52",e jaargang.
Vrijdag 8 Juli 1898.
No. 9671
Eersle Blad
VROUWENSTRIJD
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FETJTT iT iBTON.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
Abokkbhshtspkui voer Schiedam, pei kwartaal f 0.90
n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
n franco per post, p. kwartaaL - 1.30
Afzonderlijke nommerso.02
BCRF.ACBOTER9TRAAT IO. Teleplioon So. 123.
Advbbtsntibi'wm: van 1—5 gewone rogcis mot inbe
grip ran eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer0.10
By abonnement wordt korting Tcrleend.
Algesnee» overzicht.
Schiedam, 7 Juli '98.
De groote superioriteit der Amerikaansehe
vloot is schitterend gebleken in den zeeslag bij
Santiago. En alleen die voortreffehjkheid der
pantsering en bewapening der Amerikaansehe
oorlogsschepen heeft de Spanjaarden de neder
laag doen lijden. Want aan moed, aan onver-
saagden, ontembaren moed beeft bet waarlijk
op Cervera's eskader niet gemankeerd.
Men wist dit trouwens, en voorloopig heeft
deze oorlog dan ook geen verrassende dingen op
geleverd. Men wist dat de Yereenigde Staten
beschikten over een prachtige vloot; men wist
dat bet Amerikaansehe geschut het beste, het
gemakkelijkst bestuurbare ter wereld was;
men kende de groote geoefendheid der Ameri
kaansehe kanonniers, en men begreep dat de
Spanjaarden him eeuwenoude reputatie van dap
perheid ook nu niet zouden verloochenen.
Prachtig is o. a. de houding geweest van ad
miraal Cervora zelf. Te midden van rook en
vlammen bleef hij tot het uiterste op de brug
op zijn post, en telkens wanneer de rook van
een springende granaat was opgetrokken, zag
men op de Amerikaansehe schepen den Spaan-
gchen admiraal weer fier en kranig rechtop op
zijn konrmando-plaats. Toen Cervora aan boord
van de Gloucester zijn degen overgaf en
kapitein Wainwright den admiraal met zijn
moedigen weerstand gelukwenschte, was diens
antwoord onverstaanbaar. Hij weende.
Maar de admiraal had moeilijk aan een waar
diger tegenstander rijn degen kunnen overgeven.
Kapitein Wainwright van do Gloucester,
vroeger luitenant op de M a i ne, is de held van
den slag geweest; rijn naam is in de Vereenigde
Staten op aller bppen als van den heveling der
natie- Te recht! Want zijn beleid is voortreffe
lijk, zijn moed en flinkheid bewonderenswaar
dig, zijn zeemanschap meesterlijk geweest.
De Gloucester is nl. het vroegere jacht
C o r s ai r, en dit kleine schip heeft de geduchte
torpedo-jagers Furor en Pluton het onder
spit doen delven. Toen deze als de laatste sche
pen van het Spaansche eskader de haven ver
heten, bleef de G1 o u e e s t e r, zich niet bekom
merende om de projectielen van fort Morro en
de Vizcaya die rondom het jacht neervielen,
evenwijdig met de twee torpedo-jagers voort-
stoomen, zóó dat rij deze tusscheu zich en de
kust hield en zóólang totdat rij huiten het be
reik van het geschut der forten gekomen waren.
Ondanks het bevel om zich terug'te trekken
want ook nu nog begrijpt men niet dat het
kloine jacht niet vernield is door zijn machtiger
tegenpartij ging kapitein Wainwright voort
do beide torpedo-jagers onder do kust te hou
den; hij deed eenvoudig of hij admiraal Samp
son's bevel niet zag, voor welke insubordinatie
hij nu niet gestraft zal worden.
De Gloucester hield zoodoende do Spaan
sche torpedo-jagers vast, totdat de N e w-Y o r lc,
met Sampson aan boord, van het Oosten kwam
D00B
nERHANN UEIBERe.
36)
De korst die sedert haar jeugd om haar hart
was gegroeid, was gebroken.
Nu, op dit oogenblik geleek, zij een bedroefd kind
dat met innig verlangen de hand uitsteekt naar
redding. Haar geslotenheid, haar trots, haar niet
te buigen wil waren gebroken.
En nu achtte Lucile het oogenblik daar om met
haar plannen voor den dag te komen.
Terwijl zij Imgjor teeder in haar armen nam,
zeide zij
sLuister naar wat ik je wilde zeggen, Imgjor,
en iaat ik herhalen hoe wij allen er over denken.
Papa zal je volstrekt niet beletten ook in de toe
komst je edele naastenliefde in toepassing te brengen.
Hij wil alleen niet dat je je wijdt aan die geëman
cipeerde ideeën die hij en alle kalm denkende
menschen verderfelijk achten. Van Prestö hebben
wij allen, op grond van onze waarnemingen ik
herhaal het een ongunstige meening. Het onder
houd tusschen hem en graaf Knut heeft tot geen
resultaat geleid. Papa wil zich nergens mee in-
opzetten en ook do Indiana ter pLrlso ver
scheen.
En toen was het spoedig heslist. Do drie Ame
rikaansehe schepen schoten zonder ophouden op
de Furor en de Terror, en toen de eerste
naar Santiago trachtte terug te keeren, sueed
de Gloucester kaar den pas af- De Furor
die in brand geraakte, liep toen op de kust,
evenals Later de Pluton die op een klip in
tweeën brak. Het wrak van de F u r o r vloog in
do lucht.
Hoe Cervora er toe gekomen is, de baai van
Santia™ -<'»rlatcn, wox-dt thans eenigszins op
gehelderd.
Hij zelf moet verklaard hebben in een inter
view met den correspondent der „New-York
Herald" dat hem bevolen was naar Havanna
te vertrekken. Hij wist welke moeilijkheden
hem wachtten maar de eer der Spaansche ma
rine gebood hem alles te wagen.
Op Cervera's vloot blijkt ook gebrek aan le
vensmiddelen te zijn geweest. De Spaansche be
manning viel uitgehongerd aan op het eten dat
haar door de Amerikanen werd verstrekt.
Een practisck voordeel van den zeeslag bij
Santiago zal volgens marine-deskundigen dit
zijn, dat de Europeesche mogendheden in het
vervolg hun oorlogsschepen zullen laten houwen
in de Yereenigde Staten, waar zij voor minder
geld beter terecht kunnen dan op de Engelsche
Te land gaat het oorlog-voeren den Ameri
kanen minder goed af. Er schijnt geen goede
leiding te zijn; aan dapperheid ontbreekt^ het
niet, maar aan roekeloosheid evenmin.
De verliezen die de Amerikanen hebben ge
leden zijn waarlijk verschrikkelijk. Na een zorg
vuldige schatting raamt thans de geneeskundige
dienst in het hoofdkwartier do verhezen der
Amerikanen op 1700 man, waarvan 150 die ter
stond gedood werden of aan hun wonden over
leden. En dat op 12000 man, terwijl zich onder
de dooden en gewonden naar verhouding bui
tengewoon veel officieren bevinden. To Key-
West is een boot van het Roode Kruis aangeko
men, die 320 gewonden van El Caney en Sevilla
aanbracht.
Yolgens vluchtelingen uit Santiago, zoo zegt
een telegram uit Kingston aan de „Herald", is
generaal Pando in een gevecht met opstandelin
gen tc Las Palmas ernstig gewond, zoodat hij
nu te Santiago in het hospitaal ligt.
Het bombardement van Santiago is nog uit
gesteld, en voor een deel schijnt dezo vertraging
in de vijandelijkheden to land to wijten to zijn
aan oneeniglieid onder do bevelhebbers. Of lie
ver, men schijnt niet tevreden te zijn over gene
raal Shafter.
De „Herald" verneemt uit Washington dat er
bi] Santiago geen samenwerking bestaat tus
schen leger en vloot. Naar generaal Shafter
meldde, heeft admiraal Sampson geweigerd de
baai in te varen en het bombardement te be
ginnen. Hij wilde dit alleen op uitdrukkelijk
hevel van het departement van marine doen,
want al is nu Cervera's vloot vernield, de onder-
zeesche mijnen in de baai zijn nog niet opge
ruimd. Wellicht is dit de reden van Sampson's
voorzichtigheid.
laten. Wij achten het nu onze plicht en taak, je
te overtuigen dat Prestö je onwaardig is. Onze
liefde leidt onze schreden. Ik ben toevallig in het
bezit geraakt van brieven, die Presto's vei loofde
aan hem heeft gericht. Zij zijn per abuis tusschen
onze brieven geraakt. Het meisje heet immers
Jensen, niet waar
»Ja ja zekerZoo is hetEn jij hebt
die brieven 1 En heb je ze gelezen
ïNeen, Imgjor, ik heb ze niet geopend. Ik vond
ze zooals ik zeide, en stak ze bij mij en hield ze,
omdat de naam Ingeborg Jensen uit Kopenhagen
als afzendster aan de achterzijde stond. Ook dat
komt uit, niet waar Zij is immers te Kopen
hagen
Imgjor richtte zich op en verbleekte. Maar haar
handen grepen, terwijl zij op Lucile 's vraag zwij
gend ja knikte, naar de brieven.
ïKijk, Imgjor, wanneer jij ze open maakte, dan
zou ja te weten komen boe de zaken staan je
zult dan weten of Prestö je bedrogen heeft of
dat hij ten minste op dit punt eerlijk was ik raad
je lees ze en beslis daarnaar. Ik geloof dat die
proef j\ kureeren zal."
Eerst gaf Imgjor geen antwoord. Slechts gesmoorde
klanken drongen uit haar mond.
»Dus toch... toch... te Koponhagen, en mij
zeide hij..." stiel zij tegen haar wil uit. Toen
droogde zij haar tranen, bekeek het uitwendige van
den brief en het postmerk en zeide na kort naden
ken op vasten toonïNeen, Lucile, nooit zal ik
brieven van een ander openen. Wanneer ik mij
De Amerikaansehe regeering zelve schijnt ook
weinig vertrouwen te stellen in Shafter. Mc
Kinley moet zelf aan den generaal geseind heb
ben met het bombardement te wachten tot de
opperbevelhebber, generaal Miles, is aange
komen.
Men vindt heel wat aan to merken op gene
raal Shafter's beleid; maar daarentegen wordt
opgemerkt dat de generaal met geringe kr.iell-
ten Vrijdag jl. schijnt hij o. a. slechts over
zestien kanonnen te hebben kunnen beschik
ken een belangrijke taak moest afdoen, voor
dat de Spanjaarden versterkingen kregen.
Volgens Hearst, den hoofdredacteur der „.ne-
rald", die zich 'jij het leger voor Santiago be
vindt, hebben CubaDen veertig Spanj.-iarden
die zij te bewaken hadden, om hals gebracht.
De heer Hearst zegt dat de Cubanen van natu
re niet wreed, maar door de jarenlange onder
drukking verbitterd en wraakzuchtig zijn.
Het eskader van admiraal Carnara is, nadat
de Pelayo te Ismailia averij had lieisteld,
doorgestoomd naar Suez daar heefi het van
de Egyptische regeering weder moeten ver
nemen dat het geen kolen mocht innemen en
binnen 24 uur Suez moest verlaten.
Dit eskader is thans Spanje's eenige macht
ter zee. Van de hulpkruisers die zich nog in
het moederland bevinden, is de Alfonso
XIII in de dokken van Cadix door brand
vernield.
Dat de positie der regeering door haar optimis
tische berichten, gegrond op haar vertrouwen
in de snelheid van Cervera's vloot, terwijl ofü-
cieele berichten uit Spaansche bron ontbraken,
niet versterkt is, spreekt van zelf, en er loopen
ernstige geruchten omtrent een ministerieele
crisis. De ministers ontkennen evenwel dat het
Kabinet wijziging zal ondergaan.
Bijzonder de aandacht heeft getrokken het
feit dat Gamazo de minister van openbare
werken en onderwijs, een onderhoud heeft ge
had met de Koningin-Regentes en daarna met zijn
collega van buitenlandsche zaken. Volgens Sa-
gasta is er sprake van geheime staatkundige
quaesties.
Te Berlijn ontvangen particuliere berichten
uit Madrid zeggen dat in Spanje de oorlog
zuchtige stemming begint plaats te maken voor
verlangen naar vrede en dat er een wijziging
in het Kabinet zal plaats vinden om den vrede
mogelijk te maken.
In het buitenland bestaat hieromtrent maar
óétie opinie: Spanje moet vrede sluiten; zijn
eer is gered het kan thans de bemiddeling
van een of meerdere mogendheden aanvaarden
en zelfs vragen.
Voorloopig houdt men in Spanje evenwel nog
de mogelijkheid in het oog dat de oorlog wordt
doorgezet. Zoo is de gezant van Spanje te Tanger
te Madrid aangekomen om instructies te vragen
betreffende de houding die hij tegenover de
Marokkaansche regeering zal hebben aan te
nemen, ingeval werkelijk een Amerikaansch
eskader aan de Marokkaansche kust verschijnt.
n
De »Aurore" geeft den strijd niet op tegen
van zulke middelen bedien, dan ben ik de vriend
schap van een man van eer niet waard. Ik houd
Pres'ö ook nu ook nu nog daarvoor, al heeft hij
misschien ook ter wille zijner liefde, ter wille van
zijn hooger doel, mij meer geruststellende dan
ware verklaringen gedaan. Wellicht wist hij zelf
niet beterwellicht geloofde hij dat zijn verloofde
niet meer te Kopenhagen was.
iMaar ik wil iets anders doen ik wil van hem
eischen dat hij de brieven in mijn tegenwoordig
heid opent en ze mij vooi leest.
»Is hij de man waarvoor ik hem houd, beant
woordt hun inhoud aan wat ik vermoed, dan zal
hij geen oogenblik aarzelon, aan mijn verlangen to
voldoen Maar verzet hij zich daartegen
nu dan Zij hield op, staarde recht voor zich
uit en snikte
»0, lieve God, verlos mij tocii van dien vreese-
lijken twijfel Wijs mij den rechten weg I"
En weer ophoudend en Lucile met een treurigen
blik aanziend, zeide zij
ïNiet waar, Lucile, je hebt graaf Dehn lieflik
bid je, schonk mij je vertrouwenwees even open
hartig als ik het in dit uur tegen jou ben geweest."
Waarom vraag je dat, Imgjor?"
nOmdat ik dien man nooit zal huwen, maar
hem toch zoo hoog schat dat ik hem je van ganscher
harte gun. Nader hem, zoek zijn hart tewinnenl
Ik wil je daardoor helpen doordat ik öfPresió's vrouw
word bf mij voor altijd van jullie verwijder. Mij
blijft dan een andere, heerlijker bruidegom. Mijn
bruidegom zal hier gloeide het oog van het
Esterhazy. In een artikel, getiteld »Een nieuw
bewijs tegen Esterhazy," wordt nog eens het
beruchte borderel ter sprake gebracht, en met
name de slotwoorden daarvan j>Je vais partir
en manoeuvre. (Ik vertrek naar de manoeuvres.)"
Men heeft reeds vroeger breedvoerig uiteen
gezet dat zoowel Esterhazy als Drev fus in staat
zijn geweest manoeuvres bij te wonen ten tijde
dat het borderel is geschreven. Esterhazy hield
evenwel vol op dat tijdstip zijn regiment niet
te hebben verlaten, waartegenover de»Figaro"
het bewijs leverde dat de majoor in Mei 1894
machtiging had gevraagd en gekregen om de
manoeuvres bij te wonen.
Lang en breed is toen in de bladen getwist
over den zin van het woord manoeuvre". Nu
komt de ïAurore" verzekeren een door Ester
hazy onderteekendon brief, gedagleekend van
20 Mei 189-4, te hebben gezien, waarin sniet
alleen herhaald wordt de slot-inededeeling in
het borderel, maar waarin men evenzeer terug
vindt de onjuiste uitdrukking die in dien slot
zin is opgemerkt".
De )>Aurore" concludeert dat de plicht van
de regeering duidelijk is voorgeschreven. Het
blad wil daarmede ongetwijfeld zeggen dat zij
Esterhazy moet doen gevangennemen.
In tusschen beeft de commissaris van politie,
die belast is met het onderzoek naar liet inci
dent Eslerhazy-Picquard, gisteren beide betrok
kenen, eerst afzonderlijk, later te zamen, ver
hoord. Esterhazy zegt dat hij een barder slag
had kunnen geven, maar dat hij de aan Piequard
toegedachte kastijding voldoende vond. Piequard
hield vol dat Esterhazy hem van achteren had
aangevallen.
lieden houdt Berry in de Kamer zijn inter
pellatie over de zaak-Dreyfus.
Van mevrouw Dreyfus' request verwacht men
niet veel, omdat er geen nieuwe feiten in
worden genoemd.
Sommigen meenen dat de regeering in de
Kamer zal verklaren dat zij met het oog op
de buitenlandsche politiek het rapport van
Lebrun-Renauld niet kan openbaar maken,
maar dat zij het onder geheimhouding wil
overleggen aan een commissie uit de Kamer
om zich een meening over het document te
vormen.
Gisteren is voor de rechtbank te Parijs in
behandeling gekomen het proces der experts
tegen Zola.
Den 20sten dezer komt de aanklacht van
Zola tegen Judet en het sPetit Journal" wegens
beleediging van Zola's vader in behandeling.
(■emengde Mededecllngcn.
Een motie van John Redmond, beoogende
verlaging der belasting in Ierland, is na een
tweedaagsch debat met 280 tegen 144 stemmen
door het Britsclie Lagerhuis verworpen.
De beruchte dr. Cornelius Herz is te Bourne
mouth overleden.
De commissie uit de Italiaansche Kamer advi
seert om vergunning te geven tot vervolging
der afgevaardigden Turati, Deandris, Morgani
meisje van geestdrift, nook verder de lijdende
menscliheid zijn. Kan ik niet in het groot werken,
dan wil ik een vriendin, een redster, oen helpster
dor eerlijke armot der zieken en nooddruftigen
zijn. Ik wil gaan hen uit wier midden ik ben
voortgekomen. Wamijn vader een man uit het
volk, zonk hij een van de duizenden die door
armoede en een veikeerde opvoeding tot ontwaar-
digheid worden gedreven dan wil ik trachten mijn
oven bedreigde zusters voor gelijke ellende te be
waren en mij op die wijze het kind mijner ge
storven moeder toonen, die toch ook eene Lavard
was. Ik weet dat de overledene mij liefderijk zal
toelachen, dat zij mijn daad zal zegenen! En ik
smeek je, Lucile, geef mij nu ook antwoord op
mijn vraag: heb je Axel Dehn lief..
Een oogenblik aarzelde Lucile nog. Zij richtte
haar fijn besneden hoofd open klemde do lippen
opren. Toen zeide zij
Welaan dan, Imgjor: ja, ik had hem liefMaar
hij heeft mij niet willen hebbenmij zelfs afge
wezen. En dat vergeet eene Lavard niet 1 Als jij
hem versmaadtik heb van heden af voor altijd
afstand van hem gedaan
Imgjor zag Lucile vorschond in het strakke gelaat.
Haar eigen wangen waren verbleekt. Men kon
niet zien wat zij dacht, welken indruk Lucile's
woorden op haar hadden gemaakt. Voordat zij
evenwel scheidden, vatte zij diep ontroerd Lucile's
handen, boog zich naar haar over en kuste ze als
iemand die te zeer bewogen is om te spreken.
Wordt vervolgd.)
