon.
En dat gebeurde met zooveel onbevangenheid,
dat graaf Dehn de mogelijkheid terstond werd
benomen om een ander onderwerp aan te roeren.
En toen zij de trappen naar den tuin waren
afgegaan, boog zij beleefd, maar kortaf het hoofd
en voegde zich bij de nicht van den dominee, die
hen juist tegemoet kwam.
Den volgenden dag werden de bewoners tan
van Manilla, en opmerkelijk is de toon waarop
de Duitsche bladen dit feit bespreken.
Ronduit wordt in de Marhic-polilische Cor
respondent de hoop uitgesproken, dat deze
actie zal leiden tot een duurzaam resultaat
op de Philppijnen. Het blad zegt
»Duitschland kan m _r dan eenige andere
natie die zich wenscht te \estigen op dePhilip-
pijnen die voor Spanje verloren gaan er
canspraak op maken daar een steunpunt te
vinden voor zijn belangen, zonder daardoor op
den huidigen politieken toestand inbreuk te
maken.
jiMet hetzelfde recht waarmede wij den
afstand van een Chineesche haven hebben ge-
eischt, kan Duitsehland, om beter zijn handels
belangen te kunnen verdedigen, van de toe
komstige Republiek der Philippijnen (Het blad
neemt dus aan dat de archipel onafhankelijk
zal worden i Red.) een haven erlangen die ons
de volstrekte bescherming onzer belangen waar
borgt. "Wij hopen dat de aanwezigheid van ons
eskader bij de Philippijnen een tastbaar resul
taat zal hebben."
't Spreekt wel vanzelf dat men in de Ver
eenigde Staten hierover al bitter weinig ge
sticht is.
In het Huis van Afgevaardigden bleek dit
duidelijk uit de rede die de democraat Berry
gisteren hield bij de discussie over het ontwerp
tot inlijving der Sandwich-eilanden.
Berry sprak over het bezetten der Marianne-
eilanden, ten minste van Guajan, door de Ameri
kanen, en gaf als zijn meening te kennen dat
de Vereenigde Staten de Philippijnsche eilanden
niet moeten annexeeren.
Maar hij voegde er bij dat de Amerikaansche
waardigheid niet toeliet de inmenging van
Duitsehland, die meer en meer waarschijnlijk
wordt geacht, goed te keuren. Indien Duitseh
land zoo besloot Berry tracht de Ver
eenigde Staten aan te tasten in hun rechten,
dan zouden de Amerikanen, die een volk van
75 millioen zielen vormen en beschikken over
158 goed gebouwde en bewapende schepen,
bereid zijn tot ieder ofler voor de verdediging
van hel land, en zij zouden in staat zijn iedere
vreemde bemoeiing af te wijzen.
De regeering te Washington van haar kant
slaat een verzoenenden toon aan. De autori
teiten, zoo wordt uit Washington gemeld, zijn
van meening dat de een of andere mogendheid
haar best doet om, ten einde haar eigen belan
gen te bevorderen, de Vereenigde Staten en
Duitsehland van elkaar te vervreemden.
Het departement van buitenlandsche zaken,
heet het verder, heeft officieel vernomen, dat
de geruchten, volgens welke Duitsehland een
Philippijnsche quaeslie zou opwerpen, van grond
ontbloot zijn. De Duitsche schepen zijn naar
Manilla gegaan alleen om de Duitsche inge
zetenen en de Duitsche eigendommen aldaar
te beschermen. Maar Duitsehland koestert vol-
Rankholm verrast door de hoogst onverkwikkelijke
boodschap, dat in het dorp roodvonk was uitge
broken en dat er reeds vierentwintig menschen,
grooten en kleinen, door waien aangetast.
De graaf vertelde het bij het tweede ontbijten
vermaande zijn huisgenooten den omgang met be
woners van het dorp uit voorzichtigheid te ver
mijden. Zelfs werd overwogen of niet het gewone
kerkbezoek den eerstvoigenden Zondag achterwege
zou worden gelaten.
De graaf was er voor om niet te gaan, de
overigen sloten zich stilzwijgend bij hem aan, en
alleen Imgjor deed haar meening niet blijken.
«Nu, kind. beb je het gehoord? Blijf dus uit
het dorpzei de gravin met een vragenden blik
tot haar dochter,
Imgjor schudde het hoofd.
«Naar de kerk zal Ik ook niet gaan. Maar naar
het dorp zou ik nu juist willenik zou willen zien
of ik geen hulp verieenen, misschien mij ais zieken
verpleegster nuttig maken kan."
«Dat zal je niet doen, onder geen voorwaarde!
Ik wil het niet..." besliste de gravin.
«Wil u mij dan beletten een goed werk te doen,
mama Welke waarde heeft elk geloof, wanneer
het niet leidt tot practische resultaten
«Je hebt niet alleen rekening te houden", ant
woordde de gravin, «met je aandrang om te helpen,
dien ik volstrekt niet afkeur, maar met de geheele
familie en alle andere bewoners van Rankholm.
Roodvonk is zoo besmettelijk, dat het roekeloos zon
zijn zich onnoodig in gevaar te begeven..."
«Onnoodig, mama Moeten wij ons niet ontfer
men over armen en behoeftigen
IVordt vervolgd.)