Heflerüsni's bevrijding
52s< jaargang. Woensdag 31 Augustus 1898. N°. 97i?t
Tweede Blad
FEUILLETON.
1 o.9o V( schijn dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen# ADvsimwTKMUB: t#b i—b gtwow «geit mot iui»e-
ÜITGEVERTHrrOÖELANTS. WW 1 Ï2
Bericht.
ONZE VERSIEREN OEN.
te SCHIEDAM op 20 NOVEMBER 1803.
BINNENLAND.
««SCI lÜfi COURJIT.
- °-°2BUREAU: BOTERSTRAAT ?0, Tclephoon \o. 123, Bi-* abonnement wordt korting rerlsend.
iWOTMisMsPKini voor Schiedam, per kwartaal
omliggende plaatsen, p. kwart.
franco pet post, p. kwartaal.
Afconderlijke nommerB
Aan hen, die ilcli niet 1 September
op de „Schiedamsclie Courant" abon-
necren ia! van af heden een gratis-
nummer der Courant verstrekt worden,
zoodat zij aldus een volledig overzicht
der feesten erlangen.
Aan deze nieuwe abonné's wordt
evenals aan al onze abonné's eveneens
GRATIS een Rroningsnummer toege
zonden.
Wij willen heden, de dag voor den grooten
dag, met onze lezers hier en daar eens een kijkje
nemen en verzoeken hen dus vriendelijk ons hun
aangenaam gezelschap te bieden. Slechts een
ding, wij wandelen lieden, het oog gewapend
met den bril der welwillendheid, dien wij voor
deze gelegenheid zoo gaarne opzetten, want och
het is voor een bediller zoo gemakkelijk mees
muilend de schouders op te halen over wat hier
en daar te zien is. Maar met bedillers gaan wij
heden niet uit; wij wandelen met vriendelijke,
voor Oranje warm gestemde menschen, die zelf
ondervonden hoe veel bezwaren men te over
winnen heeft eer men is, waar men wezen wil.
Beginnen wij met een blik te slaan op Hoog
straat en Korte Dam, die één geheel van ver
siering vormen. Afgesloten aan de Koemarkt
en aan den toegang tot den Korten Dam van
de Beursbrug door obelisken in oranje, met va-
derlandsche vlaggentropeeën, strekken zich aan
weerszijden der beide winkelstraten rijen met
groen omwonden en met vlaggen bekroonde pal
len uit, omwoeld met oranje-doek, hier en daar
afgewisseld door de Waldeck-Pyrmontsche kleu
ren. De palen worden onderling verbonden door
dubbele festoenen van groen en oranje-doek en
dragen kleine wapenschilden. De verlichting zal
geschieden door vetpotjes aan de palen en lam
pions langs de slingers. Ook do obelisken wor
den met vetpotjes verlicht.
Vóór het St. Jacobs-Gasthuis verrijst een
hoog, luchtig baldakijn, bekleed met dundoek
en groen, en dragende een groote koninklijke
kroon, die mede met vetpotjes verlicht zal wor
den.
Aan den Afrol vormt een eerepoort in rustie-
ken stijl, waaruit de koningskroon neerhangt,
het begin van den feesttooi van Lange en Korte
Achterweg en Nieuwstraat. Met sparregroen om-
VAN DE HERINNERING AAN
in den jarc 1813,
HOOR
W- DHEKTBAAN.
Daar de feestviering te Schiedam op 20 No
vember 1863 kan beschouwd worden de inlei
ding te zijn geweest tot de volgende alhier ge
houden nationale feestvieringen en het velen
Schiedammers, die deze hebben bijgewoond of
daaraan hebben medegewerkt, nog wel aange
naam zal zijn zich dien dag te herinneren en
het aan hen, die dat niet hebben kunnen doen,
zal aantoonen dat Schiedam, daar waar het gold
hnlde te bewijzen aan het Huis van. Oranje in
de eerste rij wist te Btaan, meenen wij geen on
nut werk te doen onzen mede-stadgenooten het
navolgende ter lezing aan te bieden.
Nadat Schiedam zich sedert geruimen tijd
had voorbereid, brak eindelijk de dag aan, waar
op het gemeentebestuur de eigenlijke feestvie
ring had vastgesteld, nl. Vrijdag 20 Novem
ber 1863.
De avond te voren werd met klokgelui het
feest voor onze stad ingewijd; terwijl in „Mu
sis Sacrum" een Assaut werd gegeven ten voor-
deele van de behoeftige militairen, die deelheb
ben genomen aan den Slag van Waterloo; een
en ander als eene inleiding tot hetgeen den vol
genden dag zou plaats hebben.
Allerwege h&erschte eene opgewekte stem
ming, de driekleur wapperde overal en het ge
liefde Oranje werd door ieder gedragen.
wonden palen, versierd met. vlaggen, wisselen
langs beide straten af met demiehoornen en slui
ten aan den uitgang van de Nieuwstraat, ter
hoogte der Groote Kerk, af met een tweede
eerepoort, die met vetpotjes verlicht wordt.
In vriendelijken feesttooi prijkt de Laan, De
straat is hier aan beide zijden beplant met rood-
wit-en-blauwe palen, waaromheen het groen op
klimt, terwijl slingers van groen mot papieren
rozen bestoken de palen verbinden, die hier en
daar schilden met wapens en toepasselijke op
schriften dragen. Aan 't eind verheft zich een
eerepoort met do opschriften „Voor Nederland,
Koningin Wilhelmiua en Oranje" en „Do Hoer
regeert".
In het Broersveld heeft de versieringscommis
sie een goed gebruik gemaakt van de rijen hoo
rnen aan weerszijden der straat om een aange
naam geheel te verkrijgen. Het frissche groeit
der bootnen doet de berceau's der versiering goed
tot htm recht komen, die op zichzelf staande
wellicht een wat al to soberen indruk zoudeu
maken. De verlichting geschiedt door rijen vet
potjes, afhangende langs de naar do kleine vlag
gentropeeën in liet midden der straat oploopen-
de groenfestoenen. Het Heerenpad en het
Broersveldpad zijn op gelijke wijze versierd als
het Broersveld.
Aan do zijde der Hoogstraat en van do Kerk
straat wordt de Broersveld-versiering afgesloten
door fraaie eerepoorten in Moorschen stijl.
Het Singelkwartier, tussclien den Rotterdam-
sclien Dijk en de R-K. Kerk, dat de kracht van
zijn versieriugswerk concentreerde op iets blij
vends de monumentale bloemvaas op het
Emmaplein, is getooid met groene slingers, ver
bindende met groen omwonden palen, die na
tionale en oranje-vlaggetjes dragen. Aan den in
gang van ver.scliillende zijstraten verrijzen eerc-
bogen van groen.
Voorbij de Kerk vindt men geen algemeene
versiering van den Singel; hier en daar zijn dooi
de bewoners op eigen gelegenheid groen en vlag
gen tooi aangebracht. Vóór verschillende hofjes
en aan den ingang van Oostsingel en Oostèr-
straat zijn eenvoudige eerebogen van sparre
groen opgetrokken.
Rustig en sober van belijning is de versiering
der Villastraat. In luchtige lijnen streeft de
ranke eerepoort aan den ingang der straat om
hoog, op haar middenspits dragende de konink
lijke kroon. Rechts en links do wapens van Ne
derland en Schiedam, op de zijtoppen vlaggen-
tiopeeën. Driehonderd porseleinen vetpotjes in
de vaderlandsche kleuren zullen do poort ver
lichten, terwijl tussclien de slingers van groen
dio zich over do geheele lengto der straat we
ven, do verlichting door rijen vetpotjes zal ge-
Door heerlijk weer begunstigd werd de feest
viering met kanongebulder geopendreeds
vroeg in den morgen kreeg men te zien bet
postkarretje, dat de aannemer van het brieven
vervoer met de oranjekleur had laten beschilde-
ren; zijn paard had hij een paar dito pluimen
opgezet, en hij liet zijn postillon in dito cos-
tuum van Spaansche snit met een grooten steek
op en witte handschoenen aan, de brieven van
en naar het station halen en brengen.
Al spoedig waren de rijk en sierlijk getooide
straten opgevuld met vroolijke, juichende en
zingende stndgenooten en vreemdelingen en le
verdon een niet te vergeten aanblik opdat do
jeugd zich daarbij niet onbetuigd liet,_ wie zal
het betwijfelen 1 Nog te meer, daar deze des mor
gens in de verschillende keurig versierde scho
len ruimschoots was onthaald.
Het klokkenspel deed het Wilhelmus hooren
en kanongebulder verkondigde opnieuw dat het
feest was aangevangen.
In de Gerrit Verboonstraat werd inspectie
der Schutterij gehouden, die door het Dage-
lijksch Bestuur, den gemeenteraad, vele leden
van het Metalen Kruis met hunne banier en
eene onafzienbare menigte werd bijgewoond.
Optochten van kindéren en jongelingen, net
jes uitgedost, kwistig met oranje versierd, en
voorzien van vlaggen, vaandels, schilden en har
monica's, verhoogden niet weinig het genot en
de stemming van de steeds aangroeiende me
nigte, die alsnu zich voortbewoog langs de Plan
tage naar de Hoofdstraat. Het korps Zakken
dragers met de Graan- en Kolenmeters zouden
eenea optocht houden, voorstellende: De Aan
komst van Z. D. H. den Prins van Oranje.
Ten half een uur vertrok de stoet van de
Oude Sluis, langs de Lange Haven, Oranje
straat, Nieuwe Haven naar do Hoofdstraatbij
aankomst aldaar verkondigde al spoedig kanon-
geschut dat de geliefde Prins met zijn sloep in
aantocht was.
Met daverend gejuich begroet, stapte de Prins
aan wal en nam plaats in een open rijtuig met
sehieden. Aan 't eind der straat is een chasdnel
geplaatst dat van den Singel af zichtbaar is.
Voor Spoor- en Stationstraat leveren een een
voudige eerepoort, in groen en tal van gekleurde
masten met vlaggen een vrool ijken aanblik op.
Onzen weg terugnemende „do stad in", rijst
voor ons aan den ingang der Emmastraal een
massieve eerepoort op. Geheet met groen over
dekte en niet rozen bestoken zuilen dragen de
boog. die met vlaggen getooid is. Aan de zijde
der Oversehiescho straat verheft zich een gelijke
eerepoort.
Zeer bijzonder en smaakvol is de versiering,
door de bewoners van liet Proveniershuis tot
stand gebracht.
Op het middenpleintje is een feesttempel ver
rezen, eenvoudig en sierlijk, getooid met vlag
gentropeeën, de wapens van Nederland en van
de meeste provinciën en toepasselijke emblemen
en opschriften, alles in sobere, smaakvolle tin
ten. Iloog in de tocht kroont het beeltenis der
Koningin, bij avond als chassinet, den tempel.
Slingers van lampions dalen vandaar neer.
Groen is de grondtoon van de versiering der
Broersvest van Kerkstraat tot Proveniershuis.
Poorten van groen sluiten aan beide uiteinden
de reeksen groene palen af, waartusseheu slin
gers van vetpotjes heen en weer wiegelen.
In Iïeeren- en Kreupelstraat is hier en daar
aan, langs of tussclien de huizen versiering aan
gebracht. De Olterbuurt, waar met groen, ser
pentines on kleurige lampions een aardig geheel
is vorkregen, is toegankelijk door een eerepoort,
van sparregroen met rozen bestoken, dragende
wapenschilden, een gekroonde W eu do beelte
nis der Koningin.
Kleurig is de vlaggendos der Kerkstraat. In
't midden der straat hangen tallooze vlaggetjes
en vaantjes af van kroontjes, gedragen door do
draden die de met groen omwonden en met vlag
gen getooide ranke palen aan weerszijden der
straat twee aan tweo verbinden. Aan de toe
gangen der Kerkstraat rusten de palen op posta
menten in de nationale kleuren.
Op do Broersvest zullen het „Leve dc Konin
gin" voor het Bubbermans-sticht en hot „Wil-
helmina" aan de overzijde bij de illuminatie in
hun vlammend schrift ongetwijfeld ,een uitne
mend effect maken.
Aan de Buitenhaven geven cerepoorten in
groen en oranje toegang tot de Bakkersstraat
en do Bakkcrshavou. Die voor de laatste draagt
met schilden on jaarcijfers hot opschrift „Vreest
God, eert den Koning".
In de Gorzen is men nog bezig met de ver
siering. In Plocgstraat en Visacilerstraat zijn
de eerste met groen, bloemen en vlaggen ge
tooide palen in den grond geslagen.
Gereed is liet. Kamp, waar ecu europoort,
van groen, bloemen t-n schilden is opgetrokken.
Over de straat heen een «ebbe van groene slin-
gtrs en serpentines.
Oj> het Wilhelminaplein is geen eigenlijke
versiering aangebracht. Maar daar omhult een
geheimzinnige planken schutting nog het. sier
lijke ijzeren hek. waarbinnen Donderdagmorgen
1 Sept. de „Kromngslinde" zal worden geplant.
Het gedeelte Hoofdstraat tussclien het pak
huis Java en den politie-püst heeft zich in een
voudige feostkleedij gestoken.
Eu allerwege verrijzen nog nieuwe versierin
gen uit do straat, langs en tut do huizen- Nie
mand blijft achter, 't minst de „kleine luiden".
De versiering van de gang van Baas .Been. van
de St. Pieterssteeg e.t.q. mogen primitief zijn,
toch getuigen die hoepels met serpentines van
fee-stzin en feestvreugde en ze doen in die
nauwe passages goed.
Eigenaardig is ook de feesttooi van de Raam.
Daar komen twee Venetiaanselie gondels to
liggen die, geheel opgetuigd eu tot hoog in den
mast a giurno verlicht, een verrassenden aan
blik zullen opleveren. Op een der galjoenen zal
de beeltenis dor Koningin uit het groen oprijzen
onder een niet de koninklijke kroon gedekte bal
dakijn. De bewoners der Noordmolenstraat, die
met groenfestoem-11 is versierd, en tier Hofjes
van Belois, hebben hieraan medegewerkt.
Over 't geheel genomen belooft de verlichting
zeer veel. Behalve de stellig effectvolle illumi
natie van het stadhuis en aan de Beuvssluis,
zal de straat-verlichting zeker zou het
weer medewerkt menigen verrassenden aan
blik opleveren. Niet minder de illuminatie die
in overvloed aan particuliere woningen is aan
gebracht. Bijzonder vermeld bchooren te wor
den de verlichting bij.deu Burgemeester, den
Majoor-Commandant der d.d. schutterij, bij Mu
sis Sacrum, enz. enz.
De Koninginnen op de Tentoonstelling ran
Vrouwenarbeid.
Men schrijft ons nog uit Den Haag van gis
teren
Dab was heden 'n licelo drukte op de tentoon
stelling toen het bericht kwam, dat H.II. M.M.
de Koninginnen haar met een bezoek zouden
veroeren, want niemand was er op voorbereid
eu iedereen haast, dio bij dc ontvangst tegen
woordig moest zijn, moest worden gewaar
schuwd.
Te 1 uur kwam het bericht. Toen H.II. M.M.
even over vieren kwamen waren allen tegen-
twee paarden bespannen, waarin zich Van Ho
gendorp, Van der Duin en Van Stirum nevens
en over Hem plaatsten; de koetsier en twoo
lakeien achterop in gala-costuum, hofbedienden
nevens heb rijtuig. Voorafgegaan door banier
dragers en muziek, volgde eene aanzienlijke
stoet in verschillende kleeding met banieren on
schilden.
Op de Groote Markt aangekomen, werd de
Prins met het edele driemanschap door het Da-
gelijkseh Bestuur en den gemeenteraad opge
wacht en ten raadliuize genoodigd, waar hun
het welkom werd toegeroepen en d& eerewijn
aangeboden, waarvoor do Prins in hartelijke
woorden zijnen dank betuigde.
Allerwege werd de waardige wijze geroemd,
waarop hij, die de rol van Prins vervulde, zijnde
Jau Oosthof, een der toenmalige hoofdheden der
Zakkendragers, zich van zijne taak kweet; uit
al zijne handelingen bleek dat hij zijne rol goed
had bestudeerd.
Na uitgeleide te zijn gedaan, vertrok de stoet,
alsnu nog voorafgegaan door de roeiers, die den
Prins hadden overgebracht, door verschillende
straten naar de Oude Sluis, des avonds werd
andermaal, nu met lanmpions a giomo, dezelf
de optocht gehouden.
Des middags werd ton Stadliuizo, na vertrek
van den optocht der Zakkendragers, het korps
officieren der Schutterij door den Burgemeester
gerecipieerd en op feestelijke wijze onthaald,
terwijl door verschillende zangvereenigingen, on
der directie van den heer Kühne, op de Markt
eenige liederen werden ten gehoore gebracht;
alles ademde vaderlandsliefde, en menige toast
getuigde van dankbaarheid aan Nederland s
Verlossing.
Inmiddels kwamen de loodsen en de sjouwer-
heden van het Hoofd in gecostumeerden op
tocht op de Markt, met zich voerende eon sloep
op een grooten wagen, waarin de werkzaamhe
den, aan het zeeleven verbonden, werden nage
bootst. Na de sloep tob groot vermaak der dui-
zende toeschouwers, aan het hek van het raad
huis te hebben vastgemeerd, werden de deelne
mers aan dien optocht eveneens ten raadliuize
genoodigd en feestelijk onthaald.
Des avonds liad eene algemeene illuminatie
plaats, niemand was achtergebleven en ieder
droeg het zijne bij om ook dit deel der feestvie
ring zoo schitterend mogelijk te doen zijnhot
leverde zoowel over het algemeen als op enkele
punten in liet bijzonder een uitmuntend effect
op. Inzonderheid was dit liet geval met den veel-
kleurigen Ckineesclien Tempel, die voor deze
gelegenheid in de Plantage was opgericht cn
waarin door het muziekkorps der Schutterij eeno
uitvoering werd gegeven. Een veel grootscher,
prachtiger vertxxming leverde de Groote Markt
op, alwaar voor het Stadhuis eene eeropoort
was ongesteld in den vorm van een Tempel in
Byzantijnschen stijl. Evenzoo was het een ver
heffend schouwspel op de Korte Haven, alwaar
de slinger-verlichting langs de kaden in het wa
ter afspiegelde bij het heldere licht eener ster
met een diameter van zeven nieter.
Voorts moeten genoemd worden het Postkan
toor, met de beeltenissen der drie Koningen te
midden eener bloemeii-decoratieliet Groot
Schippershuis aan het Hoofd, het gebouw „Mu
sis Sacrum", het liuis van den gemeente-secre
taris, den heer Vernède, de verlichting op de
Lange Have-, met de kronen bij de heeren
dr. DelBacre en H. A. M. Roelants, doch ge
noeg waar zou het einde zijn als alles moest
worden opgesomd; het geheel overtrof de
stoutste verwachting.
Ten 10 uur werd een luisterrijk vuurwerk,
door het gemeente-bestuur gegeven, afgestoken,
wat in alle deelen schitterend slaagde.
In dc z.g. Drilschuur werd muziek gemaakt,
gedanst en gezongen, langs de straten bleef tot
laat in den nacht een onafgebroken feestvreug
de bestaan, geenc enkele wanklank werd ge
hoord, alles hop in de beste orde zonder onge
vallen of de minste uitspattingen af en met
volle recht kan getuigd worden dat Schiedam,
op waardige wijze had feestgevierd.
